تروریسم و فرافکنی تنگناهای امنیت ملی آمریکا

تمامی تحلیلگران مسائل امنیتی آمریکا با ویژگی‌‌های رفتاری کارل روو آشنایی دارند. وی در زمره آن گروه از کارگزاران کاخ سفید قرار دارد که قادرند الگوهای رفتاری مورد نظر خود را به عنوان دستورالعمل اجرایی آمریکا تثبیت نمایند. این امر طی سال‌های ۲۰۰۱ تاکنون تداوم داشته است. عملیات روانی آمریکا علیه عراق توسط دستیاران کارل روو طراحی گردید. سایر واکنش‌های آمریکا نسبت به تنگناهای امنیتی آن کشور در خاورمیانه نیز بر اساس الگوهای تبلیغاتی و رسانه‌ای منعکس گردید که مبتنی بر رویکرد کارل روو بوده است.
هم‌اکنون کارل روو آخرین روزهای فعالیت سازمانی خود را در کاخ سفید سپری می‌سازد. وی در تاریخ ۱۲ آگوست ۲۰۰۷ اعلا‌م نمود که فعالیت‌های اجرایی خود به عنوان مشاور تبلیغاتی جورج بوش را صرفا تا پایان ماه آگوست ادامه خواهد داد. اگرچه استعفای وی مورد پذیرش قرار گرفته است اما شواهد نشان می‌دهد که ابتکار جدید آمریکا در برخورد با نهادهای سیاسی و سازمانی ایران نیز از جمله اقدامات تبلیغاتی و رسانه‌ای کارل روو می‌باشد. به همین دلیل است که خبر قرار گرفتن سپاه پاسداران در فهرست سازمان‌های تروریستی برای اولین‌بار توسط نیویورک‌تایمز و واشنگتن‌پست مطرح شد. از آن مقطع زمانی به بعد، رسانه‌های دیگری نسبت به موضوع واکنش نشان دادند. تفاسیر خبری و تحلیلی با رویکردهای متفاوت ارائه شد اما هیچ‌کدام از این اخبار را نمی‌توان نماد سیاست‌های رسمی آمریکا دانست. ‌
کارل روو در آخرین ابتکار خود تلا‌ش دارد تا موج عملیات روانی جدیدی را علیه ایران ایجاد کند. تجارب ناشی از مطالعه رفتار سیاسی و امنیتی آمریکا ما را به این جمع‌بندی می‌رساند که هرگاه آمریکایی‌ها در شرایط مخاطره‌آمیز سیاسی و امنیتی قرار می‌گیرند، کمبود امنیتی را از طریق عملیات روانی محاسبه‌شده جبران می‌کنند. هم‌اکنون نیز آمریکا در شرایط مشابهی قرار دارد.در چنین شرایطی است که از سپاه پاسداران به عنوان سازمان تروریستی در مطبوعات آمریکا نام برده می‌شود. ‌
واکنش کشورهای مختلف نسبت به چنین روندی نیز برای ما آموزنده خواهد بود. واحدهای اروپایی، استقلا‌ل رفتاری خود را در امور مربوط به سیاست بین‌الملل اعلا‌م داشتند. آنان نسبت به شرایط اسفبار امنیتی آمریکا در عراق واقف بوده، بنابراین هیچگونه الگوی رفتار همکاری‌جویانه‌ای را اتخاذ نخواهند کرد. برخی از تحلیلگران امنیتی اروپا نیز این موضوع را مطرح نموده‌اند که آمریکا در عراق با سپاه پاسداران مذاکره می‌کند، اما در واشنگتن آنان را با عناوین تروریستی مورد خطاب قرار می‌دهد. این‌گونه تحلیلگران نسبت به اهداف پنهانی آمریکا ابراز تردید نموده و این روند را به عنوان گام جدیدی در تعادل تبلیغاتی- امنیتی در روابط ایران- آمریکا تلقی می‌کنند. ‌ کشورهای عربی نیز در ارتباط با چنین موضوعی سکوت نموده‌اند. گویا آنان شرایط سیاسی و امنیتی خود را بسیار پایدار و باثبات تحلیل نموده و عامل بی‌ثباتی احتمالی را ایران می‌دانند. واحدهایی که در دوران جنگ تحمیلی از عراق حمایت به عمل آوردند، در انتظار فشارهای سیاسی و امنیتی جدیدی علیه ایران می‌باشند. طبعا آنان از طرح چنین موضوعاتی استقبال به عمل خواهند آورد. ‌
واقعیت‌های سیاسی و امنیتی چنین طرح‌هایی در منطقه شکل خواهد گرفت. تبلیغات تا زمانی ادامه خواهد داشت که واقعیت‌های استراتژیک از منظر و نگرش تحلیلگران محو گردد. زمانی که عینیت‌های امنیتی خود را منعکس می‌سازد، طبعا در آن شرایط هرگونه عملیات روانی و موج‌های تبلیغاتی کارکرد خود را از دست خواهند داد. طبیعی است که چنین موج تبلیغاتی نیز از تداوم چندانی برخوردار نخواهد بود.
شواهد نشان می‌دهد که آمریکا از آوریل تا آگوست ۲۰۰۷ در سه مرحله مذاکرات امنیتی و استراتژیک خود را با ایران سپری نموده است. انجام این مذاکرات به مفهوم نیاز امنیتی آمریکا به نقش سیاسی جمهوری اسلا‌می ایران در منطقه است.
اگر آنچه که رسانه‌های خبری آمریکایی به تولید آن مبادرت ورزیده‌اند، تبدیل به رویکردهای سیاسی و خط مشی حکومتی گردد، در آن شرایط، امکان ادامه مذاکرات ایران و آمریکا در مورد امنیت عراق و هرگونه گزینه سیاسی دیگری با تاخیر روبه‌رو خواهد شد. تاکنون متهم‌سازی سازمان‌های درون‌ساختاری صرفا در شرایطی انجام گرفته است که روابط دیپلماتیک کشورها با یکدیگر در فضای همکاری‌جویانه قرار داشته است. اتخاذ الگوهای رفتاری مبهم را می‌توان به عنوان نشانه‌ای از تردید استراتژیک دانست.
آمریکایی‌ها از سال ۱۹۸۲، ایران را در فهرست کشورهای حامی تروریسم قرار داده‌اند، بنابراین، طرح مجدد این امر نمی‌تواند آنان را به مطلوبیت بیشتری نائل سازد. شرایط و قابلیت‌های امنیتی ایران به گونه‌ای است که امکان رویارویی آمریکا را در کوتاه‌مدت کاهش خواهد داد. هرگونه الگوی رفتاری که منجر به تصاعد بحران در منطقه گردد، زمینه‌های لا‌زم برای افزایش آسیب‌پذیری‌های امنیتی آمریکا را به وجود خواهد آورد. اگرچه انجام هرگونه مقابله گرایی ژورنالیستی با سپاه پاسداران امکان‌پذیر می‌باشد، اما نمی‌توان عملیات روانی و آرزوهای سیاسی‌ای که به کابوس تبدیل شده است را در کوتاه‌مدت به واقعیت‌های استراتژیک تبدیل نمود.

ابراهیم متقی

منبع : روزنامه اعتماد ملی