یکشنبه, ۱۶ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 5 May, 2024
مجله ویستا

پاییز سازشکاران در آناپولیس


پاییز سازشکاران در آناپولیس
به ابتکار «کاندولیزا رایس» وزیر خارجه آمریکا، روز ۲۷ نوامبر (۶ آذر) نشستی با عنوان «کنفرانس صلح خاورمیانه» در آکادمی نیروی دریایی آمریکا در شهر آناپولیس، مرکز ایالت مریلند برگزار می شود که از سوی رسانه های غربی نخستین مذاکرات همه جانبه و جدی در زمینه صلح خاورمیانه از سال ۲۰۰۰ توصیف شده است.
در هفته گذشته، وزارت خارجه آمریکا با صدور بیانیه ای رسمی اعلام کرد برای ۹۴ کشور و سازمان بین المللی و شخصیت های مطرح دعوتنامه فرستاده تا در نشست آناپولیس شرکت کنند. چهار عضو شورای امنیت در کنار آمریکا، بان کی مون دبیرکل سازمان ملل متحد، تونی بلر نماینده ویژه کمیته چهار جانبه خاورمیانه، عمروموسی دبیرکل اتحادیه عرب، خاویرسولانا نماینده عالی سیاست خارجی اتحادیه اروپا، نماینده پرتغال به عنوان ریاست اتحادیه اروپا، نمایندگان بانک جهانی و صندوق بین المللی پول و کشورهایی چون آلمان، برزیل، کانادا، اسپانیا، ایتالیا، ژاپن، ترکیه، نروژ، یونان، هند، موریتانی، عربستان، مصر، عراق، اردن، لبنان، الجزایر، سوریه، پاکستان، لهستان، سنگال، اسلوونی، آفریقای جنوبی، یمن، تونس، سودان، قطر، عمان، مغرب و امارات به همراه محمودعباس رئیس حکومت خودگردان و ایهود اولمرت نخست وزیر رژیم صهیونیستی از دعوت شدگان به نشست آناپولیس هستند.
● دستور کار کنفرانس آناپولیس
۱۵ سال پیش و پس از هیاهوهای کنفرانس مادرید و اسلو که زمزمه تشکیل دولت فلسطین مطرح بود، یاسر عرفات به عنوان رهبر فلسطینی ها برای رایزنی به فرانسه رفت. وی بعدها در خاطرات خود اینگونه گفت که در ملاقات با فرانسوا میتران رئیس جمهوری وقت فرانسه مسئله اعلان تشکیل دولت فلسطینی را با میتران مطرح کردم و او مرا از این کار منع کرد و گفت: اگر تشکیل دولت فلسطین اعلام شود، پاریس نمی تواند دولت فلسطینی را به رسمیت بشناسد. عرفات می گوید پرسیدم چرا؟ و میتران گفت چون مرزهای دولت فلسطینی مشخص نیست و من به رئیس جمهوری فرانسه گفتم شما که دولت اسرائیل را به رسمیت شناخته اید حالا بگویید مرزهای اسرائیل کجاست که میتران سکوت کرد.
حال پس از ۱۵ سال، قرار است محمودعباس به عنوان رئیس تشکیلات خودگردان در کنفرانسی شرکت کند که به گفته وی درباره موضوعاتی چون تعیین مرزهای میان اسرائیل و فلسطین، روشن شدن آینده بیت المقدس، حل مسئله شهرک های اسرائیلی برپا شده در زمین هایی که اسرائیل در جنگ سال ۱۹۶۷ اشغال کرد و بازگشت پناهجویان فلسطینی به شهرها و روستاهایی که در جنگ ۱۹۴۸ از آن رانده شده اند، بحث خواهد شد. این در حالی است که ۵ روز مانده به نشست آناپولیس، ایهود باراک وزیر جنگ و ایهود اولمرت نخست وزیر رژیم صهیونیستی در مصاحبه هایی به صراحت اعلام کردند در کنفرانس صلح آناپولیس درباره مسائل و موضوعاتی همچون احداث شهرک های صهیونیستی، بازگشت فلسطینیان به مناطق اشغالی ۱۹۴۸ و شهر بیت المقدس هیچ گونه مذاکره ای انجام نخواهد شد.
از سوی دیگر، وزارت خارجه آمریکا هم که پیش از این هدف برگزاری کنفرانس صلح آناپولیس را فراهم ساختن اجرای طرح دو دولت فلسطینی و اسرائیلی اعلام کرده بود، در روزهای اخیر تاکید داشته «از آنجا که به هر میزان دامنه موضوعی مذاکرات افزایش یابد، به همان میزان شانس دستیابی به توافقات نیز کاهش می یابد، بنابراین باید تلاش کرد زمینه های از سرگیری روابط سیاسی- اقتصادی میان اسرائیل و کشورهای عربی منطقه را فراهم آورد.»
حال با توجه به اینکه حتی موضوع و دستورکار کنفرانس موسوم به صلح آناپولیس، مورد توافق طرف های اصلی مذاکره کننده نیست، پس برپا کنندگان این نشست چه اهدافی را ورای این کنفرانس دنبال می نمایند؟
● اهداف آمریکا از نشست آناپولیس
جورج بوش که هفته گذشته در کنار کاندولیزا رایس به سوالات خبرنگاران درباره اهداف نشست پاییزی پاسخ می گفت به صراحت اعلام کرد: «موضوع اعراب و اسرائیل را در دوره ریاست جمهوری اش یکسره خواهد کرد.»
ارزیابی عملکرد ۷ ساله نومحافظه کاران آمریکایی در موضوعات مهم بین المللی همچون عراق، افغانستان، کره شمالی، سوریه، سودان، لبنان، فلسطین و ایران نشان می دهد که هیچ نقطه روشنی در کارنامه آنان مشاهده نمی شود و روند امور در موضوعات درجه اولی همچون باتلاق عراق و مهار رفتار ایران به بهانه پرونده هسته ای، سیر قهقرایی کاخ سفید به همراه داشته است از این رو برگزاری یک نشست به ظاهر بین المللی ولو در سطح پایینی از مقامات دولت های شرکت کننده، یک نیاز اساسی برای دولتمردان کاخ سفید به ویژه مقامات وزارت خارجه این کشور است تا شاید یک موضوع درجه۲ بتواند گرهی از انبوه مشکلات آنها بگشاید.
با توجه به مشکلات عدیده ای که ایالات متحده آمریکا در حال حاضر با آن دست وپنجه نرم می کند، به یقین موضوع صلح میان فلسطینیان و اسرائیل و حتی به تعبیری اعراب و اسرائیل یک نیاز درجه اول سیاسی برای آنان نخواهد بود. آمریکایی ها به ظاهر در تدارک برقراری صلح وسازش میان اعراب و اسرائیلی برآمده اند که در چهار دهه گذشته هیچ جنگ و منازعه ای با هم نداشته و گاه در برخی موارد دولت های عربی در نقش ستون پنجم رژیم صهیونیستی عمل کرده اند. به تعبیری دیگر، نشست آناپولیس را باید آخرین فرصت نومحافظه کاران برای ورود و حضور در یک موضوع بین المللی دانست که آمریکایی ها می خواهند طلایه دار آن باشند.
در آن سوی میدان نیز رژیم صهیونیستی که از بحران های شدید داخلی به ویژه پس از شکست درجنگ ۳۳ روزه و متعاقب آن گزارش وینوگراد رنج می برد، پای به میدان آناپولیس گذاشته است تا ضمن ترمیم چهره شکست خورده اش در مقابله با حزب ا... لبنان، حقارت رژیم های عربی و سازشکار منطقه را به رخ آنان بکشد.
رژیم صهیونیستی در سه سال گذشته سعی نموده است موضوع منازعه فلسطین- اسرائیل را تبدیل به منازعه فلسطینی- فلسطینی نماید که این پروژه را با روی کار آوردن دولت دست نشانده ای به نام ابومازن اجرایی نموده است و هم اکنون چالشی جدی میان گروه اسلامگرای حماس که بر منطقه غزه تسلط دارد و گروه لائیک فتح که از ابومازن حمایت می کند و مناطق کرانه باختری را تا حدودی در اختیار دارند، وجود دارد. جرقه این توطئه با انحلال کابینه مردمی اسماعیل هنیه که پس از پیروزی آنان در انتخابات پارلمانی بهمن ۱۳۸۴ به دست آمد، زده شد و فلسطین به دو بخش غربی و شرقی تبدیل گردید. نشست آناپولیس می تواند به درگیری های داخلی و تشدید اختلاف میان گروه های فلسطینی از طریق حمایت آمریکا، اروپا و برخی کشورهای عربی از ابومازن و در نتیجه دامن زدن به آتش فتنه کمک کند.
از سوی دیگر، حضور مقاماتی از کشورهای عربی و اسلامی در این کنفرانس و مذاکرات رویاروی آنان با هیأت اسرائیلی، جریان عادی سازی مذاکره و رابطه با رژیم صهیونیستی را تسهیل خواهد کرد. علاوه بر آنکه این رژیم که در سال های اخیر تنها نان پیروزی های گذشته خود را می خورد و با تمرکز بر عملیات های تروریستی و قتل عام فلسطینی ها درصدد پیشبرد اهداف خود می باشد، در این نشست سعی خواهد کرد مشکلاتش را نه تنها با هزینه های کمتر بلکه با اخذ امتیازات لازم، حل نماید.
در عین حال مقامات تل آویو، واقعیت های کشورفلسطین را به خوبی می دانند. یک ماه پیش از برگزاری نشست آناپولیس، موسسه صهیونیستی «معیار صلح»، با انجام یک نظرسنجی درمناطق اشغالی به نتایج ملموس و آموزنده ای برای دولتمردان این رژیم دست یافت. بیش از ۹۰ درصد صهیونیست های ساکن در اراضی اشغالی معتقد بودند محمودعباس در رویارویی با حماس شکست خواهد خورد، محمودعباس فاقد قدرت واقعی در میان فلسطینیان است، تحریم حماس بی فایده است و حتی به قدرتمند شدن این جنبش مردمی کمک خواهد کرد.
این موسسه نظرسنجی که نیروهای خود را برای تکمیل فرم های نظرسنجی به غزه و کرانه باختری هم فرستاده بود، در جمع بندی نتایج نظرسنجی اش به مقامات رژیم صهیونیستی اعلام کرد: «مردم فلسطین ابومازن را بازیچه دست آمریکا و اسرائیل می دانند، آنان پیروز نهایی را گروه اسلامگرای حماس و ۱۰ گروه هم پیمان حماس می دانند. به تحریم و محاصره حماس پایان دهید تا از فراگیرشدن و نفوذ قدرت اسلامگرایان در فلسطین جلوگیری نمایید.»
رفتار گذشته مقامات رژیم صهیونیستی و دنیای غرب در برخورد با ابومازن نشان می دهد که آنان روی دشمن ضعیف، زبون و سازشکار حسابی باز نمی کنند، نه با او وارد مذاکره جدی می شوند و نه توافقنامه ای را به امضا می رسانند. آنان چشم به طرف اصلی درگیری و نزاع دارند. طرفی که حرف اول و آخر را در میدان نبرد با اسرائیل زده و عزت و شرف و حیات خود را در مبارزه و ایمان به پیروزی نهایی تعریف کرده است. از این رو مقامات رژیم صهیونیستی حتی دولت های عربی را که در ۴۰ سال گذشته حتی یک تیر مشخصی هم به سمت سرزمین های اشغالی شلیک نکرده اند را هم طرف مذاکره و صلح واقعی و پایدار نمی داند. مشکل این رژیم و دولت اولمرت، مبارزانی است که توان مهار آنان را ندارند، مبارزانی که به تصریح رسانه های صهیونیستی، جابه جایی کوه ها آسان تر از خلع سلاح و کشانیدن آنان به پای میز مذاکره می باشد.
تغییر فاز مبارزه مردم فلسطین از تکیه بر شعارهای ناسیونالیستی و ملی گرایانه به شعارها و آرمان های اسلامی، یک معضل جدی و اساسی برای رژیم صهیونیستی و رژیم های سازشکار عربی است. انتفاضه اول و دوم ملت فلسطین با الهام از تاثیرات و آموزه های انقلاب اسلامی ایران، بر بستر مبارزات دینی و اسلامی آنان شکل گرفت و در تداوم همین حرکت نجات بخش بود که جنبش اسلامگرای حماس در ائتلاف با ۱۰ گروه اسلامی دیگر، اکثریت کرسی های پارلمان را در دست گرفته و کابینه اسماعیل هنیه را تشکیل دادند.
امروز حماس به عنوان نماینده واقعی مردم فلسطین در نشست سازش آناپولیس شرکت ندارد و اصولا چنین جنبشی نمی تواند بر سر حقوق ملت فلسطین پای مذاکره و سازش حضور پیدا کند. دولت های حاضر در آناپولیس هم نمی توانند از جانب مردم فلسطین تصمیمی بگیرند. امروز موضوع فلسطین از مرز دولت های عربی عبور کرده و تبدیل به منازعه دنیای اسلام و حامیان رژیم صهیونیستی شده است.
● ورود جهان اسلام به موضوع فلسطین
۹۲ سال پیش یعنی سپتامبر ۸۷۹۱، هنگامی که انورسادات رئیس جمهور معدوم مصر و مناخم بگین نخست وزیر وقت رژیم صهیونیستی، پیمان کمپ دیوید را به نمایندگی از سوی دولت های خود امضا کردند، جیمی کارتر رئیس جمهور وقت آمریکا که انعقاد این پیمان با میانجیگری او صورت گرفته بود، طی سخنانی ضمن تقدیر از شجاعت و جسارت انورسادات ابراز امیدواری کرد که در آینده ای نزدیک شاهد پیوستن تمامی کشورهای عربی به کمپ دیوید و پایان درگیری ها به قول او «اعراب و اسرائیل» باشد.
۷ ماه بعد در اردیبهشت ماه ۱۳۵۹، موسسه آمریکایی هریتیج با اشاره به پیروزی انقلاب اسلامی در ایران هشدار داد که منطقه خاورمیانه سال های سختی را در پیش دارد و پیش بینی کرد که نفوذ خمینی(ره) با دکترین محو اسرائیل، امضای انورسادات و مناخم بگین در پای قرارداد کمپ دیوید را به «انگشت کشیدن بر روی آب» تبدیل کرده است و برژینسکی مشاور امنیتی کارتر از تبدیل مناقشه «اعراب- اسرائیل» به درگیری «اسرائیل- جهان اسلام» به شدت ابراز نگرانی کرده و گفت مشکل بعدی برای پیوستن به پیمان کمپ دیوید، کشورهای عربی نیستند بلکه امام خمینی(ره) جهان اسلام را به عرصه این درگیری کشانده و جنگ اعراب و اسرائیل را که می توانست یک درگیری با درون مایه «ملی» باشد، به یک «جنگ مقدس» تبدیل کرده است. جنگی که مسلمانان شرکت در آن را یک وظیفه دینی می دانند.
کنفرانس صلح پاییزی بر فرض حضور کشورهای دعوت شده نیز یک اجلاس صوری و بی اثر مانند کنفرانس های قبلی موسوم به صلح خواهد بود چرا که توافق های احتمالی در این کنفرانس کمترین تضمین اجرایی ندارند، زیرا این توافق ها میان اسرائیل و آمریکا با دولت هایی خواهد بود که هرگز دشمن اسرائیل نبوده اند، بنابراین سازش آمریکا و اسرائیل با کسانی که همواره در سازش بوده اند چه نتیجه ای می تواند داشته باشد؟ اسرائیل و آمریکا در منطقه با انتفاضه، حزب ا... و توده های عظیم ملت های مسلمان درگیر هستند نه با حسنی مبارک و ملک عبدا... سعودی و ملک عبدا...اردنی. این کنفرانس با مقاومت و پایمردی نمایندگان واقعی مردم فلسطین که این روزها در غزه و کرانه باختری جبهه های نبرد با رژیم صهیونیستی را با خون خود گلگون می کنند، تبدیل به پاییز سازشکاران و برگ ریزان دولت های سازش کاری خواهد شد که امروزه در پی انقلاب حضرت روح ا... و بیداری ملت ها، فرمول توافق «دولت- دولت» را به زباله دان ریخته و سرنوشت خود را در بستر ترسیم آینده شان به دست مبارزه تعالی بخش اسلامی سپرده اند.
صبح صادق شماره ۳۲۸
منبع : سایت بصیرت