دوشنبه, ۲۴ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 13 May, 2024
مجله ویستا

زمین‌ بدون‌ مردم‌ مردم‌ بدون‌ زمین‌


شکست‌ آلمان‌ در جنگ‌ جهانی‌ اول‌ وتحمیل‌ معاهده‌ ورسای‌ برای‌ ملت‌ آلمان‌ و شخص هیتلر عقده‌ حقارت‌ ایجاد کرده‌ بود و طبعا واکنش‌ در برابر محرومیت‌ و ناکامی‌ و حقارت‌، پرخاشگری‌ و خشونت‌ است‌. در جنگ‌ جهانی‌ دوم‌ تخلیه‌ هیجانات‌ انباشته‌ ناشی‌ از سرخوردگی‌ها ملاحظه‌ می‌شود. در ایتالیا به‌ علت‌ جدا شدن‌ بندر فیومه‌ در جنگ‌ اول‌ جهانی‌ حالات‌ روانی‌ مشابهی‌ دیده‌ می‌شد.
در نظام‌های‌ تک‌گرا، تنوع‌ در اندیشه‌ و ادبیات‌ و هنر رایج‌ نیست‌. این‌ نوع‌ زندگی‌ تبدیل‌ به‌ حالت‌ خسته‌کننده‌ و یکنواختی‌ می‌شود و واکنش‌ مردم‌ در قبال‌ یکنواختی‌، استقبال‌ از تحولات‌ و تنوعات‌ از نوع‌ جنگ‌ است‌. گاستون‌ بوتول‌ با توجه‌ به‌ جنگ‌هایی‌ که‌ آلمان‌ در آنها شرکت‌ داشته‌ است‌، نتیجه‌ می‌گیرد که‌ انگیزه‌ جنگ‌ در کشورهایی‌ قوی‌ است‌ که‌ زیر سلطه‌ نظام‌های‌ مستبد هستند.
عدم‌ تحول‌ و نوآوری‌، تحمیل‌ کار اجباری‌ و اطاعت‌ کور و خشن‌، شهروندان‌ را آگاهانه‌ یا غیرآگاهانه‌ برای‌ تنوع‌ و سرگرمی‌ و بریدن‌ از یکنواختی‌، تنها به‌ جنگ‌ امیدوار می‌سازدبوتول‌. شرکت‌ سرجوخه‌ هیتلر در جنگ‌ جهانی‌ اول‌ و مشاهده‌ عینی‌ شکست‌ بر وی‌ تاثیرات‌ سوئی‌ بر جای‌ گذاشت‌.
پس‌ از پایان‌ جنگ‌ جهانی‌ اول‌، از هیتلر به‌ عنوان‌ افسر مبلغ‌ و تبلیغات‌ چی‌ دعوت‌ به‌ کار شد. هدف‌ سیاسی‌ هیتلر و حزب‌ نازی‌ از میان‌ بردن‌ معاهده‌ ورسای‌، سرنگونی‌ جمهوری‌ وایمار و ایجاد امپراتوری‌ آلمان‌ بزرگ‌ را نیز شامل‌ می‌شد.
ایجاد «فضای‌ حیات‌» هم‌ برای‌ هیتلر و هم‌ برای‌ موسولینی‌ زمینه‌ حمله‌ به‌ اروپای‌ شرقی‌ را فراهم‌ کرد. جهانگشایی‌ و توسعه‌طلبی‌ نویدی‌ بود برای‌ دهقانان‌ محروم‌ و طبقات‌ متوسط‌ و پایین‌ که‌ در این‌ مناطق‌ تصرف‌ شده‌ اسکان‌ یابند و مالک‌ شوند. محرومیت‌های‌ اجتماعی‌ بین‌ دو جنگ‌ و عرق‌ وطن‌پرستی‌ و ملیت‌گرایی‌ افراطی‌ زمینه‌ مساعد شرکت‌ انبوه‌ و مشتاقانه‌ مردم‌ آلمان‌ در جنگ‌ و نابودی‌ آنها توسط‌ خودشان‌ را فراهم‌ کرد.
موسولینی‌ هم‌ در ایتالیا فرهنگ‌ و اقتصاد را نظامی‌ کرد. به‌ نظر فاشیست‌های‌ ایتالیا کشورهای‌ منطقه‌ بالکان‌ و بعضی‌ از کشورهای‌ آفریقایی‌ میراث‌ امپراتوری‌ روم‌ باستان‌ بودند و به‌ تصرف‌ این‌ مناطق‌ اصرار می‌ورزیدند. تبلیغات‌ موسولینی‌ برای‌ فتح‌ این‌ مناطق‌ آرزوی‌ دیرینه‌ مردم‌ را در ایجاد فضای‌ حیات‌ و داشتن‌ زمین‌ برآورده‌ می‌ساخت‌، بدون‌ اینکه‌ به‌ مالکان‌ زمین‌ ایتالیایی‌ صدمه‌ برسد.
در یکی‌ از شعارهای‌ مشهور آمده‌ بود: «آفریقا، زمین‌ بدون‌ مردم‌ ایتالیا، مردمی‌ بدون‌ زمین‌». یا در برنامه‌ حزب‌ نازی‌ آلمان‌ در سال‌ ۱۹۲۰ آمده‌ بود: «ما برای‌ تغذیه‌ مردم‌ خود و اسکان‌ جمعیت‌ مازاد کشورمان‌ به‌ زمین‌ و قلمرو تازه‌ نیاز داریم‌.» و برای‌ تامین‌ نان‌، فولاد لازم‌ بود، موسولینی‌ ابراز داشت‌ آنکه‌ فولاد دارد، نان‌ دارد. سیاست‌های‌ تشویقی‌ دولت‌ ایتالیا با کمک‌ یارانه‌یی‌ به‌ خانواده‌های‌ پراولاد، ضمانتی‌ بود برای‌ تامین‌ جمعیت‌ و تشکیل‌ ارتشی‌ بزرگ‌ برای‌ تسخیر سرزمین‌های‌ دیگر کشورها و در نهایت‌ برآورده‌ ساختن‌ نیاز فضای‌ حیاتی‌ مردم‌. اوضاع‌ بد اقتصادی‌، بیکاری‌ زیاد و کاهش‌ تولید، ایتالیا را وا داشت‌ که‌ به‌ شاخ‌ آفریقا و حبشه‌ حمله‌ ببرد. به‌ علت‌ تهیه‌ تدارکات‌ جنگی‌، صنایع‌ فلزی‌ رونق‌ یافت‌ و از میزان‌ بیکاری‌ کاسته‌ شد. در سال‌ ۱۹۳۷ هیتلر، ضرورت‌ تسخیر و حمله‌ به‌ سرزمین‌های‌ تازه‌ برای‌ تامین‌ نیاز به‌ فضا را عنوان‌ کرد و اساسا برای‌ حل‌ مشکلات‌ اجتماعی‌ راه‌حل‌ نهایی‌ را در جنگ‌ می‌دید.
افزایش‌ تولیدات‌ تسلیحاتی‌ و خودکفایی‌ جنگی‌ باعث‌ کاهش‌ مواد مصرفی‌ و پایین‌ آمدن‌ رفاه‌ عمومی‌ می‌شد که‌ مسوول‌ اقتصاد آلمان‌، شناخت‌ آن‌ را به‌ هیتلر گوشزد کرد ولی‌ در جواب‌ در هنگام‌ عزل‌ وی‌ و گماردن‌ گورنیک‌ به‌ جای‌ او، هیتلر گفت‌: «تو در واقع‌ یکی‌ از ما ناسیونال‌ سوسیالیست‌ها نیستی‌». هیتلر با آمادگی‌ رزمی‌، آلمان‌ را برای‌ یک‌ جنگ‌ طولانی‌ آماده‌ می‌کرد، جنگی‌ که‌ میان‌ ایدئولوژی‌ها و نژادها پدید می‌آمد و به‌ قول‌ هیتلر کسانی‌ در این‌ جنگ‌ خوب‌ می‌جنگند که‌ احساسات‌ انسانی‌ و مسیحی‌ منسوخ‌ را کنار گذاشته‌ باشند. شرق‌ منبعی‌ برای‌ تامین‌ تدارکات‌ صنایع‌ جنگی‌ به‌ نظر آلمان‌ها می‌آمد و در زمان‌ سرازیر شدن‌ ارتش‌ آلمان‌ به‌ روسیه‌ در سال‌ ۱۹۴۱ هیتلر فریاد کشید: «حالا بار دیگر احساس‌ می‌کنم‌ یک‌ ناسیونال‌ سوسیالیست‌ هستم‌». هیتلر برای‌ ایفای‌ نقشه‌های‌ جنگی‌ خود افرادی‌ را از کشورهای‌ اسکاندیناوی‌ و هلند که‌ از نظر ژنتیکی‌ برتر بودند، به‌ استخدام‌ خود درآورد و زمینه‌ اسکان‌ کشاورزان‌ هلندی‌ را در مناطق‌ شرقی‌ اشغال‌ شده‌ فراهم‌ کرد.
وی‌ به‌ زنان‌ نروژی‌ که‌ از سربازان‌ آلمانی‌ بچه‌دار شدند، کمک‌ مالی‌ کرد و در مناطق‌ تسخیر شده‌ مطالعه‌ ادبیات‌، تاریخ‌ و حتی‌ زبان‌ لهستانی‌ تحریم‌ و ممنوع‌ شد. کارهای‌ کلیدی‌ مربوط‌ به‌ نژاد برتر نوردیک بود و ارایه‌ امکانات‌ رفاهی‌ و بهداشتی‌ برای‌ بومیان‌ مناطق‌ فتح‌ شده‌ کاهش‌ یافت‌. ازدواج‌ بین‌ اسلاوها بخاطر پایین‌ نگه‌ داشتن‌ موالید ممنوع‌ شد و مرگ‌ و میر هم‌ در اثر عدم‌ رعایت‌ بهداشت‌ و درمان‌ افزایش‌ یافت‌. حدود پنجاه‌ میلیون‌ کشته‌ در جنگ‌ جهانی‌ دوم‌، نتیجه‌ ایدئولوژی‌ فاشیسم‌ و ناسیونال‌ سوسیالیسم‌ در قرن‌ بیستم‌ بود که‌ در تاریخ‌ ثبت‌ شده‌ است‌.
منبع : روزنامه اعتماد