بازی برد- برد دولت و مجلس

استیضاح کردان میدانی برای آزمون اصولگرایان و وفاداری آنها به اصول و ارزش‌های اخلاقی و نیز پاسداری از امانتی که ملت بر دوش نمایندگان مجلس نهاده، بود. البته تصمیم رئیس جمهور در مورد عدم شرکت در جلسه استیضاح و برکناری مدیر خاطی دولت در مجلس و نیز بیان اینکه استیضاح حق مجلس است، راه را برای برون‌رفت از مشکل پدید آمده باز کرد که شایسته تقدیر است. در خصوص رای عدم اعتماد مجلس به کردان نکاتی وجود دارد که در زیر اشاره می‌شود:
۱) نقد درون گفتمانی در میان اصولگرایان یک امر نهادینه است و اصولگرایان قرار گذاشته‌اند مصالح ملی و منافع مردم را فدای تمایلات و گرایش‌های گروهی خود نکنند و با شفاف سازی هزینه‌های اصلاح را هر چه هست بپردازند. آنچه در این میان مهم است حفظ اصول است نه خود اصولگرایان. در این معرکه عقلانیت یک کلید اصلی است که با آن می‌شود بر هر بحرانی فائق آمد. اخلاق، منطق و قانون ملاک اصلی به هنگام اختلاف است، باید با رجوع به آن آسیب را به حداقل کاهش داد.
۲) این اولین بار نیست که مجلس هشتم در آزمون اصولگرایی توفیق بیشتری نسبت به دولت پیدا می‌کند. کار دیروز مجلس در حقیقت تقویت دولت از طریق باز تولید و تامین اعتماد ملی بود. پرچمدار و طراح اصلی استیضاح دکتر علی مطهری فرزند شهید مطهری بود. هم او بود که در جلسه استیضاح گفت: «اعتماد مردم زمانی جلب می‌شود که مشاهده شود با متخلفان برخورد می‌شود.اعتماد مردم زیر سوال رفته و برخورد جدی با متخلفان در جهت سیره پیامبر است، ما برای حفظ نظام باید در برخورد با تخلف مسئولان جدی‌تر باشیم» هسته مرکزی سخن و اعتراض موافقین استیضاح نه کشف یا اثبات مدرک جعلی بلکه عدم صداقت و خلاف گویی‌هایی بود که متاسفانه اصرار بر تکرار آن بود.
رای دیروز مجلس به استیضاح نشان داد دغدغه اصلی نمایندگان در صیانت از ارزش‌های اخلاقی و نگاهبانی از امانتی است که مردم به آنها واگذار کرده‌اند. به تعبیر یکی از نمایندگان، استیضاح نوعی اعاده حیثیت از نظام اسلامی بود. لذا در یک جمع‌بندی منطقی می‌توان نتیجه استیضاح را برد- برد برای دولت و مجلس خواند.
۳) رای دیروز مجلس به یک چالش ۹۰ روزه پایان داد و بدخواهان ودشمنان نظام را خلع سلاح کرد و آنان که می‌خواستند از این نمد کلاهی برای خود بسازند را به حاشیه راند. اینکه هیچ یک از نمایندگان حاضر نشدند به عنوان مخالف استیضاح سخن بگویند نشان می‌دهد که منطق موافقین استیضاح که متاثر از افکار عمومی بود فضای مجلس را آکنده بود. در حقیقت آقای کردان می‌توانست صحنه‌ای از قیامت را تصور کند که هیچ‌کس جز خدا و او و عملش وجود ندارد که کمکی به او بنماید. همه ما چه در این دنیا و چه روز حساب، یک چنین صحنه‌ای را حتما تجربه خواهیم کرد. باید دید دفاعی که حتی خودمان را راضی کند وجود دارد؟
۴) دفاع کردان ناظر به اشکالات مطرح در متن استیضاح نبود بلکه بیشتر به مطالبی اختصاص داشت که مورد سوال و اعتراض نمایندگان نبود. متاسفانه آنجا که هم ناظر به سوالات مطرح شده بود، پاسخی منطقی و حقوقی نبود و مشکل را مضاعف کرد.
ادای شهادتین و تفوه به این مطلب که انقلاب از این دست مظلوم کشی‌ها فراوان دیده، بیان سوابق اجرایی و ... کمکی به حل مشکل او نکرد.
لذا رای قاطع ۱۸۸ نماینده مجلس به عدم اعتماد نظر ۹۰ روز پیش مجلس در مورد وی را اصلاح کرد.این رای به عدم کارآمدی نبود بلکه رای به عدم مشروعیت بود و نقطه پایانی به بحران مشروعیت در این مسئله نهاد. این رای یک تهدید جدی علیه اصولگرایان را به صورت یک فرصت فوق‌العاده در آورد و حربه را از دست رقیب بیرون آورد. رقیب فکر می‌کرد از این پدیده نامیمون می‌تواند به صورت یک استخوان لای زخم- و یا به تعبیر خودشان- ذخیره‌ای برای شب انتخابات استفاده کند و حتی نتایج انتخابات را زیر سوال ببرد. اما رای دیروز مجلس نیز به این ماجراجویی پایان داد و شفافیت در عمل اصولگرایان را به خوبی نشان داد.
۵) برخی بر اصل استیضاح شبهه قانونی مطرح کردند و گفتند چون ناظر به عملکرد نیست بنابراین قانونی هم نیست. در حالی که اصل ۸۹ قانون اساسی می‌گوید نمایندگان مجلس می‌توانند در مواردی که لازم می‌دانند هیئت وزیران یا هر یک از وزرا را استیضاح کنند.
به نظر می‌رسد این شبهه منطقی نباشد عبارت «در مواردی که لازم می‌دانند» آن‌قدر گویا است که نیاز به توضیح ندارد.

محمدکاظم انبارلویی

منبع : روزنامه رسالت