نگاهی به شیوه داوری در«جشن بزرگ سینمای ایران»

شیوه قضاوت درباره آثار سینمایی در جشن خانه سینما به گونه ای است که سوالات زیادی را به ذهن می آورد. اصولا شیوه های قضاوت در جشنواره ها دارای خصوصیات ویژه ای است اما متاسفانه بعضی از قضاوت ها و انتخاب ها جای سوال دارد و موجب شگفتی است .
این جشنواره ها بیشتر از این که جایگاه ارتقا و ایجاد رقابتی داشته باشند به جشن هایی پر هزینه و باشکوه بدل شده است.
البته نباید از انصاف گذشت، گاهی هم در این قالب از رقابت ها شاهد فیلم سازانی هستیم که صرفا برای جشنواره، حضور داشتن و برنده شدن دست به تولید می زنند، کارگردانانی که همیشه حضور پر رنگی در جشنواره ها دارند و به طور حتم نیز برنده هستند، تولیدات در برابر جوایز. متاسفانه این روزها قالب و چارچوب اصلی، سیاست اساسی این جشنواره ها و به طور کلی هدف نهایی شکل گیری آن ها جای خود را به قضاوت احساسی همراه با جشن های رنگارنگ داده است که باعث شده محکمه و جنبه عادلانه اش در ذهن خیل عظیمی از فیلم سازان در جایگاه اتهام قرار گیرد.
جشن بزرگ سینمای ایران از آن دسته از جشنواره هایی است که دچار قضاوت های دوستانه و مهربانانه است و بیشتر جایگاه امیدوارکننده و شارژ کننده ای دارد، به طوری که بیشتر از ایجاد رقابت سعی در ایجاد انگیزه دارد.این جشنواره با فضای صمیمی و دوستانه اش جایگاه خاصی بین هنرمندان دارد به طوری که سینماگران و سینما دوستان بدون هیچ حائل و بازدارنده ای شتابان و با تمایل در این جشنواره حضور پیدا می کنند.
۲۵ شهریور ۱۳۸۷ دوازدهمین دوره جشنواره در محوطه زیر برج میلاد برگزار شد در حالی که محوطه برگزاری خاکی و در دست تعمیر بود.
یکی از مسلم ترین و حتمی ترین معضل این نوع از جشنواره ها ازدحام بیش از حد جمعیت است که با تکراری بودن و هر ساله بودن این مشکل هیچ تدبیر و راهکاری برای آن در نظر گرفته نمی شود، گذشته از تعداد بیشتر حاضرین نسبت به گنجایش محل برگزاری و کارت های پخش شده امسال حضور محوطه ای خاکی نیز مزید بر علت بود و موجبات یک جماعتی خاک آلود و کلافه را فراهم ساخت.مجری مراسم و موظف به اعلام بخش ها و برگزیدگان حسین پاکدل بود.برنامه های جانبی جشنواره نیز با موسیقی و چند کلیپ نمایشی و آتش بازی شروع شده است. از جالب ترین کارهای این جشنواره کلیپ ساخته شده از درگذشتگان سینما بوده که جالب تر از آن پخش کلیپ اختصاصی و منحصر به فردی از خسرو شکیبایی بود که در آن عکس ها و قسمت کوتاه و تاثیرگذاری از فیلم هایش و همچنین صدای خاص و دکلمه هایش پخش شده(چه فضای نفس گیر و ساکتی را به همراه داشت دیدن این تصاویر و ابهتش)از دیگر کلیپ های پخش شده در این جشنواره به نمایش کار و فعالیت چند آپاراتچی به عنوان قشر گمنام و زحمت کش سینما می توان یاد کرد که کاری تحسین شده و برجسته بود (چه عجب که، بد نیست گاهی زیر پایمان را نیز ببینیم، تصور کنید چه جماعتی خوشحال شده اند؟)یکی از جمله های به یاد ماندنی و تاریخی سینما توسط مسعود رایگان از معبر تریبون این جشنواره گفته شد: سینما حالش بد است (جمله ای قابل تامل و حقیقی اما وحشتناک و تاثیرگذار)
● حاشیه های جشنواره:
۱) پخش فیلم های بدون پروانه نمایش (خاک آشنا، صد سال به این سال ها، کتاب قانون)
۲) شاکی شدن بعضی از مسئولان
۳) اربابی مدیر کل اداره نظارت و پشتیبانی در این خصوص گفته است نمایش فیلم های بدون پروانه موردی ندارد اما شرکت بعضی در بخش مسابقه و ارزیابی آن ها نباید صورت پذیرد.
۴) خاک آشنا در مسابقه شرکت کرد.
۵) یک روز پیش از برگزاری مراسم، اربابی اعلام کرد که به دست اندرکاران جشن گفته که کدام فیلم پروانه نمایش دارد و کدام ندارد.
۶) مسئولان و دست اندرکاران برپایی جشن دوازدهم باید به صورت جزئی تر عملکرد خود را در این زمینه توضیح بدهند!
● و اما جوایز:
جنجالی ترین و هیجان انگیزترین بخش جشنواره که حاضرین و سینماگران مطمئنا بی صبرانه منتظر آن هستند، جوایز قضاوت ها و برگزیدگان آن است.بخشی که مطمئنا رضایت ها و خشنودی ها و در مقابل دلخوری ها و نقدهای منفی زیادی را در پی دارد (یکی از قسمت های مخاطب پسند و البته جراید پسند جشنواره)
● و اما برگزیدگان:
▪ کارگردان (خاک آشنا)- (بهمن فرمان آرا) کارگردان خانه روی آب و...
▪ بهترین فیلم برداری برای فرزند خاک (علی رضا زرین دست) (یکی از فیلم برداران جهانی و بین المللی ایران)
▪ بهترین بازیگر نقش اول مرد: برای فیلم ستاره بود از سه گانه های جیرانی (ستاره بود، ستاره است، ستاره خواهد بود) به خسرو شکیبایی مرحوم (به پاس زحمات بی حد و ارزشمندش)
▪ بهترین بازیگر نقش اول زن: برای فیلم دعوت (فیلم جنجالی حاتمی کیا که متاسفانه اول نبود)به گوهر خیراندیش (دعوت شما برای دیدن این فیلم توسط بهترین بازیگرش از تلویزیون پخش می شود، توجه کردید؟)
▪ بهترین بازیگر نقش دوم مرد: برای فیلم ریسمان باز (یک فیلم متفاوت و جذاب) به بابک حمیدیان
▪ بهترین بازیگر نقش دوم زن: برای فیلم فرزند خاک (فیلم حماسی و اما با نگرشی نو) به مهتاب نصیرپور
▪ بهترین تدوین: خاک آشنا (فیلمی که پروانه نمایشی ندارد و نباید در مسابقه می بود، مطمئنا دیدنی است کارهای معناگرای فرمان آرا مانند: یک بوس کوچولو)
▪ بهترین چهره پردازی: دعوت (باید هم با یک گریمور خوب طرف باشیم: با آن همه بازیگر متفاوت، رنگارنگ و با زمینه های متفاوت در اپیزودهای مختلف) به مهین نویدی
▪ بهترین موسیقی متن: برای فیلم خاک آشنا (واقعا باید دید) به کارن همایونفر (البته از این موسیقی دان بعید نبود)
▪ بهترین جلوه های ویژه میدانی: برای فرزند خاک (فیلم حماسی و دفاع مقدسی جلوه های ویژه قوی هم می خواهد این طور که مشخص است فرزند خاکی ها از پس این قضیه هم خوب برآمده اند) به داوود رسولیان و...
(این بود جشنواره ای دیگر در پیکره سینما)

منبع : روزنامه خراسان