بسته ۱+۵ در آستانه رد شدن

برخی اظهار نظرهای مسئولین کشورمان نشان از آن دارد که بسته پیشنهادی اروپا این بار نیز به مانند دور قبل مورد پذیرش جمهوری اسلامی ایران قرار نخواهد گرفت. وزیر خارجه کشورمان روز گذشته درباره سرنوشت بسته پیشنهادی غرب خاطرنشان کرد: بسته پیشنهادی ۱+۵ با دقت، جدیت و نگاهی سازنده در دست بررسی است.
منوچهر متکی در پاسخ به سوال خبرنگاری که موضع جمهوری اسلامی را در قبال بیانیه گروه ۸ که در آن بر تعلیق غنی سازی توسط ایران تاکید شده بود، جویا شد، گفت: برخوردمان را در رویکرد رسمی اتخاذ شده از سوی ۱+۵ تعریف کرده و در دست پیگیری داریم. وی افزود: مناسب است پیشنهاددهندگان نگاه و برخوردشان را سازنده و منطبق بر شرایط جدید تعریف کنند و از اقدامات موازی و سیاسی با توجه به شناختی که از ایران دارند پرهیز کنند که این می تواند به نفع همه باشد. وزیر خارجه در خصوص بسته پیشنهادی ۱+۵ نیز اظهار داشت: این بسته با دقت و جدیت و نگاهی سازنده در دست بررسی است و بعد از پایان بررسی پاسخ لازم را به طرفهای مقابل خواهیم داد و پس از آن افکار عمومی را مطلع خواهیم کرد. متکی همچنین خاطرنشان کرد که برخورد ۱+۵ با بسته ایران نیز سازنده بوده است. غلامرضا آقازاده، رئیس سازمان انرژی اتمی در حاشیه جلسه هیات دولت هم در موردبررسی بسته پیشنهادی ۱+۵ از سوی ایران گفت: "ما در این زمینه در حال بررسی زیادی هستیم و کار می کنیم، باید به جمع بندی برسیم و در زمان خودش نتایج آنرا اعلام خواهیم کرد.علیرضا شیخ عطار قائم مقام وزیر خارجه نیز در خصوص بررسی بسته ۵+۱ گفت که "در انتهای کار بررسی هستیم و پس از پایان بررسی، پاسخ گروه ۱+۵ داده می شود."بر این اساس مسئولین این بار زود تر از دور قبل به اظهار نظر پیرامون محتوا و چهارچوب بسته پرداخته اند اما از ابتدا متذکر این نکته نیز بودند که پذیرش بسته با تعلیق غنی سازی همراه نخواهد بود و هر پیشنهاد در برگیرنده تعلیق، منتفی است.
● سیگنال های مستقیم مجلس به غرب
اعلام صریح مواضع علی لاریجانی به عنوان رئیس دوره هشتم مجلس شورای اسلامی ایران در خصوص بسته پیشنهادی اروپا، حکایت از تلاش مجلس برای نقش آفرینی بیشتر در موضوع هسته ای دارد و این در حالی است که محتوای مواضع مجلسیان بویژه علی لاریجانی حول محور رد بسته اروپا می چرخد. با وجود اینکه لاریجانی عملا پس از ورود به مجلس و قبول ریاست آن از حوزه تصمیم سازی و اجرای سیاست خارجی خارج شده و آخرین حلقه اتصال وی با این حوزه یعنی نمایندگی رهبری در شورای عالی امنیت ملی نیز با حکم رهبری برای جانشینی سعید جلیلی، قطع شد، اما به نظر می رسد که او در جایگاه جدید و از تریبون ریاست مجلس ایران با استقلال بیشتری در مباحث خارجی بویژه برنامه هسته ای ایران، اعمال نظر کرده و مواضع ایران را به اطلاع طرف های غربی می رساند.
علی لاریجانی پس از آنکه در نطقی شفاف به طرف های اروپایی اولتیماتوم داده بود که از وقت کشی بپرهیزند و مذاکره را آغاز کنند و متذکر شده بود که زمان به صدا در آمدن سوت پایان بازی نزدیک است، روز شنبه هشتم تیر ماه نیز در سخنانی پیرامون محتوای بسته غرب، آنرا بی خاصیت ارزیابی کرد و گفت که "بسته پیشنهادی سراب است و گروه ۱+۵، رفتار دیپلماتیک بازیگوشانه دارد." رئیس مجلس بسته مذکور را دارای ظاهری جذاب اما فاقد خاصیت دانست و ضمن استقبال از ادامه مذاکرات با طرف های غربی، تاکید کرد که این مذاکرات باید در فضای سالمی برگزار شود. به این ترتیب با بررسی سیر سخنرانی های علی لاریجانی از زمان انتخابش به عنوان رئیس دور هشتم مجلس شورای اسلامی تاکنون، مشخص می شود که وی در نطق های پی در پی، زمان کوتاه تعامل با غرب را گوشزد می کند که همزمان برای مسئولین داخل کشور و طرف های اروپایی پیام دارد، از یک سو مقامات داخلی کشور را به هوشیاری و دقت عمل بالا در موضوع هسته ای فرا می خواند و متذکر حضور پر رنگ مجلس در تصمیم گیری های دیپلماتیک و بررسی مسائل سیاست خارجی می شود و از سوی دیگر به غرب توصیه می کند که فرصت ادامه مذاکرات را غنیمت شمرده و با ایران به شیوه مشروط یا پیش دستانه برخورد نکنند. در این ارتباط لاریجانی خطاب به طرف های غربی پیشتر اظهار کرده بود که " مجلس با دقت رفتار شما را زیر ذره بین قرار داده و اگر احساس کند که مذاکره را وسیله توجیه اقدامات غیرقانونی خود قرار داده اید، مطمئن باشید که مسیر عوض خواهد شد."در عین حال تعدادی از نمایندگان مجلس از طیف های گوناگون سیاسی روز یکشنبه نهم تیرماه در گفتگو با روزنامه اعتماد ملی، پیشنهاد واگذاری پرونده هسته ای به مجلس را مطرح کرده اند.
در کنار بحث های مطرح پیرامون نقش جدید مجلس در سیاست خارجی و گمانه زنی هایی در خصوص احتمال تعیین تکلیف نهایی موضوع هسته توسط مجلس شورای اسلامی، آنچه اکنون در شرایطی نامطمئن خودنمایی می کند این است که مقامات تهران صراحتا هرگونه پیشنهاد متضمن تعلیق غنی سازی اورانیوم را غیر قابل پذیرش دانسته و بر این تعهد پایبندند. اما با در نظر گرفتن این نکته که طرفهای اروپایی پیش از ارائه بسته جدید، از عزم ایران برای ادامه غنی سازی مطلع بودند، هنوز این امید وجود دارد که زمینه هایی برای اشتراک و ادامه مذاکرات وجود داشته باشد.

منبع : روزنامه ابتکار