خیزش خیره کننده

ژن‌هائی كه از ژنوم یك موجود زنده تك سلولی به روی ژنوم تك سلولی خویشاوند نزدیك دیگر جست می‌زنند (ژن‌های پرشی) تقریباً فراوانند. اما یافتن ژنی كه بتواند بین موجودات پیچیده و گونه‌های خویشاوند دور بجهد، زیست شناسان تكاملی را بیش از پیش هیجان زده می‌كند. چارلز دیویس (C.Davis) متخصص رده‌بندی و زیست شناس تكاملی دانشگاه هاروارد و همكارانش در دانشگاه میشیگان و انستیتوی اسمیتسونین دو نمونه از این نوع ژن را كشف كرده‌اند. اعضای این تیم برای تعیین جایگاه سرخس مار زنگی (Botrychium virginiaurm) در سیستم رده‌بندی تلاش می‌كردند؛ كاری كه شاید به نظر بسیاری از زیست شناسان بسیار معمولی است. اما آنها در بررسی‌های‌شان متوجه شدند كه دو توالی ژنی در سرخس مار زنگی به طرز شبهه برانگیزی شبیه دو توالی ژنی گیاهان راسته Santalales (گروهی از گیاهان گلدار شامل دارواش‌های انگل) به نظر می‌رسند. ظاهراً تنها تبیین معقول برای توجیه حضور ژن‌های راسته Santalales در ژنوم سرخس مار زنگی، انتقال افقی ژن یا به عبارتی گذر تركیبات ژنتیكی بین موجودات زنده بدون تولیدمثل جنسی است. بسیاری از گیاهان راسته Santalales انگل هستند و می‌توانند ارتباط نزدیكی با سلول‌های سرخس داشته باشند از این رو پژوهشگران حدس می‌زنند كه شاید این ژن‌ها مستقیماً از گیاه گلدار به سرخس منتقل شده باشند. فرضیه نظریه پردازانه‌تر دیگر این است كه شاید قارچ‌هائی كه بین ریشه‌های بسیاری از گیاهان خویشاوند دور زندگی می‌كنند، به‌عنوان كانال انتقال ژن‌های پرشی مورد استفاده قرار گرفته باشند.

منبع : روزنامه شرق