گواهینامه فروشی نیست

به گفته شاهدان هجوم افراد به این آموزشگاه ها طوری بود که هنرجویان در زمان امتحان راهنمایی و رانندگی گوی سبقت را از یکدیگر می ربودند، به طوری که در ساعت۳۰: ۵ صبح در زمانی که هوا تاریک بود پشت در بسته آموزشگاه می نشستند تا به محض بازشدن در آموزشگاه در ساعت ۶ صبح جزء ثبت نام کنندگان باشند.
کارمند یکی از این آموزشگاه ها در مقابل اعتراض برخی از هنرجویان که موفق به ثبت نام نمی شوند، می گوید: در ساعت ۶ صبح به محض بازشدن آموزشگاه در فرصت ده دقیقه فقط می توانند از ۴ نفر ثبت نام به عمل آورند در حالی که تعداد طبیعی بیشتر از این است.
اما جدا از این موضوع، خیلی از هنرجویان از کم و کیف آموزش در این مراکز گله مند هستند.
مریم علاقمند ۲۳ ساله که در یکی از آموزشگاه های شمال شرق مشغول یادگیری رانندگی است، می گوید: مدت پنج ماه است که در آموزشگاه مشغول فراگیری رانندگی هستم ولی موفق به دریافت گواهینامه نشده ام.
او می افزاید: تاکنون مجبور شده ام بیش از چهار مربی عوض کنم. برخی به دلیل عدم هماهنگی با ساعت کاری ام و برخی دیگر به علت پر بودن وقت مربی و از همه مهم تر نبودن آموزش از سوی برخی از مربیان بوده به طوری که من تا جلسه هشتم در آموزش عملی ام (شهری) چیزی یاد نگرفتم.
حال نمی دانم چرا نظارتی بر روی این آموزشگاه ها و نحوه آموزش مربیان نمی شود تا هنرجو سرگردان نشود، این هنرجو تاکید می کند: من گذشته از آنکه از لحاظ مالی متضرر شده ام، دچار اغتشاش ذهنی شده ام از یک مربی یک چیز یاد گرفته ام که مربی بعدی آن را قبول نداشت.
او می گوید: بارها به رئیس آموزشگاه اعتراض کردم اما او در جواب با نگاه به پرونده آموزشگاهم گفت چون شما مربیان زیادی را عوض کرده اید، ایراد از خود شماست و در نهایت می گفت، می توانید برای رفع مشکل خود به آموزشگاه های دیگر مراجعه کنید، به همین سادگی.
پرویز اکبریان، رئیس هیات مدیره کانون آموزشگاه های رانندگی کشور، در این ارتباط می گوید: ما در زمینه تربیت مربیان توانسته ایم قدم های مثبتی را برداریم، چرا که قبلا فقط دو شرط برای مربیان وجود داشت از جمله داشتن سن حداقل ۳۳ سال و سپری شدن دو سال از صدور گواهینامه، اما به آن، شرایط دیگر از جمله، داشتن مدرک دیپلم بعنوان حداقل تحصیلات نیز اضافه شده است همچنین شرکت در دوره های آموزشی کمک های اولیه و محیط زیست، تا مربیان با یادگیری این مسائل آن را به هنرجویان خود منتقل کنند.
او ادامه می دهد: هم اکنون این آموزش در کانون برای مربیان برگزار می شود و قرار است به مرور در دیگر آموزشگاه ها نیز ارائه شود.
مربیان با گذراندن این آموزش ها و کسب حداقل ۷۰ نمره از ۱۰۰ نمره با داشتن کارنامه برای گرفتن کار به شهرک آزمایش معرفی می شوند تا مورد معاینه پزشکی قرار گیرند.
اکبریان مدت زمانی که هر هنرجو باید مورد آموزش قرار گیرد را ۲۰ ساعت شهری و ۱۰ ساعت تئوری (آیین نامه) اعلام می کند و می گوید: این حداقل آموزش است نه متوسط و نه بیشتر، چرا که برای رعایت حال هنرجو زمان را خیلی کم در نظر گرفته اند و این مخصوص کسانی است که حداقل های رانندگی را بلد هستند نه همه افراد ، و از طرفی، اگر آموزشگاه ها را با یک کلاس اول ابتدایی مقایسه کنیم آن وقت خواهیم دید که تعداد ساعات آموزش در این آموزشگاه ها بسیار پایین است چرا که شاگرد اول ابتدایی طی ۹ ماه با داشتن معلم و کمک پدر و مادر و یا معلم خصوصی موفق به گذراندن دوره اول ابتدایی می شود، اما در آموزشگاه فرد توقع دارد با حداقل زمان، مهارت رانندگی را یاد بگیرد، آن هم با وضعیت دشوار راه و جاده و ترافیک داخل شهرها. وی همچنین معتقد است: در آموزشگاه های تعلیم رانندگی بر خلاف دیگر کلاس های آموزشی که افراد با تفاوت سنی خیلی کم، در کنار همدیگر قرار می گیرند، در آموزشگاه ها افراد با سنین مختلف و هوش های متفاوت به این آموزشگاه مراجعه می کنند و آموزشگاه ها بدون هیچ گونه شرایطی فقط در قبال دریافت پول مجبور به ثبت نام از این افراد هستند در حالی که هم اکنون برخی از مدارس فقط از شاگردان ممتاز پذیرش به عمل می آورند.
عضو هیأت مدیره کانون آموزشگاه های رانندگی کشور، با تأکید براین که گواهینامه فروشی نیست بلکه کسب مهارت است، می افزاید: طبق آیین نامه ای که وزارت کشور آن را مصوب کرده است، مدت آموزش ۴۰ ساعت تعیین شده که ۲۷ ساعت شهر و ۱۳ جلسه برای آیین نامه است، این مصوبه به دلیل عدم ابلاغ از سوی راهنمایی و رانندگی اجرا نشده است اما احتمال اجرایی شدن آن امروزه خیلی زیاد است، چرا که این میزان آموزش، متوسط تعداد ساعات آموزش است در حالی که در کشورهای پیشرفته مانند آلمان و انگلیس حداقل آموزش ۱۲۰ ساعت است . وقتی با مسئولین راهنمایی و رانندگی این موضوع را در میان گذاشتم آنها گفتند چون از سال های قبل این تعداد ساعات مشخص شده نمی توان آن را یکدفعه افزایش داد چرا که برای مردم غیرقابل تحمل است و باعث ایجاد شوک در جامعه می شود.
به گفته او آموزشگاه ها برای جذب هنرجو در پی جذب مربیان با تجربه هستند و به نظر نمی رسد آموزشگاهی با به کار گرفتن افراد کم تجربه بخواهد به ضرر خود کار کند.
وی در خصوص مشکل برخی از هنرجویان خانم برای آموزش توسط مربیان با تجربه مرد می گوید: ما در یک زمان با این بحران که خانم ها نمی توانستند با آقایان آموزش بینند مواجه بودیم، چرا که خانم ها از شغل مربیگری استقبال نمی کردند، به همین دلیل نامه ای به رهبری و مراجع نوشتیم و خواستار رفع این مشکل از نظر شرعی شدیم، که رهبری در جواب پاسخ دادند در صورت داشتن همراه و رعایت شئونات اسلامی بلامانع است که این نظر گره بزرگی را از کار ما باز کرد.
رئیس هیأت مدیره کانون آموزشگاه های رانندگی کشور، با بیان این مطلب که آموزش رانندگی یکی از حساس ترین مشاغل است تأکید می کند: امروزه مربیان شاغل در این آموزشگاه ها به دلیل فقر فرهنگی در جامعه با مشکل روبه رو هستند و نیاز است در این خصوص کار فرهنگی صورت گیرد.
از سوی دیگر به اعتقاد بسیاری از افراد، تعدد این آموزشگاه ها و روانه شدن این خودروها ترافیک شهر تهران را سنگین تر کرده است. حال سؤال این است آیا وجود این تعداد آموزشگاه در سطح شهر تهران ضروریست؟ آیا بهتر نیست این آموزشگاه ها به خارج از شهر تهران منتقل شوند.اکبریان در پاسخ می گوید: این گونه اظهار نظرها از سوی شهروندان به دلیل وجود تابلوهای زرد رنگ نصب شده بر روی این خودروهاست، چرا که در گذشته چنین چیزی وجود نداشت و فرد هنرجو با خودروهای معمولی در کنار پدر، مادر، اعضای خانواده و یا دوستان این آموزش ها را سپری می کرد که خلاف آیین نامه بود، چرا که خودروهای معمولی فاقد کلاچ و ترمز اضافی بودند و احتمال تصادف زیاد بود. این در حالیست که تعداد این خودروها به ۳ الی ۴ هزار خودرو نمی رسد، در حالی که تعداد بعضی خودروهای آژانس ها به ۱۳۰ دستگاه اتومبیل می رسد.
از طرف دیگر چون این اتومبیل ها، همگی بر سر یک ساعت معین مقابل در آموزشگاه پارک می شوند به نظر زیاد می رسد و آن را باعث ترافیک شهری می دانند.
اکبریان با قبول این مطلب که وجود این همه آموزشگاه در شهر تهران ضرورتی ندارد، می افزاید: تعداد آموزشگاه های رانندگی قبل از سال ۷۹ و ۷۸ یعنی قبل از شروع طرح ۴۰ آموزشگاه بود اما پس از واگذاری آزمایش به این آموزشگاه ها این تعداد به ۸۰ آموزشگاه رسید و در مراحلی که گذراندن آموزش در این آموزشگاه ها اجباری شد این تعداد به ۱۸۰ آموزشگاه رسید که از این تعداد ۱۳۲ آموزشگاه در طرح آموزش و آزمایش هستند و بقیه به صورت آموزشگاه های مشروط فعالیت دارند که فقط می توانند دوره آموزش داشته باشند و امتحان آنان در شهرک آزمایش یا دیگر مراکز آموزشی صورت می گیرد.
وی علت عدم برگزاری امتحان در این آموزشگاه ها را عدم گنجایش و فضای کافی برای برگزاری این آزمایشات می داند و یادآور می شود، تعداد دیگری از این آموزشگاه ها در سطح شهر موجود است که عضو این کانون نیستند. وی معتقد است ایجاد شهرکی برای تعلیم آموزش رانندگی در تهران جواب نمی دهد چرا که ایجاد شهرکی در نزدیکی تهران مثلاً حوالی ورامین علاوه بر دور بودن باعث اتلاف وقت شهروندان می شود و شهروندان از آن استقبال نخواهند کرد. اکبریان درخصوص هزینه پرداختی به اداره راهنمایی و رانندگی می گوید: اداره راهنمایی و رانندگی پولی از بابت آموزش دریافت نمی کند، بلکه تشکیلاتی به عنوان بنیاد تعاون ناجا است که این تعاون بخشی از وظایف آموزشی و آزمایش را برعهده دارد، از جمله کلاس های آیین نامه و بابت آموزش به ازای هر شاگرد ۱۶ هزار تومان دریافت می کند. همین امر یکی از مشکلات عمده ماست و در حال حاضر هم پرونده در دادگاه تعزیرات موجود است وزارت بازرگانی هم پیگیر آن است.
وی در پاسخ این سؤال که آموزشگاه ها بیشتر از خودروهای پراید و پیکان استفاده می کنند این در حالی است که خط تولید پیکان متوقف شده و پرایدهای ساخت ایران نیز فاقد امکانات رفاهی است، بسیاری از افراد هنرجو که در تابستان امسال آموزش رانندگی را فراگرفته بودند از نبود این امکانات و از جمله کولر ابراز ناراحتی می کردند چرا که مربیان به دلیل ضعیف بودن کولر خودرو پراید، از آن استفاده نمی کنند، می گوید: ناوگان آموزشی ما به طور کل عوض شده و هم اکنون ماشین های آموزشی ما بیش از ۲ سال عمر کاری ندارند و در عرض ۵ سال از رده آموزشی خارج خواهند شد. به اعتقاد برخی از هنرجویان، کلاسهای آیین نامه راهنمایی و رانندگی، کلاسهایی بی محتوا بوده و فقط موجب اتلاف وقت و هزینه است و اگر این کلاسها اختیاری باشد کسی در آن شرکت نخواهد کرد.اما اکبریان معتقد است برخلاف این نظر برخی دیگر هستند که از این کلاسها استقبال می کنند. وی علت مخالفت برخی از هنرجویان را روان نبودن کلام مربی می داند که باعث خستگی هنرجویان می شود.
اکبریان درخصوص صدور گواهینامه های جدید می گوید: این طرح هم اکنون در حال اجراست و تاکنون برای بیش از ۷۰۰ نفر گواهینامه یک ساله صادر شده که در صورت عدم تخلفات سنگین نظیر تصادف منجر به فوت، زیگزاگ رفتن، تجاوز از خط ممتد و ... برای آنها گواهی نامه ۵ ساله صادر می شود، اما درغیر این صورت احتمال دارد کارت یک ساله دیگری برای آنها صادر شود.
وی درخصوص دو مرحله ای شدن امتحان راهنمایی و رانندگی توضیح می دهد: دو مرحله ای شدن هم اکنون در حال اجراست، خیلی ها تصور می کنند که دو مرحله ای شدن یعنی امتحان در دو مرحله، در حالی که این گونه نیست و دو مرحله ای یعنی فرد یک بار توسط مربی یا سرمربی باید تأیید شود و دفعه دوم توسط افسر راهنمایی و رانندگی؛ یعنی همان شیوه ای که از قبل در آموزشگاه ها اجرا می شد اما با این تفاوت که کارنامه ای نیز برای مربی و یا سرمربی در نظر گرفته شده است.
پرویز اکبریان، رئیس هیأت مدیره کانون آموزشگاه های کشور با انتقاد از اعتبار ده ساله گواهینامه های رانندگی می گوید: این مدت زمان زیادی است چرا که طی مدت ده سال برای فرد خیلی اتفاقات رخ می دهد و ممکن است دچار دید کم، نواقص جسمی و یا دچار مشکل روحی و روانی شود و به نظر می رسد اعتبار پنج ساله شیوه خوبی است که فرد یک بار دیگر مورد آزمایش پزشکی قرار گیرد تا گواهینامه خود را تمدید نماید.
وی در پاسخ به این سؤال که در خیلی موارد حق هنرجو در آموزشگاه ها پایمال می شود و نمی داند به چه مرجعی باید مراجعه کند، می گوید: ما سعی می کنیم طرف حق را بگیریم و حداقل در سیستم خودمان سعی کرده ایم برای حل این مشکل کمیسیونی داشته باشیم و هم اکنون کمیسیونی به نام حل اختلاف در آموزشگاه ها برای رفع مشکل هنرجو ایجاد کرده ایم.


معصومه بیات

منبع : روزنامه همشهری