افزایش قیمت نفت راه میانبرتوسعه

دوران نفت به سر نیامده; اما پایان دوران نفت ارزان قطعا فرارسیده است. اکنون دیگر نفت بشکه ای ۳۰۰ دلار یک افسانه نیست و کارشناسان، بانکدارها و نظامیان باید خود را برای این وضعیت جدید آماده کنند. روزنامه لیبراسیون در تحلیلی از اوضاع جهانی بازار نفت نوشته است; دنیا روزبه روز تشنه نفت می شود و این مشکل رو به افزایش است. مصرف فزاینده جهانی و تنش های ژئوپلیتیک، باعث افزایش باورنکردنی قیمت نفت شده اند.
این وضعیت هم پیامدهایی مثبت دارد و هم تبعات منفی را همراه خویش به بار می آورد. آن هایی که نگاهی خوشبینانه نسبت به این وضعیت دارند، تصور می کنند که تکنولوژی و پول به دست آمده از نفت گران باعث خواهد شد ذخایر جدیدی کشف شوند. اما عده ای دیگر بر این اعتقادند که با وجود تکنولوژی هم تا دو دهه دیگر دوران نفت به سر خواهد آمد و جهان وضعیت نوینی را به خود خواهد گرفت.
آن ها حتی پا را از این هم فراتر گذاشته و احتمال می دهند که تا یک دهه دیگر نفت به پایان عمر خود برسد. این روزنامه فرانسوی در ادامه می نویسد; قبل از پایان دوران طلای سیاه، جهان به شدت در معرض دگرگونی های بنیادین قرار خواهد گرفت; زیرا تا آن زمان قبل از پایان دوران طلای سیاه، جهان به شدت در معرض دگرگونی های بنیادین قرار خواهد گرفت; زیرا تا آن زمان کشورهای تشنه نفت بیکار نخواهند نشست و در مقابل این واقعه شوم دست های خود را به علامت تسلیم بالا نخواهند برد. کشورهای تشنه نفت بیکار نخواهند نشست و در مقابل این واقعه شوم دست های خود را به علامت تسلیم بالا نخواهند برد.
در آن وضعیت بغرنج - پایان دوران نفت - دیگر چه کسی دغدغه ملت های آسیب پذیر را دارد، ملت هایی که قربانی قیمت سرسام آور نفت می شوند. در آن دوران - به استثنای دانشمندان، اقتصاددان ها، مردم شناسان و فعالان محیط زیستی - چه کسی از افزایش قیمت نفت نگران می شود؟ مطمئنا سیاستمداران از این وضعیت نگران نمی شوند. با این وجود از کنفرانس استکهلم در سال ۱۹۷۲ مباحث مربوط به محیط زیست اشاعه یافته است و دولت ها این واقعیت را پذیرفته اند که از وابستگی سیاره ای نسبت به یکدیگر برخوردارند. در سال ۱۹۹۲ کنفرانس ریودوژانیروی سازمان ملل متحد در مورد محیط زیست و توسعه باعث شد مسیر برای تصویب کنوانسیون های هم چون کنوانسیون مربوط به آب وهوا هموار شود. و سرانجام در اجلاس سران کشورها در ژوهانسبورگ در سال ۲۰۰۲، "توسعه اجتماعی" به عنوان شاه کلید توسعه پایدار مورد توجه قرار گرفت.
با این حال هیچ پیشرفتی برای نیل به چنین اهدافی صورت نگرفت. در مورد این مسائل مهم، زیاد صحبت می شود اما از عمل خبری نیست. نفت نیز به زودی پایان می پذیرد اما پیامد مهم آن این است که زندگی روزمره شرایط بغرنج تری به خود خواهد گرفت. امروز هیچ کس دغدغه مصرف بهینه را ندارد. هیچ کس در این اندیشه نیست تا منابع انرژی را کم تر مورد استفاده قرار دهد. با وجود میل فراوان به انرژی های خاص که از ضایعات کم تری نیز برخوردار هستند، تا سال ۲۰۳۰ این نوع از انرژی ها تنها دو درصد از مصرف جهانی را شامل خواهند شد. اگر امروز اقدامی نکنیم، فردا قیمت نفت با طلا برابر خواهد شد و روزی هم استخراج آن غیرممکن خواهد شد و آب وهوا نیز بیش تر از گذشته گرم خواهد شد. پس امروز افزایش قیمت نفت فرصتی گرانبها برای تصمیم گیری است با این وجود کشورهایی هم چون چین، برزیل، هند و کشورهای اروپایی خود را برای مواجهه با وضعیت جدید آماده می کنند.
لیبراسیون در ادامه تحلیلش از اوضاع نفت در جهان، به عدم توجه کشورهای دنیا به استفاده بی رویه از منابع انرژی انتقاد کرده و رشد بی حد وحصر مصرف گرایی را غیرعقلانی دانسته است.
شوک نفتی که امروز در سرآغاز آن هستیم باید سیاست مداران جاه طلب را برای همکاری با یکدیگر متقاعد کند. اما چنین رویکردی نه در فرانسه، نه در اروپا و نه در هیچ جای دیگری مشاهده نمی شود. تبعات پایان پذیرفتن منابع نفتی بسیار خشن خواهد بود; اما سیاست مداران گویی تمایلی برای شنیدن این هشدارها ندارند. با این وجود، توسعه پایدار مستلزم این است که وضعیت جهانی رفاه و توجه به محیط زیست و انسانی کردن اقتصاد مورد توجه اساسی قرار گیرد.
هر سیاست مداری به راحتی و بدون لکنت زبان می تواند توسعه پایدار را تعریف کند:"توسعه پایدار، گونه ای از توسعه محسوب می شود که امکانی فراهم می کند تا نیازهای نسل های فعلی بدون این که ظرفیت های نسل های بعدی را در معرض خطر قرار دهد، برآورده شوند. " با این حال، هرکسی پایداری را از دیدگاه خود تعریف می کند. اگر امروز اقدامی نکنیم، فردا قیمت نفت با طلا برابر خواهد شد و روزی هم استخراج آن غیرممکن خواهد شد و آب وهوا نیز بیش تر از گذشته گرم خواهد شد. پس امروز افزایش قیمت نفت فرصتی گرانبها برای تصمیم گیری است: یا عزمی راسخ برای تغییر جهان داریم یا با بی توجهی نسبت به این مقوله باید خود را برای آینده ای سخت آماده کنیم. پس زنده باد نفت گران!

منبع : روزنامه ابتکار