سیاست های انرژی اوباما، تغییر رویکرد در بازار مصرف

سیاست های انرژی دموکرات ها به طور عام و برنامه های انرژی اوباما به طور خاص، نشان می دهد که «او» با هر که باشد، «با ما» صادرکنندگان نفت نیست.
مردم آمریکا در انتخابات ۱۴ آبان، برای نخستین بار یک سیاه پوست را به ریاست جمهوری این کشور برگزیدند. باراک اوبا بر خلاف رقیب جمهوریخواه خود، نشان داد که در حوزه انرژی برنامه مفصل و سنجیده ای در نظر دارد.
دموکرات ها در حوزه انرژی بیشتر به مدیریت تقاضا می اندیشند، در حالی که جمهوریخواهان بر مدیریت عرضه تاکید و اهتمام بیشتری می ورزند؛ از این رو دموکرات ها از کاهش مالیات شرکت های نفتی و پرداخت مشوق به آنها خودداری و در مقابل از توسعه انرژی های تجدیدپذیر حمایت می کنند و در عین حال کاهش میزان آلاینده های زیست محیطی نیز را هدف قرار می دهند. برای نمونه، افزایش سرمایه گذاری در توسعه سوخت های جانشین همانند اتانول، برای کاستن از وابستگی به نفت وارداتی از اهداف اعلام شده اوباماست.
آمریکا با مصرف روزانه افزون بر ۹ میلیون و ۵۰۰ هزار بشکه بنزین، بیش از ۴۰ درصد از مصرف بنزین جهان را به خود اختصاص داده است و در قیاس با کشورهای توسعه یافته، بیشترین مصرف سرانه بنزین را دارد و هنوز از نظر فنی امکان کاهش مصرف بنزین در این کشور وجود دارد، اما نقش بنزین در زندگی روزمره مردم آمریکا چنان پررنگ است که هیچ دولتی جسارت نمی کند مالیات بنزین را افزایش دهد، زیرا چنین اقدامی ممکن است بنیاد دولت را براندازد.
چندی پیش، افزایش قیمت بنزین به بیش از ۳ دلار برای هر گالن نارضایتی فراوانی در مردم آمریکا به وجود آورد؛ از این رو جانشین سازی اتانول با بنزین به یکی از سیاست های مهم بخش انرژی این کشور تبدیل شده است.
در فوریه سال جاری میلادی، آمریکا به قصد گسترش دادن مصرف سوخت های زیستی، مقدار اجباری اتانول مخلوط در بنزین را از ۶/۴ درصد به ۷۶/۷ درصد افزایش داد، هر چند که میانگین مقدار اتانول مخلوط در بنزین، تا به حال از ۳/۶ در صد فراتر نرفته است؛ البته در جنوب آمریکا، مقدار اتانول مخلوط در بنزین، ۵/۲۳ درصد گزارش می شود، اما از نظر مقدار مطلق، مقدار مصرف اتانول در بنزین در شمال آمریکا دو برابر مناطق مرکزی و جنوبی است.
در این کشور روزانه ۵۸۰ هزار بشکه اتانول به صورت مخلوط در بنزین به مصرف می رسد که با اجرای برنامه های مورد نظر دولت، مصرف آن به یک میلیون بشکه در روز افزایش خواهد یافت. اوباما وعده داده است که محدودیت های فنی اجرای این سیاست را هر چه سریع تر برطرف و زمینه های گسترش آن را فراهم سازد.
ذخایر نفت آمریکا نزدیک به ۲۹ میلیارد بشکه (کمتر از یک چهارم ایران) برآورد می شود، در حالی که مصرف روزانه این کشور ۲۱ میلیون و تولید آن کمتر از ۷ میلیون بشکه نفت است؛ از این رو به نظر بسیاری از سیاست گذاران و کارشناسان، تامین امنیت عرضه مداوم انرژی و توسعه پایدار، مهم ترین چالش پیش روی دولت آمریکا به شمار می آید. اوباما تاکید کرده است: ما باید به شکل بهینه تری از انرژی استفاده کنیم، بر منابع جدید تکیه و از انتشار آلاینده های زیست محیطی جلوگیری کنیم.
وی در نظر دارد که هم بودجه بخش تحقیق و توسعه را افزایش دهد و هم سیاست هایی را به کار ببندد که با ایجاد تحول در فناوری های نوین، زمینه های استفاده هرچه بیشتر از انرژی های نو را فراهم سازد.
او مدعی است که می تواند نرخ بهره وری انرژی را افزایش دهد، از انتشار آلاینده های زیست محیطی جلوگیری کند و از وابستگی کشور به نفت خاور میانه بکاهد. اوباما برای تامین این هدف ۱۵۰ میلیارد دلار بودجه برای مصرف در بخش تحقیقات انرژی های نو در ده سال پیش بینی کرده است تا از این طریق تولید انرژی های جانشین و بهره وری انرژی در بخش خانگی و تجاری را افزایش و مصرف نفت را کاهش دهد.
از قرار معلوم اوباما برای کنترل عرضه نفت به حضور نیروهای نظامی کشورش در منطقه نفت خیز خاورمیانه نیازی ندارد و می کوشد از طریق مدیریت تقاضا و افزایش تولید انرژی های تجدیدپذیر، کمبود منابع انرژی فسیلی را جبران کند؛ به این ترتیب بزرگ ترین مصرف کننده نفت جهان، به مصرف انرژی های جانشین روی خواهد آورد و تقاضای بزرگ ترین منبع درآمدی کشورها نفت خیز منطقه خاورمیانه را کاهش خواهد داد. رویکرد اوباما به مسائل انرژی در قیاس با رویه جمهوریخواهان منطقی تر است اما، تغییر الگوی مصرف انرژی به سادگی و در میان مدت ناشدنی است. اوباما برای مقابله با مشکلات انرژی رویکرد درستی را انتخاب کرده است، اما باید دید در عمل نیز به درستی رفتار خواهد کرد. در ضمن عمر ریاست جمهوری (چهار یا هشت ساله) وی برای تحقق اهداف اعلام شده، کافی به نظر نمی رسد.

سعید خوشرو
کارشناس اقتصاد انرژی

منبع : شبکه اطلاع رسانی شانا