جمعه, ۱۴ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 3 May, 2024
مجله ویستا


پرفروش‌ترین اثر اندیشمند یهود


پرفروش‌ترین اثر اندیشمند یهود
هیچ کس بیشتر از « دکتر شولومون سند» شگفت زده نشد از این که آخرین کار آکادمیک او ۱۹ هفته در فهرست پر فروش ترین کتاب های اسرائیل قرار گرفت. این موفقیت علی رغم این امر به دست آمده است که کتاب او با بزرگ ترین تابوی اسرائیل در چالش است. از نظر «دکتر سند» فکر و ایده ملت یهود، که از اساس به عنوان پناهگاهی امن برای توجیه تشکیل یک رژیم به کار گرفته شد، افسانه ای است که کمی بیش از یک قرن پیش ابداع شد.
تخصص ویژه دکتر سند، تاریخ اروپاست و در دانشگاه تل آویو، این رشته را تدریس می کند. او در تحقیقات تاریخی و باستان شناسی خود نه تنها این نظر که چندین نظر دیگر از این دست را مطرح کرده است که همه آنها بشدت بحث برانگیزند. او با اسناد و مدارک تاریخی و باستان شناسی ثابت می کند که یهودیان هرگز از سرزمین مقدس تبعید نشده اند و بیشتر یهودیان امروزی هیچ ارتباطی با سرزمینی که اسرائیل می نامند، ندارند و تنها راه حل سیاسی درگیری های این رژیم با فلسطینی ها، لغو دولت اسرائیلی است.
موفقیت این کتاب در سایر نقاط جهان نیز تکرار شد. ترجمه این کتاب به زبان فرانسه که ماه گذشته منتشر شد چنان به سرعت به فروش رفت که تاکنون به چاپ سوم رسیده است. در ضمن ترجمه این کتاب به ۱۲ زبان دیگر در حال انجام است از جمله به عربی و انگلیسی. ولی او پیش بینی کرده که وقتی این کتاب سال آینده به زبان انگلیسی منتشر شود، لابی پر نفوذ طرفدار اسرائیل واکنش خشنی نشان بدهد. مردم اسرائیل تاکنون در مورد استدلال ها ی او در این کتاب اگر نه طرفدار، دست کم کنجکاو بوده اند. تام سی ژو، یکی از روزنامه نگاران برجسته در اسرائیل این کتاب را پر کشش و هیجان انگیز خوانده است.
دکتر سند می گوید در کمال تعجب متوجه شده است که همکاران دانشگاهی اش خجولانه از بحث در مورد استدلال های او اجتناب کرده اند. تنها ایزیئل بارتال که استاد تاریخ عبری در دانشگاه بیت المقدس است از این امر مستثنی است. او مطالبی را در این باره در روزنامه هاآرتص عنوان کرده است. ولی کوشش اندکی در رد ادعای دکتر سند داشته است و مقاله اش را بیشتربه دفاع از حرفه خود اختصاص داده است و این که تاریخ نویسان اسرائیلی آنقدرها هم درباره خصلت اختراعی تاریخ یهود بی اطلاع نبوده اند که دکتر سند می گوید.
دکتر سند اظهار می دارد که فکر نوشتن این کتاب سال ها در ذهنش جرقه زد ولی منتظر مانده است تا روز های اخیر که کار را بر روی این مطلب شروع کند. «من نمی توانم ادعا کنم که شجاعت ویژه ای در اعلام نتیجه مطالعاتم در این کتاب داشته ام بلکه برای انتشار این کتاب منتظر ماندم تا به مقام استادی کامل برسم. در اسرائیل برای بیان نظراتی از این نوع ناچار بهایی باید پرداخت.»
حرف اصلی او این است که کمی بیش از یک قرن پیش یهودیان در مورد خود به عنوان قومی فکر می کردند که دارای مذهب مشترکی است. در آستانه قرن بیستم یهودیان صهیونیست به مبارزه با این فکر پرداختند و با ابداع این ایده که ملیت یهودیان تنها بستگی به مذهب شان ندارد، شروع به خلق یک تاریخ ملی کردند.
مطلب دیگری که دکتر سند عنوان کرده این است که این نظر صهیونیستی که یهودیان موظف به بازگشت از تبعید به سرزمین موعودند کاملاً نادرست است و مغایر با آئین یهود. در ضمن طبق نظر او صهیونیست ها در مورد بیت المقدس هم فکر جدیدی را ایجاد کرده اند. پیش از این، مکان های مقدس برای یهودیان مکان هایی تلقی می شدند که آرزوی دیدن آنها را داشته اند نه جایی که در آن زندگی کنند و ۲۰۰۰ سالی که یهودیان از بیت المقدس دور بوده اند، به این دلیل نبوده که نمی توانسته اند به آنجا برگردند بلکه به این علت که دین آنها این کار را تا آمدن «منجی»، نهی کرده است.
شگفتی بزرگ تر در طول تحقیقات این استاد تاریخ، وقتی بوده که شروع به بررسی اسناد باستانی عصر کتاب مقدس یهودیان می کرده است. او در این باره می گوید: «من به عنوان یک صهیونیست پرورش نیافته ام، بلکه نظیر همه اسرائیلی ها برایم امری عادی بود که یهودیان مردمی بوده اند که در یهودیه «Judea» سرزمینی در جنوب فلسطین - زندگی می کرده اند و در سال ۷۰ قبل از میلاد مسیح به وسیله رومی ها از آنجا تبعید شده اند. ولی وقتی شروع به جست و جو در مدارک کردم به این نتیجه رسیدم که تبعید یهودیان واقعیت تاریخی ندارد. در واقع یهودیت و تبعید با هم عجین شده اند و نمی توان آن را بدون اشاره به تبعید توضیح داد. ولی حتی یک کتاب تاریخی هم پیدا نکردم که واقعیت این تبعید را شرح داده باشد. «این امر به این دلیل است که رومی ها کسی را تبعید نمی کردند. در واقع اکثریت مردم فلسطین کشاورز بودند و همه مدارک نشان می دهد که آنها در سرزمین خود باقی ماندند.»
دکتر سند در این باره نظریه ای دارد که بیشتر پذیرفتنی است : تبعید داستانی بوده است که به وسیله مسیحیان اولیه به منظور بسیج یهودیان برای گرویدن به دین و آئین جدید به وجود آمد.
«مسیحیان بعد ها می خواستند نسل های یهودیان باور کنند که نیاکانشان به عنوان مجازاتی از طرف خداوند تبعید شده اند.» ولی اگر تبعیدی در کار نباشد چگونه این همه یهودی ، در سراسر جهان پراکنده شده اند دکتر سند می گوید در قرن های بعد از عصر مسیحیت، یهودیت از گرویدن وسیع یهودیان به آئین جدید مستأصل شده بود - این امر در ادبیات رومی زبان هم ذکر شده است. یهودیان به دنبال گرویدن به دین مسیح به مناطق دیگر بویژه به یمن و قبایل شمال آفریقا کوچ کردند.
قرن ها بعد جمعی از مردم قلمرو خزر - جنوب روسیه فعلی - به دین یهود گرویدند. این امر سرآغاز پیدایش یهودیان اروپای شرقی و اروپای مرکزی شد. دکتر سند در این مورد اشاره ای دارد به پوشش وسیع روزنامه های اسرائیلی از کشف پایتخت پادشاهی خزر، در کناره های دریای خزر. در هر حال سؤال مهمی که دکتر سند مطرح می کند این است که اگر بیشتر یهودیان سرزمین مقدس را ترک نکرده اند چه بر سر آنها آمده است در مدارس اسرائیل این مطلب تدریس نمی شود ولی بیشتر سران اولیه صهیونیسم از جمله دیوید بن گوریون ( اولین نخست وزیر اسرائیل) بر این باور بودند که فلسطینی ها نیاکان یهودیان اصلی منطقه بوده اند. آنها مدعی شده اند که این یهودیان بعدها مسلمان شده اند.»
دکتر سند همکاران خود را آدم های توداری می داند که با او توافقی تلویحی دارند در این امر که بنای تاریخ «اسرائیل»، دست کم آنگونه که در دانشگاه ها آموخته می شود به خانه ای می ماند که با کارت های مقوایی آن را ساخته باشند.
نوشته جاناتان کوک
ترجمه: پوراندخت مجلسی
منبع : روزنامه ایران