قلیان

شاید در اماکن عمومی ، پارک ها، بعضی از رستورانها و هتلهای تابستانه و اماکن به اصطلاح سنتی شاهد حضور قدرتمند قلیان در عرصه های زندگی مردم بوده اید و اگر ذهنی کنجکاو و دقیق داشته اید، حتی به این فکر افتاده باشید که ریشه ی این حضور دوباره چه می تواند باشد. براستی چه عاملی باعث شده است که مردم این وسیله ی نازیبا و دودزا را باخود به این طرف و آن طرف می برند و یا آن را از اماکن عرضه کننده ی این محصول در چایخانه ها ، رستوران ها و یا حتی کنار خیابان طلب می کنند و با طیب خاطر در کنار خانواده ، با دوستان یا به تنهایی دود آن را وارد ریه خود و اطرافیان می کنند، حتی اگر کودک آنها هم به هوس افتاد دل او را نمی شکنند و اجازه می دهند پک کوچکی به قلیان بزند.
آیا گذاشتن لفظ سنتی بر روی یک مکان با هدف حفظ سنت ها و آداب و رسوم قدیم ، احترام به گذشتگان و ترویج فرهنگ بومی اسلامی صورت می گیرد و فرهنگ کهن ایران زمین ، برای رسیدن به غنای کامل فقط قلیان راکم داشته است، یا منفعت جویان با دست آویز قرار دادن الفاظ سنتی، ایرانی و اسلامی ، اهداف شخصی و مادی خود را دنبال می کنند. مگر خود تنباکو چقدر در دنیا قدمت دارد تا قلیان که یکی از اشکال مصرف آن است ، بصورت نماد فرهنگی ایران درآمده باشد.تازه اگر بخواهیم چپق و قلیان را جزو فرهنگ و سنت ملتی فرض کنیم، باید گفت سرخپوستان آمریکا در این زمینه پیش کسوت هستند و از ۲۰۰۰ سال پیش از چپق استفاده میکرده اند.
پس قصه چیز دیگری است. تجارت تنباکو در دنیا برای فروش محصولات خود در هر کشوری بنا بر زمینه های فرهنگی، باورها و اعتقادات آن منطقه، سیاست مشخصی را اتخاذ می کند. در خاور میانه و کشورهایی چون مصر روی قلیان سرمایه گذاری می کند، در هندوستان بیدی،در آمریکا سیگار برگ و تنباکوی جویدنی و خلاصه در هر منطقه باشیوه ای خاص، زیرکانه و دقیق ، شگردی تازه را بکار می برد. برای رسیدن به اهداف خود اِبایی از صرف هزینه ندارد . اگر در منطقه ای سیگار گران شد، سیگارهایی ارزان با مارک جدید وارد بازار می کند؛ اگر جوانان طعم تنباکو را دوست نداشته باشند، تنباکوهای میوه ای و عطری را وارد بازار می کند ؛اینکه اضافه کردن اسانس بر سرطانزایی آن بیافزاید دیگر به صنایع تنباکو ارتباطی پیدا نخواهد کرد.هدف فقط داشتن توجیه اقتصادی و بازگشت سرمایه بهمراه منافع بیشمار است و دیگر هیچ.
تجارت تنباکو به نظرات مردم بخصوص جوانان و زنان اهمیت می دهد، چون اگر مشتری یک محصول شوند دیگر براحتی از آن دست نمی کشند و تا پایان عمر مشتری آن محصول خواهند ماند.صنعت تنباکو به داشتن اندام مناسب اهمیت می دهد و سیگارهایی را تولیدمی کند که لاغری و تناسب اندام را تضمین کند و اصولاً برای هر گروهی از افراد جامعه محصول منحصر به فردی را در آستین دارد. تجارت تنباکو به ذائقه ی جوانان اهمیت می دهد و در هر فرصتی که بدست آورد سیگار و تنباکوی مجانی در اختیار آنها قرار می دهد و از آنها می خواهد تا نظرات خود را بافراغ بال ابراز کنند و با کمال میل و رویی گشاده نظرات آنها را می پذیرد و به آن عمل می کند، چون قصد دارد تا آنجا که بتواند فروش محصولات خود را بالا برد و از این راه منافع بیشتری کسب کند.اگر جایی از دنیا بواسطه تبلیغات بر علیه سیگار میزان فروش پایین آمد، سریعاً وارد عمل می شود و محصولی باصطلاح بی ضرر را جایگزین می کند؛ با تبلیغات توسط عوامل بیشمار خود به مردم چنین القاء می کند که مثلاً فلان مارک جدید سیگار، مواد سمی کمتری دارد یا قلیان عوارض سیگار را ندارد چون دود آن از آب می گذرد و تصفیه می شود؛ و یا در جای دیگر عنوان می کند تنباکو اگر سوخته نشود و دود ایجاد نکند ضرری ندارد و در آن منطقه تنباکوهای جویدنی را وارد بازار می کند.
تمامی این تدبیرها و سیاست ها بخاطر آن است که وابستگی به تنباکو تحت هر اسم و عنوانی که باشد، در جامعه باقی بماند. اگر در منطقه ای گرایش به سیگار کم شده است، اشکالی ندارد؛ می توان با تبلیغِ قلیان، جوانان و نوجوانان را به تنباکو وابسته کرد و وقتی وابستگی ایجاد شد دیگر شکل مصرف فرقی نمی کند، اگر جایی دسترسی به قلیان مشکل بود آنها همان شکل ساده تر یعنی سیگار را استفاده خواهند کرد. هدف این است که صنعت تنباکومشتری جدید پیدا کند و مشتریان قبلی را نیز از دست ندهد.
● و سخن آخر اینکه
عزیزانی که در خانه ، پارک ، مکانهای سنتی و ۰۰۰۰ قلیان مصرف می کنند باید این موارد را در نظر داشته باشند و بعد از این اگر خواستند ۰۰۰۰
۱) مواد سمی قلیان نه تنها کمتر از سیگار نیست بلکه بعضی مواد خطرناک از جمله قیر یا دوده(سرطانزا)، مونواکسید کربن (آلاینده) و نیکوتین(ایجاد کننده وابستگی)و۰۰۰ موجود در دود آن از سیگار بیشتر است. آب هیچ محافظتی در مقابل دود ناشی از سوختن تنباکو ایجاد نمی کند. با مصرف قلیان بیش از ۶۰۰ ماده سمی و مهلک وارد ریه فرد مصرف کننده و اطرافیان خواهد شد.
۲)تنباکوهای تحت عناوین میوه ای و عطری نه تنها بی ضرر نیستند بلکه عوارض بیشتری نسبت به تنباکوی ساده دارند زیرا مواد آروماتیک(ترکیبات حلقه ای) موجود در آنها با سوخته شدن خاصیت سرطانزایی و سمی پیدا می کنند و بعلاوه مزه بهتر آنها باعث گرایش بیشتر نوجوانان و جوانان به سمت این مواد و ایجاد وابستگی در آنها خواهد شد.
۳) مصرف قلیان در اماکن عمومی و پارک ها نه تنها دیگران را در معرض آثار منفی دود دخانیات قرار می دهد، بلکه خود یک نوع ترویج و اشاعه فرهنگ مصرف دخانیات در جامعه برای کودکان و نوجوانان است. فرزندان والدین سیگاری دو برابر بیشتر شانس سیگاری شدن دارند.
۴) مصرف قلیان در اماکن سربسته عوارض آن را دوچندان خواهد کرد و سلامت اطرافیان بخصوص کودکان را در معرض خطر جدی قرار خواهد داد.
۵) استفاده از قلیان بصورت مشترک خطر انتقال بیماریهای عفونی را نیز در پی خواهد داشت.