بوکس، از مخروبه تا مدال

دقیقاً مشخص نیست چه کسی مشتزنی را در ایران پایه‌گذاری کرد، اما بنا برگفته پیشکسوتان این رشته، «هوارد باسکرویل» که در دوران پیش از انقلاب به سمت مدیر کالج آمریکایی در ارومیه مأمور شده بود، با خود برخی از وسایل مشتزنی را به ایران آورد و همین مسأله، مقدمه‌ای برای فعالیت این رشته در ایران بود، اما این رشته از سال ۱۳۱۸ به دستور رضا پهلوی با برگزاری مسابقات قهرمانی کشور رسمیت یافت و در شرایطی که رشته‌های ورزشی فعال در ایران به لحاظ کمی و کیفی با محدویت‌های فراوانی همراه بود، رشته بوکس، جزو معدود رشته‌های ورزشی بود که از امکانات و توجه فوق‌العاده مسئولان سازمان تربیت بدنی برخوردار بود و حتی در زمره رشته‌های ورزشی قرار گرفت که در نیروهای مسلح، آموزش و پرورش و دانشگاه‌ها به صورت فراگیر تدریس می‌شد. با پیروزی انقلاب اسلامی، این رشته آهسته آهسته در سایه فرو رفت تا دست آخر در اتفاقی قابل پیش‌بینی، این رشته پس از چند دهه فعالیت همچون برخی رشته‌های ورزشی دیگر تعطیل شود و برای دوره‌ای به اغما برود، تا آنکه در دوره ریاست علی غفوری‌فرد بر سازمان تربیت‌بدنی، شاهد راه‌‌اندازی دوباره بوکس در سال ۱۳۶۸ بودیم که در پی وقوع این مسأله، احمد ناطق‌نوری، نماینده مجلس شورای اسلامی از همان آغاز با حکم رئیس وقت دستگاه ورزش، به عنوان فردی که در سال‌های جوانی روی رینگ می‌رفت، عنان این رشته را در دست گرفت.
در حالی به بیستمین سال ریاست ناطق‌نوری بر فدراسیون بوکس نزدیک می‌شویم، او همچنان در مجلس شورای اسلامی حضور دارد و به نوعی، رکورددار حضور در رأس یک فدراسیون و یک کرسی نمایندگی مجلس است.
او پس از شهادت برادرش، عباس ناطق نوری در انتخابات میان‌دوره‌ای مجلس اول به عنوان نماینده مردم نور و محمودآباد وارد مجلس شد و تاکنون به جز دوره دوم مجلس شورای اسلامی، در همه ادوار صاحب کرسی بوده است.
بدین لحاظ، انتظار می‌رود این حضور استمرار یابد و ناطق سومین دهه حضورش را در فدراسیون بوکس و مجلس شورای‌ اسلامی تجربه کند. او جزو چهره‌هایی است که از صراحت بیان لازم برخوردار است و چندان اهل حاشیه رفتن نیست.
در حالی به سراغ او رفتیم که ساعتی پس از این گفت‌و‌گو میزبان دوستان و آشنایان در هتل هویزه بود تا به مناسبت پیروزی‌اش در انتخابات مجلس هشتم شورای اسلامی از جیبش قدری هزینه کند.
فدراسیون بوکس جزو فدراسیون‌هایی است که در حال حاضر مدیریت آن بر عهده اشخاصی است که جزو چهره‌های متمول به شمار می‌روند. منوچهر مقصودی نایب‌رئیس وی جزو پیمانکاران مطرح بوده و فریبرز شمس، دبیر فدراسیون نیز از تمکن مالی قابل ملاحظه‌ای برخوردار است و همین مسأله باعث شده نیاز مالی سیستم تحت مدیریت ناطق در بوکس که از بودجه و امکانات محدودی نیز برخوردار است، تضمین شود.
او در گفت‌وگویی اختصاصی با «تابناک» ورزشی به بیان مشکلات بیست سال گذشته رشته خود، برخی مسائل اخیر مرتبط با حوزه ورزشی از جمله ناکامی چهره‌های ورزشی در انتخابات مجلس و همچنین برخی موضوعات تخصصی مجلس شورای اسلامی پرداخت و در هیچ یک از موارد حاضر به طفره رفتن نشد.
▪ در آستانه بیستمین سال بازگشایی فدراسیون بوکس و آغاز مدیریتتان در رآس این مجموعه هستید؛ در ابتدا چه چیزی را به نام فدراسیون بوکس تحویل گرفتید؟
ـ ناطق‌نوری: روزی که فدراسیون بوکس را تحویل گرفتم، در واقع تنها یک حکم تحویل گرفتم و یک کیف سامسونت که در عقب ماشین بود. در دوران پیش از انقلاب، بوکس از سالن‌های اختصاصی متعددی در سطح کشور برخوردار بود و همچنین تعداد قابل توجهی رینگ در اختیار داشتیم که پس از انقلاب، سالن‌ها به فدراسیون‌های دیگر اختصاص یافت و رینگ‌های بوکس نیز متلاشی شد. در تهران ساختمان فدراسیون بوکس که آرم فدراسیون در بالای سردر آن مخدوش شده و سالن مشتزنی مجموعه ورزشی شیرودی نیز به فدراسیون جانبازان و معلولان واگذار شده بود که با پیگیری‌های انجام شده، توانستیم سالن شیرودی را تحویل بگیریم اما با توجه به آنکه جانبازان از نیروهای ارزشی هستند، در خصوص محل فدراسیون چندان پیگیری نکردیم. در ابتدا سالنی را که تحویل گرفتیم و تقریباً مخروبه بود، بازسازی کردیم و با توجه به آنکه بودجه‌ای نداشتیم، مجموعه اداری را با کمک‌های مردم و هزینه‌های شخصی بازسازی کردیم.
▪ در واقع هیچ اعتبار و امکاناتی در ابتدای بازگشایی بوکس به این رشته تخصیص نیافت؟
ـ ناطق‌نوری: باور کنید ما یک دوچرخه هم در این سال‌ها نگرفتیم. در این سال‌ها یک آمبولانس به فدراسیون تعلق گرفت که در آخر فرسوده شد و آن را هم به بهزیستی بخشیدیم. از امکانات بوکس چیزی باقی نمانده بود و هر آنچه در گذشته برای این رشته بود، به یغما رفت و بسیاری از سالن‌های اختصاصی ما را گرفتند و هنوز باز پس نداده‌اند. بودجه‌مان نیز بیست تا سی میلیون بود که اکنون به ۲۵۰ میلیون تومان رسیده است. تمام موجودی ما همین بوکسورها بود که در حال حاضر نیز برخی از آنها با ما همکاری می‌کنند. لازم می‌دانم یادی از مرحوم بیگی، مسئول کمیته داوران فدراسیون، مرحوم صادق علی اکبرزداه، نخستین سرمربی تیم ملی بوکس، مرحوم ذاکری و مرحوم برقشی، دبیر هیأت بوکس استان تهران داشته باشم و از همکاری بی‌شایبه و بدون چشم داشت منوچهر مقصودی، نایب رئیس فدراسیون بوکس و نهرودی، سرمربی سابق و کارشناس برجسته بوکس تشکر کنم.
▪ عده ای بر این باورند سکته ده ساله ای که در فعالیت بوکس در ایران به وقوع پیوست، بسترساز افت چشمگیر مشتزنی ایران شد و این رشته را در ایران چند دهه به عقب راند؛ این تعطیلی تا چه میزان تأثیرگذار بوده است؟
ـ ناطق‌نوری: ما یک سری مربی و داور داشتیم که با تعطیلی ده ساله این رشته بیشترشان از بین رفتند و در بسیاری از امکانات با توجه به بردن امکانات ما، موجودیت بوکس از دست رفته تلقی می‌شود. به هر شکل ده سال حتی نام این رشته نیز در کشور شنیده نمی‌شده و همین مسأله، به خودی خود، زمینه عقب افتادنش را فراهم کرده بود. پس از راه‌اندازی بوکس، سال‌ها درگیر این بودیم تا برای این رشته، کمترین زیرساخت‌های انسانی را فراهم کنیم تا بتواینم در حوزه قهرمانی فعالتر عمل نماییم. البته باید یادآور شوم ایران در رشته بوکس از ظرفیت‌های بالقوه فراوانی برخوردار است که گواه این مسأله، اعزام تیم ملی ایران، پس از بازگشایی فدراسیون به بازی‌های آسیایی پکن بود که یک نشان نقره و یک مدال برنز به دست آمد.
▪ در آغاز راه‌‌اندازی بوکس، برخی‌ها اشکال می‌گرفتند که نباید این رشته در ایران فعال باشد و این رشته حرمت دارد؛ چگونه از کمند این اتهامات خارج شدید؟
ـ ناطق‌نوری: اولاً مراجع معظم برای این رشته حرمتی قایل نشده‌اند و فعالیت بوکس را با اشکال ندانسته‌‌اند. از طرفی دیگر، بنده بارها خدمت مراجع رفتم که برخلاف چنین اظهاراتی نظر مساعد داشتند و هیچ مخالفتی با این رشته ورزشی ابراز نکردند. نباید اجازه داد چنین مسائلی درباره یک رشته ورزشی که سلامت جسمی و روحی ورزشکار را تضمین می‌کند، بیان شود چرا که لطماتی را به همراه دارد.
▪ لطماتی مثل صدور نکردن مجوز برای فعالیت این رشته در نیروهای مسلح، مدارس و دانشگاه‌ها و یا عدم به تصویر کشیده شدن در سیما؟
ـ ناطق‌نوری: شاید، البته اینها دلایل متعددی دارد، اما به هر ترتیب، در دوران پیش از انقلاب چنین فرصت‌هایی را داشتیم که هم‌اکنون برای رشد این رشته از آنها محروم مانده‌ایم. از نیروهای مسلح و مراکز آموزشی نیز بگذریم، صداوسیما می‌توانست در این زمینه فوق‌العاده مؤثر واقع شود، اما متأسفانه، این رشته مدال‌آور سهم خیلی محدودی از ساعات فراوان برنامه‌های ورزشی در اختیار دارد.
▪ پس فضای لازم برای رشد بوکس فراهم نبود؟
ـ ناطق‌نوری: با وجود این، ما در این دوره بیست ساله، به مراتب بیشتر از چند دهه فعالیت این رشته در قبل از انفلاب، نتیجه گرفتیم و افتخارات ما در این سال‌ها هرگز با نتایج به دست آمده در مدیریت‌های پیش از سال ۵۷ قابل قیاس نیست. ملی‌پوشان بوکس در چندین المپیک اخیر حضور داشتند و هرچند موفقیتی از این حضورها حاصل نیامد، اما نشان دادند در حال رشد و پیشرفت هستند.
▪ با این تفاسیر توانسته‌اید در حوزه قهرمانی و حرفه‌ای جایگاه مناسبی را میان رشته‌های ورزشی مدال آور به دست آورید؟
ـ ناطق‌نوری: تلاش کردیم از موقعیت‌ها بیشترین استفاده ممکن را داشته باشیم تا این رشته در سطح اول ورزش جایگاهی تثبیت شده داشته باشد که البته اعتقاد دارم به عنوان رشته‌ای مدال‌آور جا افتاده است، اما هنوز با شرایط مطلوب فاصله داریم. با سازمان تربیت بدنی و کمیته ملی المپیک روابط حسنه‌ای برقرار است و امور به سرعت پیگیری می‌شود که در نهایت آثار مثبتش برای رشته بوکس ماندگار خواهد بود.
▪ با این اوصاف، به چند درصد از اهدافی که از بیست سال پیش در پی آن بودید، دست یافته‌اید؟
ـ ناطق‌نوری: اگر به ما امکانات می‌دادند، امکان بلندپروازی فراهم بود، ولی با توجه به شرایطی که گفتم، به ۱۰۰ درصد اهدافمان باز هم نمی‌رسیدیم. مگر با ۲۵۰ میلیون تومان چقدر می‌توان جلو رفت؟ اگر یک میلیارد تومان اعتبار بدهند، می‌توانیم دست‌کم در آسیا پایین‌تر نیاییم ولی با این بودجه نباید به دومی آسیا نیز فکر کرد! پیش از انقلاب اسلامی ایران، کشورهای تازه استقلال یافته شوروی جزو آسیا نبودند و در رویدادهای اروپایی شرکت می‌کردند، اما پس از انقلاب ایران و استقلال این کشورها، برخی از آنها در مسابقات آسیایی حضور یافتند که قاره پرچم‌دار نیز هستند که این مسأله به مراتب کارمان را دشوار کرده است. به هر حال، ما هر آنچه از دستمان برمی‌آمد انجام دادیم؛ «لاَ یُکَلِّفُ الله نَفْسًا إِلاَّ وُسْعَهَا».
▪ سازمان تربیت بدنی، تمرکز خود را چه از لحاظ برنامه‌ریزی و چه از لحاظ اعتباری بر ساخت و سازها گذاشته است؛ این مسأله شامل حال بوکس نیز شده است؟
ـ ناطق‌نوری: چند سالی است پیگیر احداث آکادمی بوکس کشور در مجموعه ورزشی آزادی هستیم که آقای علی‌آبادی دستور دادند تا دو سال آینده پایان یابد. ما در استان‌ها به ویژه تهران، کمبود سالن اختصاصی را کاملاً حس می‌کنیم که در حال پیگیری برای احداث و یا در اختیار گرفتن چنین فضاهایی هستیم.
▪ پس نباید مشکلات چندانی برای اداره فدراسیون بوکس داشته باشید.
ـ ناطق‌نوری: ببینید، شخصاً حقوق بگیر مجلس هستم و در فدراسیون برای رضای خدا کار می‌کنم، نایب رئیسم هم کارخانه دار است، دبیرمان تا چند وقت پیش حقوق نمی‌گرفت و دیگر عوامل فدراسیون نیز کم خرج و ایثارگرانه کار می‌کنند و به‌‌اندازه کارگر طبق قانون کار حقوق می‌گیرند! اینها را گفتم که بدانید فدراسیون برای مجموعه فعال در آن منافعی ندارد و خوشبختانه شاید کم هزینه‌ترین باشیم. باید بار دیگر تأکید کنم که اعتبارات مهمترین دغدغه ای است که پیگیرش هستیم. ما هنوز به تعداد بوکسورهای کل کشور، یک کلاه و دستکش نداریم. در دو سال برای ورود لوازم ورزشی صد هزار دلار گرفتیم، در حالی که هر جفت دستکش ۳۸ دلار است و این بودجه جواب دو استان را هم نمی‌دهد. اگر رشد بوکس را می‌خواهیم به اعتباراتی دو چندان نیازمندیم و نمِی توانیم با اتکا به داشته‌های کنونی‌مان برای دستیابی به جایگاه‌هایی بهتر تلاش کنیم.
▪ برای حضور در المپیک پکن، سه سهمیه به دست آوردید که انتظار بیشتر از اینها را از مشتزنی ایران داشتیم؛ برای حضور مؤثر در المپیک پکن که میدانی بزرگ و سنگین است و دستیابی به مدال در این میدان امیدی دارید؟
ـ ما هیچ امیدی نداریم! تنها تلاش می‌کنیم که بتواینم از بیشترین توانمان، بهترین بهره برداری را داشته باشیم. در آنجا همان گونه که گفتید، کار بسیار سخت است و ما تمام تلاشمان را با هدف نتیجه گیری به کار می‌بندیم.
▪ در دوره ریاست «انور چودری» بر انجمن بین‌المللی بوکس آماتور، مشتزنی جهان کاملاً مافیایی بود که شواهد و قراین نشان می‌‌هد با آمدن رئیس تایوانی این تشکیلات نیز اتفاقات گذشته در حال تکرار شدن است؛ با بنده هم عقیده نیستید؟
ـ ناطق‌نوری: البته هم‌اکنون وضعیت خیلی بهتر شده و حق کشورها را خیلی بهتر می‌دهند، منتها این مسائلی که گفتید، اجتناب ناپذیراست و هر کشوری که کرسی‌های اینچنینی را در اختیار بگیرد، برای بهره‌بردای اینچنینی تلاش می‌کند و ما به این قبیل مسائل عادت کرده‌ایم. با این حال بر این باورم آقای «وو» از پیشینیان دقت بیشتری می‌کند.
▪ تصور نمی‌کنید از دانش محدودی در رشته مشتزنی نسبت به دیگر مدعیان جهان که با دانش روز پیش می‌روند، برخورداریم؟
ـ ناطق‌نوری: مطمئناً از نظر تکنیکی کمبودی نداریم و شاید از لحاظ تاکتیکی کمبودهایی باشد که ما هم با حضور برترین‌های جهان در پی رفع این نقیصه هستیم. این‌که بوکسورهای ما تا سه راند به خوبی مبارزه می‌کنند، اما در راند چهارم خالی می‌کنند، یا به این موضوع بازمی‌گردد که بدنسازی خوبی نداشته‌‌اند و یا واقعاً کار نشده که در این زمینه می‌خواهیم محرابیان مربی مطرح ارمنستان را بیاوریم که می‌تواند در مباحث تاکتیکی مؤثر واقع شود و اگر بتوانیم دو مربی روس نیز برای جوانان و نوجوانان بیاوریم. کادر فنی تیم‌های ملی زحمات فراوانی را متحمل شده‌‌اند که باید برای ارتقای بازدهی‌شان مطالعه بیشتری داشته باشند و این ضرورت همیشه ملموس است.
▪ بوکس ایران با حدود هفتاد سال سابقه، هنوز کمیته‌ای به نام پیشکسوتان ندارد؛ این مسأله را برای این رشته که انبوهی پیشکسوت دارد، یک نقطه ضعف تلقی نمی‌شود؟
ـ ناطق‌نوری: ما یک هیأت رئیسه داریم و همچنین یک اتاق فکر که از این پیشکسوتان در این بخش‌ها استفاده می‌کنیم. بوکس برای پیشکسوتان خطرناک و ممکن است با فعالیت آسیب ببینند!
▪ اما متوسط سنی مسئولان سازمان لیگ که حوزه پرمشغله تلقی می‌شود، در حدود شصت سال است؛ این مسأله با توجه به پاسخ قبلی‌تان یک پارادوکس به وجود می‌آورد؛ برای این مسأله چه پاسخی دارید؟
ـ ناطق‌نوری: مسئولانی که می‌گویید، به تازگی بازنشسته شده‌‌اند و تلاش خواهیم کرد برای برگزاری لیگ بوکس۸۷ از نیروهای جوان استفاده بیشتری داشته باشیم.
▪ قدری از مسائل مرتبط با فدراسیون بوکس خارج شویم؛ در انتخابات دوره‌های گذشته شاهد بودیم که مردم نسبت به حضور ورزشی‌ها چه در انتخابات مجلس و چه در شوراها اقبال کم نظیری نشان می‌دادند و تقریباً انتخابشان قطعی بود که همین مسأله باعث شد در بیشتر لیست‌های جریان‌های سیاسی، ردپای ورزشی‌ها به چشم بخورد، اما در پایان اعلام نتایج مشخص شد که مردم انگیزه‌شان را برای حمایت از ورزشی‌ها از دست داده‌‌اند؛ این اتفاق را به مثابه سلب اعتماد از ورزشی‌ها تعبیر می‌کنید یا مسأله دیگر؟
ـ باید بررسی کرد و در آخر نوع تحلیل مردم از عدم رأی دادن به ورزشی‌ها نیز اهمیت دارد. به نظر بنده، مردم صرف نظر از شهرستان‌ها، به این نتیجه رسیدند که عمده مشکلاتشان در حوزه‌های اقتصادی، سیاسی و اجتماعی است و چهره‌های منتسب به این حوزه‌ها، می‌توانند در جهت رفع این مسائل در منطقه‌شان مؤثرتر واقع شوند، برای همین، به سمت چهره‌هایی با این سوابق رفتند تا روند رفع مشکلاتشان تسهیل شود. عیب از ورزشی‌ها نیست، عیب از مشکلات جامعه است و مردم نیز برای رفع این نقیصه‌ها همان گونه که اشاره کردم، دیگر گروه‌ها را مؤثرتر تشخیص داده‌‌اند.
▪ یک بار دیگر از منطقه نور و محمودآباد نماینده مجلس شورای اسلامی شدید؛ لیست‌ها در انتخاب شما تأثیری داشتند؟
ـ ناطق‌نوری: باور کنید اصلاً نمی دانم در کدام گروه حضور داشتم و تصور می‌کنم در همان گروهی قرار داشتم که دیگر اصولگراها حضور داشتند! البته باید خاطرنشان کنم در منطقه ما به گروه‌ها و جناح‌ها چندان اهمیت نمی‌دهند و با کسی هستند که انیس و مونسشان باشد، نه وکیل و موکل و همین رفاقت با مردم است که اهمیت دارد. مردم کسی را قبول دارند که به صورت شفاف و روشن پیگیر امورشان باشد و ما در این ارتباط پیچیدگی نداریم. به هر روی، این مسأله نیز وجود داشته که چون همه این گروه‌ها از ریشه‌های انقلاب هستند و ما هم از ریشه‌های انقلاب هستیم، در هیچ دوره‌ای به جز من، در نور و محمودآباد کاندیدایی را معرفی نکرده‌اند.
▪ نهایتاً اشاره نکردید، مردم با چه انگیزه‌ای برای هفتمین بار حضرت‌عالی را در این حوزه انتخاب کرده‌اند؟
ـ ناطق‌نوری: به هر حال باید یک چیزهایی دیده باشند که چنین استقبالی می‌کنند! همان‌گونه که عرض کردم، اعتماد و دوستی متقابلی میان بنده و مردم نور و محمود آباد است و کارهایی نیز انجام داده‌ایم که به نظر می‌رسد، نزد مردم نیز مقبول واقع شده است.
▪ در بیشتر نقاط کشور، شاهد این مسأله بودیم که حامیان دولت توانستند بیشترین کرس‌‌های مجلس را در دور اول از آن خود کنند. این اقبال را به مفهوم پذیرش شعارها و برنامه‌های دولت نهم تلقی می‌کنید یا موضوع دیگری در میان است؟
ـ ناطق‌نوری: اساساً اگر مردم شکمشان خالی باشد، باز هم علاقه‌مند هستند مسئولانشان با مهربانی و بدون فاصله با آنها برخورد کنند. آقای احمدی‌نژاد می‌رود در روستاها با مردم گپ می‌زند که مرسوم نبود. به همین دلیل اگر توجه کرده باشید در کلان‌شهرها، کمتر شاهد چنین مسأله‌ای بوده‌ایم و این مسأله در شهرهای کوچک‌تر بیشتر صادق است.
▪ در دوره گذشته، عضو هیأت رئیسه مجلس بودید؛ این دوره نیز در هیأت رئیسه ملاقاتتان می‌کنیم؟
ـ ناطق‌نوری: [پس از سکوتی کوتاه] این که دعاست! ولی همه چیز به نظر نمایندگان مجلس بستگی دارد که به ما اعتماد کنند.
▪ در فراکسیون ورزش مجلس هشتم نیز به عنوان رئیس حضور خواهید داشت؟
ـ ناطق‌نوری: در این باره تصور می‌کنم باید قدری صبر کرد. برای مجلس هفتم نیز از بنده خواستند که رئیس فراکسیون ورزش شوم، اما من گفتم چون خادم قهرمان کشتی جهان است، او باشد بهتر است.
▪ شما علاوه بر مجلس و فدراسیون، در رأس هیأت مدیره سایپا نیز حضور دارید؛ تصور نمی‌کنید بهتر باشد در یک مسئولیت فعالیت داشته باشید تا هم تمرکزتان روی حوزه کاری‌تان افزایش یابد و هم به دلیل فشار کاری احیاناً بازدهی‌تان کاهش نیابد؟
ـ ناطق‌نوری: من مردی هستم که به گواه دوستان خستگی را خسته کرده‌ام! در فدراسیون بوکس، بیشتر بر فعالیت نایب رئیس و دبیر نظارت می‌کنم و کار چندانی نداریم، در امدادخوردو نیز که چیز چندان پیچیده‌ای نیست، به صورت ماهیانه جلسه‌ای داریم که نقطه نظراتمان را برای خدمت‌رسانی بهتر ارایه‌ می‌دهیم و آنجا نیز با حجم کاری بالایی روبه‌رو نیستم. پس تنها مجلس می‌ماند که امور مربوط به این حوزه را پیگیری می‌کنیم.

مهدی خرم‌دل