دولت «اولین بار»

چرا دولت نهم و به ویژه شخص آقای احمدی نژاد به گونه یی شگفت انگیز علاقه و اصرار دارند همه چیز خود را با اتیکت «برای اولین بار» به مردم ارائه دهند؟، با ذوق زدگی و تبلیغات گفتند؛ «برای اولین بار» شورای همکاری خلیج فارس از ایشان دعوت کرده که در اجلاس اخیر این شورا شرکت کند، هیچ توضیحی به مردم ندادند اما بعداً معلوم شد و حتی صدای انتقاد هم پیمانان مسلکی و اصولگرای ایشان هم درآمد که اولاً آنها دعوت نکرده اند و دولت ایران درخواست کرده، ثانیاً حضور حضرت ایشان نه تنها هیچ بهره سیاسی برای کشور نداشته بلکه با آن برخورد غیردوستانه یی که میزبانان در تکرار ادعاهای واهی در مورد جزایر ایرانی کردند، کاش این پدیده «برای اولین بار» اصلاً خلق نمی شد،
این روزها بار دیگر و با آب و تاب فراوان اعلام کرده اند که؛ دولت عربستان سعودی «برای اولین بار» از رئیس جمهور ایران برای حج تمتع دعوت کرده است،
البته این بار برخلاف قضیه دعوت ادعایی برای شرکت در اجلاس شورای هماهنگی خلیج فارس، پیشاپیش آقای احمدی نژاد در مصاحبه با خبرنگاران گفت که؛ اگر آنها رسماً دعوت کنند من به حج می روم. اما واقعیت قضیه برخلاف آنچه به برکت سیطره مونولوگ رسانه یی دولت نهم مطرح شده این است که دولت عربستان در دعوت از روسای جمهوری ایران چه در دوره آقای هاشمی و چه در دوره آقای خاتمی سابقه دار است.
اصولاً دولت عربستان از گذشته تا حال هر سال از سران کشورهای اسلامی برای حضور در حج تمتع دعوت می کند. این کار اختصاص به پس از انقلاب اسلامی هم ندارد. البته سطح روابط سیاسی دو کشور نیز در این قضیه موثر است و چون از زمان دولت آقای هاشمی روابط ایران و عربستان همواره رو به بهبود بود و در دوره آقای خاتمی بسیار صمیمی شد، دعوت مقامات آن کشور با جدیت بیشتری صورت می گرفت. شیوه معمول در دعوت نیز به همین شکل است که در دیدارهای سران دو کشور و در قالب یک تعارف احترام آمیز از سوی رهبران سعودی اظهار علاقه و دعوت صورت می گیرد و از سوی رئیس جمهور ایران نیز ضمن سپاسگزاری و اظهار تمایل کلی، موضوع به فرصت مناسب محول می شود.
این قلم نه تنها به دلیل حضور چندین ساله در تشکیلات حج جمهوری اسلامی بلکه به اعتبار همراهی در یکی از سفرهای آقای خاتمی به عربستان سعودی شاهد درخواست و دعوت جدی و صمیمانه ملک عبدالله و دیگر مقامات عالی رتبه سعودی برای تشرف ایشان به حج بوده ام.
حال چگونه است که راهبرد خبررسانی دستگاه دولت نهم، حتی در بعثه حج ایران نیز کار خود را می کند و سفر آقای احمدی نژاد را که در واقع بر پایه دعوت شفاهی و عرفی مقامات سعودی و اظهار تمایل و آمادگی شخص ایشان و نیز درخواست دعوت رسمی از سوی میزبان شکل گرفته، با همان اتیکت «برای اولین بار» به افکار عمومی تحویل می دهند؟، البته انصاف باید داد که؛ برای اولین بار است که یک رئیس جمهور از کشور ایران در موسم حج تمتع حضور می یابد، اما این کجا و آن که گفته شود «برای اولین بار است که از رئیس جمهور ایران دعوت می شود»، کجا؟،
آنچه موضوع انتقاد این نوشته است شیوه نامتعارف و نامتناسب دولت نهم در دیپلماسی و به کارگیری روش هایی است که گاه شائبه خدشه به منزلت سیاسی کشور در روابط سیاسی خارجی دارد.
چه نیازی داریم که برای نمایش موفقیت در سیاست خارجی و روابط بین المللی به بزرگنمایی، خلاف گویی و تنازل در مواجهه با دیگران متوسل شویم؟
متاسفانه قضیه حضور خودخواسته و تقاضاشده آقای احمدی نژاد در اجلاس شورای همکاری خلیج فارس یا تشرف دعوت جویانه ایشان به حج ادامه همان شیوه یی است که در ماجرای دعوت رئیس دانشگاه کلمبیا برای سخنرانی ایشان رخ داد و آن گونه موجب بی حرمتی به ایشان به عنوان رئیس جمهور ایران شد.
به گمان این قلم چاره این اقدامات نسنجیده که بی تردید علاوه بر اراده و تمایل شخصی آقای احمدی نژاد نمی تواند از نظریه پردازی ها و مشاوره های دوستان نزدیک ایشان بی بهره باشد، تجدیدنظر اساسی در تئوری «برای اولین بار» است.
دولت نهم باید بداند که هر «برای اولین بار»ی لزوماً درست و مفید و تحسین برانگیز نیست. هر چند معلوم شد که برخی از این موارد نیز اصولاً برای اولین بار نبوده است،
واقعاً چه گلی به سر این مردم و این کشور زده ایم اگر؛
- برای اولین بار این همه مدیر و کارشناس باتجربه را به بهانه های واهی از دستگاه های مختلف کنار بگذاریم یا آنها را منزوی کنیم؟،
- یا برای اولین بار نظام برنامه ریزی کشور را به جای اتکا به یک دستگاه باتجربه، کارشناس و فارغ از دلمشغولی های جناحی به یک شورای نامتجانس، غیرحرفه یی و فاقد پشتوانه سیستماتیک کارشناسی بسپاریم؟،
- یا برای اولین بار و البته به اتکای تصمیمات غیرکارشناسی، پرونده متغیرترین و بی ثبات ترین ترکیب کابینه و مدیریت اجرایی کشور را رقم بزنیم؟
- یا برای اولین بار از وزیر استیضاح شده خود در مجلس با حرارت تمام دفاع کنیم و درست چند ماه بعد به خاطر همان مواردی که استیضاح کنندگان می گفتند او را برکنار کنیم؟، این است مفهوم صداقت و یکرنگی؟،
- یا برای اولین بار با موضع گیری های سیاسی و خطابه های هیجانی در اجتماعات عمومی به عنوان «سیاست تهاجمی» در عرصه روابط بین المللی، فاتحه تلاش های چندین ساله دولت های پیشین را در بهبود و گسترش روابط بین المللی بخوانیم و هزینه های سیاسی گوناگونی را به کشور تحمیل کنیم؟
- یا برای اولین بار فضایی اینچنین سنگین در دانشگاه ها فراهم سازیم؟
ای کاش دولت نهم و شخص آقای احمدی نژاد برای اولین بار کارنامه عملکرد داخلی و بین المللی خود را با معیار عقلایی هزینه فایده نیز می سنجید، هر چند در مبانی تصمیم گیری این دولت نیز جای حرف و سخن بسیار است، اما کاش .....

احمد پورنجاتی

منبع : روزنامه اعتماد