فهرست الفبایی کتب خطی کتابخانة شخصی حجة الاسلام و المسلـمین محمـد حسن علّامـــی، اهـدایی به کتابخانة آستان قدس رضوی (ع)

تاریخ مستندکتابخانه به‌نحوی با تاریخ وقف، مرتبط و عجین شده است. از این رو معرفی واقفان و شمه‌ای از ترجمة احوال آنان به‌همراه شناسایی و فهرست کتب خطی وقفی هر یک، از جمله اهداف اولیة پژوهشگران کتابخانه آستان قدس رضوی است. بر همین اساس در نوشتار زیر شرح احوال «شادروان حجة الاسلام حاج شیخ محمد حسن علّامی» و فهرست الفبایی کتب خطی کتابخانة‌ شخصی ایشان که در سال ۱۳۸۲ وقف کتابخانة سرکار فیض آثار رضوی علیه‌السلام شده ارائه گردیده و امید است معرفی‌هایی از مجموعه‌های دیگر واقفان، بتدریج تهیه و به اطلاع محققان فرهیخته رسانده شود.
اکثر علمای امامیه در طول حیات درخشان خویش بنا به ضرورت دسترسی آسان به منابع، به تدریج مجموعه‌های نفیسی از کتب خطی را جمع‌آوری نموده‌اند و از این رهگذر نام نیک آنان علاوه بر مؤلّف و نویسنده، به عنوان صاحب کتابخانه نیز شهرة تاریخ گردیده است. از این رو بعد از حیات آنان در بسیاری از کتب و رسائل در هنگام ذکرو نقل مطلبی علمی، به نحوی از انحا از نسخه یا نُسَخ موجود در کتابخانة ایشان یاد شده است که بعضاً در سایة وقایع و حوادث ناگوار تاریخی، اینک اثری از آن کتابخانه بر جای نمانده است.
اما با این همه در بررسی مختصردرتاریخ وقف و اهدای مجموعه‌ها در کتابخانه‌های مشهور موجود، نام جاودانة علمایی ملاحظه می‌شود که در زمان حیات خویش یا بعد از رحلت، حسب الوصیة ایشان یا حتی به رغم نبود وصیّت بر اساس نیّت خیر فرزندان، کتابخانة شخصی آنان تا زمان حاضر موجود است و علاوه بر صدقة جاریه برای آنان، یاور مناسبی در تحقیقات و پژوهش‌های دیگران گردیده است که بالطبع شاهد مثال این مهم بیش از هرمکان، در کتابخانة «سرکار فیض آثار حضرت رضا» (علیه آلاف التحیه و الثنا) مشاهده می‌گردد. زیرا با مروری اندک بر تاریخ کتابخانه، نام کتابخانه‌های علمای خیر‌اندیش بسیاری در حافظة تاریخی کتابخانه باقی مانده و روشنی‌بخش حیات طیبة وقف است؛ از قبیل «ابن خاتون عاملی» (قرن ۱۱ ق)، «شیخ (محمد بن حسین) بهایی عاملی» (۱۰۳۱ـ۹۱۳ ق) و «قاضی نورالله شوشتری» (۱۰۱۹ـ ۹۵۶ ق) که نام تمامی آنان مقالة مستقل و مفصلی را می‌طلبد ـ این زمان بگذار تا وقت دگر.
در میان جمع غفیر واقفان معاصر اخیر، نیکنامانی همانند زنده‌یادان «حجة الاسلام محمد حسن علّامی»، «حجة الاسلام علی بن محسن علی یاری غروی»، «دکتر محمد تقی مقتدری»، «استاد زین‌الدین جعفر زاهدی» و دیگران مجموعه‌های معتنابهی را تقدیم آستان جانان نموده‌اند که تلاش داریم به صورت مختصر و الفبایی، کتب خطی آنان را معرفی نماییم تا ضمن اطلاع‌رسانی زود هنگام به اصحاب پژوهش و تحقیق، ذکر جمیل سپاس و تقدیری به محضر خاندان آنان باشد، بمنّه و کرمه.
فقیه پارسا، شادروان «حجه الاسلام و المسلمین حاج شیخ محمد حسن علّامی» فرزند «حاج محمد صادق تاجر اصفهانی» از معاریف تجار اصفهان است که به کرمانشاه مهاجرت نمود. وی در هنگام سکونت پدر در بلدة کرمانشاه، سال ۱۳۰۵ هـ. ق. پا به عرصة گیتی نهاد و برخلاف اخوان دیگر که ادامه‌دهندگان حرفة پدر بودند، علاقة زایدالوصفی به تحصیل علوم دینی داشت. از این رو بعد از گذراندن مقدمات در همان شهر، برای تحصیلات عالیه خصوصاً سطوح فقه و اصول، به نجف اشرف عزیمت کرد و در آنجا از محضر بزرگانی همانند «آقا ضیاءالدین عراقی» (۱۳۲۱ـ۱۲۴۰ هـ . ق )، «سید ابوالحسن اصفهانی» (۱۳۳۵ـ۱۲۴۶هـ . ق.) و«آخوند ملا کاظم خراسانی» (۱۳۲۹ ـ ۱۲۵۵ هـ . ق) کسب فیض نمود و نهایتاً در سنة ۱۳۳۵ ق. به کرمانشاه مراجعت و ضمن تدریس و تربیت شاگردان، حیات لطیف خویش را سپری کرد تا آن که در تاریخ چهارم محرم الحرام ۱۳۹۴ مسافر دیار جاودان شد و در مقبرة خانوادگی واقع در صحن مسجد المهدی یا مسجد ترک‌ها (مسجد وکیل‌ الدوله سابق) کرمانشاه، روی در نقاب خاک کشید ـ رحمة الله علیه رحمةً واسعةً.
کتابخانة شخصی مشارالیه شامل۳ نسخه قران خطی، ۸۷ نسخه کتاب خطی و یک نسخه دستنویس است که توسط فرزند ایشان (جناب آقای «مهندس عبدالحمید علّامی» ساکن تهران) در اسفند ۱۳۸۲ به کتابخانة ثامن الائمه حضرت رضا علیه السلام وقف و اهدا گردید، تقبل ا… منه.
اینک چنان که‌گذشت تلاش خواهد شد کتب خطی نامبرده به صورت مختصر معرفی گردد، و به شیوة فهرست الفبایی مشتمل بر عنوان کتاب، زبان و موضوع آن، نام مؤلّف، شمارة ثبت کتاب در کتابخانه، نوع خط و نام کاتب، تاریخ و محل تحریر، تعداد برگ، و ذکر کمال و نقص نسخه، معرفی کنیم و اطلاعات کتابشناسی و نسخه‌شناسی نسخه‌ها را برای اصحاب تحقیق، ضبط نماییم. بدیهی است اطلاعات تفصیلی آن‌ها در مجلدات فهارس کتابخانه به اطلاع خواهد رسید.
▪ اختصارات:
نل = ناقص الاول.
نر = ناقص الآخر.
نف = ناقص الطرفین.
گ = برگ.
ر. ک. به = رجوع کنید به:
▪ احکام الهمزه
عربی، نحو از…؟
۳۰۱۷۱ (نستعلیق تحریری، ۱۳ ق. کامل، ۴ گ)
▪ اخبار النبی (ص)
عربی منظوم، اخبار. از…؟
۳۰۲۳۹ (نسخ، ۱۳ ق. نل)
▪ اربعین
عربی، اخبار. مؤلّف: شیخ سعدبن ابراهیم بن حسن بن عل اربلی ]در نسخه اردبیلی آمده[ (قرن ۸ ق)
۳۰۱۸۳ (نسخ حسن بن احمد بن زین‌الدین هجری احسایی ۱۲۲۵ ق، ۹ برگ کامل)
▪ ارجوزه (ـ فی محاسن الآداب)
عربی، اخلاق. از سید علیخان مدنی دشتکی ( ـ۱۱۲۰ ق)
۳۰۱۸۶ (نسخ حسن بن احمد بن زین‌الدین هجری ۱۳ ق، ۹ برگ، کامل)
▪ الارشاد ـ (فی معرفة حجج الله علی العباد)
عربی، اخبار. از شیخ محمد بن نعمان مفید (۳۳۸ـ۴۱۷ ق.)
۳۰۱۹۳ (نستعلیق ۱۳ ق، کامل)
▪ ارشاد الاذهان
عربی، فقه، از علامه سدیدالدین حسن بن یوسف حلّی (۶۴۸ـ ۷۲۶ ق.)
۳۰۱۹۲ (نسخ عبدالله، ۹۰۶ ق. کامل)
۳۰۱۹۸ (نسخ ۱۰ ق، نر)
▪ اسرارالشهاده
عربی، اخبار. از سیّد کاظم بن قاسم رشتی (- ۱۲۵۹ ق) در جواب سؤال حاج عبدالوهاب قزوینی در بیان اسرار واقعه طف.
۳۰۱۶۵ (نستعلیق، ۱۳ ق، ۱۳ برگ، کامل)
▪ الامالی = مجالس
عربی، اخبار. از ابوجعفر محمد بن علی بن بابویه قمی ( ـ۳۸۱ ق)
۳۰۱۸۱ (نسخ، ۱۱ ق، کامل، نسخه مصحَّح و در ۱۲۲۹ ق در تملک شیخ احمد احسایی بوده)
الانظار المحکمه = حاشیه بر عروة‌الوثقی؟
▪ عربی، فقه، از آقا ضیاءالدین عراقی.
تاریخ تألیف ۲۰ رمضان ۱۳۳۸ ق. نام کامل مؤلف «محمد نبی بن میرزا محمد علی بن میرزا آقا بن میرزا عبدالرضا بن عبدالرزاق» در این نسخه ضبط شده.
۳۰۲۳۰ (نسخ تحریری، ۱۳۳۸ ق، نل)
▪ تحفة حاتمی
فارسی، ریاضی، از شیخ (بهاءالدین محمد بن حسین) بهایی عاملی (ـ ۱۰۳۱ ق). شامل هفتاد باب در معرفت اسطرلاب.
‌۳۰۱۷۳ (نستعلیق‌محمد‌حسین‌بهجت ۱۲۴۶ق،‌ ‌نل، ۲۴گ)
▪ تحفة الذاکرین
فارسی، اخبار. از حاجی محمد کرمانشاهی بن علی محمد مازندرانی در فضائل خمسه طیبه تألیف در ۱۲۷۸ ق.
۳۰۲۲۳ (نستعلیق مخلوط به شکسته مؤلّف، ۱۳ ق، کامل)
▪ تحفة القراء
فارسی، تجوید. از ملا مصطفی بن ابراهیم قاری. تاریخ تألیف: ۱۰۶۷ ق، در مکه معظمه بنام شاه عباس دوم.
۳۰۲۰۸ (نسخ محمد حسین بن محمد رضا فراهی ۱۲۷۴ ق، کامل)
▪ تقریرات الاصولیه
عربی، اصول فقه. از آقاضیاءالدین عراقی (۱۲۷۸ـ۱۳۶۱ ق). مقرَّر: صفرعلی عراقی.
۳۰۱۹۹ (نسخ تحریری صفر علی عراقی ۱۳۳۶ ق، نل)
▪ تمهید القواعد (ـ فی شرح قواعد التوحید)
عربی، عرفان. از صائن‌الدین علی ترکه اصفهانی. متن از صدرالدین محمد ترکه اصفهانی.
۳۰۱۷۵ (شکسته‌نستعلیق‌علی‌اکبر ‌۱۳۰۴ق، ناقص)
▪ تهذیب الاحکام
عربی، اخبار. از شیخ الطائفه ابو جعفر محمد بن حسن طوسی (۳۸۵ـ۴۶۰ ق)
۳۰۱۴۹ از صلوه تا آخر قرار (نسخ محمد بن‌محمد‌طاهر‌حسینی‌خوراسکانی، ‌۱۰۶۹ ق اصفهان، کامل)
۳۰۱۴۴ ج اول تا زکوة (نسخ محمد حسن بن حسین بن حاجی سلطان ۱۱۳۷ ق. کامل، مصحَّح)
▪ جلاء العیون
فارسی، اخبار. از علامه (محمد باقر بن محمد تقی) مجلسی (۱۰۳۷ـ۱۱۱۰ ق)
۳۰۱۴۶ (نستعلیق ۱۳ ق، نر)
▪ جُنگ
فارسی، ادعیه، جامع: شریفه بنت بی‌بی ملّا شامل تعویذات، دفع آفات، دعاء تعلیمی جبرئیل به پیامبر(ص).
۳۰۲۰۴ (نسخ جامع ۱۰۱۱ ق. نل)
▪ جنگ اشعار
عربی، ادبیات. اثر طبع حسن بن احمد بن زین‌الدین احسایی هجری (۱۳ق).
۳۰۱۸۵ (نسخ ناظم، ۱۳ ق، کامل)
▪ جواب المسائل
عربی، عقاید، مجیب: شیخ احمد احسایی در جواب ملا رشید و دیگران.
۳۰۱۸۸ (نسخ ۱۳ ق، کامل، ۴۰ گ)
▪ جواب المسائل
عربی، حکمت ـ از شیخ احمد احسایی ( ـ ۱۲۴۱ ق)
در جواب سید ابوالحسن جبارانی در حقیقة عقل و نفس.
۳۰۱۷۲ (نسخ ۱۳ ق، کامل: ۷ گ)
▪ حاشیه بر تهذیب المنطق
عربی، منطق. از ملا عبدالله بن شهاب‌الدین حسین یزدی شهابادی ( ـ ۹۸۱ ق)
۳۰۲۱۹ (نسخ ۱۲۵۷ ق، نر. متن تهذیب در صدر اوراق کتابت شده)
▪ حاشیه بر شرح جدید تجریدالعقاید
عربی، حکمت. از شمس‌الدین محمد خفری ( ـ ۹۴۲ یا ۹۵۷ ق) تعلیقات بر شرح ملاعلی قوشجی است.
۳۰۲۱۸ نستعلیق‌علیدوست‌گیلانی۱۰۲۲ق، کامل، نسخه در ۱۳۰۶ ق در تملک میرزا تقی طهرانی بوده)
▪ حاشیه برشرح شمسیه
عربی. منطق. از میر سید شریف جرجانی ( ـ ۸۱۶ ق). تعلیقات بر شرح قطب‌الدین رازی است.
۳۰۲۲۶ (نسخ فخرالدین بن میرزا حسین حسینی ۱۰۷۰ ق. نل)
۳۰۲۱۳ (نسخ ۱۱ ق، نر، فاقد مقدمه است).
▪ حاشیه بر فوائد الضیائیه
عربی، نحو. از ملا عصام‌الدین ابراهیم بن محمد بن عربشاه اسفراینی ( ـ ۹۴۳ ق) تعلیقات بر شرح ملا عبدالرحمن جامی بر کافیه ابن حاجب است.
۳۰۱۶۹ (نستعلیق ۱۳ ق، نر، ۸ گ)
▪ حاشیه بر فوائد الضیائیه
عربی، نحو. از سید نعمت الله بن عبدالله جزائری شوشتری ( ـ ۱۱۱۲ ق)
۳۰۲۲۰ (نستعلیق، ۱۳ ق، نل)
▪ حاشیه بر کافی
عربی، اخبار. از ملامحمد امین بن محمد شریف استرابادی اخباری ( ـ ۱۰۳۶ ق در مکه).
۳۰۱۵۳ اصول (نسخ ۱۰۹۶ ق، کامل).
▪ حاشیه بر کافی
عربی، اخبار. از رفیع‌الدین محمد‌بن‌حیدر‌طباطبائی‌نائینی معروف به میرزا رفیعا ( ـ ۱۰۸۰ ق) متن از ثقة الاسلام کلینی
۳۰۱۵۴ (نسخ ۱۰۹۶ ق، کامل)
▪ الحقایق فی اسرارالدین
عربی، اخبار. از ملامحسن (محمد بن شاه مرتضی) فیض کاشانی (ـ ۱۰۹۱ ق)
۳۰۲۱۲ (نسخ ۱۲ ق، کامل. نسخه در ۱۲۰۸ق، در تملک شیخ احمد احسایی بوده است).
▪ الخطب
عربی، اخبار. از …؟
۳۰۲۲۵ (نسخ ۱۲ق. نل. بیاضی، نسخه توسط علامه مجلسی تکمیل و تصحیح شده)
▪ خلاصة الاذکار
عربی، ادعیه. از ملامحسن (‌محمد بن شاه مرتضی) فیض کاشانی ( ـ ۱۰۹۱ ق)
۳۰۲۱۶ (نسخ محمد بدیع بن شریف‌الدین، ۱۰۷۹ ق،کامل)
▪ الدرة الغرویه
عربی، فقه منظوم. از سید محمد مهدی بحرالعلوم طباطبائی بروجردی ( ـ ۱۲۱۲ق)
۳۰۱۸۷ (نسخ یوسف بن حسن به احمد بن زین‌الدین هجری احسایی ۱۲۴۶ ق، ۵۵ گ، کامل)
▪ دستورالعمل و تصحیح جداول (ـ شرح زیج الغ بیگ)
فارسی، هیأت و نجوم. از محمود بن محمد مشهور به میرم فرزند قاضی‌زاده رومی، تألیف ۹۰۴ ق جهت سلطان با یزید بن سلطان محمد
۳۰۲۰۱ (نسخ ۱۰ ق، در حیات مؤلف، نل)
▪ ربیع الاسابیع
فارسی، ادعیه. از علامه‌محمد باقر بن محمد تقی‌مجلسی ( ـ ۱۱۱۰ ق)
۳۰۲۰۹ (نسخ علی‌بن‌محمد‌ابهری، ۱۱۲۶ق، کامل)
▪ رشح السحاب (ـ فی شرح نظم الحساب)
عربی، ریاضی. از ملامحسن بن محمد طاهر قزوینی (۱۲ ق.) ناظم: قوام‌الدین سیفی قزوینی، متن از شیخ بهایی.
۳۰۱۶۶ (نسخ محمد حسین مهر، ۱۲۴۱ ق. ظهر برگ اول یادداشت وقف بخط محمد حسین بهجت بن نظر علی کرمانشاهی در ۱۲۴۵ ق کتابت شده)
▪ زادالمسافرین
فارسی، طب. از محمد مهدی بن علینقی شریف
تألیف: ۱۱۴۱ ق.
۳۰۲۰۶ (نستعلیق محمد الموتی ۱۲۳۶ ق، نف)
▪ زبدة الطب = زبدة الکامل
فارسی، طب منظوم. اثر طبع حکیم شرف‌الدین در ۹۱۰ ق.
۳۰۱۹۴ (نستعلیق ۱۳ ق، کامل)
▪ سؤال و جواب
فارسی، نجوم. از…؟ در بیان اصول علم هیأت.
۳۰۱۹۷ (نستعلیق ۱۳ ق، کامل)
▪ سیر و سلوک = وصول حق
فارسی، عرفان ـ از میرزا ابوالحسن بن اسماعیل محقق اصطهباناتی شیرازی (قرن ۱۴ ق)
۳۰۱۵۸ (نستعلیق محمد باقر ۱۳۱۱ ق، ۱ برگ)
▪ شافیه
عربی، صرف. از ابوعمرو عثمان بن عمر معروف به ابن حاجب مالکی ( ـ ۶۴۶ ق).
۳۰۲۲۴ (نسخ ۱۱ ق، نل، ۷۵ گ)
▪ شرایع الاسلام
عربی، فقه امامیه، از محقق (جعفر بن حسن) حلّی ( ـ ۶۷۶ ق.)
۳۰۱۵۰ (نسخ صدرالدین عبدالله بن صفی‌الدین علیا ۱۰۷۶ ق. از اول تا وصایا)
▪ شرح جدید تجرید الاعتقاد
عربی، حکمت. از علاءالدین علی قوشجی ( - ۸۷۹ ق). متن از خواجه نصیرالدین محمد طوسی ( ـ ۶۷۲ ق)
۳۰۱۵۱ (نستعلیق محمد یوسف طالقانی ۱۰۳۵ ق، نل از جواهر تا آخر)
۳۰۱۵۲ (نسخ ۱۲ ق، نف، جواهر و اعراض)
▪ شرح حدیث «ان الله تبارک و تعالی نور محمد...»
عربی، اخبار. از آقا محمد کریم خان کرمانی ( ـ ۱۲۲۸ ق) در جواب حاج محمد علی رشتی
۳۰۱۶۴ (نسخ ۱۳ ق، کامل)
▪ شرح حدیث حقیقت
عربی، اخبار. از میرزا ابوالحسن بن اسماعیل محقق اصطهباناتی شیرازی (قرن ۱۴ ق)
۳۰۱۵۶ (نستعلیق محمد باقر ۱۳۱۰ ق، ۸ برگ)
▪ شرح حدیث حقیقت
فارسی، اخبار. احتمالاً از میرزا ابوالحسن محقق اصطهباناتی شیرازی (قرن ۱۴ ق)
۳۰۱۵۷ (نستعلیق محمد باقر ۱۳۱۱ ق، ۳ برگ)
▪ شرح دعاء کمیل
عربی، ادعیه. از میرزا ابوالحسن بن اسماعیل محقق اصطهباناتی شیرازی بنام اویس‌ میرزا قاجار.
۳۰۱۵۵ (نستعلیق محمد باقر، ۱۳۱۱ ق، کامل)
▪ شرح زیارت جامعه کبیره
عربی، ادعیه. از…؟
۳۰۱۶۱ (نسخ ۱۳ ق. نف)
▪ شرح شرایع الاسلام
ر. ک. به: مدارک الاحکام
▪ شرح فوائد
عربی، حکمت. شرح و متن از شیخ احمد بن زین‌الدین احسایی ( ـ ۱۲۴۳ ق).
۳۰۱۸۲ (نستعلیق ۱۳ ق، نف)
▪ شرح مختصر تلخیص المفتاح
عربی. معانی و بیان. از سعدالدین مسعود بن عمر تفتازانی ( - ۷۹۲ ق). متن از جلال‌الدین محمد خطیب دمشقی ( ـ ۷۳۹ ق)
۳۰۲۱۴ (نستعلیق ۱۰ ق، کامل)
▪ شرح المکتسب
ر. ک. به: نهایة الطلب
▪ شرح هدایة الحکمه
عربی، حکمت. از قاضی میرحسین بن معین‌الدین میبدی ( ـ ۹۱۰ ق). تاریخ شرح: ۸۸۰ ق. متن از اثیرالدین ابهری.
۳۰۲۱۷ (نستعلیق ۱۰ ق. برگ اول ناقص).
۳۰۲۱۰ (نسخ حسن خاکساری ۱۲ ق در شیراز، کامل. ظهر برگ اول یادداشت ملااحمد بن آقا محمد علی کرمانشاهی در ۱۲۰۹ ق کتابت شده و نسخه به سال ۱۲۰۹ ق در تملک ملا عبدعلی بن نامدار بحرانی ودر۱۳۰۲ ق در تملک دکتر ابوالقاسم طبیب بنارسی در کرمانشاه بوده)
▪ صفیحه
عربی، اسطرلاب و نجوم، از شیخ بهاءالدین محمد بن حسین بهایی ( ـ ۱۰۳۱ ق)
۳۰۱۷۴ (نستعلیق محمد حسین بهجت ۱۲۴۶ ق. ۵ گ)
▪ عدة الداعی (... و نجاح الساعی)
عربی، ادعیه. از جمال‌الدین ابوالعباس احمد بن فهد حلی ( ـ ۸۴۱ ق). تألیف: ۸۰۱ ق
۳۰۲۱۵ (نستعلیق صدرالدین محمد بن محمد شفیع صفوی ۱۰۸۱ ق.)
▪ غرایب القرآن (ـ و رغائب الفرقان)
عربی، تفسیر. از نظام‌الدین حسن بن محمد نیشابوری (قرن ۸ ق)
۳۰۱۹۰ ازآل‌عمران تا براءة (نستعلیق۱۱ ق)
▪ فضائل امیرالمومنین (ع)
عربی، اخبار. از…؟
۳۰۱۸۴ (نسخ حسن هجری بن شیخ احمد بن زین‌الدین احسایی، ۱۳ ق، نر، ۱۰ برگ)
▪ الفواید
عربی، نحو، از…؟
۳۰۱۷۰ (نستعلیق ۱۳ ق، ۵ برگ، نر)
▪ الفواید الضیائیه = شرح کافیه
عربی. نحو. ازملاعبدالرحمن‌جامی ( ـ ۸۹۸ ق)
متن از ابن حاجب.
۳۰۲۰۲ (نسخ میرزا محمد بن حاجی نظر سنجانی، ۱۲۴۲ ق)
▪ قرابادین
فارسی، طب. از…؟
۳۰۱۶۲ (نسخ ۱۳ ق، نف)
▪ القرعه (رسالة فی ـ )
عربی، علوم غریبه. منسوب به امام صادق (ع)
۳۰۲۰۰ (نسخ ۱۳۲۵ ق. کامل)
▪ کافی
عربی، اخبار. از ثقة الاسلام محمد بن یعقوب کلینی رازی ( ـ ۳۲۸ ق)
۳۰۱۸۰ فروع و حجت (نسخ ۱۱ ق، نف)
▪ الکشاف ( ـ عن حقایق التنزیل)
عربی، تفسیر. از علامه جارالله ابوالقاسم محمود بن عمر زمخشری ( ـ ۵۳۸ ق)
۳۰۱۴۵ از سوره. مص، تا احزاب (نسخ ق، نسخه در ۱۲۲۶ ق در تملک عبدالعزیز بن احمد بن ناصر بود)
▪ مبادی الاصول
عربی، اصول فقه. از علامه سدید الدین حسن بن یوسف حلّی ( ـ ۷۲۶ ق).
۳۰۱۹۱ (نسخ ابراهیم بن محمد روضه‌خوان باشی، ۱۲۶۹ ق. کامل)
▪ مجالس
ر. ک. به: الامالی
▪ مجربات
فارسی، طب. از …؟ مؤلف از ذخیره خوارزمشاهی و اغراض الطبیه بسیارنقل دارد.
۳۰۲۲۲ (نسخ، ۱۰ ق، نف)
▪ مجربات
فارسی، طب. از محمد مهدی بن علینقی شریف (قرن ۱۲ ق)
۳۰۲۰۵ ( نستعلیق ۱۲۳۶ ق، کامل)
▪ مجمع‌البیان ( ـ لعلوم القرآن)
عربی، تفسیر. از ابوعلی فضل بن حسن طبرسی ( ـ ۵۴۸ ق)
۳۰۱۴۷ از براءه تا یوسف (نسخ ۱۱ ق، نر)
▪ مختصر النافع
عربی، فقه امامیه، اصل و شرح از نجم‌الدین ابوالقاسم جعفر بن حسن حلّی ( ـ ۶۷۶ ق.) کتاب شرح مختصر شرایع مؤلف است.
۳۰۲۱۱ (نسخ، ۱۰ ق، نف)
▪ مدارک الاحکام (ـ فی شرح شرایع الاسلام)
عربی، فقه امامیه. از سیدمحمد بن علی عاملی ( ـ ۱۰۰۹ ق) تاریخ شرح: ۹۹۸ ق.
متن از محقق حلی مذکور فوق است.
۳۰۱۸۹ ج اول (نسخ، ۱۲۲۴ ق. کامل)
▪ مرآة العارفین
عربی، عرفان. از صدرالدین محمد بن اسحاق قونوی
۳۰۱۷۷ (شکسته نستعلیق علی اکبر ۱۳۰۵ ق ۴ برگ)
▪ معارج القدس
عربی، حکمت. از امام محمد بن محمد غزالی طوسی ( ـ ۵۰۵ ق)
۳۰۲۲۱ (نسخ ۱۰ ق، نر)
▪ معجون الهی
ر. ک. به: مهیج الاشواق
▪ مفاتیح الشرایع
عربی، فقه امامیه. از ملامحسن (محمد بن شاه مرتضی) فیض کاشانی ( ـ ۱۰۹۱ ق)
۳۰۱۷۸ عادات و معاملات (نسخ محمد ابراهیم بن حسن رضا، ۱۱۹۲ ق در کاشان)
▪ مقالات الاصول
عربی، اصول فقه. از آقا ضیاءالدین عراقی (۱۲۷۸ ـ ۱۳۶۱ ق)
۳۰۲۳۱ (نسخ تحریری ۱۴ ق. نل، حواشی نسخه به قلم مؤلف).
▪ مقالة فی علل الجرب
فارسی، طب. از محمد حسین بن نظر علی طبیب
۳۰۱۹۶ (نستعلیق مؤلف ۱۳ ق، ۲گ)
▪ مناسک حج
فارسی، فقه امامیه. از …؟
۳۰۲۲۸ (نستعلیق ۱۰ ق، نف)
▪ مناسک حج
فارسی، فقه امامیه. از حسین بن حسن جیلانی جهت سلیمانقلی بیگ
۳۰۲۰۳ (نستعلیق ۱۲ ق، کامل. ظهر برگ اول یادداشت وقف به‌خط میر محمد تقی رضوی آمده).
▪ مناقب امیرالمؤمنین (ع)
عربی، اخبار. از …؟
۳۰۲۲۷ (نسخ حسن بن شیخ احمد احسایی ۱۲۲۵ ق، نل)
▪ من لایحضره الفقیه
عربی، اخبار. از شیخ صدوق، محمد بن علی بن بابویه قمی (۳۸۱ ق)
۳۰۱۴۸ (نسخ ۱۰۷۰ ق برگ آخر اجازة علامه مجلسی به سید عزیزالله جزائری در شعبان ۱۰۷۳ ق موجود است.)
▪ مهیج الاشواق = معجون الهی
فارسی، عرفان، از آقا محمود بن محمد علی کرمانشاهی ( ـ ۱۲۷۱ ق.)
۳۰۱۶۰ (نستعلیق ۱۲۴۷ ق، کامل، نسخه مسوده اصلی مؤلّف به شماره ۳۸ در کتابخانه جلیلی کرمانشاه موجود است.
▪ نسبة الدوائر (رساله فی... )
فارسی، ریاضی. از …؟ تالیف: قرن ۱۱ ق.
۳۰۱۶۷ (نستعلیق ۱۳ ق. ۴ برگ)
▪ النصوص ( ـ فی تحقیق الطعه المخصوص)
عربی، عرفان. از صدرالدین محمد بن اسحاق قونوی
۳۰۱۷۶ (شکسته نستعلیق علی اکبر ۱۳۰۵ ق ۱۶ برگ)
▪ نظم اللئالی
فارسی، تجوید منظوم. از سیدابوالقاسم قاری
تاریخ نظم: ۱۰۶۱ ق.
۳۰۲۰۷ (نسخ ۱۲۷۴ ق. ۱۹ برگ)
▪ النهایه
عربی، فقه امامیه. از شیخ الطائفه محمد بن حسن طوسی ( -۴۶۰ ق)
۳۰۱۷۹ (نسخ مشکول ابوالرضا محمود بن بدر، ۱۹ شوال ۵۶۱ ق، موجودی: از اواخر جزء اول تا اواخر جزء دوم، نسخه در جمادی الاول ۶۹۷ ق توسط محمد بن جهیم قراة شده و زین‌الدین علی بن حسین بن مبارک نزد محمد یحیی بن احمد بن یحیی بن حسین بن سعید حلی مذلی در ۶۸۹ ق سماع کرده)
▪ نهایة الطب ( ـ فی شرح المکتسب)
عربی، کیمیا، از شیخ ابوالقاسم محمد عراقی
۳۰۱۶۳ (نستعلیق ۱۳ ق، کامل)
▪ و با ( رساله فی ـ )
عربی، طب. از محمد حسین بن نظر علی طبیب
۳۰۱۹۵ (نستعلیق جامع، ۱۲۶۲ ق، ۵ برگ)
▪ وجودیه
فارسی، حکمت و عرفان، از سید نعمت‌الله جزائری ( ـ ۱۱۱۲ ق)
۳۰۱۵۹ (نستعلیق محمد باقر، ۱۳۱۱ ق ۲ برگ)
▪ وصول حق (رساله ـ )
ر. ک. به: سیر و سلوک
▪ وقف‌نامه منشی استرآبادی
فارسی، تاریخ. از میرزا مهدیخان منشی استرآبادی (قرن ۱۲ ق)
۳۰۱۶۸ (نسخ ۱۳ ق، ۴ برگ)

محّمد وفادار مرادی

منبع : کتابداری و اطلاع رسانی