تمرکز صدا در یک نقطه

اگر تا به حال از سایت های خرید اینترنتی استفاده کرده باشید حتماً بعد از واردکردن نام کاربر و رمز عبور با صفحه ای مواجه شده اید که به شما، با اسم کوچکتان خوشامد می گوید. سپس در آن صفحه به شما پیشنهاد خرید محصولاتی دیگر می شود که به نحوی با خریدهای قبلی شما از سایت در ارتباط بوده اند.
حالا تصور کنید که این روش تبلیغات فقط محدود به سایت های اینترنتی نباشد و در دنیای واقعی نیز کاربرد داشته باشد. یعنی سیستمی وجود داشته باشد که بتواند تبلیغات را برای هر فردی به طور منحصر به فرد انجام دهد. به عنوان مثال، زمانی که وارد یک مرکز خرید می شوید، سیستمی با تکنولوژی پیشرفته، شما را شناسایی کند، به اطلاعات قبلی شما یعنی خریدهایی که در گذشته انجام داده اید دست پیدا کند و براساس آن کالاهای جدیدی را برای شما تبلیغ کند.
شاید این مسئله بسیار دور از ذهن به نظر برسد ولی رخ دادن آن در آینده چندان هم بعید نیست زیرا امروزه قدم اول برای تبلیغات به صورت شخصی و برای تک تک افراد برداشته شده است.
این تکنولوژی جدید با استفاده از صوت توجه خریداران را به خود جلب می کند. این روش می تواند جایگزین بلندگوهایی شود که در فروشگاه های بزرگ نصب می شود و از آن موسیقی و تبلیغات کالاهای مختلف برای همه مشتریان پخش می شود. در این تکنولوژی جدید از بلندگوهایی استفاده می شود که قابلیت فرستادن امواج صوتی به یک جهت مشخص و برای فردی خاص را دارند، به گونه ای که افرادی که کمی دورتر از جهت فرستادن امواج صوتی این بلندگوی خاص قرار دارند قادر به شنیدن آن نیستند.
حتماً تا به حال شعاع های بسیار باریک نور که از روزنه های کوچک بیرون می آیند را دیده اید. در این روش، امواج صوتی نیز مانند نور به صورت یک شعاع بسیار باریک درمی آیند و به سوی فرد خاصی فرستاده می شوند. مثلاً شما در حال قدم زدن در یک فروشگاه زنجیره ای هستید. سپس در مقابل قفسه ای که در آن مایع ظرفشویی مارک خاصی قرار دارد می ایستید و ناگهان تبلیغ آن کالا را می شنوید! اما فردی که چند قدم آن طرف تر از شما و در مقابل کالای دیگری ایستاده، قادر به شنیدن این تبلیغ صوتی نمی باشد. تمام اصوات به وسیله ارتعاشات پدید می آیند. صدای ما ناشی از ارتعاشات تارهای صوتی ای است که در حنجره قرار دارد. صدای گیتار نیز از ارتعاشات سیم های آن به وجود می آید. تعداد ارتعاشات یک جسم در واحد زمان با نام فرکانس شناخته می شود و واحد آن نیز هرتز است.
امواج صوتی ای که انسان قادر به شنیدن آن است فرکانسی در محدوده بیست هزار هرتز دارند. اگر امواج صوتی فرکانسی بالاتر از این محدوده داشته باشد به آنها امواج فراصوتی گفته می شود که قابل شنیدن نیستند. بلندگوهای معمولی اصواتی تولید می کنند که ناشی از ارتعاشات کند هستند در نتیجه صدای این بلندگوها تا شعاع نسبتاً زیادی در اطراف آنها پخش می شود و معمولاً برای اطلاع رسانی به تعداد زیادی از افراد به کار می روند.
از طرف دیگر امواج صوتی تولید شده توسط این بلندگوها، طول موج بلندی دارند و به همین دلیل می توانند در همه جهت ها و با فاصله زیاد قابل شنیدن باشد.
اما امواج فراصوتی درست برعکس هستند. آنها طول موج بسیار کوتاه، معمولاً در حد چند میلی متر دارند بنابراین همیشه به صورت یک شعاع باریک و در جهتی خاص منتشر می شوند. در نتیجه هرگز برای اطلاع رسانی عمومی مناسب نیستند.
تنها مسئله برای استفاده از این امواج، غیرقابل شنیدن آنها است که برای آن هم چاره ای اندیشیده شده است. امواج صوتی برای منتشر شدن نیاز به یک محیط دارند که می تواند هوا، آب، شیشه یا فلز باشد. هنگامی که امواج صوتی در محیط خاصی منتشر می شوند، آن محیط امواج را تغییر شکل می دهند و حتی در شرایطی خاص می توان از امواج فراصوتی ای که در هوا منتشر می شوند فرکانس های قابل شنیدن به دست آورد. در حقیقت اگر سیگنال های امواج فراصوتی به دقت انتخاب شوند، می توان با آن هر نوع صدای قابل شنیدنی را تولید کرد. این تکنولوژی می تواند کاربردهای بسیار زیادی داشته باشد. مثلاً در موزه ها، زمانی که افراد مختلف بازدید کننده در مقابل آثار مختلفی قرار می گیرند، هر یک می توانند به صورت جداگانه توضیحات مربوط به آن اثر خاص را بشنوند در حالی که توضیحات مربوط به آثار قسمت های دیگر را نمی شنوند و فضای موزه نیز تقریباً ساکت به نظر خواهد رسید. همچنین در کتابخانه ها یا سایر مکان های بزرگی که باید ساکت باشد ولی در عین حال باید اطلاعاتی نیز به افراد داده شود می توان از این روش استفاده کرد.
یکی دیگر از کاربردهای این تکنولوژی در وسائل صوتی و تصویری است. با استفاده از این روش دیگر لازم نیست صدای بلند تلویزیون یا ضبط صوت همسایه بی ملاحظه تان را تحمل کنید زیرا امواج صوتی ناشی از این وسائل تنها در خانه همسایه قابل شنیدن هستند.
البته تا امروز این تکنولوژی تنها به صورت آزمایشی در چند فروشگاه زنجیره ای به کار گرفته شده است که به دلیل ناآشنایی مردم با آن، اغلب به جای آنکه مشتریان را به خرید کالایی ترغیب کند، موجب ترس و وحشت آنها می شود!

[غزاله مرعشی
منبع: Stoff works How]

منبع : روزنامه ایران