در منطقه فقط از افغانستان جلوتریم!

● در منطقه فقط از افغانستان جلوتریم!
چندی قبل، در برخی از خبرگزاری‌های داخلی و خارجی، عبارتی که در همه جا تحت عنوان« در منطقه فقط از افغانستان جلوتریم» به نقل از سرپرست سازمان هواپیمایی کشوری تیتر شده بود، چشم و ذهن هر ایرانی را آزار داد.متن خبرها و گزارشات به صحبت‌های این مقام مسئول کشور با خبرنگار خبرگزاری ایسنا اشاره داشت. در‌پی اظهارات ایشان، گروه هوافضای مركز مطالعات تكنولوژی دانشگاه صنعتی‌شریف به‌منظور روشن‌شدن موضوع اقدام به بررسی و تحلیل وضعیت تعدادی از فرودگاه‌های بین‌المللی منطقه نمود که نتایجی خلاف اظهارات وی داشت. با توجه به پایان یافتن فضای خبری استیضاح وزیر راه و ترابری، در متن حاضر نتایج این تحقیق ارائه شده است.
● چكیده‌ای از خبر به نقل از ایسنا
حسن حاجعلی‌فرد - سرپرست سازمان هواپیمایی كشوری - در گفت‌وگو با خبرنگار حمل‌ونقل (۳۰/۵/۸۳)، ضمن اظهار نظر راجع به قرارداد BOT با شرکت ترکیه‌ای تاو و بررسی وضعیت کنونی فرودگاه امام ا ظهار كرد: « هنگامی‌كه در ایران فرودگاه وجود داشت، در تركیه و دوبی خبری از این امور نبود، اما در سال ‌جاری ظرفیت فرودگاه استا ن بول از ۱۰ میلیون نفر به ۲۰ میلیون نفر رسیده و فرودگاه دوبی نیز در سال ۲۰۰۳، حدود ۲۰.۵ میلیون مسافر داشته و در طرح توسعه دوم آنها ظرفیت فرودگاه به ۳۶ میلیون نفر و در طرح سوم توسعه به ۷۵ میلیون نفر در سال خواهد رسید . »
وی افزو د: « همچنین ظرفیت فرودگاه ابوظبی ۴ برابر فرودگاه تهران، فرودگاه شارجه ۱۰ میلیون نفر و حتی فرودگاه قدیمی بغداد، كه طرح توسعه آن هنوز اجرا نشده، ۷ میلیون نفر و بیشتر از ظرفیت فرودگاه امام(ره) است . ما در حال حاضر در منطقه تنها از فرودگاه افغانستان جلوتر هستیم . »
نقل این صحبت‌ها آن هم از سوی عالی‌ترین مقام هواپیمایی کشور، هر کارشناس دلسوزی را ترغیب می‌کند که هر چند در صحت آن تردید دارد، لکن سعی کند با جستجوی کارشناسی در آمار فرودگاه‌های منطقه و فرودگاه‌های مورد اشاره ببیند جایگاه کشور ما تا چه حد نزول کرده‌ است. چه شده که در آستانه هفته دولت که همیشه خبرهای افتخار برانگیز و امیدوار کننده می‌شنیدیم، این خبر باید در خبرگزاری‌ها و برخی سایت‌ها تیتر شود. حاصل مطالعات اولیه دو نمودار زیر است.
● بررسی وضعیت فرودگاه‌های منطقه
در دو نموداری كه در ادامه آمده است، وضعیت فرودگاه‌های مهرآباد، استانبول، دوبی، شارجه، ‌ابوظبی، بحرین، كیف،‌ تلاویو و تفلیس با پارامترهای ظرفیت و ترافیك مسافر در سال‌های ۲۰۰۰ تا ۲۰۰۳ مقایسه شده‌اند. ظرفیت فرودگاه، بیانگر توانایی و امكانات فرودگاه در ارائه خدمات است، و لزوما فرودگاه‌ها از تمام ظرفیت خود نمی‌توانند استفاده نمایند، اما پارامتر ترافیك فرودگاه بیانگر تعداد مسافری است كه سالانه از فروگاه استفاده می‌نمایند. اطلاعات و ‌آمار ارائه شده، از سایت ICAO و سازمان‌های هواپیمایی كشورهای مربوط اخذ شده‌اند.
● تحلیل و جمع بندی
از آمار فوق مشاهده می‌شود كه بسیاری از فرودگاه‌های منطقه از نظر ترافیك مسافر و ظرفیت در رتبه‌ای پایین‌تر از فرودگاه‌ مهرآباد قرار دارند؛ در اینجا باید از سرپرست سازمان هواپیمایی كشوری سؤال كرد كه طبق كدام مرجع معتبر و یا حتی غیرمعتبر اعلام داشته‌اند كه ظرفیت فرودگاه ابوظبی ۴ برابر ظرفیت فرودگاه مهرآباد است؟ یا ظرفیت فرودگاه شارجه در كدام منبع آماری ۱۰میلیون نفر اعلام شده‌است؟!
همانطور كه از آمار مشاهده می‌شود فرودگاه ابوظبی ظرفیتی معادل ۵ میلیون نفر دارد كه تا سال ۲۰۰۲ تنها موفق شده است از ۸۰ درصد ظرفیت خود استفاده نماید، و حتی اگر با ۱۰۰ درصد ظرفیت اسمی خود نیز كار می‌نمود باز هم ظرفیتی نصف فرودگاه مهرآباد داشت. فرودگاه شارجه كه طبق اظهارات آقای حاجعلی‌فرد ۱۰ میلیون‌نفر ظرفیت دارد، ظرفیت خود را ۲ میلیون نفر اعلام كرده است. در ضمن باید اشاره كرد كه ظرفیت فرودگاه استانبول آنچنانكه این مقام مسؤول اظهار كرده است در طی یكسال از ۱۰ میلیون به ۲۰ میلیون نرسیده است، بلكه فرودگاه‌ استانبول در سال ۲۰۰۰ به بالاترین مقدار مسافر در سال خود كه حدود ۱۵ میلیون نفر بوده رسیده است! یعنی در همان زمان ظرفیت ۱۵ میلیون مسافر را داشته است؛ و از آن به بعد نیز تا سال ۲۰۰۴ سیر نزولی داشته و در سال ۲۰۰۴، ۱۲ میلیون مسافر داشته است.
● ارائه آمار نادرست و غیر کارشناسی از سوی یک مقام رسمی می‌تواند پیامدهای نامطلوبی را به‌همراه داشته باشد:
۱) ممکن است همین آمارها در گزارش‌ها به مقامات رسمی و مسئولان کشور ارائه شود و پایه‌گذار بسیاری از تصمیمات باشد.
۲) ارائه آماری که در ذهن مردم ایجاد تفکر عقب‌ماندگی می‌نماید، از سوی یک مقام رسمی چیزی جز روحیه خودباختگی و وابستگی به بیگانگان را تقویت نمی‌نماید‌ و این آن چیزی است که دشمنان به دنبال آن می‌باشند.
۳) ممکن است این آمار به چشم بعضی از مسافران که به فرودگاه‌های مزبور مسافرت داشته‌اند، صحیح به‌نظر برسد. اما آنچه که در ذهن مسافر این احساس را ایجاد می‌نماید، ظرفیت و یا تعداد مسافر سالانه فرودگاه نیست، بلكه امکانات و خدماتی است که به او ارائه می‌شود. متاسفانه در این زمینه در کشور ما نقایص و ضعف‌هایی به چشم می‌خورد که طی سالیان اخیر هم با عوض کردن مسئولین سازمان‌های هواپیمایی و علی‌الخصوص سازمان هواپیمایی کشوری، بهبود چشم‌گیری در آن ایجاد نشده است. به این دلیل ممکن است که مسافری که به فرودگاه ابوظبی یا شارجه مسافرت می‌نماید، این فرودگاه را نسبت به فرودگاه مهرآباد که در آن باید در صف‌های طویل منتظر بماند و یا خدمات رفاهی این دو فرودگاه، مقایسه نماید و در وی این ذهنیت به‌وجود آید که «بله! البته ما در منطقه فقط از افغانستان جلوتریم!!» و این آن چیزی است که مسئولین سازمان هواپیمایی کشوری در ارتباط با آن مسئولند و بایستی جوابگو باشند.

منبع : تحلیلگران تکنولوژی هوا فضای ایران