فیگارو شاهد بخشی از تاریخ فرانسه

فیگارو (le Figaro) یكی از مهمترین و قدیمی ترین روزنامه های صبح فرانسه و از بزرگترین روزنامه های جهان است كه از نظر جهت گیری سیاسی محافظه كار و متمایل به جناح راست است. این روزنامه از حامیان فعال حزب سیاسی «گردهمایی برای جمهوری» كه بعداً به «اتحادیه جنبش خلق» تغییر نام داد، بوده است. سردبیر كنونی فیگارو، نیكلا بیتو (Nicolas Beytout) است و در حال حاضر تحت مالكیت شركت سوك پرس (Socpresse) است.
روزنامه فیگارو كه به زبان فرانسه و در پاریس منتشر می شود، در سال ۱۸۲۶ به عنوان یك هفته نامه طنز و انتقادی تاسیس شد و به همین دلیل از ابتدای تاسیس مخاطبین بسیاری پیدا كرد. این روزنامه نام و شعار خود را از نمایشنامه «لوماری دو فیگارو» (آرایشگر شهر سویل)، نوشته پیر بو مارشه اقتباس كرد. شعار این نمایشنامه این بود: «پرستش خدا بدون داشتن آزادی برای انتقاد كردن معنایی ندارد.»
فیگارو طی تاریخ طولانی موجودیت خود شاهد وقایع تاریخی مهمی بوده است. امپراتوری فرانسه را پشت سر گذاشته و با جنگ ۱۸۷۰ و كومون فرانسه آشنا بوده و جمهوری سوم و مشاجرات قلمی در ماجرای دریفوس و جنگ جهانی اول و دوم را شاهد بوده است. فیگارو در هر شرایطی و با تحمل مشكلات همواره موضع خود را به عنوان مدافع آزادی حفظ كرده است.
فیگارو تا سال ۱۸۵۴به طور نامنظم و نامرتب به چاپ می رسید اما در سال ۱۸۶۶ انتشار آن منظم شد و توانست بالاترین تیراژ را نسبت به سایر روزنامه های فرانسه به دست آورد. اولین شماره فیگارو به صورت روزنامه در ۱۶نوامبر ۱۸۶۶ به چاپ رسید كه ۵۶ هزار نسخه بود. رویه منتقدانه و جدی فیگارو در برخورد با مسائل و توجه به عناوین و موضوعات سیاسی باعث شد كه فیگارو بتواند انجمنی از نویسندگان صاحب نام و سبك فرانسوی را گرد خود آورد. از اولین نویسندگان این روزنامه می توان از آلبر ولف، امیل زولا، ژول كلارتی و آلفونس كار نام برد. مباحثات سیاسی مندرج در فیگارو و مصاحبه های متعدد با افراد مختلف به همراه پوشش وسیع خبری، استقبال وسیع خوانندگان را به خود جلب كرد به گونه ای كه تمام فرانسوی هایی كه سواد خواندن و نوشتن داشتند، روزنامه فیگارو را می خواندند. فیگارو ازسال ۱۸۸۶از حالت طنز خارج شد و به مسائل جدی تر پرداخت. به طوری كه در ۲۶ مارس ۱۹۱۴ گاستون كامتی سردبیر فیگارو به وسیله همسر نخست وزیر فرانسه ترور شد. زیرا نامه ای منتشر ساخته بود كه در آن صداقت و درستی نخست وزیر فرانسه را زیر سئوال برده بود.
با شروع جنگ جهانی دوم فیگارو به مهمترین روزنامه فرانسه تبدیل شد و پس از این جنگ نیز تبدیل به سخنگوی تبلیغاتی طبقه متوسط بالای فرانسه شد و موضع گیری محافظه كارانه خود را همچنان ادامه داد. در سال ۱۹۲۲ فیگارو به وسیله «فرانسوا كوتی» میلیونر معروف صنعت عطرسازی در فرانسه خریداری شد. ۱۹۲۲ تا ۱۹۳۲ مقطع تاریك محتویات روزنامه فیگارو بود چرا كه «فرانسوا كوتی» كه یك كارخانه دار جاه طلب بود در عناوین و مطالب روزنامه به شدت مداخله می كرد تا جایی كه فیگارو را در حد یك خبرنامه بی ارزش كه تنها به اهداف و جاه طلبی های سیاسی او توجه می كرد، تنزل داد. كوتی در سال ۱۹۳۴ مرد و فیگارو زیر نظر و سردبیری «پیر بریسون» دوباره به جایگاه اصلی خودش برگشت و مجدداً در صدر روزنامه های فرانسوی زبان جای گرفت. در خلال جنگ جهانی دوم فیگارو مهمترین روزنامه فرانسه و در حقیقت روزنامه مقاومت بود. هنگامی كه نازی ها پاریس را اشغال كردند روزنامه به همراه دولت در تبعید به ویشی نقل مكان كرد اما به خاطر سیاست های سانسوری مارشال پتن بعد از اندكی، چاپ آن معلق ماند. در ۱۹۴۴ كمی پیش از خروج آلمان فیگارو به پاریس برگشت و حیات خود را از سر گرفت.
سال های بعد از جنگ فیگارو علاوه بر موضوعات سیاسی به عناوین دیگری از جمله مطالب پزشكی و علمی توجه نشان داد و همزمان به مقوله اخبار بین المللی و مسائل جهان نیز پرداخت.
در سال ۱۹۷۵ فیگارو به وسیله «روبر هرسان» خریداری شد و در سال ۱۹۹۹ گروه كارلایل ۴۰ درصد از سهام این روزنامه را به دست آورد كه بعداً آن را در سال ۲۰۰۲ فروخت. از سال ۲۰۰۴ تاكنون فیگارو تحت مالكیت «سرژ داسول» است. سرژ یك بازرگان و سیاستمدار محافظه كار است و اداره صنایع هواپیماسازی «هوانوردی داسول» را نیز برعهده دارد. مالكیت یك روزنامه مهم ملی به وسیله شخصی كه كنترل یك شركت تولیدكننده مهم نظامی را در اختیار دارد و همچنین شهردار و سناتور از سوی حزب اتحادیه جنبش خلق است و نیز پسرش اولیور داسول از اعضای مجلس ملی فرانسه است، موجب بروز اختلاف در داخل و خارج از این روزنامه شده است. داسول در پاسخ به این مباحثات جنجال برانگیز طی مصاحبه ای در شبكه رادیویی فرانس اینتر خاطر نشان ساخت كه «روزنامه ها باید عقاید و اندیشه های سالم را منتشر سازند در حالی كه عقاید جناح راست، عقاید سالمی نیستند.»
داسول در ۴ آوریل ۱۹۲۵ متولد شده و دارای مشی محافظه كارانه است و بر اساس اعلام مجله فوربس در سال ۲۰۰۴ وی جزء ۷۹ فرد ثروتمند دنیا بود. گروه داسول مالك چندین روزنامه و مجله مهم فرانسه از جمله اكسپرس و فیگارو است. وی در سال ۲۰۰۴ به عنوان سناتور برگزیده شد و در حال حاضر شهردار شهر خود در حومه جنوبی پاریس با نام «كوربیل اسونیز» است.
فیگارو در حال حاضر به موضوعات گوناگونی از جمله سیاست، فرهنگ، بین الملل، ورزش، سرگرمی، سینما و تلویزیون می پردازد و در آخرین صفحه زوج خود به درج برنامه های تلویزیون ها و رادیوهای ملی فرانسه مبادرت می ورزد. فیگارو عمدتاً در ۲۸ صفحه و به صورت رنگی در صفحات اول و آخر، تك رنگ و دو رنگ در صفحات داخل و در قطع متوسط و بر روی كاغذ كاهی منتشر می شود. نكته جالب توجه در روزنامه فیگارو این است كه به رغم جدی بودن، هر روز بیش از یك چهارم صفحه آخر خود را به داستان دنباله دار تصویری اختصاص می دهد كه این مقوله مخاطبان بسیاری دارد. تیراژ این روزنامه طبق آخرین آمار در سال ۲۰۰۴ بالغ بر ۳۴۱۰۸۳ نسخه در روز است اما با تیراژی متغیر بین ۴۰۰ تا ۷۰۰ هزار نسخه در روز منتشر می شود. روزنامه فیگارو دارای ضمایم زیادی با مضامین گوناگون است كه مهمترین آنها عبارتند از: فیگارو اقتصادی، فیگارو سرمایه ها، راهنمای فیگارو، فیگارو موسسات، فیگارو ادبی، فیگارو اسكاپ و مادام فیگارو. فیگارو اقتصادی در سال ۱۹۸۴ به صورت هفته نامه تاسیس شد كه دارای چهار صفحه رنگی و هشت صفحه تحت عنوان فیگارو اكو بود. فیگارو اقتصادی در سال ۱۹۸۷ ضمیمه اقتصادی روزنامه فیگارو شد و تعداد صفحات آن به ۱۲ صفحه رسید.

منبع : روزنامه شرق