آیا خودروسازان ایرانی موفق اند ؟

سالها پیش پای صنعت خودروسازی دنیا با ورود پیکان به کشورمان ایران ، باز شد.
پیکانی که تا همین چند سال پیش شاید نماد توسعه صنعتی و سود سرشار آن برای خودروسازان وطنی بود.
امروزه تعداد زیادی شرکت خودروسازی بزرگ و کوچک ، دولتی و خصوصی در کشورمان وجود دارد. امری که در کشورهای توسعه یافته و صاحب نام در عرصه خودروسازی، کاملا منسوخ شده است.
در آمریکا ، بزرگترین بازار خودروی دنیا تنها نام ۳ غول جنرال موتورز ، فورد و کرایسلر را می توان به عنوان خودروسازان وطنی آنها نام برد در حالی که این رقم در کشور ما بیش از ۱۰ عدد است .
اما می خواهیم ببینیم در مقیاس داخلی و خارجی، آیا می توان خودروسازان ایرانی را موفق نامید ؟
به این موضوع از چند منظر مختلف می توان نگریست .
بر اساس آمارهای جهانی، از نظر میزان تولید خودرو، کشورمان ایران در رتبه ۱۸ ام جهانی قرار دارد و در سال های آتی نیز ایران به جمع ۱۰ کشور بزرگ تولید کننده خودرو در دنیا می پیوندد .
رتبه ای که شاید حسرت بسیاری از کشورهای دنیا را به دنبال داشته باشد.
خودروسازان ایرانی سالانه بیش از یک میلیون دستگاه خودرو روانه بازار می کنند و هر روز بر این رقم نیز می افزایند.
افزایش تیراژ و کاهش هزینه ها، از جمله اهدافی هستند که تمام خودروسازان معتبر دنیا آن را از جمله مهمترین برنامه های خود قرار داده اند.
چیزی که خودروسازان وطنی به خوبی از پس آن بر آمده اند : رساندن تولید به بیش از یک میلیون دستگاه و کاهش هزینه ها از روش هایی که شاید به ذهن هیچ یک از غول های خودروساز دنیا هم نرسد .
از منظر بیرونی و فقط با انداختن نگاهی به همین آمار و ارقام می توان خودروسازان ایرانی را نه تنها موفق ، بلکه از سودآورترین شرکت های خودروسازی دنیا خواند.
به طوری که آنها نه تنها نیازی به تبلیغ محصول تولیدی خود ندارند، بلکه خریداران برای به دست آوردن یک خودرو مجبورند حتی تا چند ماه در صف انتظار باقی مانده و در نهایت به سلیقه تولید کننده ، خودرویی با رنگ غیر دلخواه و یا حتی اتومبیلی غیر از آنچه که قبلا سفارش داده اند ایران خودرو به خریداران خودروی تندر ۹۰ پیشنهاد جایگزینی پژو صندوق دار را داده بود تحویل بگیرند.
این ها همه نشان از موفقیت ظاهری یک خودروساز است. بدون صرف هیچ هزینه ای برای تبلیغات، بدون صرف حتی یک ریال برای تغییرات بنیادین در تولید محصولات جدید تمام خودروهای جدید معرفی شده از سوی خودروسازان بزرگ کشور مانند پژو SLX ، زانتیا فیس لیفت ، پراید ۱۳۲ و ... هیچ تغییر اساسی در موتور ، بدنه و پلت فورم نداشته اند خودروسازان کشور محصولات خود را بدون دغدغه می فروشند.
خودروسازان خصوصی و کوچکتر نیز چنین وضعی دارند. خودروهای تولیدی آنها معمولا در تیراژ پایین تولید با و قیمت بالا عرضه می شوند.
شاید به ذهن برخی از مردم این موضوع متبادر شود که چرا این خودروسازان خصوصی، با افزایش تیراژ و کاهش قیمت محصولاتشان، سود بیشتری از رشد فروش خود نمی برند.
پاسخ به این سوال هم بسیار آسان است. بسیاری از به اصطلاح خودروسازان خصوصی، بیش از آن که یک خودروساز باشند ، یک مونتاژ کار و یا بهتر بگوییم شرکت بازرگانی هستند.
این گونه موسسات نه چندان تولیدی، سود خود را در قیمت بالا و تیراژ پایین می بینند. آنها هرگز تن به رشد تیراژ و دردسرهای مدیریتی و کلان آن نمی دهند.
این گونه شرکت ها مطمئن اند هر محصولی تولید و یا وارد کنند، مشتری ها بدون چانه زنی، نقدا یا آن را خریده و یا پیش خرید می کنند.
همین موضوع باعث شده تا آنها نیز به وضع موجود عادت کرده و نیازی به تغییر برنامه هایشان نداشته باشند.
شاید برخی دیگر خودروهایی چون سیناد و یا پاژن را از جمله نمونه های نا موفق بازار خودروی کشور به حساب بیاورند.
اما در مورد این دو اتومبیل نیز باید بگوییم، تولید خودروی سیناد نه به خاطر مشکلات اقتصادی و عدم استقبال که به علت برخی مسائل دیگر متوقف شد.
خودروی پاژن و یا همان لندروور نیز تنها به خاطر سیاست های شرکت تولید کننده ، با افت تیراژ مواجه شد و آن را نیز نمی توان بر گردن کاهش تقاضا انداخت.
اما به نظر نگارنده این وضع چندان به طول نخواهد انجامید.
سیاست گذاران مملکت به این نتیجه رسیده اند که دیگر ادامه حمایت از خودروسازان با وضع فعلی مقدور نیست. اعضای کمیسیون تلفیق به این نتیجه رسیده اند که برای امسال نرخ تعرفه گمرکی واردات خودرو باید به ۷۵ درصد کاهش یابد.
شاید این موضوع خبر خوشی برای خودروسازان داخلی نباشد، اما می تواند برای مردم خوشحال کننده باشد.
با ادامه این روند آنگاه است که دیگر محصولات داخلی باید به طور مستقیم و شانه به شانه با خودروهای خارجی رقابت کنند.
حال باید منتظر ماند و دید آیا باز هم می توان این شرکت ها را موفق نامید یا خیر؟

سجاد ولدی

منبع : خبرگزاری موج