ترافیک میهمان همیشگی خیابان های پایتخت

ناکافی بودن وسایل حمل و نقل عمومی و تجهیز نکردن ناوگان حمل و نقل شهری پیش از اجرای طرح سهمیه بندی از منظر بسیاری از کارشناسان نه تنها در کاهش ترافیک نقش نداشته بلکه سبب افزایش روز افزون آن نیز شده است بطوریکه اتلاف وقت های طولانی در صف های اتوبوس، تاکسی و مترو معضل شهری است که با از را رسیدن فصل سرما شدت می یابد.
شلوغی، ازدحام، استرس و هزاران واژه دیگر که به همراه خود بار منفی دارند تنها با شنیدن کلمه «ترافیک» معنا پیدا می کنند. کلمه ای که نماد اتلاف وقت های مفید و سردردهای عصبی است. روزانه هریک از شهروندان تهرانی به طور متوسط دو ساعت از زمان مفید خود را پشت چراغ قرمزها در میان انبوه خودروها سپری می کنند.
وجود بیش از سه میلیون خودرو در سطح شهر تهران که با ورود روزانه بیش از هزار دستگاه همراه است پدیده ای است که لحظه به لحظه شدت پیدا می کند. این در حالی است که دیگر فرا رسیدن فصل سرما نیز بر نگرانی کارشناسان حمل و نقل ترافیک می افزاید.در حال حاضر در تهران ۵۰ میلیون متر مربع سطح سواره رو وجود دارد که با احتساب ۴۹ متر مربع سطح برای تردد هر خودرو، در حدود ۱۰۰ میلیون متر مربع دیگر برای تردد خودروها نیاز است که تنها با اصلاح هندسی خانه ها و خیابان های قدیمی مهیا می شود.
ضعف حمل و نقل عمومی که تنها ۱۲ درصد حمل و نقل شهری را بر عهده دارد از یک سو و استفاده بیشتر شهروندان از خودروهای شخصی از سویی دیگر نیز سبب شده است خط منحنی اتلاف وقت و هزینه ها در ترافیک های سنگین شهر تهران سیر صعودی پیدا کند.«امید برزویی» کارشناس حمل و نقل شهری در گفت وگو با شهر در مورد موانع برطرف کردن ترافیک شهر تهران می گوید: یکی از دلایل افزایش توقف خودروها در سطح شهر تهران، خلا مدیریت واحد شهری است. به طور مثال انجام پروژه های عمرانی و تعمیراتی شهری در مناطق مختلف شهر از سوی یک سازمان بدون هماهنگی با سازمان های دیگر و تداخل عملیات عمرانی، بارها و بارها دلیل کم شدن سطح سواره روی خیابان ها شده و رفت و آمدهای خودروها را مختل ساخته است.
همچنین شماره گذاری بی حد و حساب خودروها در سال های اخیر بدون در نظر گرفتن گنجایش سطح خیابان ها نیز یکی دیگر از علل افزایش ترافیک بوده است.
حل مشکلات کلانشهرها از جمله تهران محتاج مدیریت واحد شهری و برنامه ریزی های بلند مدت است تا گره بسته ترافیک هرچه سریعتر باز شود.مدیریت واحد شهری اصلی است حیاتی برای اداره امور شهرها که در سا ل های اخیر کارشناسان و مسئولان شهرداری بارها بر لزوم اجرای آن مطرح کردند اما برخلاف اصل ۴۴ قانون اساسی تفویض وظایفی مانند رسیدگی به وضعیت آب، برق، گاز شهری روند کندی داشته و ضرورت وجود این شیوه نوین اداره امور شهری، کم اهمیت پنداشته شده است.
از سویی دیگر در ماه های اخیر سهمیه بندی سوخت نیز فشار ترافیک شهری را افزایش داده است به طوری که محمدباقر قالیباف شهردار تهران در خصوص ترافیک تهران می گوید: ترافیک معضل شماره یک مردم تهران است که تازگی ندارد.در حال حاضر به رغم سهمیه بندی بنزین، حجم ترافیک تهران نسبت به ماه مشابه سال گذشته افزایش یافته است.
در حالی که مصرف بنزین با اجرای طرح سهمیه بندی ۲۰درصد کاهش داشته است. مسعود نعمت اللهی مدیر مرکز نظارت و کنترل ترافیک تهران در این زمینه می گوید: براساس آمارهای به دست آمده از سیستم کنترل هوشمند مرکزی و چراغ های راهنمایی، مقایسه آماری حجم ترافیک سه ماهه اخیر شهر تهران در مقایسه با مدت مشابه سال ۸۵، ۱۰/۴درصد افزایش داشته است، افزایشی که روز به روز عرصه رفت و آمد شهری را برای شهروندان تهرانی تنگ تر می کند و معضل ترافیک زدگی را در شهر تهران به وجود آورده است.
حمل و نقل عمومی کم توان استناکافی بودن میزان وسایل حمل و نقل عمومی و تجهیز نکردن ناوگان حمل و نقل شهری پیش از اجرای طرح سهمیه بندی از منظر بسیاری از کارشناسان نه تنها در کاهش ترافیک نقش نداشته بلکه سبب افزایش روز افزون آن نیز شده است بطوریکه اتلاف وقت های طولانی در صف های اتوبوس، تاکسی و مترو معضل شهری است که با نزدیک شدن به فصل سرما شدت می یابد. در راستای این مهم، جعفر ربیعی مدیرعامل مترو اعلام کرد پس از سهمیه بندی بنزین جابجایی مسافران در بخش اتوبوسرانی تنها در روزهای نخست افزایش یافت و در حال حاضر به حال عادی بازگشته است. وی تاکید کرده است انتظار کاهش ترافیک با سهمیه بندی بنزین از ابتدا بیهوده بوده است چرا که کم شدن بنزین سبب کم شدن میلیونی سفرهای شهری نشده است بلکه گره حمل و نقل شهری را کورتر کرده است.به گفته جعفر تشکری هاشمی، معاون حمل و نقل و ترافیک شهرداری در تهران روزانه ۱۵ میلیون سفر شهری انجام می شود این در حالی است که سهم مترو از این جابجایی ۱/۵ میلیون و سهم اتوبوسرانی ۴/۵ میلیون سفر بیشتر نیست و باقی حمل و نقل های شهری را خودروهای شخصی شهروندان و مسافرکش ها بر عهده دارن که حاکی از مصرف سوخت است.
● راه حل آخر
پیتر ادلمان مدیرعامل شرکت فویت توربو آلمان بهره گیری از سیستم حمل و نقلی BRT و مترو را راه حل کم خرج و در عین حال زود بازده برای حمل و نقل شهری کلانشهر تهران می داند و می افزاید: با توجه به رشد جمعیت پایتخت و بالا بودن آلودگی هوا، استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی، گسترش و توسعه مترو و راه اندازی BRT می تواند سریع ترین مسیر بهبود ترافیک تهران باشد.
به اعتقاد وی BRT بهترین جایگزین خودروهای شخصی در شهر شلوغی مانند تهران است که در کاهش اتلاف وقت و مصرف سوخت نقش بسزایی ایفا می کند و سطح استفاد از ظرفیت های شهری موجود در تهران را افزایش می دهد. به نظر می رسد تا به حال برنامه های پلیس، وزارت راه و سازمان ترافیک به بن بست خورده و افزایش سخت گیری ها و جریمه های رانندگی، ساخت جاده ها و راه های جدید و اصلاح هندسی معابر کمک چندانی به وضعیت موجود ترافیک نکرده است.
اما کارشناسان معتقدند اگر تولید خودرو به همین روال ادامه پیدا کند و اجرای برنامه های ویژه توسعه شبکه های بزرگراهی و جاده ای سرعت نگیرد و توجه کافی و بودجه لازم در سیستم حمل و نقل عمومی اعمال نشود، تا چند سال آینده شهر تهران به پارکینگ خودرو تبدیل می شود و رفت و آمد خودروها و تردد در سطح سواره روی خیابان ها به آرزویی دست نیافتنی تبدیل خواهد شد.

منبع : روزنامه ابتکار