مسیر و جهت عبور

● قسمت اول ـماده :۱۰۵ رانندگان کلیه وسائل نقلیه موظفند که از منتهی الیه سمت راست راه حرکت نمایند مگر در موارد زیر:
الف) در موقع سبقت گرفتن از وسیله نقلیه جلو
ب) موقعی که سمت راست جاده به هر علتی مسدود و غیر قابل عبور باشد
پ) هنگام گردش به چپ
▪ ماده :۱۰۶ در راه هائیکه خط کشی شده وسائل نقلیه باید در مسیر بین خطوط حرکت کنند و از آن خارج نشوند مگر اینکه احتیاط کامل را رعایت کنند و قبلاً با دادن علامت وسائل نقلیه دیگر را از قصد خود آگاه سازند.
▪ ماده :۱۰۷ رانندگی در قسمت وسطی راه هائیکه به وسیله خط کشی یا علائم دیگر به سه قسمت تقسیم شده ممنوع است مگر بریا سبقت گرفتن یا گردش به چپ.
▪ ماده :۱۰۸ در راه هایی که به وسیله موانع مخصوص یا سکو به دوقسمت تقسیم شده رانندگان موظفند از قسمت راست حرکت کنند و حق ندارند از روی موانع بگذرند.
▪ ماده :۱۰۹ در راه های یکطرفه راننده وسائل نقلیه باید در جهت مجازعبور کنند وحرکت خلاف جهت مزبور ممنوع است.
▪ ماده :۱۱۰ در میدان های سکودار رانندگان وسائل نقلیه موظفند ازطرف راست سکو گردش نمایند.
▪ ماده :۱۱۱ در معابری که عبور وسائل نقلیه کند رو مجاز اعلام گردیده رانندگان این قبیل وسایل در هرحال مکلفند که ازمنتهی الیه سمت راست یا محل هایی که بریا عبور آنها تعیین شده حرکت نمایند.
▪ ماده :۱۱۲ در مواقعی که وسیله نقلیه ای از روبروی وسیله نقلیه دیگری در جهت مخالف حرکت می کند راننده هر یک از آنها بایستی حتی المقدور در طرف راست خود حرکت نماید و مخصوصاً در راه هایی که از هر طرف فقط و یک وسیله نقلیه می تواند عبور کند رانندگان بایدسعی نمایند که در هنگام عبور فاصله کافی بین دو وسیله وجود داشته باشد.
● قسمت دوم ـ سرعت
ماده :۱۱۳ در راه ها و مناطقی که میزان سرعت رانندگی به وسیله تابلو یا علائم دیگر راهنمائی معین نگردیده حداکثر سرعت مجاز برای رانندگان وسائل نقلیه به قرار ذیل می باشد:
ـ اول - درشهرها:
۱) در خیابان ها پنجاه کیلومتر در ساعت
۲) در کوچه ها و میدان ها و پیچ ها بیست کیلومتر در ساعت
ـ دوم - در راههای خارج شهر و مناطق غیر مسکونی روزها ۹۰ کیلومتر و شبها ۸۰ کیلومتر درساعت.
▪ ماده :۱۱۴ اداره راهنمائی و رانندگی می تواند در مواقع یا محل های ضروری از طریق نصب تابلو یا علائم دیگر حداقل سرعت را نیز معین اعلام نماید. در این صورت رانندگی با سرعت کمتر از حداقل مجاز نخواهد بود.
▪ ماده :۱۱۵ رانندگان حق ندارند در راه ها آنقدر با سرعت کم حرکت نمایند که باعث کندی عبور ومرور یا اختلال در آن بشوند مگر آنکه برای احتراز از خطر و تصادف ضروری باشد.
▪ ماده :۱۱۶ رانندگان وسائل نقلیه موظفند در تقاطع هایی که فاقد چراغ راهنما یا مأمور انتظامی یا تابلوی ایست می باشد در سر پیچها ، جاده های تنگ و تپه ها و به طور کلی در محل هایی که موانعی در مسیر حرکت آنان وجود داشته باشد و همچنین در مواقع بارندگی (برف ، باران) یا مه یا کولاک و امثال آنها از سرعت وسیله نقلیه تا حدی که بر حسب مورد برای احتراز از خطر یا تصادف ضرورت دارد، بکاهند.
▪ ماده :۱۱۷ رانندگی با انواع دو چرخه ها ی موتوردار در شب با سرعتی بیش از ۴۰ کیلومتر در ساعت مجاز نیست مگر اینکه نور چراغ جلوی آنها برای تشخیص اشیاء و انسان از فاصله یکصد متری کافی باشد که در این صورت هم نمی توانند از حداکثر سرعت مقرر تجاوز نمایند.
قسمت سوم ـ سبقت
▪ ماده :۱۱۸ رانندگانی که قصد سبقت گرفتن از وسائل نقلیه ای را که در جهت آنان حرکت می نمایند دارند باید پس از دادن علائم لازم فقط از سمت چپ آنها سبقت گیرند و پس از سبقت و در مسافت کافی مجدداً به طرف راست خود متوجه شوند به نحوی که راه وسیله نقلیه ای که از آن سبقت گرفته شده مسدود نگردد یا موجب تصادف نشود. بنابراین سبقت گرفتن از طرف راست وسیله نقلیه ای که در حال گردش به چپ می باشد مجاز است.
▪ ماده :۱۱۹ رانندگان وسائل نقلیه ای که از آنها سبقت گرفته میشود بایستی راه را برای وسیله نقلیه ای که در حال سبقت گرفتن است باز کنندو بر سرعت خود نیفزاید.
▪ ماده :۱۲۰ سبقت گرفتن در موارد زیر ممنوع است:
۱) در سرپیچ های تند و سر بالایی ها که میدان دید راننده را کم است
۲) از پنجاه متر مانده به پیچها تا پنجاه متر بعد از آن یا در تقاطع راهها یا در تقاطع راه آهن.
۳) در مواقعی که روشنایی و میدان دید به هر علت کافی نباشد.
۴) سبقت از وسیله نقلیه ای که خود در حال سبقت گرفتن است مگر در راهی که به مناسبت وجود سه ردیف خط کشی بریده یا بیشتر از سه ردیف این عمل مجاز نباشد.
۵) برای اتوبوسها و کامیونها د ر معابر شهری.
۶) از یکصد متر مانده به مدخل تونل ها وپل ها تا انتهای آنها.
۷) در نقاطی که با نصب علائم مخصوص سبقت گرفته ممنوع اعلام شده باشد.
● قسمت چهارم ـ حق تقدم
ماده :۱۲۱ رعایت مقررات مربوط به حق تقدم عبور برای همه اجباری است مگر در مواردی که به موجب مقررات خاص یا علائم مخصوص راهنمایی خلاف این حکم اجازه داده شده باشد.
▪ ماده :۱۲۲ حق تقدم عبور وسائل نقلیه د رتقاطع و میدان هایی که هیچ گونه علامت و چرغ راهنما وجود نداشته باشند به ترتیب زیر است:
۱) در تقاطع هم عرض اگر دو وسیله نقلیه ای که روبروی یکدیگر در حرکتند بخواهند با هم داخل خیابان مجاو واحدی شوند حق تقدم عبور با وسیله ای است که بسمت راست گردش می کند.
۲) هر گاه دو یا چند وسیله نقلیه از دو یا چند راه مختلف به مدخل تقاطع هم عرض یا میدانی برسند حق تقدم عبور با وسیله ای است که در طرف راست وسیله دیگر قرار دارد.
۳) در سه راهها حق تقدم عبور با وسیله نقلیه ای است که مستقیم حرکت می کند ولو آنکه عرض خیابانی که مسیر آن است از عرض خیابان تلاقی کننده کمتر باشد.
▪ ماده :۱۲۳ در برخورد راه اصلی با راه فرعی حق تقدم با وسیله ای است که از راه اصلی عبور می کند. رانندگانی که از راه فرعی وارد راه اصلی می شوند باید قبل از ورود به راه اصلی توقف کامل نمایند و پس از اطمینان از عدم برخورد با وسائل نقلیه ای که احتمالاً در راه اصلی حرکت می کنند وارد این راه بشوند.
▪ ماده :۱۲۴ مقررات ماده فوق برای وسیله نقلیه ایکه از راه خصوصی یا گاراژ یا کوچه یا تعمیرگاه و امثال آنها به معابر عمومی وار می شوند نیز لازم الرعایه است.
▪ ماده :۱۲۵ وسیله نقلیه ای که در حرکت است بر وسائل نقلیه متوقفیکه درحال حرکت کردن یا جلو و عقب زدن یا دور زدن هستند حق تقدم عبور دارند.
▪ ماده :۱۲۶ در گذرگاه پیاده حق تقدم عبور با عابرین پیاده است.
▪ ماده :۱۲۷ در خیابان یا در تقاطعی که وسائل نقلیه روبروی یکدیگر حرکت می کنند ، هرگاه وسیله ای بخواهد گردش به چپ کند، حق تقدم با وسیله نقلیه ای است که مستقیم عبور می نماید. در محل پارک کنار خیابان حق تقدم برای پارک کردن با وسیله ای است که ضمن حرکت به عقب مشغول پارک کردن است.
● قسمت پنجم ـ استفاده از چراغها
▪ ماده :۱۲۸ راننده وسیله نقلیه ای که در حرکت است. شب یا هر موقع دیگریکه به علت کمی روشنایی نتواند اشیاء و اشخاص را از فاصله ۱۵۰ متری به خوبی تشخیص دهد باید چراغهای آن را به ترتیب مقرر در مواد بعد ی روشن نماید.
▪ ماده :۱۲۹ در خیابانها و جاده هائیکه نور کافی وجود داردباید فقط از چراغ های کوچک ودرصورت خرابی ناگهانی چراغهای کوچک جلو از نور پائین چراغهای بزرگ استفاده شود.
▪ ماده :۱۳۰ در ساعاتی که چراغها باید روشن باشنداگر چند وسیله نقلیه متصل بهم حرکت کنند ، روشن کردن چراغ هائیکه به لحاظ محل نصبشان پوشیده می شوند ضرورت ندارد ولی درهر حال چراغهای جلوی وسیله اولی و چراغهای عقب وسیله آخری باید روشن باشند.
▪ ماده :۱۳۱ وسائل نقلیه موتوری موظفندکه در جاده ها از نور بالا استفاده کنند تا بتوانند کلیه اشیاء و اشخاص را در فاصله دور ببینند مگر در موارد زیر که باید از نور پائین استفاده نمایند:
۱) در موقع روبرو شدن با وسیله نقلیه ایکه از جهت مخالف حرکت می کند. در این صورت راننده بایستی از فاصله ۱۵۰ متری از نور پائین استفاده نماید تا نور بالا چشمهای راننده مقابل را خیره نسازد. در عین حال برای جلوگیری از تابش خیره کننده نور به چشم رانندگان دیگر ممکن است بر حسب مورد از چراغهای کوچک یا چراغها ی مه استفاده نمود.
۲) هنگامی که وسیله نقلیه از فاصله ۱۵۰ متری عقب وسیله نقلیه دیگری که در حال حرکت است عبور می کند مگر وقتی که در حال سبقت گرفتن باشد.
▪ ماده :۱۳۲ چراغهای داخل وسائل نقلیه عمومی مسافربری شبها موقع حرکت باید روشن باشند.
▪ ماده :۱۳۳ استعمال چراغهای چشمک زن در وسائل نقلیه ممنوع است مگر در مواردیکه به موجب این آئین نامه مجاز باشد.

منبع : روزنامه ابرار اقتصادی