جایی برای سال‌های پایان

همهء مردم به دنیا می‌آیند رشد می‌کنند و بزرگ می‌شوند، ازدواج می‌کنند، بچه‌دار می‌شوند، مسن و مسن‌تر می‌شوند و اغلب ناگهان به خودشان می‌آیند که حسابی پیر و شکسته شده‌اند و تا حدودی ناتوان البته تمام پیرمردها و پیرزن‌های دنیا قابل احترام هستند و زحماتی که آن‌ها برای فرزندان خود و نسل‌های بعد خود کشیده‌اند غیرقابل انکار است و وظیفه ایجاب می‌کند که یک جورهایی زحمت‌هایشان را جبران کنیم و تا لحظهء مرگ کنارشان باشیم و از آن‌ها مراقبت کنیم اما بعضی موقع‌ها این شرایط ایجاد نمی‌شود و مشکلات، فرزندان و اعضای خانواده را مجبور می‌کند که پدر و مادران و پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌های خود را به سالمندان بسپارند. در این جور موارد تلاش می‌شود که حداقل پدران و مادران به خانه‌های سالمندان و پانسیون‌های مناسبی فرستاده شوند تا در آن‌ها راحت باشند اما این پانسیون‌ها درجات مختلفی دارند و بنا به امکانات موجود قیمت آن‌ها بالا یا پایین می‌رود.
● یادآور بیمارستان‌ها
در سطح شهر تهران آسایشگاه و پانسیون‌های زیادی وجود دارد، مکان‌هایی که همه آن‌ها را به نام خانه‌های سالمندان می‌شناسند این مراکز فقط از یکسری اتاق پشت سر هم تشکیل شده که تخت‌های یک شکل دارند.
این منظره بیش‌تر آدم‌را یاد بیمارستان می‌اندازد، به خصوص که این وضعیت با وجود پرستارهای اغلب بداخلاق و دکترهای اغلب بی‌حوصله تشدید می‌شود.
پررنگ‌ترین چیزی که به عنوان اوقات فراغت در این مکان تعریف شده است، رفتن به حیاط است و قدم زدن!
همین کوچک‌ترین سرگرمی وجود ندارد. به احتمال زیاد هم هفته‌ای یکی، دو بار بیش‌تر نمی‌توانید ملاقاتی داشته باشید.
برای این که یکی از سالمندان حاضر در خانواده را در این مکان بگذارید و مطمئن باشید که حداقل تنها نخواهد ماند، سالانه حدود ۵۰۰ تا ۶۰۰ هزار تومان باید کنار بگذارید البته این هزینه فقط هزینهء نگهداری، جا و خورد و خوراک است اگر خدای نکرده عزیزتان مریض شود و به دکتر و بیمارستان احتیاج پیدا کند هزینهء جدایی دارد و البته موارد زیاد دیگری هم هست که هزینهء هر کدام آن‌ها جداگانه حساب خواهد شد.
● اتاق‌های مستقل
اگر بخواهید پول بیش‌تری هزینه کنید می‌توانید به پانسیون‌های مجهزتر فکر کنید، در این پانسیون‌های یک مجموعه اتاق که البته صرفا اتاق خواب تعریف نمی‌شود و امکانات بیش‌تری دارد و هر نفر برای خودش یک اتاق دارد که این اتاق شامل یک اتاق جدا جهت قرار دادن تخت و جایی دیگر جهت گذراندن باقی روز و البته محلی جهت قرار دادن تلویزیون و کتابخانه و کمد لباس و... و همچنین یک سرویس بهداشتی جدا و مستقر در هر اتاق است.
هر ساختمان یک اتاق بزرگ انتظار یا اتاق عمومی دارد که محل گپ زدن است و بازی شطرنج (بر سر شال گردن و کلاه) و جدول حل کردن گروهی است. در هر بخش یک دکتر به اضافهء چند پرستار مستقر است. حیاط این مجموعه‌ که چیز قابل توجهی نیست یک خیابان پر از نیمکت و درخت جهت گذراندن وقت، صحبت کردن و حتی قدم زدن است اگر هوا خوب باشد.
خرج سالانهء نگهداری سالمندان در این مکان به ازای هر نفر ۷۰۰ تا ۹۰۰ هزار تومان است که البته خرج دارو و دکتر و مریضی باز هم جدا حساب می‌شود.
اگرچه این پانسیون‌ها شاید به ظاهر محل بدی برای نگهداری سالمندان نباشند اما باز هم این مکان غم خاصی دارد; غم و دلتنگی که می‌شود ردپای آن را در صورت همهء حاضران در آن دید.
اگر برای هزینهء نگهداری سقفی در نظر ندارید می‌توانید پول زیادی هزینه کنید و می‌توانید از پانسیون‌هایی استفاده کنید که در تبلیغات آن‌ها آمده: واقع در مکانی با آب و هوا و مجرب‌ترین تیم نگهداری. خرج نگهداری یک سالمند در این مکان سالانه چیزی حدود یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان تا یک میلیون و ۸۰۰ هزار تومان است که البته داروهای اولیه و خرج مریض‌های معمولی را هم شامل می‌شود اما به این مبلغ پایه هزینه‌های جانبی بسیاری هم اضافه می‌شود.
در این محل هر کسی یک سوئیت جدا دارد. وسایل تمام سوئیت‌ها شبیه هم است و تنها وسایل اضافی آورده شده باعث می‌شود که اتاق‌ها از هم فرق ‌کنند. در بخش مراقبت هر پنج اتاق (یا همان سوئیت) یک دکتر عمومی مستقر است و هر فرد برای خودش و بنا به بیماری که دارد دکتر متخصص خاص خودش را دارد. تمام سالمندان مستقر هفته‌ای دو بار چک‌آپ می‌شوند تا مبادا بیماری‌شان پیشرفت کرده باشد.
در این پانسیون‌ها امکانات تفریحی زیادی وجود دارد. اتاقی مخصوص توانبخشی و بخش دیگری مخصوص آب درمانی و حتی شنا.
به نظر می‌رسد که این مکان‌ها در دنیا برای نگهداری پدر و مادری پیر مناسب هستند. البته این را در نظر بگیرید که گاه مجبورید برای پرداخت هزینه‌های نگهداری در این محل بیش از سه میلیون تومان در سال بپردازید و البته یک نکته را در نظر داشته باشید که حتی اگر مکان رویارویی با امکانات عالی را هم برای آن‌ها فراهم کنید باز هم احساس دلتنگی و دوری از شماست که ساکنان پانسیون‌ها را آزار می‌دهد و از پا می‌اندازد.
● حداقل‌ها و حداکثرها
حداقل‌هایی که در این گزارش آوردیم خیلی حداقل نبود. مرکز نگهداری از سالمندانی در همین تهران وجود دارند که فقط شامل یکسری اتاق است و تخت‌های کنار هم چیده، کوچک‌ترین مسوولی در این جاها وجود ندارد وضعیت غذایی آن‌ها خیلی بد است و اگر خدای نکرده سالمندی در آن‌جا فوت کند کوچک‌ترین مسوولیتی را نمی‌پذیرند این مراکز ماهی ۲۰ الی ۴۰ هزار تومان پول می‌گیرند و کوچک‌ترین خدماتی هم ندارند. این مراکز البته از کمک‌های دولتی و بهزیستی هم‌گاهی بهره‌مند می‌شوند اما مشخص است که نگهداری سالمندان در آن‌ها اصلا به مذاق هیچ‌کس خوش نیاید.
اما در مورد حداکثرها هم همین طور است. خانه‌های سالمندانی در تهران وجود دارند که بهترین و مجرب‌ترین کادر پزشکی و پرستاری را دارند و امکانات بسیار خوبی دارند اما قیمت‌های آن‌ها هم کاملا نجومی است (براساس برخی شایعات یک مرکز سالمندان برای نگهداری هر فرد سالانه بیش از هشت میلیون تومان دریافت می‌کند.)
به هر حال قطعا هیچ فرزند یا نوه‌ای دوست ندارد تا والدین و پدربزرگ و مادربزرگ خود را به خانهء سالمندان بفرستد اما گاه این اجبار به وجود می‌آید و این اجبار هزینه‌هایی را به سبد خانواده اضافه می‌کند که گاه اصلا کم نیست.

المیرا حصارکی

منبع : روزنامه سرمایه