ارتباطات غیر کلامی

ارتباطات غیر كلامی عبارتست از كلیه پیام هایی كه افراد علاوه بر خود كلام ، آنها را نیز مبادله میكنند . طرز قرار گرفتن ، راه رفتن ، ایستادن ،حركات ، چهره و چشم ها ، لحن صدا ، طرزلباس پوشیدن و ... جملگی نشانه های ارتباطات غیر كلامی هستند . بنابراین توجه به كلیه موارد فوق می تواند در نحوه ارتباط با مشتری و جذب وی موثر واقع شود . مشتری در بدو ورود به محل كار شما با دیدن نشانه های غیر كلامی در مورد شخصیت شما قضاوت میكند . لذا باید تلاش نماییم تا شخصیت مثبتی در ذهن مشتری از خود به جا بگذاریم تا در موردشما قضاوت خوبی داشته باشد . اصولا در مراودات اجتماعی بیشتر بر نشانه های غیر كلامی اعتماد می كنند تا بر نشانه های كلامی پـــس نشانه های غیر كلامی را تقویت كنید . نخستین برخورد و نخستین تاثیری كه برمردم می گذارید بسیار اهمیت دارد . بد نیست بدانید كه كلام ۷درصد ، لحن و طنین ۳۸درصد و حركات ( كه ارتباطات غیركلامی در آن دخیل هستند )۵۵درصد اطلاعات را منتقل می كنند .
بسیاری بر این باورند كه همواره ارتباطات غیر كلامی بر ارتباطات كلامی از نظر صحیح بودن ارجحیت دارد . چرا كه علامات غیر كلامی از درون انسان نشات گرفته و اغلب نمی توان آنها را كنترل كرد و اكثر انسانها از مهار كردن هیجانات خود عاجزاند ، ناكامی را نمی توانند نادیده بگیرند و نشان ندهند و شعف را دیر یا زود با حركات خود به دیگری انتقال می دهند .
كانال‌های غیركلامی (۲) را می توان به‌انواع مختلف تقسیم كرد.هشت نوع از این كانال‌ها عبارتند از:
۱) زبان بدن«حركت‌گفتاری»
۲) صداهای‌آوایی«شبه‌صوتی‌»
۳) فضا «مجاورت»
۴)زمان« زمانی»
۵) شامه « بو»
۶) زیبایی‌شناسی «موزیك و رنگ»
۷) مشخصات فیزیكی «شكل‌ بدن ، اندازه‌ و رنگ‌ پوست‌ و..»
۸) مصنوعات‌ «لباس‌‌لوازم‌آرایشی،عینك‌ها،جواهرات».
● بطور كلی موارد زیر در ارتباط غیر كلامی اهمیت خاصی دارند:
▪ لباس و پوشش ظاهری
لباس, احتمالا ماو شخصیت ما را شكل نمی دهد اما لباس و وضع ظاهر ، اغلب پایه ای برای قضاوت اولیه در مورد افراد است و تاثیر شگرفی بر قضاوتهای دیگران نسبت به ما دارد . بنابراین بهتر است در هنگام مواجه و روبرو شدن با مردم به بهترین وضع ظاهری مواجه شد.
اصولا تمیزی و آراستگی ظاهر به ویژه در لباس های شما نشانگر شخصیت و ارزشی است كه شما به خود و حتی به دیگران قائل هستید . بنابراین در هنگام انجام وظیفه پوشیدن لباسی كه نشانگر شغل شما باشداز یك طرف و تمیزی و آراستگی آن از طرف دیگر موجب موفقیت شما در كار و ارتباط صمیمانه شما با دیگران خواهد بود .
▪ چهره و چشم ها
چهره به مراتب از رمزها و رسانه های كلامی راستگوتر است و در میان رسانه های غیر كلامی تماس چشمی می تواند كمترین دروغ را بگوید . برخی مطالعات و تحقیقات كه بر روی ارتباطات غیركلامی انجام شده فقط روی حركات چشم ها و چهره متمركز شده اند . چشم ها از میان كلیه وجوه ظاهری ما،آشكار سازترند . چشم ها حتی گاهی بدون اینكه خود بخواهیم ، ارتباط برقرار می كنند .مثلا وقتی كه مردمك های چشم های ما گشاد می شوند صمیمی تر، جذابتر و گرمتر به نظر می رسیم.
▪ اشارت و حركات دست ها
در زندگی روزمره شاید بارها به این نتیجه رسیده ایم كه بسیاری از آدم ها با دست های خود سخن می گویند . به این معنی كه آنان با حركات مختلف دست پیام های گوناگونی را به مخاطبان خود القا كرده و با آنان ارتباط موثری از این طریق برقرار می كنند.دانش آموزی كه سعی در بیان آموختهای خود به معلمش دارد .معلمی كه مفاهیم نهفته در ذهن خود را با خلوص برای دانش آموزان خود تشریح می كند روانكاوی كه با حركت دادن انگشتان خود به صورت منظم بر روی میز به سخنان بیمار گوش می دهد و ... می توان گفت كمتر كسی است كه از آن بهره مند نگردد .
▪ لحن كلام
همانطور كه هر فرهنگ نسبت به فرهنگ های دیگر از بسیاری جهات متفاوت است از نظر ارتباطی نیز تفاوت هایی مشهود است.
مردمان كوهستان ها و دشت های فراخ به نسبت شهرنشینان از بلندی بیشتری در سخنگویی و محاوره استفاده می كنند . حرفه نیز در بلندی صدا موثر است كارگران و كاركنان سازمان های صنعتی كه با سر و صدای بیشتری سرو كار دارند از كارمندان اداری كه در دفاتر تمیز و بی سر و صدا كار می كنند بلندتر صحبت می كنند . معماران عمدتاً نسبت به دیگر حرفه ها مثل پزشكان یا كارمندان دفتری و حسابداران از بلندی صدای بیشتری در محاوره با دیگران استفاده می كنند .
هر اندازه سر و صدا و عوامل اختلال زا بیشتر وجود داشته باشد بلندی صدا بیشتر می شود.
فردی كه بسیار بلند سخن می گوید اغلب موجب رنجش دیگران می شود . روانشناسان و متخصصان ارتباطات معتقدند : افرادی كه دارای ویژگی شخصیتی تهاجمی هستند با بلندای صدای بیشتری نسبت به كسی كه در نقطه مقابل است و در ویژگی شخصیتی خجالتی قرار گرفته است سخن می گوید.
كیفیت صدا نیز باید مطلوب و خوش طنین باشد . لذا ناخوشی های مربوط به بینی ، بینی گرفتگی، گرفتگی صدا ، خشونت صدا و نفس زنی(دشواریهای تنفسی) موجب اختلال در ارتباط و ناراحتی مشتریان خواهد شد.

منبع : سایر منابع