صادرات نرم‌افزار و بانک توسعه صادرات ایران

مسائل مختلف مالی و تامین سرمایه در گردش مورد نیاز، مهم‌ترین مواردی هستند كه بنگاه‌های اقتصادی، خرد و كلان، با آن مواجهه می‌باشند. با بررسی اجمالی تاریخچه بنگاه‌های اقتصادی تازه تاسیس مشاهده می‌كنیم كه اغلب پس از مدتی كوتاه از بین می‌روند و تنها شركت‌های محدودی سرپا می‌مانند و از بین این عده قلیل نیز انگشت‌شمار به موفقیت‌های ویژه‌ای دست می‌یابند. یكی از بزرگ‌ترین دلایل این امر، عدم توجه كافی موسسین شركت‌ها به مسائل مالی و مدل‌های كسب و كار در ابتدای شروع به فعالیت می‌باشد.
شركت‌های نرم‌افزاری اغلب توسط مهندسین و فعالین جوان و متخصص در امر فناوری اطلاعات تاسیس می‌گردند كه اكثر قریب به اتفاق ایشان تنها به ایده و پیچیدگی‌های فنی آن توجه می‌نمایند و اغلب از مسائل مالی و طراحی مدل كسب و كار غافل می‌مانند و شاید بتوان گفت آن را جزو بدیهیات می‌شمارند و از بكارگیری و مشاوره با متخصصین این علم خودداری می‌نمایند كه این امر علیرغم وجود ایده‌های نو، قابل توجه و توانمندی‌های فنی پرشمار، آغاز شكست تجاری این بنگاه‌های اقتصادی تازه تاسیس می‌باشد كه اگر در قالب كسب و كار صحیح و با پیش‌بینی‌های مالی درست همراه باشد به موفقیت منتهی می‌گردد.
حضور در بازارهای جدید نیز احتیاج به برنامه‌ریزی دقیق، پیش‌بینی منابع مالی لازم و طراحی مدل كسب و كار مناسب برای هر بازار دارد و البته چگونگی حضور موفق در بازارهای بین‌المللی دارای نكات و ظرایف به مراتب بیشتری بوده و توجه و دقت بالاتری را طلب می‌نماید.
بانك ها در چارچوب قوانین و مقررات وظیفه تامین نیازهای مالی بنگاه‌های اقتصادی را بر عهده دارند كه می‌توان ایشان را صرف نظر از خصوصی و دولتی بودن آن، به دو دسته كلی بانك‌های تخصصی، بانك‌های تجاری تقسیم نمود. بانك‌های تخصصی، بانك‌هایی هستند كه برای حمایت از فعالیت‌های ویژه تاسیس شده‌اند و با وجود آن كه ممكن است در فعالیت‌های تجاری عام نیز فعالیت نمایند ولی ماموریت اصلی ایشان حمایت از فعالیت‌های خاص می‌باشد كه در ایران می توان به بانك‌های توسعه صادرات ایران و صنعت و معدن اشاره نمود. بانك توسعه صادرات ایران، بانك تخصصی صادرات كشور می‌باشد كه ماموریت ویژه آن حمایت از توسعه صادرات غیرنفتی كشور می‌باشد.
از خدمات این بانك برای امر صادرات به صورت كلی و صادرات نرم‌افزار به صورت خاص می توان به موارد زیر اشاره نمود:
- تامین سرمایه در گردش ریالی مورد نیاز جهت انجام پروژه‌های مهندسی نرم‌افزار در داخل كشور و سپس صدور محصولات و خدمات نرم‌افزاری به خارج از كشور
- تامین سرمایه در گردش ارزی لازم نظیر مورد نیاز برای تامین هزینه‌های صدور خدمات فنی مهندسی در خارج كشور
- صدور ضمانتنامه‌های ارزی شركت در مناقصات، پیش‌پرداخت و حسن انجام كار برای پروژه‌های خدمات فنی مهندسی در خارج كشور
- تامین اعتبار ارزی لازم برای خریداران محصولات و خدمات شركت‌های ایرانی در قالب تسهیلات اعتبار خریدار
- گشایش اعتبار جهت خرید دانش فنی لازم از خارج از كشور
- انجام كلیه عملیات كارگزاری بانكی مورد نیاز برای صدور خدمات یا محصولات نرم‌افزاری در قالب اسناد وصولی ارزی یا اعتبار اسنادی
ضمن یادآوری این نكته كه بانك توسعه صادرات ایران با توجه به ماموریت ویژه آن دارای بیشترین ارتباطات بین المللی در خارج از ایران بوده و یا به عبارتی شناخته شده ترین بانك ایرانی برای سایر موسسات مالی بین‌المللی جهان بوده، نماینده بانك توسعه اسلامی در ایران نیز می‌باشد و در صورتی كه شركت‌های ایرانی تمایل به استفاده از منابع این بانك جهت انجام پروژه‌های مختلف در كشورهای اسلامی را داشته باشند می توانند از خدمات بانك توسعه صادرات ایران استفاده نمایند.
ارتباط تنگاتنگ بانك توسعه صادرات با صندوق ضمانت صادرات ایران نیز مشكلات استفاده از تسهیلات این دو سازمان به صورت همزمان را به حداقل رسانده است. یكی از ویژگی‌های جالب این بانك، پیشرو بودن آن در زمینه خدمات بانكداری الكترونیكی می‌باشد كه در این میان می‌توان به خدماتی نظیر استفاده از موبایل و اینترنت در انتقال پول، خرید و فروش سهام، كنترل موجودی پرداخت قبوض و... اشاره نمود كه برای اولین بار توسط این بانك در كشور اجرا گردید و این در حالیست كه بانك توسعه صادرات بانك تجاری نمی‌باشد و این امر ناشی از توجه ویژه و علاقه‌مندی مدیران این بانك به ویژه آقای دكتر نوروز كهزادی مدیرعامل محترم بانك توسعه صادرات ایران به انجام خدمات نوین بانكداری با استفاده از فناوری اطلاعات می‌باشد.
از دیگر ویژگی‌های شاخص این بانك در رابطه با پروژه‌های صنعت اولویت دادن به پروژه‌های نرم‌افزاری، داشتن شناخت صحیح از ماهیت این صنعت و عنایت ویژه مدیران و مسئولین بانك به آن می‌باشد كه صاحبان شركت‌های نرم‌افزاری بنگاه‌های اقتصادی كه با بانك‌های تجاری در رابطه با دریافت تسهیلات برخورد نموده‌اند خود می‌دانند چه موهبت بزرگی می‌باشد! بازدید سالیانه مدیران ارشد بانك از نمایشگاه‌های معتبر IT نظیر CeBIT جهت یافتن سرویس‌های جدید بانكداری نشان از علاقه‌مندی مدیران بانك برای به‌روز رسانی خدمات آن دارد و غرفه‌داران ایرانی CeBIT كه تنها مدیرعامل بانك ایرانی كه از غرفه‌های ایرانی بازدید و ساعت‌ها با ایشان راجع به مشكلاتشان صحبت نموده است مدیرعامل بانك توسعه صادرات ایران بوده است.
از دیگر خدمات بانك كه باید مورد توجه ویژه شركت‌های نوپای نرم‌افزاری باشد، طرح توسعه شركت كوچك و متوسط (SME) بانك مبنی بر اختصاص تسهیلات ارزان قیمت بانكی به شركت‌های تازه تاسیس و نوپا كه دارای ایده ها یا قراردادهای صادراتی باشند تا سقف یك میلیارد ریال وبا وثایق ساده می‌باشد كه عملا دریافت آن از بانك‌های تجاری برای جوانان فعال در امر فناوری اطلاعات نزدیك به محال می‌باشد. هدف نویسنده از نوشتن این یادداشت جلب توجه فعالان صنعت نرم‌افزار به وجود این تسهیلات ویژه در كنار گوششان بود زیرا با سئوالی ساده از بانك توسعه صادرات ایران متوجه گردیدم كه تاكنون متقاضیان استفاده از این تسهیلات از تعداد انگشتان یك دست نیز كمتر بوده است.

علی اصغر هلالی*
* مدیرعامل شركت مهندسی صنعتی آرشام كوشا و صادر کننده نمونه نرم افزار

منبع : خبرگزاری ایسنا