چشم‌انداز کشورهای جهان

●‌ ‌افزایش مصرف نفت در چین
انتظار می‌رود میزان مصرف نفت در چین در سال ۲۰۲۰ با ۵/۶۲ درصد افزایش نسبت به سال ۲۰۰۶ روبه‌رو باشد که دلیل آن، رشد سریع اقتصادی و افزایش تقاضای داخلی برای سوخت است. دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه چین، در گزارش خود پیش‌بینی می‌کند که مصرف نفت چین از ۶/۳۴۶ میلیون تن در سال ۲۰۰۶ به ۴۰۷ میلیون تن در سال ۲۰۱۰ و ۵۶۳ میلیون تن در سال ۲۰۲۰ برسد. بر اساس این گزارش، تقاضای نفت با یک معدل رشد سالانه ۵/۴ درصد از سال ۲۰۰۷ تا ۲۰۱۰ و ۳/۳ درصد از سال ۲۰۱۰ تا ۲۰۲۰ روبه‌رو خواهد بود. افزایش تقاضای نفت تصفیه شده در طول ۱۳ سال آینده، با رشد سالانه ۷/۵ درصدی مصرف بنزین در این کشور همراه خواهد شد که گسترش صنعت اتومبیل‌سازی، این روند صعودی را تشدید خواهد کرد.
● تخفیف مالیاتی صنعت نفت و گاز در روسیه ‌ ‌
الکسی کوردین، وزیر دارایی روسیه، تخفیف مالیاتی برای صنایع نفت و گاز را به عنوان بخشی از استراتژی سیاست مالی دولت در فاصله سال‌های ۲۰۱۱-۲۰۰۹ اعلام کرد. اسناد پیش‌نویس، شامل پیشنهاداتی برای حذف مالیات استخراج مواد معدنی، تغییر نرخ مالیات بر تولیدات نفتی با کیفیت بالا و اعمال تخفیف مالیاتی برای عملیات اکتشافی است. کوردین گفت: حذف مالیات بر استخراج مواد معدنی را از طریق افزایش نرخ‌های پایه غیرمالیاتی از ۹ دلار به ۱۵ دلار برای هر واحد پیشنهاد نموده است. ولی این افزایش، اعتراضات وسیعی را از طرف صاحبان صنایع به دنبال خواهد داشت. صنایع روسیه، مالیات‌های سنگینی را در سال به دولت پرداخت می‌کنند.
● نرخ‌های بیکاری متفاوت جهان ‌ ‌
بیکاری در بسیاری از کشورهای جهان با نرخ‌های متفاوتی همراه بوده که دامنه تغییرات گسترده‌ای را بین کشورهای مختلف جهان نشان می‌دهد. در اروپا، برخی کشورها به نرخ بیکاری بیش‌ از ۱۰‌ درصد مبتلا هستند. ایتالیا، فرانسه، فنلاند، اسپانیا، مجارستان و آلمان، نرخ‌های در حدود ۷ تا ۹ درصد دارند. اندورا و موناکو با نرخ صفر درصد، ایسلند درحدود ۳/۱ درصد و بلاروس با نرخ ۶/۱ درصد بیکاری مواجه هستند.
آلبانی و هلند با نرخ‌های ۸/۱۳ و ۹/۱۴ درصد، بالاترین نرخ‌های بیکاری را در کشورهای اروپایی دارا می‌باشند. در هندوراس و برخی جزایر آمریکای جنوبی، این نرخ در حدود ۹/۲۷ درصدی می‌باشد. همچنین، آمریکا با ۵ درصد، کانادا با ۴/۶‌ درصد، گواتمالا با ۲/۳‌ درصد، کوبا با ۹/۱‌ درصد و گرانادا با ۵/۱۲‌ درصد، نرخ‌های بیکاری متفاوتی را در جهان تجربه می‌کنند.
● افزایش قیمت نفت اُپک ‌ ‌
قیمت نفت خام در ماه جاری همچنان بالا بود و نفت خام سبک آمریکا حتی به حدود ۱۱۷‌ دلار در هر بشکه هم رسید. افزایش قیمت‌های نفت با عدم تمایل کشورهای تولید‌کننده عضو گروه اُپک برای تولید بیشتر همراه شده است. ‌ ‌
● بانک‌های کشورهای گروه ۷ و توسعه سرمایه
اعضای گروه ۷ کشور صنعتی جهان به عنوان بخشی از اقدامات تقویت سیستم‌های مالی خود، طرحی را تصویب رساندند که بانک‌های کشورهای عضو را ملزم به نگهداری مقدار بیشتری سرمایه جهت حمایت در برابر بحران‌های اعتباری خطرناکی که آنها را تهدید می‌کند، نمود. کشورهای گروه ‌۷G همچنین در مورد تغییرات شدید نرخ‌های ارزی که گفته می‌شود ثبات اقتصاد جهانی را تهدید می‌کند هشدار داده و بر سر تشدید نگرانی‌های جهان ناشی از تضعیف دلار و اخیراً لیره استرلینگ در برابر یورو به بحث و تبادل نظر پرداختند. ‌
● رکورد جدید یورو در مقابل استرلینگ انگلیس
از زمانی که بانک‌های انگلستان، به دنبال جلسه کمیته سیاست‌های پولی، نرخ‌های بهره خود را به صورت گسترده تا حدود ۵ درصد، کاهش داده‌اند، لیره استرلینگ به رکورد جدید پایینی در برابر یورو دست یافت. این تغییر ارزش استرلینگ در برابر یورو، در نتیجه یکسری اطلاعات ناامیدکننده از اقتصاد انگلستان بوده که ترس از سرایت بحران اعتباری به اقتصاد واقعی این کشور را افزایش می‌دهد. تحلیلگران می‌گویند که بانک مرکزی در برقراری تعادل بین خطر افزایش تورم و کاهش رشد، با وظیفه دشواری روبه‌رو است. راب کارنل از یک بانک هلندی، معتقد است که نرخ بهره انگلستان تا پایان سال باید به رقم ۴ درصد برسد و این نرخ از میزان کارشناسی بازارها پایین‌تر می‌باشد. در حال حاضر، نرخ استرلینگ در برابر یورو به ۲۶۲۹/۱‌ رسیده است. ‌ ‌
● کاهش ارزش دلار و بازار نفت
سرمایه‌گذاران، اغلب به تغییرات هفتگی ارزش دلار و تأثیر آن بر کالاها و افزایش قیمت نفت توجه می‌کنند. عبدالله البدری، دبیر کل اُپک بیان کرد، عرضه نفت برای بازار کافی است و قیمت بالای نفت به علت کمبود عرضه آن نیست. به بیان دقیق‌تر، علت افزایش بهای نفت، کاهش ارزش دلار، کاهش ظرفیت پالایشگاه‌ها و برخی تنش‌های سیاسی در جهان است. گفتنی است، کالاها یک گزینه مناسب برای سرمایه‌گذاری در جهت جذب دلار می‌باشند. کاهش ارزش دلار، ریشه در مسایل مختلفی از جمله کسری بودجه (به خاطر جنگ) و تورم فزاینده آمریکا در حین رکود می‌باشد. در این راستا، نیروی کار آمریکا در ماه مارس شاهد بیشترین تعدیل در پنج سال گذشته با ۸۰ هزار اخراج نیروی کار بوده است. ‌
● صعود ارزش سهام و پول تایوان
صعود قیمت‌ها در بازار پولی و مالی تایوان نشان‌دهنده امیدواری سرمایه‌گذاران به تأثیر ارتباط بیشتر با چین بر رشد اقتصادی آن کشور می‌باشد که پیش از این، توسط رییس‌جمهور جدید این کشور وعده داده شده است. به علاوه، شاخص‌های پولی و مالی تایوان، به دلیل گسترش صنعت توریزم و توسعه بازارهای مالی، با صعود مواجه بوده‌اند. پول ملی تایوان با یک جهش به ۲۵۵/۳۰ در برابر دلار آمریکا رسیده که این جهش در طول بیش از یک دهه گذشته، در بالاترین میزان خود بوده است.
● تصمیمات اخیر بانک‌ جهانی در قبال بازارهای مالی
بانک جهانی، تصمیم به اعمال سیاست‌هایی مانند وضع مقررات محکم‌تر در جهت بازگشت اطمینان به بازارهای مالی و کاهش قابل ملاحظه ریسک‌های بانکی، گرفت. این تصمیم در نتیجه گزارش این مؤسسه مالی بین‌المللی در انجمن بانکداران جهانی، که آشفتگی‌های بازارهای مالی جهان را از ماه اوت گذشته تاکنون گزارش می‌دهد، اتخاذ شده است.
● بحران غذا در جهان
بانک جهانی با هدف کمک به کشورهایی که با افزایش قیمت‌های مواد غذایی، دچار بحران و حتی در برخی از موارد، منجر به شورش‌‌های خیابانی شده‌اند، وضعیت فوق‌العاده اعلام کرد. رابرت زولیک، رییس‌ بانک جهانی، گفت: افزایش تقاضای سوخت‌های گیاهی، برای کمک به کاهش آلودگی انرژی در کشورهای صنعتی، یک عامل مهم و مؤثر در افزایش قیمت‌های غلات و حبوبات است.
● پیچیدگی بازارهای مالی جهان ‌ ‌
اقتصاد آمریکا امروز پاسخگوی قسمت عمده فعالیت‌های اقتصادی، تجاری و مالی جهان است که در کنار اقتصادهای بزرگ نوظهور، نظیر چین و هند، چرخه‌های اقتصادی جهان را به حرکت در می‌‌آورد. لذا در صورتی که آمریکا به مرحله رکود وارد شود، دیگر هیچ جایی در جهان برای سرمایه‌گذاری مناسب نخواهد بود. اروپا، چین، هند، روسیه، استرالیا، کانادا و آمریکای جنوبی همگی برای رشد خود متکی بر اقتصاد آمریکا هستند. آنچه برای اقتصاد آمریکا در سال ۲۰۰۸‌ قابل پیش‌بینی است این است که اقتصاد آمریکا روندی ملایم و رو به ‌رکود خواهد داشت. به تناسب افزایش نرخ بیکاری، ساخت و ساز در بخش مسکن، بیشتر از قبل با رکود مواجه شده است. تورم همچنان تأثیری منفی بر تولیدات جهانی خواهد گذاشت. لذا انتظار می‌رود جهان یک دوره بلندمدت از رکود تورمی را پشت سر بگذارد - یک رکود تواCم باقیمت‌های بالای انرژی.

آمارهای مربوط به ایران توسط هیأت چشم‌انداز یا واحد تحقیقات ماهنامه <اقتصاد ایران> تهیه، برآورد یا پیش‌بینی شده‌اند.

منبع : ماهنامه اقتصاد ایران