جمعه, ۲۸ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 17 May, 2024
مجله ویستا

گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آنکارا


گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آنکارا
تاریخچه تأسیس، فعالیتهای آموزشی و تحقیقاتی و نیز بیوگرافی اعضای هیأت علمی گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آنكارا به شرح زیر است:
روابط ایرانیان و تركان سابقه ای بسیار دیرینه دارد. بدین سبب زبان فارسی همیشه اهمیت خود را در میان تركان حفظ كرده است. این زبان كه در دوره سلجوقیان به عنوان زبان رسمی مورد قبول واقع شده بود, در دوره عثمانیان به عنوان زبان ادب مورد توجه قرار گرفت و شاعران و نویسندگان آن دوره و در رأسشان سلاطین و شاهزادگان عثمانی تحت تاثیر شاعران و نویسندگان به تدوین آثار فارسی رغبت یافتند. در این میان اشاره باید كرد كه پاره ای از منابع مهم تاریخ و ادبیات ترك به زبان فارسی نگاشته شده اند.
آموزش زبان فارسی كه اهمیتش را در دوره جمهوریت نیز (نسبتاً) از دست نداده بود, در گروههای زبان و ابیات فارسی دانشگاههای معتبر تركیه ادامه یافت. دانشگاه آنكارا یكی از این دانشگاههاست كه در دانشكده زبان, تاریخ ـ جغرافیای آن (كه بدستور مستقیم آتاتورك در سال ۱۹۳۵ احداث شد) گروه زبان و ادبیات فارسی بصورت یكی از نخستین گروههای این دانشكده احداث گردید. این گروه كه از همان روزها تاكنون بدون وقفه فعالیتش را ادامه میدهد,‌ به تربیت استادان ارزشمند و تعداد زیادی دانشجو توفیق یافته و‌ آثار متعدد ارجمندی در خصوص فرهنگ , ادب و تاریخ ایران بصورت مولفات اعضای هیات علمی و رساله های پایان تحصیلی در دوره های فوق لیسانس و دكترا فراهم كرده است.
در این میان در ” نشریه زبانهای شرقی“ ارگان انتشاراتی گروه زبانها و ادبیاتهای شرقی مقالات متعددی درباره زبان و ادبیات فارسی انتشار یافته است.
گروه زبان و ادبیات فارسی در حال حاضر با ۲ استاد, ۳ دانشیار و ۴ مربی برنامه های آموزش خود را در سه دوره لیسانس, فوق لیسانس و دكترا ادامه میدهد. تعداد دانشجویان شاغل به تحصیل در این گروه در سال تحصیلی ۲۰۰۳ـ ۲۰۰۲ , ۲۳ نفر می باشد كه از میان آنان ۱۷ نفر در دوره لیسانس و ۶ نفر در دوره فوق لیسانس ادامه تحصیل می دهند.
دانشجویان دوره لیسانس در دو سال اول با مطالبی چون تاریخ , جغرافیای ایران, زبانها, ادیان و ادبیاتهای ایرانی در دوره پیش از اسلام و در رأس آنها با دستور زبان فارسی آشنا می شوند. در دو سال اخیر ادبیات ایران در دوره های مختلف اسلامی و نیز آثار شاعران و نویسندگان معروف تدریس میشود. دانشجویان برای اینكه كمال خود را اثبات كنند, در سال چهارم به تدوین رساله ای می پردازند. هر كدام از دانشجویان دوره لیسانس مجبور هستند ظرف چهار سال ۱۲۸ واحد درسی در مورد زبان و ادبیات فارسی بگذرانند.
دانشجویان سایر رشته ها نظیر زبان و ادبیات تركی, تاریخ, فلسفه و تاریخ هنر نیز زبان فارسی را بعنوان واحد اختیاری انتخاب می كنند.
درسهای دوره های فوق لیسانس و دكترا بیشتر به سوی موارد تخصصی معطوف است. دانشجویان از یك طرف به بررسی آثار شخصیتهای مهم زبان و ادب فارسی روی می آورند و از دیگر سو به تحقیق درخصوص آن عده از نسخه های خطی كه مستقیماً با زبان, ادبیات, تاریخ و فرهنگ ترك ارتباط دارند, می پردازند.
فرهیختگان زبان و ادبیات فارسی, همانگونه كه می توانند در كادر آموزشی دانشگاهها فعالیت كنند, در نهادهائی چون وزارت امور خارجه , وزارت كشور, وزارت فرهنگ نیز استخدام میشوند.
كتابخانه دانشكده زبان, تاریخ ـ جغرافیا دارای حدود ۲۰۰۰ جلد كتاب فارسی است كه اكثراً از طریق اهداء دریافت شده اند و اغلب جنبه منبع و مرجع دارند. متأسفانه این تعداد برای رفع نیاز استادان ودانشجویان كفایت نمی كند، این كتابخانه حدود ۴۰۰۰ نسخه خطی فارسی نیز دارد كه تعدادی از آنها جزو آثار نادر بحساب می آیند.
اعضای گروه زبان و ادبیات فارسی ارتباط صمیمی با رایزنی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران دارند و با شركت فعال در نشستها و كنفرانسهائی كه ترتیب می یابد, رشته های الفت را مستحكم میسازند.