حتی اگر آمارها سکوت کنند فقر، فقر است

شنیده اید که در عالم فلسفه بعضی از فیلسوفان،این عالم مادی ظاهرو عیان را زاده ذهن ما می‌دانند و موهوم؟فیلسوف برجسته این عرصه هم کشیشی است < برکلی> نام که چنان از ساحت این نظر دفاع تئوریک و علمی کرده است که هیچ فیلسوف دیگری را تا کنون یارای هماوردی با او و رد و ابطال نظرش نبوده است.
چرا این مطلب را گفتم؟ مصاحبه ای از یکی از شخصیت‌ها دیدم در نشریات، در تشریح چگونگی آمارگیری خط فقر و تلویحا رد میزان فقر اعلا‌می توسط بانک مرکزی. کاری به بحث نحوه آمارگیری ندارم،سخنم بر سر آن بخش از مصاحبه ایشان است که درحجت آوردن برای اعلا‌م نکردن آمار واقعی فقر توسط وزارت رفاه فرمودند. این نوع استدلا‌ل بلا‌فاصله مرا به یاد <برکلی> انداخت و دفاعش از تئوری غریب رد عالم مادی.
به این بخش از مصاحبه ایشان دقت فرمایید:" مسئولیت نداریم، عزت‌ها را بشکنیم و حق نداریم، مهر فقر را بر پیشانی کسی بزنیم.خدا هم ما را نمی‌بخشد، اگر جامعه‌ای را نشاندار کنیم و بگوییم تو <فقیری.> آن فرد زندگی و بچه دارد! نمی‌دانم، چرا بعضی‌ها اصرار دارند با کرامت و عزت انسان‌ها بازی کنند؟ فردی که درآمدش با هزینه‌زندگیش یکی نیست،فقیر نیست، چرا که هزینه زندگی بعضی‌ها پایین است.پس این فرد، فردی باقناعت است. ارزش قناعت در دین ما بیشتر از میلیاردها ثروت است، بنابراین پایین بودن هزینه زندگی این‌ها حرمت دارد."
‌ مگر می‌توان با انکار فقر،فقر را هیچ انگاشت؟مگر کسی از وزارت رفاه خواسته است که لیست فقرا را با نام شماره ملی و آدرس خانه شان منتشر کند که سخن از دفاع از آبروی فقرا می‌رود؟مگر حتی قرار است صنف خاصی را فقیر اعلا‌م کنیم یاکوس بینوایی جماعتی خاص را بنوازیم؟
به خاطر دارم در زمان اصلا‌حات،آن زمان که واویلا‌ی اصلا‌حات،گوش رسانه ای ما را پر کرده بود،در یکی از نشریات سیاسی مستقل،گزارشی مستند کار شد از فقر.ماجرا این بود که کارگری ساکن حومه تهران،مشمول تیغ بی رحم تعدیل ساختاری شد و بیکار. کلا‌فه و سر در گم هر روز از خانه به جستجوی کار می‌رفت و با دستان خالی باز می‌گشت. یک روز هنگام بازگشت به خانه مشاهده می‌کند که کودکش بر اثر گرسنگی در خرابه ای پوست هندوانه ای را از میان آشغال‌ها یافته و به دندان کشیده است. مرد در هم می‌شکند.کودک را به باد کتک می‌گیرد و به خانه می‌رود و خود را حلق آویز می‌کند.
حال اعلا‌م یا عدم اعلا‌م خط فقرتوسط وزارت رفاه چه فرقی به حال کودک بازمانده از این پدردارد؟ برای شکمی‌که از گرسنگی می‌غرد،چه تفاوت داردکه آمارچه می‌گویند؟حتی اگراز امروز به افراد "فقیر" بگوییم" قانع"چه باری از دوش فقرا بر می‌داریم؟
فرزند خانواده ای کم درآمد برای آن که به تفاوت درآمدی پدرش با سایر پدران پی ببرد قطعا به آمار وزارت رفاه رجوع نمی‌کند. کافی ست این کودک چرخی در جامعه بزند،چند مرکز خرید را بنگرد،چند رستوران،وچند خانه مجلل رادید بزند؛کافی ا ست که به تفاوت پوشش خود با دوستش دقت کند یا لقمه پیچی را که به مدرسه می‌برد با خوراکی دوستش مقایسه کند.راههای زیادی وجود دارد که یک کودک به فقر خود و خانواده اش پی ببرد،حتی اگر این حقیقت را وزارت رفاه پنهان کند.
فیلسوفان بسیاری برای رد نظریه< برکلی> حجت آوردند اما در مقابل صغری-کبرای استدلا‌ل< برکلی> ره به جایی نبردند.فلسفه،دیوار بلندی دارد که اگر کسی از آن بالا‌ رود،مشکل می‌توان پایینش آورد.اما در یکی از نشت‌های جهانی فلسفه،فیلسوف زرنگی بالا‌ی سر <برکلی> می‌رودومی‌پرسد:شما اعتقاد دارید عالم ماده متعلق به ذهن است؟برکلی پاسخ مثبت می‌دهد.آن فیلسوف زرنگ،لگدی می‌پراند و پایه صندلی ای را که برکلی بر آن نشسته بود می‌شکند و فیلسوف سمج را نقش زمین می‌کند.برکلی به شدت ناراحت می‌شود و اعتراض می‌کند. فیلسوف زرنگ،با لبخندی صمیمانه پاسخ می‌دهد:این صندلی زاده ذهن توست و تو فکر می‌کنی که نقش زمین شده ای!
آفتاب آمد دلیل آفتاب گر دلیلت باید از وی رو متاب

اصغر قاسمی

منبع : روزنامه سیاست روز