انفورماتیک پزشکی

یك سیستم میكروكامپیوتری برای كمك به یافتن، ساماندهی و تصمیم در مورد داده‌های بیماران- (‏‎(medical ghpher
اخیرا فضای كاری پزشكی جدیدی براساس میكروكامیپوتر طراحی شده كه بسیاری از كارهای پزشكان مثل ساماندهی كردن، مرور، ثبت و ... را انجام می‌دهد. كاربرها می‌توانند داده‌ها را با اشاره در منوی آیتم‌ها كه روی یك ترمینال ویدئویی نمایش داده می‌شود وارد كنند. بعد از انجام عملیاتی در كامپیوتر، پزشك می‌تواند اطلاعات مورد نیاز خود را در مورد داروها، تست‌ها و تشخیص‌های مختلف به دست آورد. فضاهای كاری میكروكامپیوترها به یكدیگر و نیز به یك سیستم مركزی اطلاعات بیمارستان متصل است.
پزشكان در تشخیص های خود از دو نوع واقعیت استفاده می‌كنند:
۱) واقعیت‌هایی كه در مورد علایم، یافته‌ها، نتایج آزمایشگاه و درمان‌های صورت گرفته از بیمار درمی‌یابند و ۲) واقعیت‌های پزشكی كه در مورد داروها، بیماری‌ها، یافته‌ها و آزمایش‌ها وجود دارد. پزشكان بیشتر وقت خود را صرف جست‌وجو، مرور، ساماندهی و تصمیم در مورد این واقعیت‌ها می‌كنند. كامپیوتر می‌تواند به بسیاری از پزشكان كمك كند. عملكرد ‏gopher‏ در یافتن، مرور، یادآوری و سازماندهی نشان داده است كه سیستم ثبت كامپیوتری ثبت‌های پزشكی می‌تواند محدوده دید پزشكان را كاهش دهد و یا كنار با یادآوری پزشكان در مورد شرایط بالینی كه باید به آنها توجه شود صورت می‌گیرد. در این سیستم موارد یادآوری روی یك كاغذ گزارش كه روز قبل از ویزیت بالینی تهیه و منتشر می‌شود. كامپیوتر باید بعد از ویزیت بیمار اطلاعات را از پزشك دریافت كند. در گام اول باید اثر فیدبك از سیستم بر مبنای میكروكامپیوتر را نصب و تست كنیم. پزشك باید از یكی از هشت میكروكامپیوتر بالینی متصل به یك سیستم كامپیوتر مركزی بیمارستان برای دستور تمام مشاهدات تشخیصی كه در كلینیك جنرال پزشكی در دو سال گذشته رخ داده است، استفاده كند. برای سریع، آسان و انعطاف‌پذیر بودن و داشتن یك محدوده وسیع از سرویس‌های بالینی، نسل دوم سرویس بر مبنای تكنولوژی میكروكامپیوترهای فشرده ‏IBM‏ پیشرفته و سه بار سریع‌تراز تكنولوژی های اولیه، تهیه شده است. در این سیستم پزشكان و پرستاران روند بهبود نسخه‌های بیمار را می‌نویسند. یا آزمایش‌ها و ثبت‌های بیمار را مرور می‌كنند. كامپیوتر می‌تواند بیمار و واقعیت‌های كلی پزشكی را فراخوانی كند و به طور اتوماتیك شرایط بمار و دستور پزشكان را ثبت كند.
● نرم‌افزار و سخت‌افزار
سیستم به صورت یك شبكه از میكروكامپیوترهای متصل به یك كامپیوتر مركزی طراح شده است. اختصاص یك میكروكامپیوتر انفرادی به هر كاربر موجب پاسخ‌های سریع هر كامپیوتر می‌شود و سرویس‌های بالینی را ممكن می‌سازد در حالی كه در كامپیوترهای ‏shared‏ مركزی بسیار كند و گران تمام می شود. این سیستم روی كامپیوترهای ‏AT-compatible zenith Z۲۴۸‎‏ راه‌اندازی می‌شود. این برنامه تحت ‏MS‏ است و می‌تواند هر برنامه دلخواه را روی ماشین هنگامی كه از سرویس استفاده نمی‌كند، راه‌اندازی نماید. برنامه‌های آن اكثراً به زبان ‏R-BASIC‏ نوشته شده است. میكروكامپیوترها به یكدیگر و به یك فایل سرور(‏server‏ )- میكروكامپیوتر حاوی ۱۴۰ میلیون كاراكتر از ذخیره هارد دیسك- وكامپیوتر مركزی ‏DIGITAL EQUIPMENT VAX‏ در شبكه ‏ETHERNET‏ متصل است (۸ میلیون بیت در ثانیه). كامپیوترهای مركزی ‏VAX‏ ثبت های پزشكی الكترونیكی را به تمام كلینیك‌های مراقبت‌های اولیه منتقل می‌كند. (بالغ بر ۱۴۰۰۰۰ بیمار). هركدام از میكروكامپیوترها می‌تواند بلافاصله هر یك از مشخصات ثبت شده بیماران را فراخوانی كند. به محض آنكه داده‌های جدید داروخانه یا آزمایشگاه وارد كامپیوتر ‏VAX‏ می‌شود، به طور اتوماتیك داده‌های مربوط به بیماران روی شبكه به فایل سرور منتقل می‌شود. اگر مشخصات ثبت شده بیماران روی فایل سرور وجود نداشته باشد، مشخصات آنان از ‏VAX‏ به شبكه منتقل می‌شود. مشخصات بیمارانی كه برای یك مدت زمانی ثابت غیرفعال است، در فواصل زمانی حذف می‌شود. هر زمان كه پزشك رجوع می‌كند كل مشخصات پزشكی یك بیمار از فایل سرور به حافظه كامپیوتر با دستیابی تصادفی كپی می‌شود و بلافاصله برای مرور پزشك یا تصمیم گیری در دسترس قرار می‌گیرد.‏
● انعطاف‌پذیری
یكی از راه‌های انعطا‌ف‌پذیری آن است كه مبنای كاربرد كامپیوتر به صورت ‏DATA-BASE‏ قرار داده شود. مدیكال ‏GOPHER‏ بر اساس رمزگشایی سیستم مدیریت ‏DAA-BASE‏ است، كه یك تقلیدی از سیستم ‏PICK‏ است كه متنهای عددی مثل كاراكترهای اسكی را ذخیره می‌كند و اجازه می‌‌دهد كه آیتم‌های داده و ركورد طولشان تغییر كند. به طور كلی سیستم‌های ‏DATA-BASE‏ توانایی نوشتن گزارش و تصویر آن را به ما می‌دهد. این ویژگی به كاربر این اجازه را می دهد تا سؤالاتی را بپرسد یا چك كند. مثلاً بپرسد: "كدامیك از بیماران ‏IZOMEPIRAC SODIUMMIZOMAXI‏ دریافت كرده‌اند؟." ‏
● گزارش‌نویسی گسترده
مدیكال ‏GOPHER‏ توانایی گزارش‌نویسی را كه همراه با سیستم ‏DATA-BASE‏ می‌آید گسترش می‌دهد. این عمل می‌تواند گزارش‌هایی را فراهم می‌كند كه از داده‌های به دست آمده از مشخصات پزشكی بیمار یا هر فایل مربوطه دیگری تشكیل شده است. كاربر می‌تواند فرمت‌های گزارش‌ها را مثل موقعیت، اجزا ثابت و متغیر، كاربرد ‏underlining، ‏BOLD&ITALIC‏ بودن را كنترل كند.
كامپیوتر می‌تواند گزارش‌هایی را بر اساس نیاز برای بیماران تهیه كند، مثل قرار ملاقات‌های بیماران برای روز بعد. ‏

منبع : مجله مهندسی پزشکی و تجهیزات آزمایشگاهی