سونامی مواد مخدر در افغانستان

ملتهای دنیا با سه تهدید عمده از سوی قاچاقچیان بین المللی دست پرورده استکبار مواجه می باشند و این تهدیدات دلیل اصلی فساد، گرسنگی، بیچارگی و نابودی سالانه صدها میلیون نفر از جمعیت جهان است و تهدیدات فوق الاشاره به ترتیب اولویت عبارتند از: قاچاق مواد مخدر، قاچاق سلاح و مهمات و قاچاق انسان و برابر آمار سال ۱۳۸۳ تنها در داخل آمریکا بابت قاچاق مواد مخدر ۴۰۰میلیارد، سلاح ۲۰۰ میلیارد و زنان و دختران ۲۰ میلیارد دلار سود، عاید آن کشور شده است.
سخنگوی سازمان ملل متحد در افغانستان (یونیما) در گزارشی اعلام کرد، ارزش اقتصادی مواد مخدر به عنوان صادرات افغانستان در سال ۱۳۸۶ به ۴ میلیارد دلار رسیده که در مقایسه با سال ۱۳۸۵ حدود ۲۹درصد افزایش داشته و مواد مخدر ۵۳درصد درآمد ناخالص این کشور را تشکیل می دهد و برخی ناظران اقتصادی و علوم استراتژی چنین تجزیه و تحلیل می کنند که در سطح جهان در سال ۱۳۸۵ مبلغ ۲.۵ تریلیون دلار بابت تولید ۷هزار و ۱۰۰تن مواد مخدر داد و ستد شد اما در سال ۱۳۸۶ با تولید ۸۲۰۰ تن این مبلغ به ۲.۸۸ تریلیون دلار افزایش یافته و پیش بینی شده تولید مواد مخدر در سال جاری از مرز ۱۰هزار تن عبور و قیمت آن حداقل به ۳.۵۲ تریلیون دلار خواهد رسید. در حالی که قیمت مواد مخدر برای کشاورزان و کارگران افغانی زیر سلطه طالبان حداقل ده برابر، سودآورتر از درآمد حاصله از تولید برنج و گندم است و سالانه به ۳۰۰میلیون دلار در مبدا (افغانستان) می رسد در حالی که این قیمت در مقصد (اروپا) برابر اذهان معاون دبیرکل سازمان ملل ۱۰۰درصد افزایش می یابد. زیرا در افغانستان، ۹۳درصد مواد مخدر دنیا تولید می شود و قیمت هر کیلو هروئین در مرز افغانستان ۳هزار یورو و در اروپا ۱۰۰هزار یورو می باشد، همچنین هر کیلوگرم تریاک در افغانستان ۱۲۵دلار و در اروپا ۳الی ۱۲هزار دلار بفروش می رسد.سازمان ملل متحد در سال ۱۳۸۵ از افزایش بی سابقه، کشت و تولید مواد مخدر در افغانستان خبر داده که نسبت به سال ۱۳۸۴ رشد ۱۷درصد تولید خشخاش و افزایش ۳۶درصد تولید تریاک احساس شده است، و در حال حاضر ۱۹۳ هزار هکتار از زمین های کشاورزی افغانستان زیر کشت خشخاش قرار دارد و این کشور تولید کننده ۹۳درصد تریاک دنیا است. لازم به ذکر است هر هکتار کشت خشخاش پنج هزار دلار عایدی مالی به دنبال دارد و طالبان سالانه ۱۰۰میلیون دلار از محل این اقدامات به عنوان ناظر بر امنیت این زمینها درآمد کسب می کند، و بلافاصله پول خود را بصورت وام با سود بالا در اختیار کشاورزان قرار می دهند. تا پیش از حمله نیروهای امریکایی به افغانستان در سال ۱۳۸۰ که منجر به سقوط طالبان شد، تولید تریاک روند عادی داشت و در دوران پس ازطالبان آنچه تغییر کرد، تنها مسیر عبور و مرور کاروانها بوده، و عمده تریاک افغانستان از طریق ولایت بلوچستان کشور پاکستان به مرزهای جمهوری اسلامی ایران سرازیر و سپس به نواحی شمال غرب و ترکیه هدایت می شود ولی با از سرگیری قدرت طالبان حمل مواد مخدر به مراتب از دوران های گذشته آسان تر شده است و به مسیر جدید مسیر طلایی انتقال یافته است.همان گونه که در بالا به آن اشاره شد روند تولید به طور سریع در حال افزایش است و طی دوره ۹ ساله اخیر از سال ۱۳۷۹ تا ۱۳۸۷ بیش از ۳برابر افزایش مشاهده می شود، در سال ۱۳۷۹ کل تولید افغانستان (۳۲۰۰تن) بوده، در سال ۱۳۸۴ (۶۱۰۰تن)، در سال ۱۳۸۵ (۷۲۰۰ تن)، در سال ۱۳۸۶ (۸۲۰۰ تن) گزارش شده است و پیش بینی می شود در سال جاری به ۱۰هزار تن برسد، قابل ذکر است حضور چشمگیر سربازان امریکا و انگلیس در افغانستان در افزایش تولید مواد مخدر در این کشور سهم بسزایی داشته است.
با توجه به بیش از ۹۷۸ کیلومتر مرز مشترک با پاکستان و بیش از ۹۰۰کیلومتر با افغانستان که ۳۱۴ کیلومتر آن در حوزه استان سیستان و بلوچستان می باشد و ۴۰۰کیلومتر سرزمین های صعب العبور که به سختی قابل کنترل می باشد و ۳۰۰ کیلومتر مرز آبی با دریای عمان، مشکلات زیادی در راه مبارزه با مواد مخدر پدید می آید.
هر چند از کل مقدار تولیدی افغانستان کمتر از ۳هزار تن از مرز جمهوری اسلامی ایران عبور می کند ولی با توجه به کشفیات مواد مخدر در کشور، در مقایسه آن با کشفیات سایر کشورهای دنیا نتیجه گیری می شود ۹۳.۷ درصد کشفیات دنیا توسط رزمندگان شجاع کشورمان صورت می گیرد که در این راه چند هزار شهید هم تقدیم شده اند و سالانه ۱۰هزار میلیارد تومان به کشور خسارت وارد می شود.
طی سه سال گذشته افزایش کشفیات روند صعودی داشته و در سال ۱۳۸۴ بالغ بر ۳۳۶تن، سال ۸۵ بالغ بر ۴۱۸ تن و در سال ۸۶ بالغ بر ۵۶۵ تن بوده و همین روند در کشفیات استان سیستان و بلوچستان هم صدق می کند. در این استان کشفیات مواد مخدر در سال ۱۳۸۰ بالغ بر (۱۶تن)، سال ۱۳۸۱ (۱۴تن)، سال ۱۳۸۲ (۳۱تن)، سال ۱۳۸۳ (۴۱تن)، سال ۱۳۸۴ (۴۷تن)، سال ۱۳۸۵ (۲۷تن) و سال ۱۳۸۶ (۳۲تن) بوده که برخی کشفیات متعلق به قرارگاه عملیاتی استان است و آمار جداگانه ای دارد.
کشفیات مواد مخدر در استان سیستان و بلوچستان طی سه ماهه اول سال ۸۷ بالغ بر ۱۱هزار و ۴۰۶ کیلو و ۴۴۰ گرم مواد مخدر بوده بنابراین کشفیات مواد مخدر نسبت به دوره سه ماهه مشابه سال قبل ۱۸درصد افزایش یافته است.اروپایی ها جهش تولید مواد مخدر در افغانستان را «سونامی مواد مخدر» تعبیر کرده اند بنابراین باید برای مقابله با آن راهکارهای جدیدی اندیشید.

سرهنگ صلاح عسکرپور

منبع : روزنامه کیهان