رئیس جمهور بی رقیب

۳۲ میلیون نفر واجد شرایط به پای صندوق های رای فراخوانده شده بودند. حسنی مبارك زیر فشار جنبش های جامعه مدنی مصر و همچنین ایالات متحده، در سال جاری دست به اصلاح قانون اساسی مصر زد تا راه برای انتخابات چند حزبی هموار شود؛ با این حال همه مطمئن بودند كه با وجود حضور ده حزب در این انتخابات، برگ برنده دست كسی غیر از رئیس جمهور۷۷ ساله شان نخواهد بود.
مبارك این انتخابات را آزاد و عادلانه خوانده بود ولی برخی احزاب مخالف، انتخابات را تحریم كرده و معتقد بودند كه باوجودموقعیت و نفوذ حزب دموكراتیك ملی، نمی توان هیچ رقیبی برای مبارك متصور بود. احمد بهاءالدین شعبان از بنیانگذاران حزب كفایه و از مخالفان دولت مصر، این انتخابات را نمایشی برای پیروزی مبارك دانسته و گفته بود: در پیروزی مبارك شكی نیست، زیرا انتخابات در قالب تئاتری طراحی شده كه در پرده آخر او به پیروزی می رسد .در چنین شرایطی تعداد شركت كنندگان در انتخابات حدود ۳۰ درصد بود، اما به رغم گزارش تخلفات و اعتراض برخی كاندیداها، مبارك توانست با ۸۰ درصد آرا دوباره رئیس جمهورشود.
رقبای مبارك
در این انتخابات هیچ چهره ای شناخته شده تر از مبارك نبود. قوانین دست و پاگیر، رقبا را تضعیف كرده بود و از زمان اعلام خبر موافقت دولت با شركت چند حزب در انتخابات، مخالفان فرصت اندكی برای بسیج امكاناتشان داشتند. فراخوان ائتلافی جدید تحت عنوان حركت ملی برای تحول دموكراتیك برای معرفی نامزدی واحد در چنین شرایطی مورد اعتنا قرار نگرفت. اختلافات درون حزبی و مناقصه بر سر رهبری نیز موجب شد برخی احزاب دو یا سه نماینده را پیشقدم كنند و در شرایطی كه تنها یك نامزد از هر حزب مجاز بود، این افراد به طور خودكار رد صلاحیت شدند. از جمله این افراد طلعت سادات از بستگان رئیس جمهور بود. در نهایت ۹ حزب موفق شدند به طور رسمی با حزب مبارك به رقابت بپردازند .
۱ - نعمان جمعه :۷۱ ساله، رئیس حزب الوفد الجدید كه انورالسادات رئیس جمهور پیشین مصر و جانشین جمال عبدالناصر رهبر انقلاب ژوئیه ۱۹۵۲، اندكی پیش از ترور وی به دست خالد اسلامبولی و همراهانش بنیان گذاشت. حزب وفد جدید در انتخابات ریاست جمهوری مصر، رقیب اصلی حزب دموكرات ملی و نامزد آن حسنی مبارك بود.
۲ - ایمن نور : ۴۱ساله جوان ترین نامزد این دوره از انتخابات ریاست جمهوری مصر و رئیس حزب الغد با هفت نماینده در پارلمان مصر بود.
نور، سرسخت ترین و شدیدترین رقیب و منتقد مبارك به شمار می رود كه به نتیجه انتخابات نیز بشدت معترض بود. وی زمانی عضو حزب وفد بود، اما در سال ۱۹۹۹ از این حزب جدا شد و حزب غد را بنیان گذاشت. ایمن نور ، انتخابات ریاست جمهوری مصر را براساس ماده ۷۶ قانون اساسی این كشور غیر دموكراتیك می دانست و قول داده بود در صورت پیروزی، با اصلاح این ماده از قانون اساسی و فراهم كردن فرصت برای نمایندگان مستقل و احزاب برای رقابت عادلانه انتخاباتی، طی دو سال آینده بار دیگر انتخابات را برگزار كند. او خود را احمدی نژاد مصر معرفی كرده و می گفت با پیروزی خود در انتخابات مانند محمود احمدی نژاد شگفتی خواهد آفرید. او ابتدای سال جاری میلادی، به اتهام جعل مدارك بنیانگذاران حزب خود ۶ هفته زندانی شد و ۲۸ژوئن در دادگاه حضور یافت و قرار است ۲۵سپتامبر، دادگاه رسیدگی به اتهامات وی از سر گرفته شود. ایمن نور تمام اتهامات را رد كرده و گفته است: كسانی كه وی را محاكمه می كنند اهدافی سیاسی دارند.
۳ - اسامه شلتوت : ۶۶ ساله، رئیس حزب التكافل (همبستگی) و طرفدار حمایت از كالاهای ضروری به گسترش اسلام در تمام جهان می اندیشد. تنها نامزد اسلامگرای انتخابات ریاست جمهوری مصر می گفت كه با پیروی از حضرت محمد (ص) تمام جهان را به دین اسلام درخواهد آورد.
۴ - رفعت العجرودی :۶۳ ساله، رئیس حزب وفاق ملی كه حزبش در سال ۲۰۰۰ میلادی بر پایه اصول انقلاب ژوئیه ۱۹۵۲ بنیان گذاشته شد. انقلاب ژوئیه كه در واقع كودتای یك گروه از نظامیان مصر با نام افسران آزاد و به رهبری جمال عبدالناصر و ژنرال محمد نجیب بود، به عمر پادشاهی ملك فاروق در این كشور پایان داد و جمهوری عربی مصر را بنیان نهاد، اما یكه تازی عبدالناصر و اقدامات وی در كنار گذاشتن محمد نجیب و سركوب احزاب مخالف مانند اخوان المسلمین و احزاب كمونیست، از این جمهوی نوعی حكومت مطلق گرا ساخت كه در آن هر كه بر مسند قدرت می نشیند در پوشش پست ریاست جمهوری یكه تاز عرصه قدرت می شود و این امر در دوران حكومت عبدالناصر و جانشینانش بخوبی پیداست.
۵ - ممدوح قناوی :۶۹ ساله، نایب رئیس حزب مشروطه اجتماعی است كه در سال ۲۰۰۲ تاسیس شد.
وی پیش از این، عضو حزب اسلامی كار بود و در اعتراض به ائتلاف این حزب با جماعت تحریم شده اخوان المسلمین از آن جدا شد. حزب كار بعدها تحریم و تعطیل شد.
۶ - وحید الاقصری : ۵۲ ساله، رئیس حزب سوسیالیست مصر عربی كه از افسران نیروهای مسلح مصر بوده و از سالها پیش بازنشسته شده است.
۷ ابراهیم تركی : ۴۸ ساله، رئیس حزب
اتحاد دموكراتیك كه در زمینه بانكداری فعالیت دارد و از اقتصاد آزاد پشتیبانی می كند.
۸ - فوزی غزال : ۷۳ ساله، رئیس حزب مصر ۲۰۰۰ كه در همین سال تاسیس شد و شعار امت عربی متحد و برای مردم و به خاطر مردم را سر می دهد.
۹ - احمد الصباحی : ۹۰ ساله، رئیس حزب الامه كه مسن ترین نامزد این دوره از انتخابات ریاست جمهوری مصر بود. وی ۱۵ سال عضو مجلس شورای مصر بود.
دموكراسی آمریكایی
از سال ۱۹۷۱ تا قبل از اصلاح قانون انتخابات، پارلمان مصر یك نفر را به عنوان نامزد ریاست جمهوری تعیین و نامش را برای همه پرسی مردمی اعلام می كرد و چنانچه درصد معینی از آرا را به دست می آورد، به عنوان رئیس جمهور معرفی می شد. در مدت ۳۰ سال این منصب در انحصار انورسادات و پس از او حسنی مبارك بود. واقعیت این است كه سیاستمداران واشنگتن در مرحله ای جدید از سیاست های خود در قالب تحقق دموكراسی آمریكایی در خاورمیانه در جهت اعمال طرح های خود در منطقه، دولت های عربی را تحت فشار گذاشته اند. در دیدار مقامات آمریكایی از این كشور ها از جمله كاندولیزا رایس، وزیر امور خارجه این كشور، بر برگزاری انتخاباتی آزاد و منصفانه تاكید شده است و در واقع رویكردی ترغیب كننده را در قبال آنها - خلاف عراق - در پیش گرفته اند.با توجه به دیكتاتوری كه طی سالیان متمادی در مصر و برخی دیگر از كشورهای متحد آمریكا حاكم بوده، مقامات واشنگتن همواره سیاست های ملایم و مشوقی را برای انجام اصلاحات مورد نظر در این كشورها اتخاذ كرده اند كه البته در این امر منافع متحدان خود را به خطر نینداخته و این در حالی است كه در قبال سایر كشورها كه فرمانبرشان نبوده اند، نسبت به مسائل هر چند جزئی، مواضعی تند و خصمانه داشته اند. حسنی مبارك در كنار گام برداشتن برای اهداف واشنگتن، منافع خود را در انتخابات ریاست جمهوری حفظ كرده و ماسكی از دموكراسی بر چهره آن زده است. مبارك با شروطی كه هنگام اصلاح بند انتخاباتی قانون اساسی قرار داده، عملا این بند را عاری از كارآمدی كرده است كه این شروط عبارتند از: نامزد ریاست جمهوری باید عضو شورای رهبری یكی از احزاب سیاسی باشد، از زمان تاسیس حزب، زمان قابل ملاحظه ای گذشته باشد، دارای سابقه قابل توجه در زمینه فعالیت های سیاسی باشد، هر نامزد باید تعداد چشمگیری امضای مردمی(درحدود یكصد هزار امضا) در اختیار داشته باشد و تایید درصد معینی از اعضای مجالس منتخب از قبیل پارلمان و مجالس محلی را نیز كسب كرده باشد. بنابراین اعمال این اصلاحات ناكارآمد، فریفتن گروه های خارج از قدرت و كاستن فشارهای آنان است و در واقع با این اقدام، مبارك توپ را به زمین احزاب مخالف انداخته است، ضمن اینكه تصمیم او مبنی بر اصلاح قانون اساسی شامل مواد مربوط به اختیارات و صلاحیت های رئیس جمهور كه نزدیك به ۲۰ درصد از كل قانون را تشكیل می دهد، نمی شود.
ربع قرن با مبارك
می گویند حسنی مبارك ۷۷ ساله بیمار است، اما او بسیار جوان تر و قدرت طلب تر از این حرف ها به نظر می رسد. او رئیس حزب حاكم است كه ۴۰۲ كرسی از ۴۵۴ كرسی پارلمان را دراختیار دارد.
مبارك در آغاز جنگ چهارم عرب و اسرائیل در ماه اكتبر سال ۱۹۷۳ فرمانده نیروهای هوایی مصر بود. این جنگ (معروف به جنگ كیپور و نیز جنگ رمضان) به رهبری انور سادات رئیس جمهور وقت مصر و با مشاركت مستقیم سوریه و پشتیبانی مالی عربستان، برای آزادسازی صحرای سینا و كانال سوئز كه در جنگ سوم عرب ها و اسرائیل (جنگ شش روزه) به اشغال صهیونیست ها درآمده بود، آغاز شد و مصری ها توانستند دیوار دفاعی مستحكم صهیونیست ها را در بخش شرقی كانال بشكنند و صحرای سینا را آزاد كنند.مبارك پس از جنگ، در سال ۱۹۷۵ به معاونت سادات رسید و در سال ۱۹۸۱ از نزدیك شاهد ترور وی بود و از آن پس رئیس جمهور مصر شد.وی، چهار دوره پیاپی بتنهایی در همه پرسی برای انتخاب رئیس جمهور شركت می كرد و برای این مقام برگزیده می شد، اما از حدود یك سال گذشته با فشار احزاب مخالف و درصدر آنها حزب كفایه ، حزب الغد و حزب الوفد و جماعت تحریم شده اخوان المسلمین و نیز شخصیت های سیاسی و طرف های بین المللی، به اصلاح نه چندان مطلوب و راضی كننده بند ۷۶ قانون اساسی این كشور و برگزاری اولین انتخابات چند حزبی ریاست جمهوری تن داد، اما خود نیز برای پنجمین بار در آن شركت كرد.
مبارك، از هم پیمانان اصلی آمریكا میان سران كشورهای عربی و شمال آفریقاست و همراه پادشاه اردن با اسرائیل رابطه برقرار كرده و همواره منطقه تفریحی شرم الشیخ در سواحل دریای سرخ را به میز مذاكره و صحنه آشتی میان اسرائیل و تشكیلات خودگردان فلسطین تبدیل كرده است.گفته می شود وی اقتصاد مصر را به سوی خصوصی سازی سوق داده و چندجانبه گرایی حزبی را در این كشور برقرار كرده، اما مخالفان وی كه اكثر احزاب، گروه ها و سازمان های مصری را تشكیل می دهند، او را به قلع و قمع دگراندیشان و محدود كردن آزادی بیان متهم می كنند.به رغم خصوصی سازی ها، اقتصاد مصر دچار بحران شده و نرخ بیكاری از ۲۰ درصد تجاوز كرده است. شكاف بین فقیر و غنی نیز روزبه روز عمیق تر می شود. در این شرایط، مبارك وعده داده است كه اصلاحات مهمی در ماه های آتی صورت خواهد گرفت ؛ اصلاحاتی كه در این ۲۴ سال، خبری از آن نبود. یكی از نزدیكان مبارك می گوید: او یك فرصت طلب اعجاب انگیز است. با برگزاری انتخابات چند حزبی، حالا او بتنهایی درهای بزرگ ورود به تاریخ را باز كرده و تبدیل به مردی شده كه مصر را به سوی دموكراسی پیش برده است .

منبع : روزنامه همشهری