آخرالزمان در راه است

زمانــی كه من وزیــر دفاع بــودم، فرماندهٔ نیروی هوایی اســتراتژیك آمریكا یك خط تلفن شخصی در اختیار داشــت و هر جا كه می رفــت آن را همراه خود می برد و ۲۴ ســاعت روز، هفــت روز هفته و ۳۶۵ روز ســال، این تلفن با او بود . تلفن فرماندهٔ نیروی هوایی كه مقر وی در شهر » اوهاما « در » ایالت نبرسكا « واقع شده بود، با مركز فرماندهی دفاعی آمریكای شمالی كه كیلومترها در زیر كوهستان چینی در » ایالات كلورادو« قرار دارد، مرتبط بود و از آنجا نیز یك خط ارتباطی بین ایــن پایگاه و رئیس جمهور آمریــكا برقرار بود . رئیس جمهور نیز كدهای فعال كنندهٔ كلاهك های هسته ای را همیشــه در اختیار داشت . یك افســر ارتش آمریكا ایــن كدها را در یك كیف دســتی كه آن را » فوتبال« نامیده اند همه جا برای رئیس جمهور حمل می كرد .
● اشاره :
روبـرت مك نامـارا , وزیر سـابق ایالات متحـدهٔ امریكا در دولت » جـان اف كندی « و رئیس سـابق » بانك جهانی « اكنون نگران اسـت و می دانـد در چه وضعیـت خطرناكی قـرار گرفته ایـم . مشـاوره های او بـه دولت كندی در زمـان » بحران موشـكی كوبا « بود كه از فاجعـه ای اتمی جلوگیری كـرد . امروز او معتقد اسـت كه ایالات متحده دیگر نبایدبه سـلاح های اتمی به عنوان ابزار سیاسـت خارجی متكی باشد؛ زیرا ابزاری غیراخلاقی، غیرقانونی و بی نهایت خطرناك است .
مك نامارا می گوید : اینك زمان آن فرا رســیده ـ یا بهتر بگویم ـ حتی گذشــته اســت كه ایالات متحده از سیاســت اتكا به ســلاح های اتمی به عنوان ابزار سیاست خارجی ـ كه سیاســت این كشور در زمان جنگ ســرد بود ـ دست بــردارد . من سیاســت كنونی ایالات متحــده در قبال ســلاح های اتمی را غیراخلاقی، غیرقانونی و به لحاظ نظامی غیرضروری و بسیار خطرناك ارزیابی می كنم . در حال حاضر خطر انفجار یا شلیك ناخواسته و تصادفی یك كلاهك هسته ای بسیار زیاد است، اما شاهد هستیم كه دولت بوش نه تنهــا قصد كاهش این خطرات را ندارد بلكه بر سیاست نگه داشــتن زرادخانهٔ هسته ای ایالات متحده بــه عنوان نقطهٔ اتكای نیروی نظامی این كشور تأكید دارد . این سیاست در تضاد با اصول بین المللی ـ كه كشورها را از گســترش سلاح های اتم منع می كند ـ قرار دارد . سیاست اتمی آمریكا از زمانی كه من وزیر دفاع بودم تا كنون تفاوت چندانی نكرده است و تنها خطرناك تر و به لحاظ دیپلماتیــك مخرب تر است . تقریباًشده امروز ایــالات متحده ۴۵۰۰ كلاهــك هســته ای اســتراتژیك و تهاجمــی را بــه صــورت آماده بــاش در اختیــار دارد . ایــن تعــداد در روســیه به ســختی به ۳۸۰۰ عدد می رسد . تعــداد كلاهك های هســته ای اســتراتژیك ارتش های بریتانیا، فرانسه و چین بسیار كمتر از این مقدار اســت و به حــدود ۲۰۰ تا ۴۰۰ سلاح می رســد . دولت های هسته ای در زرادخانهٔ هر یك از این دولت ها می رســد . دولت های هسته ای جدید مانند پاكستان و هند هر یك كمتر از چند سلاح اتمی دارند . كرهٔ شمالی نیز ادعا می كند كه سلاح های اتمی تولید كرده و آژانس های اطلاعاتی آمریكا تخمین می زنند كه » پیونگ یانگ « مواد لازم برای تولید تا بمب اتمی را در اختیار دارد .
قدرت تخریبی این ســلاح ها چقدر است؟ قدرت تخریبی یك كلاهك هسته ای ایالات متحده ۲۰ برابر بمب اتمی اســت كه در » هیروشــیما « انداخته شد . از ۸۰۰۰ كلاهك هســته ای فعال و آمادهٔ شلیك آمریكا، ۲۰۰۰ كلاهك در حالــت آماده باش كامل قرار دارد و ۱۵ دقیقه پس از اعلام هشــدار، شــلیك خواهند شد.طرز استفاده از این كلاهك به چه صورت است؟ دولت ایــالات متحده هیچ گاه در زمــان وزارت من یا بعد از آن اعلام نكرده اســت كه » شروع كنندهٔ جنگ اتمی« نخواهند بود . كشور ما همیشــه آماده بود تا هر زمانی كه احســاس خطر كند، آغازكنندهٔ اســتفاده از ســلاح اتمی علیه هر دشــمن اتمی و یا غیراتمی باشــد و این تصمیم بــر عهده یك نفر، یعنی رئیس جمهور ایالات متحدهٔ آمریكاســت . در طی ده ها ســال، نیروی اتمی آمریكا كاملاً آماده بوده است كه با اولین حملهٔ اتمی یاغیراتمی از سوی یك مهاجم، ضربات مهلكی را بر این دشــمن وارد آورد . این سیاست آمریكا بوده و تا زمانی كــه ما یك دشــمن متخاصم بالقوه اتمــی داریم و به عنوان نیروی بازدارندهٔ اتمی، ادامه خواهد داشت .
زمانــی كه من وزیــر دفاع بــودم، فرماندهٔ نیروی هوایی اســتراتژیك آمریكا یك خط تلفن شخصی در اختیار داشــت و هر جا كه می رفــت آن را همراه خود می برد و ۲۴ ســاعت روز، هفــت روز هفته و ۳۶۵ روز ســال، این تلفن با او بود . تلفن فرماندهٔ نیروی هوایی كه مقر وی در شهر » اوهاما « در » ایالت نبرسكا « واقع شده بود، با مركز فرماندهی دفاعی آمریكای شمالی كه كیلومترها در زیر كوهستان چینی در » ایالات كلورادو« قرار دارد، مرتبط بود و از آنجا نیز یك خط ارتباطی بین ایــن پایگاه و رئیس جمهور آمریــكا برقرار بود . رئیس جمهور نیز كدهای فعال كنندهٔ كلاهك های هسته ای را همیشــه در اختیار داشت . یك افســر ارتش آمریكا ایــن كدها را در یك كیفد ســتی كه آن را » فوتبال« نامیده اند همه جا برای رئیس جمهور حمل می كرد .
وظیفه فرماندهٔ اســتراتژیك نیروی هوایی این بود كه به تماس های گرفته شده، قبل از به صدا درآمدن كمتر از چند زنگ این تلفن پاسخ دهد . اگر تلفن به صدا در می آمد و او مطلع می شد كه یك حملهٔ اتمی توسط موشــك های بالستیك دشمن در راه است، تنها چند دقیقه فرصت داشــت مطمئن شــود كه آیا این هشدار حقیقــت دارد یا خیر (در طی ســال ها، ایالات متحده چندین هشــدار نادرســت دریافت كرده اســت ) و اگرهشدارها درست بود، باید به این حملات پاسخ مید اد . سپس تقریباً۱۰ دقیقه زمان داشت تا رئیس جمهور را پیدا كند و جریان را به اطلاع او برساند تا رئیس جمهور نیز وضعیت را با ? یا ? مشاور نزدیك خود بررسی كند . این مشــاوران، وزیر دفاع و رئیس ستاد مشترك ارتش ایالات متحده هستند . سپس در این ۱۰ دقیقه، رئیس جمهور فرمان را به وزیر دفاع ابلاغ مید اشت و كدها را در اختیار او قرار مید اد تا كلاهك ها را به سمت دشمن شــلیك كند .
رئیس جمهور نهایتاً دو انتخاب داشــت؛ سعی كند در برابر حملات ایستادگی كند و از خسارات شــدید جلوگیری كنــد و در فرصت مناســب تصمیم بگیرد كه چه زمان موشك های اتمی را به عنوان اقدام متقابل به ســمت دشــمن پرتاب كند؛ و یا فوراً فرمان شلیك موشك ها را صادر كند كه در آن صورت، صدها موشك به سمت اهداف نظامی و مراكز صنعتی دشمن شــلیك می شــد . به نظر می آید رقیب ما در » مسكو« نیز تمهیدات مشــابهی را برنامه ریزی كرده بود و هنوز نیز وضعیت به همین صورت باشد . وضعیت شرح داده شده آنچنان عجیب به نظر می رسد كه باور آن مشكل اســت . هر روز، در حالی كه ما مشغول كارهای روزانهٔ خود هستیم، رئیس جمهور موظف است، در مدت زمان ۲۰ دقیقه تصمیم بگیرد كه آیا باید یكی از مخرب ترینســلاح های جهان را اســتفاده كند یا خیر . برای اعلام ۵۹ جنگ علیه یك كشــور نیاز به تصویب كنگره اســت، ولی برپا كردن یك فاجعهٔ اتمی تنها به تصمیم رئیس جمهور و مشــاوران او بســتگی دارد كه تنها در مدت ۲۰ دقیقه اتخاذ می شــود . ۴۰ ســال اســت كه شرایط به همین نحو اســت و تنها تغییــرات ناچیزی صورت گرفته و هنوز هم رئیس جمهور كیف دستی موسوم به » فوتبال « را همه جا همراه خود می برد .
مــن در زمان مســئولیتم توانســتم بخش هایی ازاین سیاســت خطرناك را تغییر دهم . من و همكارانم آغازگر گفتو گوهای تســلیحاتی بودیم . تدابیر امنیتی ویژه ای را برای جلوگیری از اشــتباه و شلیك ناخواستهٔ كلاهك های هســته ای در نظر گرفتیم و سعی كردیم رئیس جمهور در تصمیم گیری خود گزینه های دیگری غیر از شــروع كردن و یا نكــردن حمله تلافی جویانهٔ اتمی پیش رو داشــته باشد . یكی دیگر از اقدامات ما از بین بردن موشك های هســته ای آسیب پذیر در تركیه بود . هم اكنون آرزو می كنم كه ای كاش اقدامات مؤثر دیگــری نیز انجام مــید ادم، ولــی در آن زمان، ما در جنگ سرد بودیم و اختیاراتمان بسیار محدود بود . در آن زمــان، ایالات متحــده و هم پیمانان ما در » ناتو « ، با تهدید از جانب پیمان » ورشــو « و شــوروی روبــه رو بودند و بســیاری از هم پیمانان مــا (و برخی دولتمــردان ما در واشــنگتن ) قویاً اعتقاد داشــتند كه ایالات متحده باید بر سیاست آغازگر بودن جنگ اتمی ـ به منظور بازدارندگی روسیه ـ تأكید ورزد . آنچه ما را به تعجب وا مید ارد این اســت كه آغازگر بودن جنگ اتمی ـ به منظور بازدارندگی روسیه ـ تأكید ورزد . آنچه ما را به تعجب وا مید ارد این اســت كه امروز كه بیش از یك دهه از پایان جنگ ســرد گذشته است، سیاست اتمی آمریكا تغییری پیدا نكرده است و فروپاشی اتحادجماهیر شــوروی تأثیری در این سیاست نداشته است و برای جلوگیری از برپا شــدن یك جنگ اتمی توسط ایالات متحده یا كشــورهای دیگر تدبیری اندیشــیده نشــده اســت . حداقل كاری كه انجام آن ضروری به نظر می رســد، این اســت كه تلاش كنیم، سلاح های اتمــی از حالت آماده باش كامل بیــرون بیایند و نتوان تنها با فشــردن یك دكمه و در مدت زمان كوتاه آنها را شــلیك كرد . ژنرال » جرج لی باتلر « فرماندهٔ نیروی هوایی آمریكا نیز بر اتخاذ چنین سیاســتی تأكید كرده اســت . با اجــرای این طــرح، خطر شــلیك تصادفی كلاهك های هســته ای به میزان قابل توجهی كاهش خواهد یافت . چنین اقدامی همچنین به دیگر كشورها نشــان خواهد داد كه ایالات متحده سعی دارد اتكای خود به سلاح های هسته ای را كاهش دهد . دولت مــا زمانی كــه در مذاكــرات » پیمان عدم گســترش ســلاح های اتمی « (ان،پی،تــی ) (NPT) در ســال ۱۹۶۸ شــركت كرد، متعهد شد نهایتاً تمامیزرادخانه های هســته ای خود را از بین ببــرد . در » ماه می « ، دیپلمات های ۱۸۰ كشور جهان در نیویورك گرد هــم آمدند تا » ان،پی،تی « را مــورد بازبینی قرار دهند و میــزان پای بندی دولت ها را به ایــن پیمان ارزیابی كنند . ایالات متحــده با دلایل قابل قبولی تلاش كرد كرهٔ شــمالی را متقاعــد كند تا به ایــن پیمان ملحق شــود و همچنین مذاكراتی برای اعمال محدودیت بر برنامه های اتمی ایران انجام شــد . ولی از سوی دیگر، توجه بسیاری از كشورها ـ به ویژه كشورهای جدیدی كه توانایی بالقوه تولید ســلاح های اتمی را دارند ـ به ایالات متحده جلب شــده اســت . نگهداری این حجم عظیــم از ســلاح های اتمــی و تنظیم آن بــه حالت
آماده باش كامل، نشــان میدهد كه آمریكا به صورت جدی به سوی از بین بردن زرادخانه های هسته ای خودقدم بر نمید ارد و این پرســش را برای دیگر كشورها مطرح می كند كه چرا تنها ما باید سلاح های هسته ای خود را نابود كنیم و یا به فكر تولید سلاح های هسته ای نباشیم و آمریكا این اجازه را دارد تا هر مقداری سلاح در اختیار داشته باشد؟● مروری بر آخرالزمان
نیروی مخرب ســلاح های اتمی بــه خوبی برای همه شناخته شده اســت، ولی حال كه ایالات متحده به این سلاح ها به عنوان سیاست خارجی اش اتكا دارد، بد نیســت خطر این كلاهك های هســته ای را دوباره یادآوری كنیم . پزشــكان جهان در گزارش سال ۲۰۰۰ خود با هدف جلوگیری از جنگ اتمی، اثرات مخرب یك بمب اتمی یك میلیون تنی را شــرح داده اند . هم اكنون در انبارهای اســلحهٔ ایالات متحــده ده ها بمب از این نوع وجود دارد . درســت در محــل انفجار بمب اتم كه بیشترین تخریب روی مید هد، گودالی با عمق ۳۰۰ و پهنای ۱۲۰۰ پا ایجاد می شود . در عرض یك ثانیه، در جو زمین گلوله ای از آتش به پهنای نیم مایل به وجود می آید . ســطح این گلولهٔ آتشین، حرارت و نیرویی سه برابر حرارت و نور نقطه مشــابهی در سطح خورشید را تولید می كند كه در چند ثانیه، اثری از حیات در زیر این گوی آتشین باقی نمی ماند و سوختگی های شدیدی را به مردم تا شعاع سه مایلی وارد می كند .
پس از ۱۲ثانیه، موج انفجار ـ هوای فشردهٔ ناشی از انفجار ـ در شعاع سه مایلی، كارخانه ها و ساختمان ها را با خاك یكســان می كند . آوار ساختمان ها كه توسط بادهای ناشی از انفجار كه ۲۵۰ مایل در ساعت سرعت دارد حمل می شــود، در تمام منطقه جراحات مرگباری را به مردم وارد می كند . حداقل ۵۰ درصد مردم منطقه فــوراً جــدا از مرگ های ناشــی از تشعشــعات اتمی و طوفان های آتشین پس از انفجار است . و البتــه، ایــن وضعیــت كامــلاً فرضی نیســت . بمبهـ ـای اتمی كه تنها یــك هفدهم یك بمب یك میلیــون تنی مخرب بودند در آگوســت ســال ۱۹۴۷ توسط ایالات متحده علیه ژاپن استفاده شد . یك بمب اتمی در هیروشیما انداخته شد و حدود هشتادهزار نفر فــوراً از بین رفتند و حدود دویســتهز ار نفر نیز بعدها در نتیجــهٔ اثرات این انفجار مردند . پس از آن نیز بمب مشابهی بر فراز شهر » ناكازاكی « انداخته شد . در نوامبر سال ۱۹۹۵، شهردار ناكازاكی خاطرات خود را از این حمله در برابر دادگاه عدالت بین المللی این گونه توصیف كرد :
ناكازاكی به شهر مرگ تبدیل شد و حتی صدای حشرات نیز به گوش نمی رسید . پــس از مدتی مــردان، زنــان و كودكان بی شماری در كنار رودخانه » یوراكامی« كه در نزدیك شهر ناكازاكی است جمع شدند تا آب بنوشند؛ در حالی كه پوست بدن و صورت آنها مانند كاغذی لایه لایه شــده بود و از صورت و بدنشان آویزان بود . آنهــا در حالی كــه عاجزانه كمك می خواســتند، یكی پــس از دیگری در آب یا كنار رودخانــه از بین می رفتند و توده های انبوه اجســاد همه جا به چشم می خــورد . چندین ماه پــس از بمباران اتمی، ۷۴۰۰ نفر از بین رفتند و ۷۵۰۰ نفر نیــز دچار صدمــات جبران ناپذیری شدند . این جمعیت، دو سوم كل جمعیت ناكازاكی را تشكیل می داد كه قربانی این فاجعه شــدند . فاجعه ای كه صحنه ای از » آخرالزمان « ر اپیش چشــم مردمان این
شهر به نمایش درآورد . چرا این مردم غیرنظامی كشته شدند؟ دلیل آن بود كه غیر نظامیان كه ۱۰۰ درصد قربانیان هیروشــیما و ناكازاكی را تشكیل مید ادند، در نزدیكی اهداف نظامی و صنعتی ژاپن ســاكن بودند . نابودی آنها با وجود این كه هدف این بمبــاران اتمی نبود، نتیجهٔ اجتناب ناپذیر
انتخاب این اهداف بود . این گفته كه سلاح های اتمی ما مردم غیرنظامی را هدف قرار نمید هند، بی معنی بوده و هست؛ چرا كه قدرت تخریبی عظیم بمب های اتمی عــلاوه بر اهداف نظامی، جان ده ها میلیون غیرنظامی بی گنــاه را نیز خواهد خواهد گرفــت . به طور خلاصه، بمب هــای اتمی بــدون تمایز میان اهــداف نظامی و غیرنظامی منفجر می شــوند، می ســوزانند و با سرعتی كه از ادراك ما خارج اســت، تشعشــع و مــوج انفجار ایجاد می كنند . امروز ایالات متحدهٔ آمریكا و روسیه، با سلاح های اتمی خود كه در حال آماده باش كامل قرار دارند و تنها با فشار یك دكمه فعال می شوند، هر دقیقه از زندگی ما در قرن بیستو یكم را تهدید می كنند . در جنگ های سنتی، اشتباهات جان هزاران انسان را گرفتــه اســت، ولی اگر قرار باشــد در تصمیم گیریبرای اســتفاده از ســلاح اتمی مرتكب اشــتباه شویم، ۱۶ جبران ناپذیر خواهد بود و چنین اشتباهی باعث نابودی ملت ها خواهد شــد . تنها راه كاهــش خطر این فاجعه، ابتدا خارج نمودن این سلاح ها از حالت آماده باش كامل و سپس حذف تدریجی تقریباً تمامی این سلاح هاست .
ایــالات متحده و روســیه باید هــر دو در جهت حذف سلاح های هسته ای تلاش كنند . عــلاوه بر بــه كارگیــری تعداد زیــادی كلاهك هسته ای استراتژیك برای ســال های متمادی، دولت بــوش در حال تصمیم گیری برای اجــرای برنامه های گســترده و پرهزینــهٔ تولیــد پرتاب كننده هــای مدرن موشــك های هســته ای و پیشرفت ســلاح های اتمی كنونــی اســت و قصــد دارد كلاهك های هســته ای جدیــدی طراحی كند . همچنیــن برخی اعضای دولت بوش درصدد تولید نوعی ســلاح هسته ای هستند كه بتوان آن را علیه مخفیگاه هــای زیرزمینی به كار برد . هدف این طرح ها، تبدیل دفاع موشــكی بالســتیك به ســلاح های دفاعی سه گانه ای اســت كه قدرت كشور را برای مقابله با حملهٔ احتمالی دشــمن بهبود ببخشد . همچنین دولت بوش به آزمایشــگاه های سراسر كشور دستور داده اســت، تحقیقات برای طراحی سلاح های اتمــی جدید را آغــاز كنند و برخــی نواحی » صحرای نوادا « را برای انجام آزمایش های زیرزمینی هســته ای در آینده آماده سازی كنند . واضح است كه دولت بوش استفاده از ســلاح های هسته ای را به عنوان بخشی از نیــروی نظامی آمریكا برای چندین دههٔ آینده، در نظر گرفته است .
حضور همراه با حســن نیــت در مذاكرات جهانی خلع ســلاح هســته ای، اجباری قانونی و سیاسی برای همهٔ اعضای معاهدهٔ ان،پی،تی به عضویت آن درآمدند . برنامهٔ هسته ای دولت بوش، از دیدگاه بسیاری كشورها ناقض ان،پی،تی اســت . این برنامه به كشورهای فاقد سلاح های هسته ای اعلام می كند:
مــا كــه قوی تریــن ارتش جهــان را در اختیار داریم، باید همیشــه ســلاح اتمی داشته باشیم، اما شما كه دشمنانتان كاملا مجهز هستند، حق داشتن سلاح اتمی را ندارید .
اگر ایالات متحده موضع اتمی فعلی خود را ادامه دهــد، به مرور زمان، قطعاً تكثیر ســلاح های اتمی به میزان زیاد در دیگر نقاط دنیا انجام خواهد شد . ممكن است كشــورهایی چون مصر، ژاپن، عربستان، سوریه و تایــوان نیز به فكر تولید ســلاح ها و مــواد مورد نیاز برای تولید سلاح ها به دست تروریست ها و دولت های خودسر برسد .
امروز با دانش ساختن یك بمب اتمی ساده، مانند آنچه بر ســر هیروشــیما انداختیم، بسیار ساده و آسان شــده اســت . همین تابستان سال گذشــته بود كه در
جلسه ای در آكادمی ملی علوم » ویلیام جی پری « وزیر سابق دفاع ایالات متحده گفت : هیــچ وقت بــه انــدازهٔ حــالا از انفجار بمب های اتمی وحشت نداشته ایم . خطر حملــهٔ اتمی به ایالات متحدهٔ درصد نسبت به دههٔ گذشته بیشتر شده است . من نیز با او هم عقیده هستم .
● لحظهٔ سرنوشت ساز
امروز ما در لحظه ای حســاس در تاریخ بشــر قرار داریــم . ممكن اســت این لحظه بحرانی تــر از بحران موشــكی كوبا نباشــد، اما كم اهمیتتر از آن نیســت . امــروز نه دولت بــوش، نه كنگره، نه مــردم آمریكا و نه مردم دیگر كشــورهای جهان شكی ندارند كه باید برای حفاظت از كشورشــان سلاح های هسته ای تولید كننــد؛ اما آنها از كاربرد نظامی این ســلاح ها و قدرت تخریبی آن آگاهی ندارند؛ با خطر استفادهٔ ناخواسته یا تصادفی این سلاح ها آشنا نیستند و ملاحظات اخلاقی و قانونی اســتفاده از این سلاح ها را در نظر نمی گیرند . سیاست فعلی اتمی، قطعاً منجر به تكثیر این سلاح ها خواهد شد، و در آن صورت همه به این تنیجه خواهند رســید كه تنها راه حل، حركت به ســوی حذف كامل سلاح های هسته ای است . هنوز بســیاری سعی دارند دنبال كنندهٔ سلاح های چهل سال پیش باشند، اما این اشتباهی بزرگ است كه تمامی كشورهای جهان را در معرض خطرات جبران ناپذیری قرار خواهد داد .

نویسنده:روبرت مك نامارا
پی نوشت :
WWW. Foreign policy. com بــه نقل از ماه نامهٔ « سیاحت غرب» مركز پژوهش های اسلامی صــدا و ســیما، بــا اندكی تلخیص .
منبع:ماهنامه موعود، شماره ۶۳

منبع : خبرگزاری فارس