پنجشنبه, ۲۰ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 9 May, 2024
مجله ویستا


کالبدشکافی جناحهای سیاسی ایران: 1358 تا 1378


کالبدشکافی جناحهای سیاسی ایران: 1358 تا 1378
نویسنده : ظریفی‌نیا - حمیدرضا
مقدمه :تاج‌زاده - سیدمصطفی
محل نشر : تهران
تاریخ نشر : ۱۳۷۸/۱۰/۲۶
رده دیویی : ۹۵۵.۰۸۴۰۴۵
قطع : رقعی
جلد : شومیز
تعداد صفحه : ۲۹۴
نوع اثر : تالیف
زبان کتاب : فارسی
نوبت چاپ : ۲
تیراژ : ۵۵۰۰
شابک : ۹۶۴-۶۹۸۷-۰۰-۱

اثر حاضر کوششی است برای به دست دادن تحلیلی از آرایش نیروهای سیاسی و تبیین مواضع جناح‌ها و جریان‌های سیاسی کشور از سال 1358تا .1378کتاب متشکل از چهار فصل است .در فصل یکم, نخست از((نخبگان عامل اصلی توسعه سیاسی در ایران)) سخن به میان می‌آید .سپس((توسعه سیاسی در غرب)), تاریخچه و تعاریف آن, همچنین ساختار سیاسی و فرهنگی ـ اجتماعی ایران بررسی می‌شود .مبانی نظری((نخبگان عامل اصلی توسعه)) مبحث دیگر فصل نخست است .در فصل دوم مولف با بررسی مفاهیم چپ و راست در ادبیات سیاسی غرب و ایران, این مباحث را مطرح می‌سازد :تاریخچه این تقسیم‌بندی در جهان, دلایل این تقسیم‌بندی, مبانی تقسیم‌بندی چپ و راست در قبل از انقلاب اسلامی و سرانجام, مزایا و معایب و نارسایی‌های این تقسیم‌بندی .فصل سوم که مبحث اصلی کتاب را شامل می‌شود به معرفی و ارزیابی جریان‌های حاکم در ایران بعد از انقلاب 1357اختصاص دارد .در این فصل ابتدا جناح به اصطلاح((لیبرال)) در قالب دولت موقت ـ به ویژه نهضت آزادی به مثابه نمودی از آن ـ ارزیابی می‌گردد و در پی آن, دیدگاه‌های این جناح در باب مسائل سیاسی ـ اجتماعی و فرهنگی, همراه دیدگاه مخالفان آن بررسی می‌شود .نحوه شکل‌گیری جناح‌های چپ و راست در جمهوری اسلامی ایران در قالب بررسی دو تشکل :((سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی)) و ((حزب جمهوری اسلامی)) موضوع بخش دوم فصل سوم است ;سپس 5جریان سیاسی دیگر که هر یک در این 20سال به نوعی در حاکمیت سهیم بوده‌اند, همراه با تاریخچه و فعالیت آنان, همچنین دیدگاه‌هایشان درباره سیاست, اقتصاد و فرهنگ تجزیه و تحلیل شده است .این جریانات و نمودها عبارت‌اند از :جناح چپ سنتی :مجمع روحانیون مبارز, دفتر تحکیم وحدت(انجمن‌های اسلامی دانشجویان) ;جناح راست سنتی :جامعه روحانیت مبارز, تشکل‌های اسلامی همسو(جمعیت موتلفه اسلامی, جامعه زینب, جامعه اسلامی مهندسین, سایر تشکل‌های اسلامی همسو) ;جناح راست مدرن(گروه کارگزاران سازندگی) ; جناح راست سنتی افراطی(گروه رسا) .افزون بر آن, نویسنده از جریان سیاسی دیگری با عنوان((روشنفکری تلفیقی)) نام برده و ضمن آن پیشینه‌ای از جریان روشنفکری در ایران, علل شکست این جریان در برهه‌های مختلف و زمینه‌های اجتماعی ـ سیاسی و اقتصادی پیدایش این طیف را تجزیه و تحلیل می‌کند .در آخرین فصل کتاب نیز دیدگاه 7جریان مذکور در مورد احزاب و نهادهای مدنی, آزادی و لایه‌های فرهنگی تبیین و تشریح شده است .مطالب کتاب با شناسنامه کابینه‌های 20سال اخیر همراه با گرایش‌های آنان طیف‌های مختلف و چند نمودار و جدول برای تفهیم, به پایان می‌رسد .