چهارشنبه, ۲۶ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 15 May, 2024
مجله ویستا


مسجد سلطانی (مسجد جامع اسدآباد) ، اسدآباد


این مسجد در محله بازار اسدآباد واقع شده است. تا قبل از ویرانی، یكی از قدیمی‌‌ترین مساجد اسدآباد محسوب می‌شد. در حال حاضر بنای مسجد قدیم را خراب كرده‌اند و مساجدی نو با طرحی مستطیل شكل به جای آن ساخته‌اند.
آنچه باعث اهمیت كنونی بنا می‌گردد سنگ‌نبشته‌ای است كه در گذشته در داخل شبستان قدیمی قرار داشت. امروزه علاوه بر آن، چهار سنگ‌نبشته دیگر و یك سنگ قبر بر دیوار طاق نمایی در سمت چپ راهروی ورودی به حیاط مسجد نصب شده كه به ترتیب سنوات عبارت‌اند از :
- فرمان شاه تهماسب اول صفوی (984-930) مورخ 972 هجری قمری درباره بخشودگی مالیات خانه شمار قریه اسدآباد به خط ثلث بر روی مرمر سفید در پنج سطر به ابعاد 29×27 سانتی‌‌متر.
- فرمان شاه تهماسب اول صفوی مورخ 972 هجری قمری درباره تخفیف مالیات چهارپا كه عبارت از «مواشی ... و بیوت‌النحل الكاء اسدآباد از ابتدای پیچی ئیل» می‌شود و علت آن شیعه بودن ساكنان آن دیار است. این كتیبه در سیزده سطر به خط ثلث نوشته شده و ابعاد آن 40×135 سانتی‌متر است.
- فرمان شاه‌‌عباس اول صفوی (1038-996) مورخ 1026 هجری قمری در زمینه «تخفیف رسدی یك ماهه شهر رمضان‌المبارك از ایتدای توشقان ئیل سوای جهاتی كه به اجاره می‌دهند، فقط شیعیان ساكن الكاء اسدآباد» به خط نستعلیق در 15 سطر و یك سطر حاشیه بر سنگ مرمر تیره به ابعاد 77×75 سانتی‌متر.
- فرمان شاه صفی (1052-1038) مورخ 1046 هجری قمری در زمینه بخشودگی مالیات و حقوق دیوانی جماعت كاولیان و جماعت هندیان مشهور به خطیران و جماعت ارانلو كه در نواحی نهاوند و اسدآباد و هرسین و دینور و بیلاور و سنقر و گوراب و ملایر و توابع ساكن هستند، به خط نستعلیق در 16 سطر بر سنگ مرمر یكپارچه به ابعاد 46×44 سانتی‌متر.
- كتیبه تعمیر بنای مسجد جامع اسدآباد به فرمان شاه سلیمان صفوی (1105-1077) زیر نظر حاجی علیخان زنگنه و سركار اصلان آقا و معماری محمد طاهری همدانی در تاریخ 1097 هجری قمری به خط نستعلیق (سطر اول خط ثلث) در 13 سطر بر سنگ مرمر كرم رنگ به ابعاد 52×35 سانتی‌‌متر به صورت برجسته.
سنگ قبری به خط كوفی در صحن مسجد قرار داشت كه هنگام تجدید بنای مسجد، كنار سنگ نبشته‌های عصر صفوی در راهرو و ورودیِ مسجد نصب گردید. این سنگ قبر از مرمر كرم به درازای 675 سانتی‌متر و پهنای 44 سانتی‌‌متر است.