جلیلی آنقدرها هم ترسناک نیست

مذاکرات روز گذشته ایران و اتحادیه اروپا در رم در ترکیب جدید هیئت ایران انجام شدند. بجای "علی لاریجانی" دبیر سابق شورای عالی امنیت ملی ایران که برای غرب فردی شناخته شده بود، "سعید جلیلی" معاون سابق وزیر امور خارجه ریاست هیئت را بر عهده داشت. او از یاران نزدیک "محمود احمدی نژاد" رئیس جمهور ایران است و پیشتر نیز در دفتر رهبری کار می کرد. هر چند که طرف ایرانی دائماً شایعات مربوط به تغییر در موضع ایران درباره برنامه هسته ای را رد می کند، ولی بیشتر کارشناسان خارجی از تشدید موضع ایران صحبت می کنند.
اما تغییرات محرزی رخ ندادند. "خاویر سولانا" کمیسر عالی سیاست خارجه و امنیتی اتحادیه اروپا و "سعید جلیلی" دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران بدون شتاب به دیالوگ ادامه دادند. مذاکرات پیشین در لیسبون راه بسوی دستیابی به توافق بین ایران و آژانس بین المللی انرژی اتمی را باز کردند. بدین ترتیب برنامه ای مرحله ای برای حل مسئله هسته ای ایران با رفع تدریجی نگرانی های آژانس بین المللی انرژی اتمی اجرا می شود. روز گذشته نیز طرفین تاکید کردند که متمایل به حل سیاسی اوضاع هستند.
"نینا مامدوا" رئیس کرسی ایران در انستیتو خاور شناسی آکادمی علوم روسیه می گوید: "علی لاریجانی مذاکره کننده ای سرسخت بود و تنها از این نظر می توان گفت که او غرب را بیشتر ترجیح می داد که او بهیچ وجه روسیه را ترجیح نداد. او بین غرب و روسیه غرب را انتخاب کرد". وی خاطر نشان نمود که از نظر توسعه روابط ایران با غرب و روسیه، سعید جلیلی فردی کاملاً قابل قبول است، زیرا او سیاست عملگرایانه تری اجرا خواهد کرد. بعقیده این کارشناس این نیز از اهمیت کمی برخوردار نیست که جلیلی از اطرافیان آیت الله خامنه ای است و رهبر ایران همیشه به سخنان تند احمدی نژاد ملایمت می بخشد و اظهارات او بیشتر مسامحه گرانه هستند.
احمدی نژاد روز گذشته باری دیگر اعلام نمود که ملت ایران خواستار مذاکره است، اما بهیچ وجه درباره حقوق خود مذاکره نخواهد کرد و ذره ای نیز در توسعه برنامه هسته ای خود کوتاه نمی آید.
سولانا و محمد البرادعی دو مهره ای هستند که سرنوشت آتی پرونده هسته ای ایران مستقیماً به آنان بستگی دارد. در ماه نوامبر آنها گزارشی به اعضای شورای امنیت سازمان ملل متحد ارائه می کنند که بر اساس نتیجه گیری های آنها نیز مسئله اعمال تحریمات جدید علیه ایران بررسی خواهد شد.
آمریکا بیش از همه خواستار اعمال فشار بر ایران است. روز دوشنبه نیز "جرج بوش" رئیس جمهور آمریکا با "ولادیمیر پوتین" رئیس جمهور روسیه تماس گرفت تا مسئله ایران را بررسی کند. نماینده کاخ سفید در این رابطه اطلاع داد که بوش "باری دیگر بر اهمیت ادامه دادن به اعمال فشار بر ایران از طریق شورای امنیت سازمان ملل متحد تاکید کرد تا این کشور را وادار به توقف برنامه هسته ای در زمینه غنی سازی اورانیوم کرد". بوش همچنین خواستار اطلاع یافتن درباره سفر پوتین به ایران در هفته گذشته شد. در تهران، پوتین گفت که "روسیه تنها کشوری است که به ایران کمک می کند تا برنامه هسته ای صلح آمیز خود را اجرا کند" و یادآور نمود که طرف ایرانی تاکید می کند که "پایبند به قرارداد منع گسترش سلاح هسته ای (ان پی تی) است". نماینده کاخ سفید در تفسیر نتایج گفتگوی تلفنی سران دو کشور معترف شد که "پوتین هیچ چیزی نگفت که حاکی از تغییر در دیدگاه کرملین نسبت به دورنمای پدیدار شدن سلاح هسته ای در ایران باشد".
مامدوا یقین دارد که تمامی تلاش های آمریکا برای جذب روسیه به سمت خود با گفتن این که تهران برای مسکو تهدید بیشتری است تا برای آمریکا، تنها سخنرانی هایی سیاسی هستند. این کارشناس معتقد است: "ایران برای ما هیچ تهدیدی ندارد. اگر پیشتر، در سال های ۱۹۸۰-۱۹۹۰ می شد درباره تهدید متقابل ایدئولوژیک صحبت کرد، امروز روسیه نه از نظر ایدئولوژیکی و نه اقتصادی برای ایران نه دشمن است و نه حتی رقیب. ایران مدت بسیاری است که نفت و گاز خود را به اروپا صادر می کند و این صادرات هیچ تناقضی با صادرات نفت و گاز روسیه ندارد. حتی در تهران این نگرانی روسیه را درک می کنند که ایران باید فعالانه با آژانس بین المللی انرژی اتمی همکاری کند. پوتین با همین نیز به ایران رفت و در آینده نزدیک می توان انتظار دیالوگ فعالتری بین ایران و آژانس را داشت".

منبع : خبرگزاری نووستی روسیه