وقتی آخرین شمشیر کشیده شود

▪ کارگردان: یوجیرو تاکی‌تا
▪ فیلم‌نامه: تاکیرو ناکاجیما، جیرو آزادا
▪ بازیگران: کیچی ناکائی، کویچی ساتو، یونات سوکاوا، تاکیرو موراتا.
این درام سامورائی که به‌طور عمده دوران شورش‌های اجتماعی اواخر قرن نوزدهم را در بر می‌گیرد، از طریق فلاش‌بک‌هائی در هم تنیده روایت می‌شود و انگیزهٔ آن نیز، ملاقاتی اتفاقی در اوایل سدهٔ بیستم است. یک سامورائی سابق که سنی از او گذشته و می‌لنگد، پسری تب‌دار را به کلینیک پزشکی می‌آورد و پزشکان مهربان به آنها کمک می‌کنند که بلافاصله برای مداوای جوان به شهر بزرگ‌تری روند. عکس قدیمی از یک سامورائی ژولیده و موقر، بلافاصله نظر تماشاگر را جلب می‌کند و ما به زمان گذشته می‌رویم، به روزهائی که او جنجگوئی بی‌رحم بوده است و برای اولین‌بار، این جوان مبارز و خوش‌قلب، یوشی‌مورا (ناکائی) را ملاقات می‌کند. پیرمرد، سایتو (ساتو) به دلائلی، از این کارآموز جوان نفرت داشته و هنوز هم دارد؛ ولی یوشی‌مورا، سرشار از ظرافت و از خودگذشتگی است.
در مبارزهٔ بین این دو، انگیزهٔ یوشی‌مورا زنده‌ مانده است. در حالی‌که، سایتو باور دارد که هنوز نفس می‌کشد، چون هیچ‌کس نتوانسته او را شکست دهد. این دو جنبهٔ زندگی سامورائی، یعنی از یک طرف نجات زندگی و از طرفی نابود کردن بیمارگونهٔ آن، در مرحله دیگری از تاریخ که به آرامی فرا می‌رسد، در معرض آزمون قرار می‌گیرد و زندگی و مبارزه دو جنگجو مقارن با زمانی می‌شود که بر طبق حکم امپراتور نظم نوینی برخوردار از تکنولوژی، از راه رسیده است و سامورائی نیز باید به این دنیای جدید بپیوندند و یا بمیرد.
تماشاگر معمولی، اهل هر جای دنیا که باشد، بدون آگاهی از واقع تاریخی و تجارت پیچیده، در این روایت پرپیچ و خم چیزی‌که درگیرش کند، نخواهد یافت.
فقط بعضی سکانس‌های زیبا از مبارزه و موقعیت‌های دشوار و بازی‌های خوب بازیگران اصلی است که توجه را تا پایان به‌خود جلب می‌کند. فلاش‌بک‌های تودرتو هم، موجب سردرگمی بیشتر می‌شود. گر چه این فکر را تقویت می‌کند که با وجود تمام تغییرات تاریخی، مبارزه آدم‌ها همیشه برقرار خواهد بود. برای تماشاگر ژاپنی حداقل، این دوره انتقالی یادآور این نکته است که چگونه ماهیت ویرانگر دوران امپراتوری، در بوتهٔ آزمایش جنگ و تغییرات اجتماعی قرار گرفت. نکتهٔ واقعاً ارزشمند این فیلم، مبارزهٔ نو و کهنه، فرد و جامعه و مسئلهٔ همیشگی ”آنها“ و ”ما“ است.

منبع : مجله دنیای تصویر