چهارشنبه, ۱۹ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 8 May, 2024
مجله ویستا

ابو عمر محمدبن عبدالواحد غلام ثعلب باوردی


جنسیت: مرد
تولد و وفات: (۲۶۱ -۳۴۵) قمری
محل تولد: مشخص نیست.
شهرت علمی و فرهنگی: ادیب و لغوی
چون شغل او گلدوزی روی لباس بود ، به مطرز مشهور و چون از ابیورد خراسان بود ، به باورد منسوب و چون مدتی در خدمت ثعلب نحوی بود ، به غلام ثعلب معروف بود. به او ابو عمر زاهد نیز می‌گفتند. از احمد نرسی و موسی‌بن سهل و شاء و ابوالعباس کدیمی و بشر اسدی و احمدبن زیادبن مهران سمسار حدیث شنید. ابوالحسن‌بن رزقویه ، ابن منده ، ابو عبدالله حاکم نیشابوری و قاضی محاملی و عده‌ای دیگر از وی حدیث روایت کرده‌اند. خطیب بغدادی گوید: غلام ثعلب نسبت به معاویه تعصب داشت. او جزوه‌ای به‌نام فضایل معاویه نوشته بود و تمام شاگردان خود را که برای کسب علوم نزد او می‌آمدند وادار می‌کرد که پیش از گذراندن هر درسی که برای آن آمده بودند ابتدا این جزوه را بخوانند. بسیاری از بزرگان ادب بر او خرده گرفتند و او را حتی در علم لغت از درجه اعتماد ساقط دانستند. ابن حجر گوید: "این جزوه را من دیدم ، بسیاری از مطالب آن جعلی است". عجب از صاحب "ریاض‌العلماء" و به تبع او صاحب "اعیان‌الشیعه" است که او را ظاهراً امامی می‌دانند. وی در بغداد درگذشت و روبه‌روی ایوان معروف کرخی دفن شد. او در لغت ، از حفظ ، در حدود سی هزار برگ املاء کرد. از آثار او: "الیواقیت" ، در لغت؛ رساله‌ای در "غریب‌القرآن"؛ "غرائب‌الحدیث" ، تصنیفی بر اساس "مسند" احمد حنبل"؛ "جزء فی‌الحدیث و الادب"؛ "تفسیر اسماءالشعراء"؛ "المداخل" ، در لغت؛ "القبائل"؛ "یوم و لیله"؛ "اخبارالعرب"؛ "العشرات"؛ مستدرکی بر کتاب "الفصیح" ثعلب به‌نام "فائت‌الفصیح" ، و شرح آن به‌نام "شرح‌الفصیح"؛ "فائت‌العین"؛ "فائت‌الجمهرهٔ"؛ "المستحسن"؛ "فائت‌المستحسن"؛ "المرجان" ، در لغت.
منبع : مطالب ارسالی