بهشت موفقیت، پشت کوه‌های استرس

بسیاری از افرادی كه غرق جریان پیشرفت در دنیای مدرن هستند، خیلی سریع در موقعیتی قرار می‌گیرند كه مجبورند ساعات بیشتری از روز خود را به كار اختصاص دهند.
یا این‌كه مسئولیت بسیاری بر دوششان گذارده می‌شود و از این‌رو به دلیل فشار بالای كاری قادر نیستند بین كار، اوقات فراغت و خانواده تمایز قائل شوند.
در افرادی که به‌طور افرازی کار می‌کنند استرس یک وضعیت کاملا طبیعی است. تعریف بالینی استرس همان شرایطی است كه در آن فشاری فوق‌العاده مانع می‌شود كه توانایی فرد با شرایط روزمره حاكم همخوانی نداشته باشد. آنچه مسلم است این است كه بین فشارهای معمول و فشار ناشی از استرس تفاوت وجود دارد.
فشار ناشی از استرس می‌تواند در بسیاری موارد به‌گونه‌ای مثبت عمل كند؛ بدین ترتیب كه باعث تحریك فرد برای تغییر شرایط حاكم می‌شود. از این رو چنانچه فرد این مرحله را با موفقیت به اتمام برساند، می‌تواند از این طریق احساس درونی «خود ارزشمندی» را ارتقا و تحكیم بخشد.
اما حقیقتاً چگونه می‌توان تفاوت بین این دو را تمیز داد؟ با كمك الگوهای رفتاری متفاوتی كه وجود دارد می‌توان به این نكته پی برد كه چه كسانی قبلاً دچار استرس بوده‌اند و یا این‌كه در مسیر استرس قرار دارند. افرادی كه بتوانند حداقل سه مورد از شرایط، ویژگی‌ها و احساسات را در خود پیدا كنند، به احتمال قوی قبلاً استرس را تجربه كرده‌اند و یا این‌كه در مسیر استرس قرار دارند:
● افزایش مصرف چای و قهوه
▪ بلاتكلیفی و تردید در بسیاری موقعیت‌های زندگی
▪ احساس افسردگی زیاد
▪ عدم توانایی تمركز كافی و یا به‌شدت پایین
▪ احساس گیجی و سردرگمی در بسیاری موقعیت‌های زندگی
▪ نحوه تغذیه نامتعادل
▪ كاهش محسوس قابلیت‌های كاری
▪ اختلال در خواب
▪ بروز سردردهای تقریباً دائمی
▪ مشكلات گوارشی
▪ مشكلات پوستی و یا آلودگی پوستی
▪ تغییر شدید وزن بدن
افرادی كه با توجه به موارد فوق به وجود استرس در درون خود پی برده‌اند، می‌توانند با رعایت ۵ موردی كه در ذیل می‌آید از این وضعیت در زندگی روزمره خود اجتناب كنند.
● استرس یك علامت خطر است
استرس یك علامت است كه نشان می‌دهد در وضعیت فعلی بدن چیزی در حال تغییر است. استرس همان چراغ قرمزی است كه در كنار داشبورد اتومبیل وجود دارد. این چراغ هشداری برای رو به پایین بودن باطری و خطر از بین رفتن تعادل ماشین است.
هر زمان كه خودتان را ناامیدانه در استرس می‌بینید، فراموش نكنید كه بدن شما در حال اعلام پیامی به شماست. چنانچه در صورت ادامه این وضع، شما هیچ‌گونه اقدامی در این شرایط انجام ندهید، بدن به‌طور غیرعادی واكنش نشان می‌دهد.
ممكن است حتی از كارافتادن فعالیت بخشی از بدن را به همراه داشته باشد؛ در این صورت خطر افتادن در مخمصه شما را تهدید می‌كند و این همان Burn- out یا خستگی روحی و جسمی است.
● به ندای درونتان گوش فرا دهید
كسی در مواجهه با استرس موفق ظاهر می‌شود كه به صدای درونش گوش كند و یاد بگیرد كه آن را درك كند. كسی كه این ندا را به خاطر آورد، سریعاً می‌تواند تشخیص دهد كه آیا زیاد كار كرده است و یا این‌كه به اندازه ناكافی و یا به نادرستی استراحت كرده است و یا این‌كه مشغله‌های فكری‌اش در مورد مسائل پیرامونش بسیار زیاد است.
به اطلاعاتی كه استرس در اختیارتان قرار می‌دهد، گوش كنید و سعی كنید در مقابل كاری انجام دهید، گاهی اوقات تغییرات كوچك در عادات زندگی می‌توانند منجر به هرچه بیشتر شدن تعادل در زندگی روزمره شوند؛ اما برای این منظور فرصت كافی به خود بدهید و امتحان كنید كه چه چیزی برای شما خوب است.
● یاد بگیرید كه در صورت نیاز سؤال كنید
زیرا كسی كه می‌داند، چه زمانی باید تقاضای كمك كند، ثابت می‌كند كه می‌تواند خود و توانایی‌هایش را ارزیابی كند. با سؤال نكردن از دیگران به شما امتیاز اضافی تعلق نمی‌گیرد، برعكس این خطر وجود دارد كه با نپرسیدن و كمك نخواستن عدم اطمینان و یا حتی بدتر استرس ایجاد كنید. خود را در معرض این خطر قرار ندهید. این مسئله هم در مورد زندگی شخصی و هم در مورد زندگی كاری مصداق پیدا می‌كند.
● ترس خود را كشف كنید
استرس همواره یك شریك به همراه دارد كه همان ترس است! بدی ترس در این است كه غالباً طرز تفكر منطقی و آرامش را دشوار و یا حتی در مواردی غیرممكن می‌سازد و این امر استرس منفی ایجاد می‌كند. اما اساساً ترس چیز بدی نیست، در حقیقت ترس كنش حمایتی طبیعی بدن انسان است كه در فرد بقا را تضمین می‌كند.
البته این كنش حمایتی بیشتر مربوط به زمان مواجهه با حیوانات درنده در جنگل و یا خطرات واقعی جسمی و حاد است. اما ترسی كه تنها در ذهن فرد ایجاد می‌شود و انسان نمی‌تواند به‌راحتی از آن گذر كند، منفی و دردسرساز است، فرقی نمی‌كند كه آیا این ترس معطوف به آینده باشد (چه خواهد شد؟) و یا این‌كه از گذشته نشأت گرفته باشد (مبادا كه دوباره اتفاق بیفتد؟)
شما این نوع ترس را می‌توانید سركوب كنید و نه این‌كه آن را نادیده بگیرید. تنها چیزی كه در این میان به شما كمك می‌كند این است كه بیاموزید آن را مورد بررسی قرار دهید.در این مورد منطقی تامل كنید، برای بعضی افراد نوشتن ترس‌هایشان و راه‌حل‌های ممكن مثمرثمر است. اگرچه پس از این كار مشكلات شما ناپدید نشده‌اند اما یك زاویه دید منطقی به شما كمك می‌كند با مسائل با آرامش بیشتر و هدفمندتر كنار بیایید.
● فعال باشید
غالباً افراد فعال بهتر می‌توانند با استرس كنار بیایند تا افراد غیرفعال. آنها یاد گرفته‌اند كه گاهی اوقات خود را از همه چیز كنار بكشند و بر مسائل دیگری تمركز كنند. فعالیت بیش از هر چیز به معنای ورزش مرتب و در عین حال نه‌چندان سخت است، اما به معنای برقراری ارتباط اجتماعی و در لاك خود فرو نرفتن نیز هست.
از این رو برای بسیاری افراد عضویت در یك برنامه تناسب اندام و یا ورود به یك باشگاه ورزشی راه‌حل مناسبی است.
اما لطفاً دقت كنید: افرادی كه قصد دارند برای همیشه خود را از شر استرس رها كنند معمولاً تمایل دارند كل زندگی خود را تغییر دهند. اما واقعیت این است كه یك چنین تصمیم بزرگی در كوتاه‌مدت تحقق‌پذیر نیست؛ به همین دلیل این خطر وجود دارد كه فرد در معرض یك استرس جدید و مضاعف قرار گیرد.
از این‌رو گام به گام شروع كنید و از خود بپرسید كه با چه تغییری می‌توانید به احساس مثبت‌تری نسبت به زندگی دست یابید. نظرات خود را بنویسید، البته بر مبنای امكاناتی كه در اختیار دارید و یك چشم‌انداز خوب برای شروع انتخاب كنید.

منبع : مرکز اطلاع رسانی خانواده شمیم