نقش مبهم آقای دوپهلو!

محمد البرادعی که نام او در محافل سیاسی و رسانه‌های ایران بیش از هرچیز با گزارش‌های دوپهلو همراه می‌باشد، هفته گـذشـته آخرین گزارش خود را برای بررسی در جلسه دوشنبه هفته جاری شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی ارائـــه نــمـــود. ایـــن گــزارش بــا اسـتـقـبــال مـقــام‌هــای دولـتــی مـواجـه شـد و حـتـی سخنگوی وزارت امور خارجه، آن را نشانه موفقیت دیپلماسی خارجی دولت نـهـم دانـسـت.
در گـزارش الـبـرادعی بر آمادگی ایران برای همکاری‌های گسترده با آژانس و رفع ابهامات و سوالات آژانس تـاکـیـد شـده بـود و درخـصـوص تداوم فعالیت‌های هسته‌ای نیز، روند توسعه فعالیت‌ها درحال کاهش توصیف شده بود.البرادعی همزمان با ارائه گزارش به شورای حکام آژانس، در مصاحبه‌ای اظهار داشت: <این برای نخستین بار است که ایران آمادگی خود را برای بررسی تمام مسائل برجسته هسته‌ای خود- که بحران اعتماد را به همراه داشته است - اعلام کرد. این اقدام یک گام چشمگیر بوده است.> البرادعی در کنار این بخش از گزارش خود، مجددا بر این نکته تاکید کرد که <آژانس هنوز نمی‌تواند جنبه‌های خاص مربوط به میزان و ماهیت برنامه هسته‌ای ایران را تایید کند...
اعتماد به ماهیت کاملا‌ صلح آمیز ایران نیاز به توانایی آژانس در ارائه اطمینان نه تنها درباره مواد هسته‌ای اعلام شده، بلکه به همین میزان فقدان مواد هسته‌ای و فعالیت‌های هسته‌ای اعلام نشده در ایران از طریق اجرای پروتکل الحاقی دارد> البرادعی در گزارش خود از یکسو به دنیا هشدار داد که <ایران هرگز برنامه هسته‌ای خود را متوقف نخواهد کرد> و از سوی دیگر برای دلخوشی مخالفان ایران اعلام کرد که <به مقامات ایرانی گفته‌ام که اکنون زمان برای نشان دادن حسن نیت، بسیار حساس است. من این مساله را به روشنی برای آنها بیان کردم و گفته‌ام که اگر شما جدی نباشید نتیجه معکوس برای شما در پی خواهد داشت و آنگاه هیچکس قادر نخواهد بود از شما دفاع کند.> از نکات دیگری که در گزارش البرادعی وجود داشت اشاره به فعال بودن حدود ۲ هزار سانتریفوژ در تاسیسات هسته‌ای ایران بود، درحالی که مقام‌های ایرانی از جمله رئیس جمهور ایران تعداد سانتریفوژهای فعال را بیش از سه هزار عدد اعلام کرد.
به هر صورت، اگرچه مقام‌های دولتی گزارش البرادعی را نشانه‌ای از موفقیت خود دانستند، اما تعدادی از نمایندگان مجلس و برخی از صاحب‌نظران سیاسی، نگرانی خود را از خوش‌بینی نسبت به گزارش البرادعی و رفتارهای بعدی او ابراز داشتند. داریوش قنبری عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس، گزارش‌های دو پهلوی قبلی البرادعی را عامل ارجاع پرونده هسته‌ای ایران به شورای امنیت سازمان ملل دانست. تعدادی از نمایندگان نیز نسبت به این موضوع هشدار دادند که نباید تاثیر گزارش البرادعی بر استرداد پرونده ایران از شورای امنیت به شورای حکام سازمان انرژی اتمی را بزرگ‌نمایی کرد. این نمایندگان معتقد بودند بدون موافقت امریکا، پرونده به آژانس برنخواهد گشت. امیر محبیان از نظریه‌پردازان جناح محافظه کار نیز در تحلیلی دقیق ضمن آنکه اعتقاد خود درخصوص <کاهش جنبه‌های دو پهلو در گزارش اخیر البرادعی> را بیان می‌کرد اظهار داشت: <البرادعی در عین حال در یک سناریوی بزرگ جنگ روانی علیه ایران نیز نقش دارد>
محبیان همچنین گفت: نباید به این عنوان که امریکا به همراه البرادعی و سازمان ملل به طور مشترک پروژه‌ای را علیه ایران به کار می‌برند، همکاری‌ها با آژانس و البرادعی را قطع کنیم، اما نباید به گزارش البرادعی هم دلخوش باشیم. غلامرضا کرمی عضو اصولگرای کمیسیون امنیت ملی مجلس هم به رغم مثبت دانستن گزارش البرادعی اعلام کرد: بازگشت پرونده هسته‌ای ایراناز شورای امنیت به آژانس و پیمودن روال طبیعی آن به جریان بهانه‌گیری امریکایی‌ها و برخی کشورهای اروپایی برمی‌گردد و باید دید این کشورها چگونه برخورد می‌کنند.
همزمان با استقبال از گزارش البرادعی در ایران، وی توافق حاصل شده میان ایران و آژانس را آخرین فرصت برای پایان دادن به درگیری‌های فزاینده بر سر تحقیقات هسته‌ای آژانس درخصوص برنامه هسته‌ای ایران خواند. البرادعی گفت: <ما تا ماه نوامبر یا دسامبر قادر خواهیم بود دریابیم که آیا تهران به وعده‌های خود عمل خواهد کرد یا نه؟ این فرصت شاید آخرین شانس باشد که ایران نباید آن را از دست بدهد.>
البرادعی در عین حال نسبت به هرگونه حمله علیه تاسیسات هسته‌ای ایران هشدار داد و گفت: <ممکن است بخش اعظمی از تاسیسات هسته‌ای ایران نابود شود و چنین حمله‌ای احتمالا‌ یک جنگ وحشتناک را در منطقه به راه می‌اندازد و به طور قطع کانون‌هایی را که در ایران خواستار توسعه و ساخت بمب هسته‌ای هستند، فعال می‌کند.> در همین حال، محمود احمدی‌نژاد رئیس جمهور ایران با تاکید بر اینکه <پرونده هسته‌ای ایران از نظر ما مختومه شده است>، هر نوع تعلل در پیگیری پرونده هسته‌ای یا کنار گذاردن بخش‌هایی از برنامه هسته‌ای را رد کرد. وی در اجلاس <حـقـــوق بــشـــر و تــنــوع فــرهـنـگــی> کشورهای عضو جنبش عدم تعهد با اشاره به اینکه ایران تاکنون به مقررات بین المللی پایبند بوده است اظهار داشـت: <اکـثـریـت کـشـورها حقوق ملت ایران را بـه رسمیت شناخته‌اند و یکی دو کشور باقیمانده نیز راهی جز پذیرش این حقیقت ندارند.>
یک روز پس از سخنرانی رئیس‌جمهور ایران علی لاریجانی عالی‌ترین مقام در پیگیری پرونده هسته‌ای ایران در جمع اعضای مـجـلـس خبرگان حاضر شد و به تشریح توافق‌های به عمل آمده میان ایران و آژانس پرداخت و در عین حال هــشـــدار داد کـــه اگــر امــریـکــایــی‌هــا بخواهند در این مورد گوش شنوا نداشته باشند کشورهای دیگر هم می‌توانند خود را به ناشنوایی بزنند. تا چند روز دیگر گزارش البرادعی در مورد پرونده هسته‌ای ایران درحالی در شورای حکام آژانس انرژی اتمی بررسی می‌شود که سران چند کشور بزرگ اروپایی، به رغم تاکید بر لزوم تداوم مذاکرات هسته‌ای با ایران، به چنگ و دندان نشان دادن نیز روی آورده‌اند. صدر اعظم اتریش ضمن طرح این ادعا که برنامه هسته‌ای ایران موجب نگرانی جامعه جهانی است خواستار توقف کامل برنامه هسته‌ای ایران و در غیر این صورت تشدید تحریم‌ها علیه ایران شد.
نخست‌وزیر ایتالیا نیز با اشاره به فعالیت‌های هسته‌ای ایران، گسترش برنامه‌های هسته‌ای در منطقه خاورمیانه را خطرناک دانست و خواستار پایبندی ایران به شروط و قوانین آژانس بین المللی انرژی اتمی شد. روزنامه پرتیراژ لوموند در فرانسه نیز از تلاش فرانسه برای تشدید تحریم‌ها علیه ایران - خارج از چارچوب سازمان ملل- خبرداد و نخست‌وزیر انگلیس به صراحت اعلام کرد: از قطعنامه سوم که تحریم‌های بیشتری را علیه ایران اعمال خواهد کرد، حمایت می‌نماید. همزمان با این اخبار، شورای همکاری خلیج‌فارس نیز بار دیگر ادعاهای خود درخصوص جزایر سه‌گانه ایرانی را با موضوع پرونده هسته‌ای گره زد و خواستار همکاری کامل ایران با آژانس شد. از سوی دیگر و در حالی که برخی مسئولان دولت نهم نسبت به رفتار منطقی چین و روسیه در مواجهه با پرونده هسته‌ای ایران اظهار امیدواری می‌کنند، مرکز پژوهش‌های مجلس، به اهداف و منافع مشترک چین با امریکا و سایر کشورهای غربی اشاره و اعلام کرد: فشارهای غرب بر همکاری چین با ایران اثر می‌گذارد.
اکنون به نظر می‌رسد در چند هفته آینده مشخص خواهد شد که اعتراف آژانس به همکاری ایران ، بازگشت پرونده کشورمان به آژانس را به دنبال خواهد داشت و یا شرایطی فراهم خواهد کرد که به گفته رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس، دولت به تجدید نظر در روابط با آژانس مجبور شود.
آخرین گزارش محمد البرادعی در مورد پرونده هسته ای ایران با استقبال مقامات دولتی ایران مواجه شد و سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان ، آن را نشانه ای از موفقیت دیپلماسی ایران دانست.
اما تعدادی از نمایندگان مجلس و فعالا‌ن سیاسی نسبت به خوش‌بینی بیش از حد به گزارش البرادعی و نقش او در بازگشت پرونده هسته ای کشورمان به آژانس هشدار دادند.همزمان با این گزارش، سران تعدادی از کشورهای اروپایی از جمله انگلیس بر لزوم تشدید تحریم ها علیه ایران تاکید کردند

منبع : روزنامه آفتاب یزد