کاربرد RS در حمل و نقل هوایی

عمده ‏ترین اطلاعات سنجش از دور مورد استفاده در فرودگاه و هوانوردی به دسته داده‏ های زیر تقسیم می‏شود:
۱ـ تصاویر ماهواره ای ‌چند باندی
۲ـ تصاویر ماكروویو و رادار
۳- LIDAR
تصاویر چند باندی در مطالعات محیطی، تهیه نقشه کاربری اراضی، نقشه پایه و مدیریت فرودگاه كاربرد دارد. تصاویر ماكروویو برای پیش ‏بینی وضعیت اقلیمی و ایمنی پرواز و رادار برای تهیه مدل ارتفاعی رقومی استفاده می شود و استفاده از LIDAR در سطح پروژه‏های مطالعاتی می‏باشد و هنوز به مرحله اجرا نرسیده است و عموماً در تهیه مدل ارتفاعی استفاده می شود.
۱- كاربرد سنجش از دور در هوانوردی
سنجش از دور می‏تواند با پیش ‏بینی شرایط اقلیمی و اتمسفری كمك شایانی به صنعت هوانوردی و مدیریت فرودگاه نماید. از آنجائیكه ایمنی پرواز می‏تواند تابعی از شرایط اتمسفری فضای اطراف زمین، عملیات پرواز و فرودگاه باشد، در این راستا سنجش از دور داده‏ های مفید موثری تولید می‏نماید كه از مهمترین آنها می‏توان به موارد زیر اشاره نمود:
۱- بارش
۲- نوسانات درجه حرارت
۳- بررسی خاكسترهای آتشفشانی
۴- پدیده های اقلیمی
۵- شرائط یخ زدگی
۶- سرعت و جهت باد
۷- وضعیت آلودگی هوا (گرد و غبار، ذرات معلق، دود ، ...)
به عنوان مثال جریانهای جت استریم یكی از مهمترین پدیده های اتمسفری می باشد و ارتباط نزدیكی با الگوهای آب و هوائی و همچنین رابطه مستقیمی با باد، درجه حرارت، ابری بودن هوا، مسیرهای توفانی و ... در دو نیمكره دارد. بنابراین برای نظارت و نمایان سازی جت استریمها امروزه از سنجش از دور و ماهواره‏ های هواشناسی از قبیل NOAA استفاده می‏شود. تكنیك‏های پیش‏بینی و نمایان سازی پدیده ‏های اقلیمی در صنعت هوانوردی برای كاهش زمان پرواز، كاهش هزینه سوخت و استرس هوانوردی بكار گرفته می شود و در نتیجه ضریب ایمنی و آسایش را برای مسافران به همراه دارد. این گونه اطلاعات می‏تواند توسط سنجش از دور بدست آید.
۲- كاربرد سنجش از دور در فرودگاه
سنجش از دور می‏تواند ارتباط بین مدیران و برنامه‏ریزان شهری و مدیران فرودگاه را برقرار نماید كه در این راستا می‏تواند ابزار مفیدی در موارد زیر باشد:
- توسعه راههای ارتباطی و نیاز فرودگاهها
- تعیین الگوهای توسعه و تغییرات محیطی
- تعیین عوارض خاص مربوط به فرودگاه
- تعیین محل احداث ساختمانها
- تراكم و ارتفاع منطقه مسكونی حاشیه فرودگاه
- نظارت بر پوشش گیاهی (پوشش گیاهی كه جاذب پرندگان است)
- تناسب مسیر توسعه
- تهیه نقشه مبنای فرودگاه و به روز رسانی نقشه فرودگاه
- ارزیابی اثرات فرودگاه بر روی كاربری اراضی و سیستم حمل و نقل اطراف فرودگاه
- تصویرسازی نواحی ساخت، جاده و توسعه زمین كه با عملیات فرودگاهی تداخل دارد
- كمك به برنامه‏ریزی محیط اطراف فرودگاه
۳- تهیه مدل سه بعدی فرودگاه و مسیر پرواز با استفاده از سنجش از دور
یكی از مهمترین داده‏ها و اطلاعاتی كه توسط سنجش از دور بدست می‏آید. مدل سه بعدی فرودگاه و مسیر پرواز می‏باشد كه دارای كاربردهای متعددی در مدیریت فرودگاه و هوانوردی به شرح زیر می‏باشد:
- تحلیل میدان دید: به عنوان مثال تعیین چشم انداز برج مراقبت پیش از ساخت و تعیین محل مناسب برای احداث برج مراقبت
- تهیه مدل سه بعدی فرودگاه و محیط اطراف برای كمك به كنترل پرواز.
- شبیه سازی پرواز برای كادر پرواز.
- ارائه مدل مجازی به كادر پرواز از محیط و شرائط اقلیمی و اتمسفری برای آگاهی و بالا بردن ضریب ایمنی.
- آموزش پرسنل برای رویارویی با موارد بحرانی.
- بررسی علل وقوع حوادث و سوانح هوائی.
- تهیه عكس نقشه فرودگاه (Photo Map)
- معماری چشم انداز فرودگاه
نویسنده: زنگی‌آبادی

منبع : کمیته فناوری اطلاعات وزارت راه و ترابری