اندیشه یک رادمرد جهانی

همکاران گرامی دست به قلم،شما بهتر می دانید که:
۱) نفس نوشتن ،دشوارتر از حرف زدن است.
۲) مسئولیت اخلاقی ودفاع منطقی از آن،از تبعات یک اثر است.
۳) نوشتن برای یک جمع متفاوت از حیث نگرش ومیزان دانش وعلم وهنر وفن ومهارت واحساس ، بر دشواری نوشتن می افزاید.
۴) انتخاب عنوان متنوع ومرتبط با اتاق نگرش وفکر،که لازمه این اتاق است ،کار را کمی سنگین تر میکند.
۵) عنوانّّّّّ کم ویابدون پیشینه درباب اتاق فکر وسایت های فارسی ،نشان می دهد که عملا دراین زمینه کار زیادی نشده است.
۶) اگر نوشته راتعریف کنید، مثلا دراین نوشته تنهاواژه های خرد و اندیشه ورای و...که مرتبط با عنوان "اتاق نگرش فکر"است مورد بررسی قرار گرفته است.طبعا کار را دشوارتر میکند.
نفد نیز نادر صورت می گیردوبنظر می رسد،باید پرسشنامه ا ی تنظیم نمود،تا اصلاحات لازم صورت پذیرد.اما موضوع مورد بحث، فکر فردوسی است.شروع کار فردوسی چگونه است؟ با نام خدا.خدائی که جان وخرد راآفریده یعنی بهترین بخش هستی .فتبا رک اله حتما برای چشم نبوده،چون چشم آهو وسایرحیوانات زیباتر ازچشم انسان است. پس روح وخرد است ،که انسان راممیز نموده است.براستی زیبائی معنوی چقدر ماندگاری دارد؟ مهربانی وشهامت ودانائی وگذشت وفداکاری یک عمر مردی دانا برای سربلندی مردم یک کشور سالها می ماند.اما ثروت اندوزان وحسودان ،نا پاکان و... در کجای تاریخ قرار دارند؟خوبی وبدی همیشه بوده وخواهد ماند.!اما آنچه که به عنوان الگو برای اکثریت وجدان های بیدار میماند ،نیکی ودوری از پلشی هاست.
به نام خداوند جان وخرد
کزین برتر اندیشه بر نگذرد
خرد وروح بلند هدیه بی نظیر الهی به بندگان خودش است.اماآیا همه ازاین هدیه بی بدیل درجهت درست بهره می گیرند؟ وقتی می شنوید که سال ۷۳از طرف یونسکو سال تجلیل از فردوسی اعلام شده وشاهنامه به زبان های روسی واسپانیولی و وفرانسه وآلمانی وژاپنی وانگلیسی ودهها زبان دیگر ترجمه شده وبه نوعی فردوسی متعلق به بشریت معرفی می شود،چه غروری در یک ملت ایجادمیکند؟صحنه آرائی بی رقیب رزمی فردوسی درتمجید از ایرانی شجاع وفهیم ودانا واثرش بر کودکان ونوجوانان وجوانان ،یک اثر را جاویدتر میکند.البته بدون رنج وزحمت ،این کار حاصل نشده است .خون دل خورد تا این اثر اینگونه شد. پس جوانان باید بدانند، که باید برای کشور زحمت کشید.شهرت مطلوب ونیک به سادگی بدست نمیآید.
کسی کوخرد را ندارد زپیش
دلش گردد از کرده خویش ریش
فردوسی همنشین ترا نیز معرفی میکند ،که با چه کسی رفاقت ودوستی کنی!!
دگر با خردمند مردم نشین
که نادان نباشد برآیین ودین
که دانا تو را دشمن جان بود
به از دوست مردی که نادان بود
به راستی ریشه دوستی های ما بر خاسته از احساس وهیجان وشباهت و تمجید از ما و مهربانی یک سویه وامثالم است؟ پای خرد چقدر دربین است؟چرا ژرف بینی درانتخاب ،کمتر به چشم می خورد؟ چرا کسی که از روی خرد واندیشه از ما سوال می کند برای آینده فرزندتان چه برنامه ای داری؟ یا این برنامه بهتر از برنامه شماست ،از او بدمان می آید؟ تمایل به تایید جوئی در بین ما زیاد نیست؟چرا غفلت را بیشر از هدایت می پسندیم؟
جهان سر به سر حکمت وعبرت است
چرا بهره ما همه غفلت است؟
علت این که نظم رانندگی ما پایین است و سبقت از راست وچپ می گیریم وباعث غم واندوه ودرد دیگران می شویم چیست؟بی باکی خوب است؟یا شجاعت؟در شجاعت خرد خوابیده ودر بی باکی بی عقلی!!بنظر میرسد که باید روی مقوله اندیشه ونگرش بیشتر کار کرد.همجنانکه ،امثال فردوسی ومولوی وملاصد را روی آن کار بی امان انجام دادند.
دلاور که نندیشد ازپیل وشیر
تو دیوانه خوانش و مخوانش دلیر
چقدر افراد بزرگسال بچه های سالم خود را در چهار شنبه سوری( برگرفته از خرافه جویی)، یک عمر باید مجروح ببینند؟یک لحظه شادی ویک عمر پشیمانی، خرد مندی است؟بتدریج تمیز کردن منزل درست است یا ظرف چند روز پشت سرهم کار کردن وبیمار شدن؟عادت بیماری زا را که دلایل ضعیفی بدنبال دارد را،باید به خاطر خردمندی از خود دور نمود.عادات ضعیف خودرا ازبین بردن عاقلانه نیست؟ همچنانکه سخن های تکراری کم مغز را نمی پسندید،اعمال میان تهی را نیز نباید تایید نمود وهمیشه آنی بود که باید باشد.
زبانی که اندر سرش مغز نیست
اگر در ببارد همان نغز نیست
هر آنکس که دارد روانش خرد
سر مایه کار ها بنگرد
خوبی چه بدی داشت که یک بار نکردی؟ راستی چه اشکالی دارد که بعضی از افراد جامعه یک بار راست بگویند؟
نژادی از این نامور تر کراست؟
خردمند گردن نپیچد زراست
روحیه برتری جوئی دائمی همانند تواضع بیش ازحد وکم فرض نمودن خود، روحیه خوبی بنظر نمی رسد.
همه رای تو برتری جستن است
نهاد تو همرنگ اهریمن است
بعضی از مردم جامعه، تنها به جسم خود میرسند وانواع زیبائی سازی را انجام می دهند،اما دریغ از انسانیت و خرد ورزی وزیباسازی خرد ونگرش !خوردن وخوابیدن وزیباسازی وهزینه وجالب این که به فرزند خود نیز توجه ای ندارند.اما درود به فرهنگیان،که همه سرمایه شان،فرزندشان است.قابل توجه فرزندان فرهنگی ،که همیشه قدر شناس خانواده خود بمانند.
تنومند کو را خرد یار نیست
به گیتی کس اورا خریدار نیست
البته بعضی سخن ها مرتبط با فرهنگیان فرهیخته نیست،بل از زبان آنهاست ،برای افراد بی خیال جامعه.
نباشد خرد جان نباشد رواست
خرد جان جانست وایزد گواست
فرمان زندگی یابدست خرداست یا هوای نفسانی؟ اگر بدست هوی وهوس شد، این بخش از وجود، کاری میکند مانند بعضی انسانها که بدنبال جسم وزیبائی خود هستند واز روح وخرد خودبرای بهتر زیستن لذت نمی برند.هوی،مغز را تعطیل میکند.
هوا را مبر پیش رای وخرد
کز آن پس خرد سوی تو ننگرد
ایرانی، آدم کش وبی معرفت وکم فرهنگ نیست.دفاع می کند،ولی پهلوا نا نه.این حق است وهشیارانه.
تو بیدار باش و جهاندار باش
خردمند وراد وبی آزار باش
همه ناراحتی انسان از دست این وآن است؟ ویا گاهی از دست خودش هم است؟ که فکر نکرده ،تصمیم میگیرد .
نبودم به فرمان تو هوشمند
زکم بخردی بر من آید گزند
اگر تو نبندی بدین درمیان
همه سود وسرمایه باشد زیان
با چه کسی شریک شدی،در مال ودر سفر ودر انتخاب راه ومنش زندگی چطور؟یک آزمون ازاستدلال قیاسی واستقرائی وروش حل مساله بگیر.دریک گپ دوستانه ،که چگونه به سوال ومساله شما پاسخ می دهد وآنگاه با میزان واقعیت،عمل او را تماشا کن وبسنج!
چه گوئی تو اکنو ن هوای تو چیست
بدین کار، بیدار رای توچیست؟
فائده خرد؟ کسی کش خرد باشد آموزگار
نگهداردش گردش روزگار
ضرربی خردی ،غم های فراوان وشکست های پی درپی ،کار های بی دلیل ،سر درگمی، سستی وخودپسندی واحساسی بودن پی درپی!پس بی خیالی ،حرف های بی پایه گروهی ویژه باید باشد.
فردوسی برای پیامبر گرامی اسلام ویارانش ،سی وسه بیت وبرای خرد ورزی نیز بیست ودوبیت شعر سروده است.خدا وپیامبر خدا ورسول باطنی،یعنی خرد را ارج نهاده ،تا به ما بگوید،پیش از Ra tionalism شما، فردوسی را دارید واینهمه مفتون غرب بودن یعنی فراموشی از فردوسی ها وجوانان رشید امروز.درست است ،که داشیتیم وداشتیم زیاد مهم نیست،دارم –دارم ،مهم است.امروز هم درزمینه پماد زخم دیابتی بی مانندیم ودر زمینه ایدز وسلول های بنیادی و کشاورزی و انرژی ها ومهندسی ها داریم ،خردورزی وتجربه گرائی رابا هم ترکیب میکنیم ودور نما وچشم انداز را مثبت میسازیم.فردوسی وسایر نامداران ایرانی رابه ویژه به کودکان وجوانان گوشزدکنیم ،تا این عزیزان خود باشند وبه خودباوری برسند اینگونه بنفع این کشور است.سرمایه انسانی بسیار با ارزش است.نگذاریم ،غرب مفت این نیروی انسانی راببرد و آنرا از چنگ ما در آورد.روح حل مساله وشجاعت لازم است در نیروی انسانی این کشور تقویت شود.هفت خوان رستمی که فردوسی سروده ،برای تفریح وبازی نبوده بل برای تقویت روحیه حل مساله به طریق خردورزی همراه با تجربه گرائی وشجاعت بوده است.
هفت خوان رابار دیگر به یاد می آوریم واز جامعه کودکان ونوجوانان وجوانان وبزرگسال می خواهیم که آن رادر دفتر خود ودر اتاق مطالعه خود قرار دهند.مساله وفرضیه ها وآزمون ویافته های کاربردی وحل مسائل دشوار کشوری را، فردوسی از راه هفت خان ومساله ملی را یادمی دهد،که چگونه برای سربلندی کشورباید دل شیر داشت وبا تفکر ، دشمنان را ازسر راه بر داشت وتسلیم بیگانه زور گونشد:
۱) خان اول ،گذشتن از جایگاه شیر درنده وکشتن شیر.
۲) گذر از بیابان گرم وسوزان ومرگ آور .
۳) بر خورد با اژدها واستفاده خردمندانه از رخش وکشتن اژدها.
۴) دونیمه کردن زن جادوگر.
۵) نابود کردن انسانی که مزاحم خواب رستم شده بود.
۶) بر خورد با ارژنگ دیو وکشتن آن.
۷) جگر دیو سفید را درآوردن.
ایرانی مصمم می تواند ،برای خود وخرد وبرنامه خودش را خودش ،مدیریت وبرنامه ریزی وسازماندهی واجراء وارزشیابی نماید وبتدریج همه علوم عصر خود رادرنوردد.هیچوقت برای آموختن ،دیر نیست. اتاق فکر ،درسال اتحاد ملی وانسجام اسلامی ،فکر میکند،این تابلو برای جامعه ماباید همیشه ماندگار باشد. با همفکری وهمدلی وتکیه بر ذات حق ،باید همه موانع کوچک وبزرگ را از پیش روی برداشت. فکر کردن ،د رهمه کارهای تعلیم وتربیت ومدیریت در تحول یادگیری –یاددهی و رعایت بهداشت روانی یکدیگر وطراحی توفیق تحصیلی همه دانش آموزان وانجام تحقیق کاربردی وبالابردن کیفیت کاری اعضای سازمان وکارکنان مدارس وبالاخره اندیش ورزی کودکان وهمه آحاد کشور ،یک زیرساخت بنیادی ، برای کشور است.برای اتاق فکر وتوسعه جدی آن در همه نهادها وسازمان ها ،باید آستین بالا زد. واین توشه باارزش الهی را،در همه زوایای زندگی اجتماعی ودولتی گسترده وژرف ساز ی نمود.
همیشه خرد بادت آموزگار
خنک شهر ایران وخوش روزگار

منبع : سازمان آموزش و پرورش استان تهران