نگرانی از گرایش فزاینده جوانان به مشروبات الکلی

روز دوشنبه (۵ ماه مه)، گزارشی از سوی کمیسیون بررسی اعتیاد در میان جوانان آلمانی در برلین منتشر شد. در این گزارش نسبت به رویکرد نوجوانان و جوانان در این کشور به مشروبات الکلی هشدار داده شد.
گرایش جوانان و نوجوانان به مشروبات الکلی در حالی افزایش می یابد که از شمار معتادان به مواد مخدر در میان این گروه سنی در آلمان کاسته شده است. در آلمان ۱.۳ میلیون معتاد به الکل وجود دارد.
تعداد نوجوانانی که در سال ۲۰۰۵ هفته ای ۳۴.۱ گرم الکل مصرف می کردند در سال ۲۰۰۷ به ۵۴.۴، یعنی حدود ۴ شیشه آبجو در هفته، رسیده است. ۱۹ هزار و پانصد نوجوان سالانه در اثر مسمومیت ناشی از الکل به بیمارستان منتقل می شوند.
کارشناسان دولتی از جمله دلایل به وجود آمدن این مشکل را تبلیغات مشروبات الکلی در رسانه های عمومی ذکر می کنند و خواهان ممنوع کردن این تبلیغات شده اند.
مشروب خوردن جوانها خیلی عادی شده. نمی شود که به دیسکو یا پارتی رفت و مشروب نخورد. اصلا خوش نمی گذره
● پیام، هفده ساله ساکن آلمان
معضل مصرف بالای مشروبات الکلی در میان نوجوانان و جوانان، خاص آلمان نیست و گیریبانگیر بسیاری از جوامع غربی دیگر شده است.
کارشناسان در کشورهای مختلف اروپایی نظرات مشابهی درباره دلایل بروز این نوع رفتار در میان نوجوانان و جوانان دارند. ظاهرا محیط خانه و خانواده یکی از عوامل تعیین کننده است.
● نقش خانواده ها
دکتر راینهارد برگلر جامعه شناس در گزارشی به اتحادیه اروپا در مورد گرایش جوانان به مصرف مشروبات الکلی گفته است که خانواده نقش تعیین کننده ای در این ارتباط دارد.
دکتر برگلر گفت: در خانواده مسیر تربیت سالم نوجوانان و میزان احساس مسئولیت آنها شکل می گیرد
در این گزارش تاکید می شود که تبلیغات در مراحل بعدی می توانند نقش بازی کنند ولی اولین قدم های روی آوردن به الکل در خانواده روی می دهد.
کم بود اعتماد به نفس، جلب توجه دیگران و احساس قدرت کردن و همرنگ جماعت شدن از علل روی آوردن جوانان به مشروبات الکلی است
● پتر برگر، روانشناس بالینی
ولفگانگ مارتین، متخصص تعلیم و تربیت که حوزه تخصصی او نوجوانان و جوانان معتاد به الکل است، در مورد نقش خانواده در گرایش جوانان به الکل چنین می گوید: خانواده همانطور که می تواند نقش حمایت کننده داشته باشد می تواند در اعتیاد جوانان تاثیر منفی داشته باشد. تجربه نشان می دهد که نوجوانانی که در خانواده پرتنشی بزرگ می شوند و یا اعتماد به نفس کافی از خانواده نمی گیرند به مواد مخدر و مشروبات الکلی روی می آورند.
اما روانشناسان در روی آوری نوجوانان و جوانان به مشروبات الکی علل دیگری را می یابند.
پتر برگر روانشناس بالینی می گوید: برای سرگرمی و تفریح مشروب می خورند. کم بود اعتماد به نفس، جلب توجه دیگران و احساس قدرت کردن و همرنگ جماعت شدن از علل روی آوردن جوانان به مشروبات الکلی است.
مشکل دیگری که مصرف الکل در جوانان ایجاد می کند افزایش میزان خشونت در آنهاست. در بررسی علل تصادفات رانندگی در میان جوانان کارشناسان متوجه شدند که الکل نقش مخرب جدی بازی می کند.
● جوانان مهاجر و مصرف مشروبات الکلی
در مورد روی آوردن جوانان مهاجر در آلمان به مشروبات الکلی آماری وجود ندارد. نوجوانان و جوانانی که به همراه خانواده خود تابعیت آلمان را گرفته اند از نظر آماری دیگر خارجی محسوب نمی شوند. در طرح موضوع افزایش خشونت در میان جوانان مهاجر به مسئله روی آوردن آنها به اعتیاد هم اشاره می شود و مصرف الکل به عنوان یکی از علل بروز خشونت ذکر می شود.
در مورد استفاده از مشروبات الکلی در میان جوانان ایرانی نظر خود آنها را پرسیدیم .
در خانواده ما کسی مشروب نمی خورد ولی سال قبل من مجبور شدم پسرم را که مست کرده بود به بیمارستان برسانم
● پدر یک پسر ۱۶ ساله ایرانی
این نوجوانان و جوانان ۱۳ تا ۱۸ سال هستند و همگی دانش آموز. ۳ تن از ۸ نفر آنها تا به حال مشروب نخورده اند. ۲ نفرشان می خواهند تا ۱۸ سالگی صبر کنند. پنج نفر ۱۵ تا ۱۸ سال تقریبا همه آخر هفته ها مشروب می خورند.
پیام، ۱۷ ساله می گوید: مشروب خوردن جوانها خیلی عادی شده. نمی شود که به دیسکو یا پارتی رفت و مشروب نخورد. اصلا خوش نمی گذره. به نظر من جوانها بیشتر از مثلا سال قبل می خورند
در مورد گرایش جوانان ایرانی به مشروبات الکلی پدر نوجوان ۱۶ ساله ای می گوید: در خانواده ما کسی مشروب نمی خورد ولی سال قبل من مجبور شدم پسرم را که مست کرده بود به بیمارستان برسانم. محیط بیرون جوانان را به این سمت سوق می دهد. من در مدرسه پسرم مرتب می شنوم که استفاده از مشروبات الکلی افزایش یافته و آنها به مشروبات سنگین الکلی روی می آورند
روی آوردن جوانان به مشروبات الکلی علاوه بر ضررهای جسمی بر میزان افزایش خشونت و تصادفات رانندگی هم می افزاید .آمار نشان می دهد که سالانه ۴۲۰۰۰ نفر در آلمان در اثر عواقب ناشی از مصرف مشروبات الکلی جان خود را از دست می دهند.
گروه زیادی از آلمانی ها عقیده دارند که با ممنوعیت تبلیغات و اعمال فشار بیشتر از طریق وضع قوانین تازه می توان به میزان زیادی با گرایش جوانان به مشروبات الکلی مبارزه کرد.

محسن عزیزی ابرقوئی