مشروعیت جهاد در فلسطین و عملیات شهادت طلبانه

● فرق جهاد مشروع با خشونت ممنوع
لازم است تعریف دقیق جهاد در اسلام که به منظور دفاع از دین و وطن و مقدسات اسلامی می باشد را بدانیم و سپس تفاوت آنرا با خشونتی که ما آنرا حرام می دانیم و محکوم می کنیم مشخص و معلوم شود.
جهاد با تبیین هدف آن و وضوح شرایط آن و التزام به یک سری احکام شرعی و اخلاقی که اسلام به آن امر می کند ازجمله رعایت آداب قبل از جنگ هنگام جنگ و بعد از آن مبانی آن بطور کامل روشن می گردد. اما خشونتی که بعضی گروه ها (که شاید عده ای از آنها خود را منتسب به اسلام می دانند) از خود نشان می دهند با یک نگاه ضعف و نقض از هدف و شرایط و ابزار آن معلوم می شود. البته بیشتر این حرکات از طرف جوانانی هیجان زده انجام می گیرد که هیچ شناختی از فقه شریعت ندارند و در واقع احساسات آنها بر عقلشان غلبه پیدا کرده است . و تعصب بر علم و فهم آنها غلبه دارد و زندگی و مردم را با عینک بدبینی مشاهده می کنند و سوظن شدیدی به اطرافیان دارند و به سرعت دیگران را متهم به فسق و کفر و شرک می کنند بطوریکه آنها را از دایره اسلام خارج می دانند.
جهاد بکارگرفتن توان و نیرو در موضع خود و به اندازه ای که ضرورت جهاد اقتضا دارد می باشد و البته با دشمنی است که به اسلام و مسلمین تجاوز کرده و ایجاد فتنه می کنند و مسلمانان را از سرزمین خود خارج می کنند و مستضعفین را اذیت و آزار می رسانند. حقوق آنها را نادیده می گیرند و مملکتشان را به اشغال درمی آورند و مقدسات آنها را هتک می کنند. جهاد در چنین حالتی مشروع و واجب است « و قاتلوا فی سبیل الله الذین یقاتلونکم و لا تعتدوا ان الله لایحب المعتدین » (بقره ۱۹۰ )
در راه خدا بجنگید با کسانی که با شما می جنگند و تجاوز و تعدی نکنید زیرا خداوند تجاوزگران را دوست نمی دارد.
● مشروعیت جهاد در فلسطین
بدون شک بهترین نوع جهاد در عصر حاضر که به مشروعیت دینی نزدیک است جهاد برای آزادسازی فلسطین اشغالی می باشد همان سرزمین اسرا و معراج سرزمین اقصی و قبله اول مسلمین و یکی از سه مسجد محترم در اسلام که خداوند آنرا متصل به مسجدالحرام می کند که ابتدای سفر شبانه پیامبر از مسجدالحرام و انتهایش در مسجد اقصی و سپس به آسمانها بوده است .
« سبحان الذی اسری بعبده لیلا من المسجدالحرام الی المسجد الاقصی الذی بارکنا حوله » « اسرا ۱ »
تسبیح و تقدیس خدایی را سزاست که بنده خود را در شبی از مسجدالحرام به مسجدالاقصی برد آنجا که دور و بر آنرا پربرکت ساخته ایم .
این سرزمین مقدس به خبیث ترین و فاجرترین و شرورترین نوع استعمار مبتلا شده و آن استعمار صهیونیسم نژادپرست است که اشغالگر و تروریست وحشی است . که کرامت و حرمت انسانی را نادیده می گیرند و برخود لازم می دانند که در مقابل مومنین و مسلمانان کوچکترین برخورد منصفانه ای نداشته باشند. این استعمار با بکارگیری خشونت و وحشی گری خود را مالک منطقه و سرزمینی می داند که تا نیم قرن پیش هیچ گونه تعلقی به آن نداشته و اکنون با هر حیله و نیرنگی و با کمک گرفتن از آمریکا و انگلیس خود را مسلط بر این سرزمین کرده و مردم آنرا آواره گردانیده است .
آنچه که مورد اتفاق دانشمندان اسلامی می باشد. این است که بر مسلمانان فلسطین واجب است برای بیرون راندن دشمن اشغالگر پیر و جوان زن و مرد به پاخیزند و این واجب عینی بر تک تک افراد به اندازه توانایی رو می کند. اینجاست که بعضی از حقوق فردی ساقط می شود از جمله زن برای رفتن به جهاد نیازی به اجازه شوهر ندارد و فرزند و خادم نیز نیازی به اجازه پدر و سید خود ندارد چون حقوق اجتماعی از قبیل حفظ و نگهداری آزادی و امنیت بالاتر و مهمتر از حقوق فردی شوهران و پدران و... است اما اگر مردم فلسطین از عهده این وظیفه یعنی خارج کردن و پاک سازی سرزمین از اشغالگران برنیامدند این وظیفه به کشورهای همسایه مسلمان رومی کند که باید آنها را یاری دهند. و اگر کشورهای همسایه نیز نتوانستند (همان چیزی که امروزه مشاهده می کنیم ) این وظیفه بر کشورهای اطراف آنها و به همین ترتیب تا نهایتا این وظیفه به همه مسلمانان دنیا روخواهد کرد. و این چیزی است که احکام شرعی و فقه اسلامی و همه مذاهب مختلف آنرا تایید می کنند.
اما واقعیت اینست که فلسطینیها هر آنچه را که از دستشان برآمده انجام داده اند و کوتاهی نکرده اند. از قبیل : تقدیم عزیزترین قهرمانان خود در راه مقاومت عملیات شهادت طلبانه نبردهای مختلف در شهرها و اردوگاهها به رغم کمترین امکانات و کمکهای مالی و نظامی و با وجود به آتش بستن آنها با توپ و تانک و هواپیما و ویران کردن خانه ها و تخریب و به آتش کشاندن مارع و قلع و قمع درختان و آواره کردن از خانه هایشان و در محاصره قراردادن آنها (محاصره اقتصادی غذایی و...) برای تسلیم شدن به خواسته های شوم صهیونیست خوشبختانه آنها کوچکترین یاس و ناامیدی به خود راه ندادند و سرتسلیم در مقابل آنها خم نکردند. اما آنچه که واضح است . نیروهای فلسطینی تاب مقابله با دشمن اسرائیلی که فردا صاحب اسلحه های خطرناک کشتارجمعی ازجمله سلاح هسته ای خواهد شد را نخواهد داشت . بنابراین وظیفه دفاع از فلسطین بر همسایه های مسلمان این سرزمین واجب عینی می باشد. اما متاسفانه کشورهای عربی همسایه فلسطین ضعیف و حقیر شده اند و فلسطین را با امکانات ناچیزش در مقابل دشمن سرسخت و ظالمی که تا دندان مسلح است و هیچ گونه ترحمی ندارد تنها و رها ساخته اند. باوجود این مشکلات وظیفه حمایت از سرزمین اشغالی بر همه مسلمانان جهان لازم می باشد که باید کوچک و بزرگ زن و مرد همه و همه با تقدیم جان و مال در راه خدا به اندازه توانایی این جهاد مقدس را یاری رسانند.
بر مسلمانان واجب است که اگر گوشه ای از سرزمین اسلامی توسط دشمن غاصب به اشغال درآید دفاع کنند. چه برسد به اینکه اکنون قبله اول مسلمانان یعنی سرزمین اسرا و معراج به اشغال درآمده .
اما اگر حکومتها از این وظیفه (دفاع از انتفاضه ) شانه خالی کردند باید مردم مسلمان با هر وسیله ممکن حکومت را تحت فشار قرار دهند ازجمله امربه معروف و نهی ازمنکر و یا به کمک گرفتن از علما و راعیان و متفکران و روشنفکران و نویسندگان و روزنامه نگاران و... متوسل شوند تا سخن حق را به حکومتها تفهیم و آنها را مجبور به اجابت خواسته های آنان گردانند. چون حکومتها به مردم وابسته اند و نمی توانند از آنها جدا شوند همانند روح و جسمی هستند که نمی توانند بدون همدیگر حیات داشته باشند حداقل کار این است که حکومت زمینه ای فراهم کند تا فرزندان و جوانان غیور کشور و آنهایی که توانایی دارند بتوانند به یاری مقاومت و انتفاضه بروند و به آرزوهای خود در این راستا برسند. و قطعا گروهی خواهند بود که برای اعلای کلمه الله با رجال و اعوان آنها به مبارزه برخیزند چرا که این جهاد بر مردم فلسطین بصورت خاص و بر مسلمانان جهان بصورت عام واجب عینی می باشد.
● عملیات شهادت طلبانه بالاترین نوع جهاد
عملیات شهادت طلبانه که گروههای فلسطینی در راستای مقاومت و انتفاضه انجام می دهند داخل در خشونت و تروری که ما آنرا محکوم و ممنوع می دانیم نیست اگرچه به ظاهر موجب ضربه رساندن به بعضی از مردم دیگر می شود. اما دلایلی که در این زمینه باید ارائه داد :
۱) از آنجا که رژیم اسرائیلی رژیمی استعمارگر و نژادپرست و غاصب است و رژیمی کاملا نظامی و تا دندان مسلح است یعنی هر شهروند اسرائیلی که به سن رشد رسیده چه زن و چه مرد عضوی از ارتش صهیونیستی می باشند. یعنی هر اسرائیلی بالفعل یا بالقوه سرباز جنگی محسوب و در هر لحظه آماده حمایت مالی و نظامی به اهداف اسرائیل است و این واقعیتی است که به وضوح دیده می شود و نیازی به اثبات کردن ندارد و به ویژه آنهایی که خوی نژادپرستی و ادعای مالکیت فلسطین را در سر می پرورانند برای نابودکردن طرف مقابل خود حاضرند دست به هر خشونت و تروری بزنند.
۲) رژیم اسرائیل یک ویژگی خاصی دارد که او را از سایر جوامع بشری متمایز می سازد و آن خوی جنگ طلبی و زورگویی است و آنهم به دلیل حمایتهای محکم از طرف آمریکا روسیه و سایر کشورهای اروپایی می باشد که سرزمینی را که هیچ تعلقی به او ندارد اینچنین اشغال کرده و ادعای ملکیت دارد و برای این هدف فلسطین را مستعمره ساخته و به راحتی مردم را از خانه و کاشانه بیرون می رانند و دست به هر نوع ترور و خشونتی می زنند و اینجاست که بر همه اقشار مردم از پیر و جوان گرفته تا زن و مرد لازم و ضروری است که به اندازه وسعت و توان خویش جهاد در فلسطین را یاری دهند و در مقابل این استعمار زورگو و غاصب مقاومت و آنها را از سرزمین مقدس بیرون برانند. این جهاد را دانشمندان اسلامی جهاد اضطراری می نامند. حتی اگر در این بین کودکان و ناتوانان نیز کشته شوند چون اهمیت این جهاد به اندازه ای بزرگ است که می توان آ را یک اصل اساسی بنامیم و این کشته شدنها را که به تبع صورت می گیرد فرع مسئله حساب کنیم . و باتوجه به اینکه مرور زمان خوی جنگ افروزی و زورگویی این اشغالگران را ساقط نمی کند و غصب سرزمینهای اشغالی به ملکیت تبدیل نمی شود و شهروندان اسرائیلی از صفت نظامی گری و طاغی گری خود دست برنمی دارند پس باید مقاومت و جهاد ادامه داشته باشد . « الا لعنه الله علی الظالمین » (هود ۱۸ )
۳) شریعت اسلامی که تنها مرجع همه امورات زندگی ما می باشد دو صفت را برای غیرمسلمانان برمی شمارد و آن : صلح طلب یا جنگ طلب است .
اگر صلح طلب بودند این امری مطلوب و پسندیده ما نیز می باشد و با آنها صلح و سازش می کنیم و اما اگر اگر جنگ طلب بودند ما نیز مقابله به مثل می کنیم و با آنها می جنگیم همانطور که خداوند می فرماید : « و آقتلوهم حیث ثقفتموهم و اخرجوهم من حیث اخرجوکم و الفتنه اشد من القتل و لاتقتلوهم عندالمسجد الحرام حتی یقاتلوکم فیه فان قاتلوکو فآقتلوهم کذلک جزا الکافرین . فان انتهوا فان الله غفور رحیم . و قاتلوهم حتی لاتکون فتنه و یکون الدین لله فان انتهوا فلاعدوان الا علی الظالمین (بقره ۱۹۳ ـ۱۹۱ ) « هرجا آنها را دریافتید ایشان را بکشید و آنها را که شما را از (مکه ) بیرون کرده اند بیرون سازید و فتنه از کشتن بدتر است و با آنان در کنار مسجدالحرام کارزار نکنید مگر آنگاه که آنان با شما بستیزند پس اگر با شما جنگیدند ایشان را بکشید. سزای کافران اینچنین است . و اگر دست کشیدند بی گمان خدا آمرزنده مهربان است . و با آنان پیکار کنید تا فتنه ای باقی نماند و دین از آن خدا گردد. پس اگر دست برنداشتند و تجاوز کردند جز بر ستمکاران نیست . »
و در سوره ممتحنه نیز می فرماید : لا نیها کمم الله عن الذین لم یقاتلوکم فی الذین و لم عزجوکم من دیارکم ان تبروهم و تقسطوا الهم ان الله یحب المقسطین . انما ینهاکم الله عن الذین قاتلوکم فی الدین و اخرجوکم من دیارکم و طاهروا علی اخراجکم ان تولوهم و من یتولهم غالئک هم الظالمون . « خداوند شما را باز نمی دارد از اینکه نیکی و بخشش بکنید به کسانی که سبب دین با شما نجنگیده اند و از شهر و دیارتان بیرون نرانده اند خداوند نیکوکاران را دوست می دارد. بلکه خداوند شما را باز می دارد از دوستی ورزیدن با کسانی که به خاطر دین با شما جنگیده اند و از شهر و دیارتان بیرون رانده اند و برای اخراج شما پشتیبانی کرده اند و یاری داده اند کسانی که ایشان را به دوستی گیرند ظالم و ستمگرند. »
پس موضع مسلمانان در برابر گروه اول یعنی گروه صلح طلب برخوردی همراه با قسط و عدالت در برابر گروه دوم یعنی جنگ طلب و زورگو (حربی ) برخوردی همانند آنها. در واقع مقابله به مثل می باشد.
۴) اکثر فقیهان مسلمان بر این مساله اتفاق دارند که اگر سپاه دشمن در جنگ با مسلمانان گروهی از مسلمانان را بعنوان سپر در جلوی سپاه خود قرار دهند : تا اولین تیرها به آنها اصابت کند در این حالت به سپاه مسلمانان این اجزا داده شده که ناچارا این گروه مسلمان را که به زور در اول سپاه کفر قرار گرفته اند بکشند در غیر اینصورت نیروهای دشمن پیش روی می کنند و سپاه و نسل و سرزمین اسلامی را قطع و قمع خواهند کرد بنابراین برای دفاع از یک اصل اساسی (اسلام ) می بایستی عده ای فدا شوند و این از موارد فقه موازنات بین مصالح و مفاسد می باشد. و چون کشتن عده ای مسلمان که به اکراه سپر دشمن قرار گرفته اند جایز می باشد پس کشتن دشمنان غیرمسلمان برای آزادسازی سرزمین اشغال شده به هر طریقی جایز می باشد.
۵) دو نوع احکام داریم : احکامی که مربوط به حالت آسایش و راحتی است و احکامی که مربوط به حالت اضطرار و تنگنا می باشد . بگونه ای که برای فرد مومن در حالت اضطرار امتیازات و شرایطی وجود دارد که در غیر این حالت ممکن نیست مثلا خوردن مردار خون گوشت خوک را خداوند در قران حرام گردانیده اما در جای دیگر رخصتی عنایت فرموده اند « فمن اضطرغیر باغ و لا عاد فل ایم علیه (بقره ۱۷۳ ) « اگر کسی مجبور شود در صورتی که علاقه مند و متجاوز نباشد گناهی بر او نیست » .
بر همین اساس فقیهان قاعده ای استخراج کرده اند که می گوید : « الضرورات تبیح المخطورات » ضرورتها محرمات را مباح می گردانند. و در این هیچ شکی نیست که برادران فلسطینی ما در حالت اضطرار هستند و این ضرورت آنها را مجبور می کند دست به عملیات شهادت طلبانه بزنند تا دشمنان غاصب سرزمینشان را از بین ببرند و ترس و وحشت را در دلشان بیندازند و زندگی را بر آنها سخت کنند و هر نوع آسایش و قراری را از ایشان سلب کنند که هر چه سریعتر به فکر فرار باشند و برگردند آنجایی که بوده اند و اگر دست به این عملیات شهادت طلبانه نزنند مجبور به تسلیم در مقابل زورگوییهای آنها خواهند شد و همه چیزشان را از دست خواهند داد و هیچ حقوقی به آنها تعلق نخواهد گرفت .
اگر رژیم صهیونیستی با کمکها و حمایتهای مالی و نظامی و با توپ و تانک و هواپیما کشتی ها و... به جنگ فلسطینی ها می رود آنها هیچ سلاحی ندارند که با دشمن مقابله کنند و خواب و راحتی آنها را سلب کنند و امنیت و آسایش را از آنها بگیرند مگر با این بمبهای بشری یعنی همان دختران و پسران فلسطینی که خود را میان دشمنان منفجر می کنند و این تنها سلاحی است که دشمن آنها نمی تواند به آن دسترسی پیدا کند حتی اگر آمریکا با میلیاردها دلار و قویترین جنگ افزارها او را حمایت کند. این سلاحی است که صاحب و دارنده آن تنها خداوند متعال است که فقط به اهل ایمان هدیه می دهد و این عدالتی الهی در زمین است و تنها صاحبان بصیرت می توانند درک و فهم کنند . و این اسلحه ضعیف مظلوم در برابر قوی زورگوست . و ما یعلم جنود ربک الاهو (مدثر۳۱ ) « لشکرهای پروردگارت را جز او کسی نمی داند »
● شبهات مخالفین در مورد عملیات شهادت طلبانه
مخالفین عملیات شهادت طلبانه این شبهات را وارد ساخته اند :
۱) این عملیات یک نوع خودکشی است و در مهلکه انداختن نفس می باشد که این از بزرگترین محرمات در اسلام است
۲) در این عملیات افرادی از شهروندان کشته می شوند از جمله زنان و کودکان که قتل آنها در اسلام ممنوع و حرام است و حتی در رویارویی با دشمن کشتن افراد بی سلاح ممنوع شده چه برسد به شهروند بی سلاح و بی طرف
۳) این عملیات باعث ویرانی و خسارتهایی بر فلسطین می شود چون صهیونیستها برای انتقام این کارها دست به قتل و کشتار و نابود کردن و به آتش کشاندن و... می زنند. حتی اگر عملیات شهادت طلبانه جایز باشد با توجه به نتایج و آثار زیانبار آن ممنوع خواهد شد چون اهداف و مقاصد از نظر اسلام مطلوب می باشد.
و اینک ما به تک تک این شبهات پاسخ می دهیم :
۱) عملیات شهادت طلبانه مقوله ای جدا از خودکشی است و آنهایی که این عملیات را خودکشی و قتل نفس می دانند کاملا در اشتباهند چون اهداف این عملیات با خودکشی کاملا متفاوت است و اگر کسی این دو مساله را بدرستی تجزیه و تحلیل کند تفاوت فاحش آنها را می تواند به راحتی درک کند فردی که دست به خودکشی می زند به خاطر خودش که ناشی از شکست و ناکامی در زندگی یا عشق یا در بن بست قرار گرفتن و یالله می باشد و هنگامی که خود را در مقابل مشکلاتی که برایش پیش آمده ناتوان می بیند تصمیم به فرار از زندگی می گیرد و خود را از بین می برد. اما فرد شهادت طلب این کار را نه تنها به خاطر خود نمی کند بلکه بخاطر هدف مهمتری که همه فداکاریها فدای آن می شود و آن تقدیم عزیزترین گوهر زندگی یعنی جان به خداوند متعال است تا در مقابل بهشت را از او بخرد.
« ان الله اشتری من المومنین انفسهم و اموالهم بان لهم الجنه » (توبه ۱۱۱ ) « خداوند جان و مال مومنان را به بهشت خریداری می کند. »
پس اگر فردی با خودکشی از زندگی فرار می کند نشان از ضعف اراده و شخصیت اوست و اما شهادت طلب پیشقدم شجاع و با اراده است . و هدفش جلب رضایت خداست « و من الناس من یشری نفسه اتبغا مرضات الله » ۲۰۷ بقره « در میان مردم کسانی یافت می شوند که جان خود را در برابر خشنودی خدا می فروشند » .
۲) و اما اینکه این عملیات به کودکان و زنان و سالمندان و سایر افراد از یهودیان آسیب می رساند را قبلا جواب دادیم که رژیم صهیونیستی حتی شهروندان همه و همه عضو ارتش اسرائیل هستند. و اما نسبت به کودکان باید گفت هدف شهادت طلبانه کشتن آنها نیست و نخواهد بود اما کشتار آنها به دنبال هدف اصلی و به تبع آن صورت می گیرد که ضرورت اینگونه اقتضا می کند از جمله مباح شدن محرمات و ساقط شدن واجبات .
۳) و اما مساله خسارت به فلسطین اگر این شبهه مطرح گردد که اسرائیل در انتقام از این عملیات چندین برابر آنرا جبران می کند و این عامل تخریب و از بین رفتن سرزمین فلسطین می شود. باید گفت که
▪ اولا اسرائیل همیشه شروع کننده شر و نزاع بوده و مقاومت نیز در تلاش بوده که از خود دفاع کند و این مثل روز روشن واضح و آشکار است و کسی نمی تواند منکر این واقعیت گردد همچنانکه اسرائیل در قوانین بین المللی کشوری اشغالگر معرفی شده و از فلسطینیان بعنوان مدافعان سرزمین خود یاد شده است .
▪ ثانیا : این خوی وحشی گری و دشمنی اسرائیل از گذشته تا امروز بوده و هست و کاری جز کشتار مردم و توقیف و تصرف در اموال آنها ندارند و این مساله که جزو سرشت آنهاست تغییر ناپذیر است . و اگر فلسطینیان اسلحه های ناچیز و عملیات شهادت طلبانه را کنار بگذارند اسرائیلیها اینبار راحتتر به کشتار آنها و تخریب سرزمینشان اقدام خواهند کرد.
▪ ثالثا : معقول و پسندیده نیست که خسارات وارده از جانب اسرائیلیها بر فلسطین را بزرگ بپنداریم و آثار عملیات شهادت طلبانه در رژیم صهیونیستی را که از جمله ترس و وحشتی که هر لحظه آنها را تهدید می کند و احساس ناامنی می نمایند بطوریکه بیشتر آنها به فکر کوچ کردن هستند و حتی بعضی از آنها کوچ کرده اند واز فلسطین فرار کرده اند و یا تاثیرات بسزایی که این عملیات بر سیاست و گردشگری و اقتصاد و... اسرائیل گذاشته را نادیده بگیریم و این چیزی است که اسرائیل و آمریکا در پشت قضیه با بکارگیری هر نوع حیله و مکری در تلاشند تا عملیات شهادت طلبانه را به هر وسیله ای حتی صرف هزینه های کلان متوقف کنند واز جمله تشویق حکومت خودگردان فلسطین برای سرکوب کردن مقاومت به بهانه مبارزه با تروریسم . پس اگر ما از عملیات شهادت طلبانه ناراحتی و ناراضی باشیم آنها بیشتر از ما به آن ناراضی هستند!

منبع : کتاب « الاسلام والعنف »
تالیف : یوسف قرضاوی
ترجمه : جهاندار امینی
جهاد در اسلام به منظور دفاع از دین و وطن و مقدسات اسلامی صورت می گیرد و دارای شرایط خاص و احکام شرعی و اخلاقی و آداب و مبانی مشخصی می باشد
یکی از بهترین جلوه های جهاد اسلامی در عصر حاضر جهاد برای آزادسازی فلسطین اشغالی می باشد که امروز به خبیث ترین و فاجرترین و شرورترین نوع استعمار یعنی استعمار صهیونیسم مبتلا شده است
بر مسلمانان واجب است که اگر گوشه ای از سرزمین اسلامی توسط دشمن به اشغال درآید به دفاع بپردازند چه رسد به این که قبله اول مسلمین و وطن مسلمانان به طور کامل غصب گردد و به اشغال صهیونیسم درآید.

منبع : روزنامه جمهوری اسلامی