عملکرد صنعت و بازار فولاد ایران طی ۴ سال گذشته

نشریه برنامه در گزارشی وضعیت بازار داخلی فولاد و محصولات فولای كشور و تاثیرپذیری آن از بازار جهانی طی ۴ سال اخیر را بررسی و منتشر کرد.
در این گزارش آمده است ؛ رشد قیمت جهانی فولاد و محصولات فولادی در یك فاصله زمانی كوتاه در بازار داخلی نیز تأثیر گذاشته است. روند قیمتها نشان می‌دهد كه از ماههای پایانی سال ۸۴ قیمت این محصولات در كشور رشد پیدا كرده، البته دولت نیز با تلاشی كه در راه بازگرداندن تعادل به بازار انجام داده است توانسته التهاب بازار داخلی را كاهش دهد.
●تولید
تولید محصولات فولادی كشور در سال ۱۳۸۱ معادل ۷۰۲۸ هزار تن بوده این تولیدات با رشد متوسط سالانه ۹/۱۱ درصد در سال ۸۴ به ۹۸۶۴ هزار تن افزایش یافته است. در سال ۸۴ ورق گرم با ۴۷۳۵ هزار تن معادل ۴۸درصد میلگرد با ۲۷۰۷ هزار تن معادل ۵/۲۷ درصد و تیرآهن با ۱۵۳۸ هزار تن و ۶/۱۵ درصد به ترتیب بیشترین سهم را در تولید محصولات فولادی داشته اند. طی دوره ۱۳۸۴، ۱۳۸۱ ورق گرم با نرخ رشد متوسط سالیانه، معادل ۲۳ درصد و میلگرد با ۷درصد دارای رشد مثبت تیرآهن و ورق سرد به ترتیب با منفی ۱/۵ و منفی۳/۳ از رشد منفی برخوردار بوده اند.
●واردات
در سال ۱۳۷۷ واردات انواع محصولات فولادی به كشور معادل ۱۶۴۹۷۴۲تن بوده این رقم با متوسط نرخ رشد سالانه حدود ۲/۲۲ درصد در سال ۸۴ به ۶۷۰۲۱۴۸ تن رسیده است. بیشترین محصولات فولادی وارداتی كشور در سال ۱۳۷۷ به ترتیب ورق‌های گرم با ۶۲۰۲۴۳ تن ورق های قلع اندود و رنگین با ۳۲۷۱۳۱ تن و پروفیل و تیرآهن با ۲۰۸۹۴۹ تن بوده است.
در سال ۱۳۸۴ بیشترین واردات به ترتیب همچنان شامل ورق های گرم با ۲۰۵۷۷۶۸ تن شمش فولادی با ۱۹۴۲۲۹۷ تن، ورق‌های سرد با ۷۰۶۲۳۴ تن و پروفیل و تیرآهن با ۵۶۲۷۵۴ تن بوده است.
●صادرات
صادرات انواع محصولات فولادی از كشور در سال ۸۳ معادل ۲۰۱۰۵۱۶ تن بوده است و این صادرات در سال ۸۴ با ۲۶درصد رشد به رقم ۲۵۳۸۴۲۴ تن رسید. آمارها نشان می دهد صادرات كشور از سال های ۱۳۸۱ تا سال ۸۴ به طور متوسط سالانه حدود ۲/۲۷ درصد رشد كرده است.
نوسانات ماهانه قیمت محصولات فولادی از مهرماه ۸۲ تا اردیبهشت ۸۵
طی دو سال گذشته تحولات عظیمی در اقتصاد جهان اتفاق افتاده كه در این بین تغییر وضعیت بازار و قیمت فولاد و دیگر فلزات پایه بسیار چشمگیر و شاخص بوده است علت اصلی تغییرات قیمت افزایش تقاضا در كشورهای پرمصرف چین و هند و تحولات سیاسی در جهان بوده كه البته به دنبال راه اندازی بازار بورس فلزات تهران دامنه این تحولات از اواخر سال ۱۳۸۲ در بازار داخلی ایران نیز انعكاس یافت. با بررسی مقایسه نوسان قیمت جهانی و داخلی می توان تأثیر فرآیند فوق را در بازار محصولات فولادی كشور دنبال كرد.
▪تیرآهن: قیمت جهانی تیرآهن از ۲۸۰ دلار در مهرماه ۸۲ به ۴۶۵ دلار در فروردین ماه ۸۳ افزایش یافت. آنگاه این رشد از فروردین ۸۳ تاخرداد ۸۴ از یك ثبات نسبی برخوردار و سپس كاهش قیمت آغاز شد. به طوری كه قیمت تیرآهن از ۴۵۵ دلار در خردادماه ۸۴ به ۳۹۰ دلار كاهش یافت و قیمت این محصول تا آذر ۸۴ همچنان در مرز ۳۹۰ دلار باقی ماند و پس از آن روند افزایشی قیمتها آغاز شد به طوری كه قیمت این محصول در سال ۸۵ به مرز ۵۲۰ دلار رسید.
متوسط قیمت بورس ایران نیز كماكان از این روند تبعیت كرده است. به طوری كه قیمت تیرآهن از ۳۱۵۷ هزار ریال در مهرماه ۸۲ به ۴۱۸۵ هزار ریال در فروردین ماه ۸۳ رسید ولی برخلاف روند جهانی در آن دوره كاهش قیمت تیرآهن در بازار داخل زودتر از قیمت جهانی اتفاق افتاد به طوری كه در مهرماه ۸۳ از ۳۹۶۶ هزار ریال به ۳۶۰۵ هزار ریال در آبان ماه تنزل كرد اما كماكان از یك ثبات قیمت نسبی تا شهریور ۸۴ برخوردار بود از آبان ماه ۸۴ افزایش قیمت تیرآهن در بورس ایران با اندك تغییری آغاز شد و این روند تا اردیبهشت ۸۵ همراه با افزایش قیمتها دربازار جهانی ادامه یافته است.
▪میلگرد: تغییرات قیمت جهانی میلگرد در مهرماه ۸۲ معادل ۲۶۵ دلار بوده است. روند افزایش قیمت این محصول نیز كماكان با روند قیمت سایر محصولات فولادی از جمله تیرآهن هماهنگی نشان می دهد. به شكلی كه قیمت این محصول نیز در فروردین ماه ۸۳ به بالاترین قیمت خود یعنی ۴۴۶ دلار رسید. آنگاه با نوسانات كم دامنه تا اردیبهشت ۸۴ قیمت آن همچنان در بالای مرز ۴۰۰ دلار باقی ماند و از آن تاریخ روند كاهشی پیدا كرد و تا اسفند سال ۸۴ همچنان در زیر مرز ۴۰۰دلار باقی ماند ولی از ابتدای سال جاری در ادامه روند افزایشی كه از آذر ۸۴ خود را نشان داده بود به بالای مرز ۴۰۰دلار رسید.
قیمت این محصول در بورس فلزات تهران نیز از روندی مشابه قیمت جهانی از مهرماه ۸۲ تا فروردین ماه ۸۳ تبعیت كرده است به طوری كه قیمت آن از ۲۸۲۲ریال در مهرماه ۸۲ به ۴۴۲۵ ریال در فروردین ماه ۸۳ رسید آنگاه با نوسان های كم دامنه تا خردادماه ۸۴ ضمن كاهش نسبی همچنان در بالای مرز ۴۰۰۰ ریال به ازای هر تن باقی ماند و از آن تاریخ نیز مطابق قیمت جهانی قیمت این محصول نیز روند كاهشی پیدا كرد. میلگرد همزمان با افزایش قیمت جهانی آن روند افزایشی قیمت خود را با تأخیری چند ماهه در ایران آغاز كرده است و از ابتدای سال جاری نیز این افزایش قیمت نمایان تر شده و به عدد ۴۳۲۳ ریال در اردیبهشت ماه سال ۸۵ رسیده است.
▪ورق گرم: قیمت ورق گرم در مهرماه ۸۲ معادل ۲۹۱ دلار بوده است ولی قیمت این محصول نیز در بازارهای جهانی مطابق با سایر محصولات فولادی روندی افزایشی را طی كرد. به طوری كه پس از یك سال در مهرماه ۸۳ به بالاترین قیمت خود یعنی ۵۸۵ دلار رسید اما پس از آن قیمت این محصول رو به كاهش گذاشت. به طوری كه در تیرماه ۸۴ به قیمت ۳۷۸ دلار رسید و قیمت ورق گرم تا بهمن ماه ۱۳۸۴ با نوساناتی اندك نیز زیر مرز ۴۰۰دلار باقی ماند اما از اسفندماه ۸۴ با افزایش قیمت رو به رو شده است به طوری كه طی مدت ۲ ماه قیمت آن به بالای مرز ۵۰۰ دلار در اردیبهشت ۸۵ رسید.

منبع : مجله گسترش صنعت