برگی از تاریخ (۱۹فروردین)

امروز ، نوزدهم فروردین ماه ۱۳۸۶ هجری شمسی ، برابراست با ۱۹ ربیع الاول ۱۴۲۸ هجری قمری و ۸ آوریل ۲۰۰۷ میلادی . رویدادهای مهمی که در طول تاریخ ، درچنین روزی ، بوقوع پیوسته از این قرارند:
● کشته شدن کاراکالا به دست یک افسر رومی
۱۷۹۰ سال پیش در چنین روزی در سال ۲۱۷ میلادی « كاراكالا » امپراتور ۲۹ ساله روم در اربلا ( اربیل ــ شمال عراق امروز ) به دست یك سنتوریو ( افسر رومی ) كه از نیرنگهای او خسته شده بود كشته شد.
كاراكالا كه در سر هوای اسكندر شدن و تصرف ایران را داشت چون با جنگ نمی توانست به این هدف برسد به نیرنگ متوسل شده بود و از میترا دختر اردوان پنجم شاه وقت ایران خواستگاری كرده بود . اردوان نخست حاضر به قبول درخواست او نبود ولی بعدا با اكراه پذیرفت.
كاراكالا كه مادرش از سوریه بود ، ارتش خود مركب از ۳۲ لژیون ( لشكر ) را در سوریه گذارد و با دسته ای كوچك از افسران و سربازان ویژه رهسپار تیسفون ( نزدیك بغداد ) پایتخت آن زمان ایران شد تا با میترا ازدواج كند. اردوان و سران كشور ، بدون حمل سلاح در خارج از شهر به استقبال داماد آینده ایران شتافتند كه به دام كاراكالا افتادند و جز اردوان و تنی چند از بزرگان ، بقیه به دست همراهان كاراكالا كشته شدند و كاراكالا سریعا به اربلا رفت و در آنجا منتظر ارتش خود شد كه چند روز بعد در همان شهر به قتل رسید. علت قتل ظاهرا این بود كه كاراكالا دو روز پیش از آن دستور اعدام یك افسر را داده بود كه به دست برادر او به قتل رسید. كاراكالا شهرت به سفاكی و نیرنگ داشت . وی برادر خود را هم كشته بود تا مدعی نداشته باشد.
ماكرینوس جانشین موقت كاراكالا به ایران پیشنهاد صلح داد كه ردشد و ارتش ایران نیروی رومی را شكست داد به گونه ای كه همه سربازان شمال افریقایی این ارتش ، معروف به موریتانیایی ها كه بهترین جنگندگان ارتش روم بودند كشته و یا اسیر شدند و ماكرینوس كه چنین دید مجبور به پذیرفتن شرایط سخت اردوان برای اعلام ترك مخاصمه ازجمله پرداخت غرامت شد .
این آخرین جنگ ایران و روم در دوران حكومت ۴۷۵ ساله اشكانیان بود . این سلسله ۹ سال بعد به دست اردشیر ساسانی حاكم پارس برانداخته شد .
●قتل عام یونانیان به دست عثمانیها و واكنش شدید اروپاییان
۱۸۶ سال پیش در چنین روزی در سال ۱۸۲۱ میلادی ، قتل عام یونانیان به دست عثمانی ها صورت گرفت كه این اقدام خشم اروپائیان را برانگیخت و نهایتا به استقلال یونان انجامید.
یونانیان استقلال طلب خواهان خروج تركان عثمانی از میهنشان بودند و باتشكیل دسته ها مسلح دست به مبارزه زده بودند كه این نوع مبارزه عثمانیان را عصبی و وادار به قتل عام كرده بود.
انتشار اخبار مربوط به این قتل عام در سایر كشورهای اروپایی چنان اروپاییان را برانگیخته بود كه با هر وسیله كه در اختیار داشتند به كمك یونانیان شتافتند . زنان خانه دار اروپایی حتی با فروش حلقه های ازدواجشان به یونانیان كمك می رساندند . سرانجام قدرتهای اروپایی كه آمادگی قبلی هم داشتند بر اثر فشار مردمشان متفقا اقدام كردند و عثمانیان را پس از دهها سال سلطه بر یونان از این كشور بیرون راندند و....
● تولد آلارد پیرسون
۱۷۶ سال پیش در چنین روزی در سال ۱۸۳۱ میلادی آلارد پیرسون متاله و فیلسوف آلمانی دیده به جهان گشود . وی علاوه بر این شاعر نیز بود و در حوزه تاریخ هنر نیز مطالعات بسیاری به انجام رسانده بود .
● آغاز سفر کشتی سیریوس متعلق به دولت انگلستان
۱۶۹ سال پیش درچنین روزی درسال ۱۸۳۸ میلادی ، كشتی سیریوس متعلق به دولت انگلستان ، سفر تاریخی خود را برای عبور از اقیانوس اطلس آغاز كرد . این نخستین بار بود كه یك كشتی قصد عبور از پهنه یك اقیانوس را داشت . كشتی بخاری سیریوس از بندری واقع در ایرلند حركت كرد و پس از ۱۸ روز به بندر نیویورك وارد شد .
● تولد دكتر ادموند هوسرل ، ریاضیدان و فیلسوف آلمانی
۱۴۸ سال پیش در چنین روزی در سال ۱۸۵۹ ، دكتر ادموند هوسرل EDMUND HUSSERL ریاضی دان و فیلسوف آلمانی نیمه اول قرن ۲۰ ، به دنیا آمد . وی « پدیده شناسی ــ فنومنولوژی » را تكمیل كرد. كتابهای او عمدتا در باره منطق ، و منطق ریاضی است . با این كه دكتر هوسرل مسیحی شده بود معذلك از گزند دشمنی هیتلر در امان نماند . دكتر هوسرل بسال ۱۹۳۸ درگذشت.
فلسفه علم حساب ، مطالعات منطقی ، تجربه و حکم ، اندیشه های دکارتی ، پدیدارشناسی و انسان‏شناسی ، اندیشه پدیدارشناسی و پدیدارشناسی و مبانی علوم از مهمترین آثار این اندیشمند است . گفته اند وی بیش از چهل هزار صفحه فلسفه نگاشته است .
● تولد ملوین کلوین
۹۶ سال پیش در چنین روزی در سال ۱۹۱۱ میلادی کالوین شیمیدان مشهور آمریکایی دیده به جهان گشود . وی فتو سنتز را کشف کرده است . او در سال ۱۹۶۱ میلادی جایزه نوبل شیمی را از آن خود کرد .
● در گذشت یاکوب آرابس
۹۳ سال پیش در چنین روزی در سال ۱۹۱۴ میلادی یاکوب آرابس نویسنده مشهور چک دیده از جهان فروبست . اندیل میرو عنوان مهمترین اثر ادبی اوست . وی در هفتاد سالگی در گذشت .
● درگذشت لویی ماسینیون ، خاور شناس فرانسوی
۴۵ سال پیش درچنین روزی در سال ۱۹۶۲ میلادی ، «لویی ماسینیون» خاور شناس فرانسوی در ۷۹ سالگی در گذشت . او از اعضای فرهنگستانهای شوروی سابق ، سوئد ، دانمارك ، اسپانیا ، هلند ، بلژیك و افغانستان بود . ماسینیون همچنین در انجمنهای فرهنگی و خاور شناسی بسیاری از كشورهای دنیا عضویت داشت ،از این خاور شناس برجسته تحقیقات ارزنده ای درباره ایران اسلام باقی مانده است. «تقدیس فاطمه الزهرا (س)، نیایش ابراهیم، مباهله مدینه و اصناف و طبقات مر اكش»، از آثار وی بشمار می آید .
● درگذشت پابلو پیکاسو
۳۴ سال پیش در چنین روزی در سال ۱۹۷۳ میلادی ، «پابلو پیکاسو» نقاش اسپانیایی و مبتکر سبک کوبیسم دیده از جهان فروبست .
او در ۲۵ اکتبر سال ۱۸۸۱ در مالاگای اسپانیا به دنیا آمد . در ۱۸ سالگی نقاش مشهوری بود و سبک ابداعی او به سرعت درمیان دیگر نقاشان اسپانیایی رواج یافت.
وی را بزرگترین نقاش نو آور معاصر جهان نام نهاده اند . او واضع مکتب کوبیسم در نقاشی است و پس از او نگاه نقاشان به مساله فرم و محتوا دگرگون شد . وی در ابتدا یک نقاش کلاسیک بود که مهمترین آثار آن دوره وی تابلوهای زن در لباس سپید و عشاق نام دارد . پیکاسو در سالهای ۱۹۰۶ تا ۱۹۱۰ میلادی به همراه ژرژ براک زمینه مکتب کوبیسم را فراهم کرد و نخستین کسی بود که کاغذهای چاپ شده وسنجاق و میخ را با نقاشی هایش آمیخت (کولاژ) . پیکاسو پس از سال ۱۹۱۸ دوباره به سوی اشکال طبیعی روی آورد . کوبیسم پیکاسو دو مرحله داشت ، کوبیسم تحلیلی و کوبیسم توصیفی . در مکتبی که پیکاسو بر آن صحه نهاده بود ، زمان در فرم از بین می رود و فرم جایگزین موضوع می گردد . در واقع آثار او در یک مرحله ازسوژه به ابژه میل می کنند .
بزرگترین اثر پیکاسو گرینگا نام دارد. در این تابلو ، نقاش ، وحشت خود را از بمباران شهر گرینگا در جنگهای داخلی اسپانیا مجسم کرده است.
● برگزاری سومین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی .
۱۹ سال پیش در چنین روزی در سال ۱۳۶۷ شمسی ، سومین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی بر گزار شد . در این دوره از انتخابات مجلس شورای اسلامی در مجموع نزدیک به ۲۸ میلیون نفر واجد شرایط رای دادن در انتخابات بودند . که در پایان رای گیری ، ۵۹.۷۲ درصد از این تعداد در انتخابات شرکت نمودند .
بر اساس قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران ، مجلس شورای اسلامی از نمایندگان ملت که به طور مستقیم و با رأی مخفی انتخاب می‌شوند تشکیل می‌گردد. دوره نمایندگی مجلس شورای اسلامی چهار سال است و انتخابات هر دوره باید پیش از پایان دوره قبل برگزار شود به طوری که کشور در هیچ زمان بدون مجلس نباشد. شمار نمایندگان مجلس شورای اسلامی نیز دویست و هفتاد نفر است و از تاریخ همه‏پرسی سال یکهزار و سیصد و شصت و هشت هجری شمسی پس از هر ده سال، با در نظر گرفتن عوامل انسانی، سیاسی، جغرافیایی و نظایر آنها حداکثر بیست نفر نماینده می‌تواند اضافه شود. زرتشتیان و کلیمیان هر کدام یک نماینده و مسیحیان آشوری و کلدانی مجموعا یک نمایند و مسیحیان ارمنی جنوب و شمال هر کدام یک نماینده انتخاب می‌کنند. محدوده حوزه‏های انتخابیه و تعداد نمایندگان را قانون معین می‌کند. همچنین پس از برگزاری انتخابات، جلسات مجلس شورای اسلامی با حضور دو سوم مجموع نمایندگان رسمیت می‌یابد و تصویب طرحها و لوایح طبق آیین‏نامه مصوب داخلی انجام می‌گیرد مگر در مواردی که در قانون اساسی نصاب خاصی تعیین شده باشد. برای تصویب آیین‏نامه داخلی موافقت دو سوم حاضران لازم است.
● شهادت سید مرتضی آوینی
۱۴ سال پیش در چنین روزی در سال ۱۳۷۲ شمسی ، سید مرتضی آوینی كه به همراه یك گروه فیلمبردار جهت ساخت مجموعه جدیدی از روایت فتح به یكی از مناطق عملیاتی دفاع مقدس عزیمت كرده بود در حین بررسی منطقه و تحقیق درباره هشت سال دفاع مقدس به همراه مهندس محمد سعید یزدان پرست با مین برخورد كرد و به شهادت رسید.
شهید آوینی دو روز قبل از عزیمت به منطقه فكه، در پاسخ به این سؤال كه به كدام منطقه می روی گفته بود:
"می دانی به كجا می روم، به فكه، همانجایی كه رزمندگان ما با چشم خود تحویل نفوس شهدا توسط فرشتگان را مشاهده می كردند."
شهید بزرگوار سید مرتضی آوینی در سال ۱۳۲۶ شمسی در شهر ری دیده به جهان گشود. بعد از گذراندن تحصیلات مقدماتی و اخذ دیپلم، موفق به گرفتن كارشناسی ارشد معماری از دانشكده هنرهای زیبای دانشگاه تهران شد و قبل از انقلاب شكوهمند اسلامی، در زمینه ادبیات مطالعاتی انجام داد.
بعد از پیروزی انقلاب و تشكیل جهاد سازندگی به فرمان حضرت امام خمینی (ره) در سال ۱۳۵۸ شمسی به فعالیت در جهاد سازندگی مشغول شد و جهت مرتفع ساختن مشكلات روستائیان به روستاها عزیمت كرد؛ اما از مشاهده ظلم و ستمی كه به این طبقه از جامعه از طرف رژیم سابق وارد شده بود، بنا به ضرورت به سوی فیلم سازی برای جهاد سازندگی كشانده شد و اولین كار خود را در مجموعه تلویزیونی "خان گزیده ها" كه در ارتباط با غائله خسرو قشقایی بود، به تصویر كشاند. سال بعد به عنوان نماینده جهاد سازندگی به گروه تلویزیونی جهاد پیوست و مجموعه فیلمهای "روایت فتح" را كه خلقتی زیبا از هنر به یاد ماندنی رزمندگان اسلام بود، به یادگار گذاشت.
شهید هنرمند بیش از صد فیلم مستند را تدوین و كارگردانی كرد (یك قسمت از سیل خوزستان، قسمتی از مزد جهاد شهادت، یك قسمت از فراق یار، یك قسمت از دیار فراموش شده بشاگرد و هفتاد قسمت روایت فتح). شهید آوینی از سال ۱۳۶۷ شمسی تا پایان جنگ به فعالیت در حوزه هنری پرداخت و تا سال ۱۳۷۰ علاوه بر سردبیری ماهنامه سوره و نشریات وابسته به آن، مسئولیت واحد تلویزیونی را نیز به عهده داشت.
كتاب آیینه جادوی او (حاوی مجموعه مقالات سینمایی) نشان داد كه برخلاف بسیاری از مدعیان، حرفهای اساسی و جهان بینی و نگرشی قوام یافته و سامانمند نسبت به سینما دارد. شهید آوینی از سال ۱۳۷۱ با تأكید مقام معظم رهبری فعالیت دوباره ای در جهت ساخت سری جدید روایت فتح آغاز كرد و همزمان با فعالیت گروه های تفحص، جهت شناسایی پیكرهای شهیدان جاویدالاثر هشت سال دفاع مقدس، تصاویر جدید "روایت فتح" را جهت بازگویی حقانیت این شهیدان و بیان مظلومیت آنان ضبط كرد و سرانجام در ۲۰ فروردین ۱۳۷۲ شمسی در تحقق همین هدف به شهادت نایل شد و در جوار شهیدانی كه سالها در فراقشان، برایشان مرثیه می خواند و در وصلشان لحظه شماری می كرد، آرمید.
شهید آوینی به جوار مولایش حسین علیه السلام و ولی امرش حضرت امام خمینی (ره) پیوست تا راه و رسم شهادت را بسته نپنداریم. پیكر پاك شهید سید مرتضی آوینی هنرمند بسیجی در ۲۲ فروردین با حضور مقام معظم رهبری حضرت آیت الله العظمی خامنه ای (مدظله العالی) و گروهی از مسئولان كشور و هنرمندان شیفته هنر، تشیع شد و در گلزار شهدای بهشت زهرا (س) به خاك سپرده شد.
از آثار شهید آوینی ؛ مجموعه مقالات سینمایی با نام آیینه جادو، كتاب آغازی بر یك پایان، كتاب فتح خون و كتاب مجموعه مقالات فرهنگ و هنر، مقاله شرح نور در تفسیر غزلیات حضرت امام خمینی (ره)، پروسترویکای اسلامی وجود ندارد، گرداب شیطان، وفاق اجتماعی، اسلامیت یا جمهوریت، یادداشتی ناتمام در باب هویت و حقیقت انسان، آیا تئاتر زنده می ماند؟ ، کدام عرفان، آفات غرض ورزی، تحلیل آسان، حلزون هایی خانه به دوش، تجدد یا تحجر، یک هشدار، کانون کدام نویسندگان، انقلاب اسلامی و اتوپیای غرب زدگان، راز رمز، شعر و جنون، غزال غزل، یاد بهشت و نوحه انسان در فراق، فرهنگ یا فرهنگ توسعه؟، زبان و فضا، تکرار مکررات، بنیان سفسطه بر باد است، صلیبی از خون سرخ، راز سرزمین آفتاب، آزادی قلم، ادبیات آزاد یا متعهد، فلسفه تسخیرگر، ما و فرهنگ واحد جهانی، انفجار اطلاعات و ژورنالیسم حرفه ای را می توان نام برد.

منابع:
سایت شهید آوینی
مهر
روزنامک
صدا و سیما
ویکی پدیا
IRIB

منبع : تبیان