آماده پرواز

پرواز بر فراز بام جهان می‌تواند مشكل و پردردسر باشد. سرزمین كوهستانی تبت پرخطر است و آب و هوای ناپایداری دارد.
گاهی امواج رادار آن منطقه را پوشش نمی‌دهد. اما ریسیورهای جی.پی.اس در خطوط هوایی ۷۵۷ چین، موقعیت هواپیما را در چندمتری سراشیبی یك دره عمیق و طولانی، در اطراف رشته كوهی نامساعد، تاجایی كه در پایین، به باند فرودگاه لین‌ژی برسد، مشخص و تثبیت نموده‌اند.
طبق گفته ناوروس ، شركت نصب‌كننده سیستم هدایت هواپیما (RNP) در لین‌ژی، كمك‌های زمینی متداول در این منطقه برای جهت‌یابی دقیق هواپیما، تاثیر چندانی ندارد، این منطقه ۹۶۷۰ پا از سطح دریا ارتفاع دارد.
سیستم RNP، امكانات الكترونیك هواپیما را در یك هواپیمای مسافربری با جی.پی.اس تركیب كرده است تا خلبانان را در مسیر گردنه‌های خطرناك كوهستانی تا رسیدن به فرودگاه راهنمایی كند.
چین تصمیم دارد چندین دستگاه از این سیستم را نه تنها در محل‌هایی كه فرود و پرواز هواپیما مشكل است بلكه در فرودگاه‌های پرازدحام نیز نصب كند. امكان جهت‌یابی دقیق هوایی به این معنی است كه خطوط هوایی می‌تواند با همان فضای پیشین، ظرفیت بیشتری را كنترل كند. با توجه به اینكه در هوای نامساعد هم از این پس به جای تغییر مسیر به سمت فرودگاه‌های دیگر، پرواز‌های ایمن وجود خواهد داشت ، سایر فرودگاه‌ها نیز در سراسر جهان، سیستم RNP را نصب می‌كنند، اما نیاز چین به این سیستم بسیار زیاد است. اگرچه چین كشور بزرگی است،‌ اما حریم هوایی آن هنوز تحت كنترل نظامی است. مناطق زیادی از خطوط هوایی بازرگانی در این كشور، به بهانه تمرینات نظامی محدود و مسدود می‌شود. سیستم‌های قدیمی كنترل ترافیك چین، تاخیر پروازها را بدتر می‌كند. مسافران در چین از صف‌های طولانی فرودگاه و از تاخیر پروازها خسته و كلافه می‌شوند، این اتفاق در آمریكا و اروپا هم می‌افتد. اما چین هنوز به سختی پروازها را اداره می‌كند.
سال گذشته، چین ۱۷۹میلیون مسافر هواپیمایی را جابه‌جا كرده است كه ۱۳۵میلیون داخلی و ۴۴میلیون مسافر پروازهای بین‌المللی بودند. دولت ادعا می‌كند سال آینده به دلیل برگزاری بازی‌های المپیك در پكن، علاوه بر ۱۵درصد افزایش معمول در سال، موج گسترده مسافرت هوایی در چین اتفاق خواهد افتاد.
در سال ۲۰۱۰ انتظار می‌رود این رقم به ۲۷۰میلیون نفر برسد كه باز هم از یك سوم كل پروازهای آمریكا در سال گذشته كمتر است. میزان تقاضا برای مسافرت هوایی در چین افزایش خواهد یافت اگر دولت چین صنعت هواپیمایی را آزادتر كند.
مسوول مسافرت‌های هوایی داخلی چین می‌گوید سه سال آینده بیش از ۱۴۰میلیارد یوآن (۱۷میلیارد دلار) صرف احداث ۴۲ فرودگاه جدید و ارتقای كیفیت سایر فرودگاه‌ها خواهد كرد. اما با همه این اوصاف، چین هنوز ۲۰۰ فرودگاه تجاری- مسافرتی خواهد داشت در صورتی كه كشور آمریكا ۲۰هزار فرودگاه تجاری- مسافرتی دارد و این در حالی است كه جمعیت آمریكا به سختی به یك‌چهارم جمعیت چین می‌رسد.
با رشد رفاه و افزایش تقاضای مسافرت هوایی در چین، پتانسیل ارتقای بازار هواپیمایی بسیار زیاد است.
ماهواره جهت‌یابی هوایی، تنها موضوع مورد توجه چین نیست. فرودگاه‌های پرازدحام موفقیتشان را مرهون مجاورت با مراكز بزرگ و پرجمعیت هستند. معمولا فرودگاه‌های جدید دور از شهرها ساخته می‌شوند و گاهی با تاكسی نمی‌توان به موقع به فرودگاه رسید.
در نتیجه، خطوط حمل و نقل زمینی مثل قطار‌های مغناطیسی می‌تواند خطوط ارتباطی خوبی برای حركت از شانگهای به فرودگاه بین‌المللی پودانگ باشد.
چین اولین معرف بلیت‌های الكترونیكی به جهان است. سال گذشته ۹۵درصد بلیت‌های ارائه‌شده در كشور، الكترونیكی بوده كه ۱۰درصد نسبت به سال ۲۰۰۵ افزایش یافته است. این میزان در كل جهان ۸۰درصد بوده است كه انتظار می‌رود به زودی به صد در صد برسد. اما برخی كشورها هنوز با این تغییر كاملا موافق نیستند.
علاوه‌بر این چین در حال سرمایه‌گذاری بر روی خطوط هوایی جدید است. مسوولان می‌گویند شركت حمل‌و‌نقل داخلی تصمیم دارد حجم ناوگان هوایی را دو برابر كند و بیش از ۱۵۰۰ خط هوایی در سال ۲۰۱۰ پوشش داده خواهد شد و در سال ۲۰۲۵ به ۴۰۰۰ خط هوایی می‌رسد. در حال حاضر چین، تعدادی خطوط هوایی منطقه‌ای كوچك ساخته است و تصمیم دارد تا سال ۲۰۲۰ با هواپیماهای جت بزرگ در بازار هواپیماسازی با هواپیماهای بوئینگ و ایرباس رقابت نماید.
● فیل‌ها هم پرواز می‌كنند
هند با ۵۰میلیون مسافر در سال گذشته (۲۶میلیون مسافر داخلی و ۲۴میلیون مسافر خارجی) هنوز به مراتب از چین عقب‌تر است. اما به‌تازگی میزان ترافیك هوایی هند ۳۰درصد در سال افزایش یافته است. در سال ۲۰۰۳، وقتی شركت حمل‌و‌نقل معروف هند، ایردكان ( Air Deccan) راه‌اندازی شد، نزدیك به ۱۲ شركت هواپیمایی ارزان‌قیمت شروع به فعالیت كردند كه بازار حمل‌و‌نقل مسافر را از خطوط هواپیمایی دولتی مثل ایندین ایرلاین، می‌ربودند. اما این رقابت به حدی شدید بود كه بسیاری از شركت‌ها خسارت می‌دیدند. به نظر می‌رسد تنها زمانی این صنعت سود خواهد داشت كه هندی‌ها به سمت مسافرت‌های هوایی روی بیاورند. پیش‌بینی می‌شود تا سال ۲۰۲۰ میزان مسافران هواپیمایی به ۲۰۰میلیون برسد.
شركت هواپیمایی ایندین اكنون با شركت دولتی هواپیمایی بین‌المللی ایرایندیا ادغام می‌شود. شركت‌های هواپیمایی جدید هند برنامه‌های بزرگی در پیش دارند. شركت كینگ فیشر كه متعلق به یك شركت بزرگ‌تر است، بخشی از ایردكان Air Deccan را خریداری می‌كند. كینگ فیشر دو سال پیش تاسیس شد و اكنون پنج هواپیمای ایرباس ۳۸۰A غول‌پیكر را در سرویس خود دارد. این شركت تصمیم دارد سرویس بین‌المللی خود را نیز راه‌اندازی كند، اما این كار نیاز به حوصله دارد.
با توجه به اینكه اولین هواپیمای ۳۸۰A در شهر دهلی‌نو و در هواپیمایی وی‌جی مالایا دیده شد، رییس شركت UB با اعتراض گفت: برای دولت هند بسیار عجیب و خجالت‌آور است كه هنوز اصرار دارد شركت‌های جدید هواپیمایی باید ۵سال سابقه پروازهای داخلی داشته باشند تا اجازه پروازهای خارجی را كسب كنند.
شركت‌های ارزان‌قیمت هواپیمایی در آسیا در حال تاسیس هستند كه به این بزرگ‌ترین بازار پرترافیك هوایی كمك می‌كند. شركت‌های هواپیمایی ارزان‌قیمت در حال حاضر ۱۰درصد ظرفیت حمل‌و‌نقل‌های منطقه‌ای را انجام می‌دهند كه طبق بررسی‌های دفتر مشاوره هوانوردی آسیا پاسیفیك (Asia Pacific) نسبت به ۶سال پیش كه تنها یك درصد حمل‌و‌نقل‌ها را پوشش می‌داد، پیشرفت نموده است. این مركز مشاوره همچنین می‌افزاید: شركت‌های كوچك مذكور در این بزرگ‌ترین بخش دنیا كه مسافرت‌های هوایی به سختی انجام می‌شود و خطوط هوایی تحت كنترل و پشتیبانی مستقیم دولت هستند، كمك موثری در تغییر وضعیت كنونی هستند.
یكی از این خطوط جدید، مربوط به مالزی به نام ایرآسیا Air Asia است كه در كوآلالامپور واقع شده و از پایانه‌ای ارزان‌قیمت اداره می‌شود. این شركت پروازهای خود را از تاریخ دسامبر ۲۰۰۱ آغاز كرده است و اكنون بیش از ۴۰مسیر آسیای جنوب شرقی و چین را پوشش می‌دهد. تونی فرناندز، مدیر اجرایی این شركت خط جدید هوایی را اداره می‌كند كه پروازهای طولانی‌مدت و ارزان‌قیمت دارند.
وی به شركت ایرباس سفارش هواپیماهای جدیدی داده است كه مجهز به صندلی‌های بیشتری است. اولین پرواز این سری هواپیماها در ماه سپتامبر آغاز می‌شود.
یكی دیگر از سرویس‌های هوایی جدید، اوسیس هنگ‌كنگ ایرلاین است كه به تازگی پرواز به مقصد لندن را آغاز كرده است و تصمیم دارد پروازهایی هم به اوكلند از طریق سانفرانسیسكو و نكوور داشته باشد. این طرح پروازهای ارزان‌قیمت به كشورهای اروپایی هم سرایت كرده است. مایكل اولری، مدیر اجرایی رایان‌ایر (Ryanair) در ایرلند، یك شركت هواپیمایی ارزان‌قیمت را اداره می‌كند و تصمیم دارد مسافرت‌های مستقل هوایی طولانی مدت در مسافت‌های دور را راه‌اندازی نماید.
دلیل اینكه مسافرت‌های طولانی مدت و ارزان‌قیمت را از مسافرت‌های كوتاه‌مدت جدا نگه می‌دارند این است كه هر كدام از این دو سفر الگوی تجاری خاص خودشان را دارا هستند. استیلوس هاجی-یانو، بنیانگذار ایزی جت در بریتانیا می‌گوید: مسافرت‌های طولانی‌مدت، خسته‌كننده هستند و خیلی هم به مذاق مشتریان خوش نیست. بعضی از مسافران حاضرند پول بیشتری پرداخت كنند اما در طول سفر هوایی احساس راحتی كنند. كار شما كمی مشكل‌تر می‌شود. لازم است پذیرایی بسیار گوارا و تازه باشد (حتی اگر مجبور شدید خوراكی‌های تازه را به مسافران بفروشید)، وسایل سرگرمی و كاركنان و خدمه بیشتری نیاز دارید.
به همین دلیل، خطوط هوایی بزرگ و معتبر، دو نوع فروش در یك مسیر دارند كه نوع مسافرت كوتاه‌مدت گران‌قیمت‌تر و مجهزتر از میزان مورد نیاز سرویس‌دهی می‌شود. سر استیلوس كه سال پیش لقب شوالیه گرفت این گفته را تایید می‌كند و ۵۰درصد تسهیلات بریتیش ایرویز در مسافرت‌های كوتاه را شركت ایزی‌جت پرداخت می‌كند.
مركز هوانوردی آسیا پاسیفیك توضیح می‌دهد كه مسافرت‌های درازمدت و ارزان ممكن است به سوددهی مسافرت‌های كوتاه نباشد، اما با این همه معتقد است كه این مسافرت‌های ارزان كمكی هستند برای ایجاد تغییر. اگر این روش كه در آسیا پایه‌گذاری شده نتیجه خوبی داشته باشد، انتظار می‌رود كه در خطوط بین‌المللی هم شركت‌های زیادی این مدل پروازها را گسترش دهند.این اتفاق میزان تقاضای سوخت برای هواپیمایی‌های جدید را افزایش خواهد داد.
با توجه به رشد مسافرت‌های هوایی در سراسر آسیا، انتظار می‌رود كه سهم بزرگی از سفارشات هواپیماهای جدید مربوط به این منطقه شود. صنعت هواپیمایی هند در این ۱۰سال اخیر، ۲سال از متوسط جهانی جوان‌تر است. برخی از شركت‌های هواپیمایی ایالات متحده پروازهای ۲۰ساله دارند. به طور كل، شركت‌های ارزان‌قیمت در آمریكا، اروپا و آسیا پروازهای جوان‌تری دارند.
اما یكی از قدیمی‌ترین خطوط هوایی آسیایی، سنگاپور ایرلاین، ده‌ها سال است كه یكی از جوان‌ترین هواپیمایی‌های بازار مسافرت‌های هوایی باقی‌مانده است. عمر هواپیماهای آن به ۶سال می‌رسد. به دلیل تاخیر دریافت سفارش‌های هواپیماهای ایرباس A۳۸۰ كه به دلیل مشكل تولید، هنوز تحویل داده نشده متوسط سن هواپیماها كمی افزایش یافته است. این شركت امیدوار است كه اولین پروازهای خود را با این هواپیماها به سمت سیدنی و لندن در پاییز امسال انجام دهد. این هواپیماها ظرفیت ۵۵۰نفر دارد كه شركت سنگاپور ایرلاین در سه كلاس آن را طراحی نموده است.

مترجم: مریم صدیق زنده

منبع : روزنامه دنیای اقتصاد