وقتی هوا تاریک می‌شود

هرچند که مردان صنفی چندان توانی برای همراهی یاران خود ندارند ولی همچنان امیدها باقی مانده است. صنوف لابی‌گری را به نیکی می‌دانند ولی راه‌های گریز را هنوز نیاموخته‌اند. آنان برای ادامه حیات اقتصادی خود به همراهی دولتی نیاز دارند که رئیس آن طی سه‌سال سه دیدار را با اصناف پایه‌گذاری کرد.
بحران خاموشی‌ها نیز هرچند با سکوت روسای اصناف توام بود ولی باز هم نجوای همراهی به گوش رسید چراکه وزیر نیرو در آخرین اظهارنظرهای خود بیان داشت که شاید اصناف را نیز در توافق‌های دولتی بازی دهند: «برای طرح صرفه‌جویی در مصرف برق با اصناف مذاکره می‌کنیم. ما قصد ضربه زدن به اصناف را نداریم و نمی‌خواهیم صنوف متضرر شوند و اجرای این طرح به نفع تجار، مردم و کشور است. در خصوص تعطیلی اصناف ما فقط به دولت پیشنهاد دادیم و دولت باید با انتخاب طرفین موضوع از طرف وزارت نیرو و اصناف این زمینه را ایجاد کند تا مذاکرات مناسبی مطابق مصلحت در این خصوص صورت گیرد تا تصمیمات استانی یا ملی اتخاذ شود.
ما به هیچ‌وجه قصد ضربه‌زدن به اصناف را نداریم و نمی‌خواهیم صنوف متضرر شوند و فکر می‌کنیم که اجرای این طرح به نفع تجار، مردم و کشور است. ما فکر می‌کنیم اگر دولت اجازه دهد، استدلال‌های منطقی ما برای اصناف هم قابل قبول باشد، چون این طرح فقط در حد پیشنهاد بوده است و هنوز به صورت کارشناسی تشریح نشده است.» شاید فتاح روزگاری همراهی با اصناف را پیش گیرد هرچند که خاموشی‌های تابستانی در ابتدایی‌ترین روزهای تیرماه آغاز شد تا اصناف هم ناکام مانده باشند. «طرح سراسری صرفه‌جویی برق برای مقابله با خاموشی برق با الگوبرداری از کشورهای اروپایی از اول تیرماه امسال در تهران اجرا می‌شود.» هوای بازارهای اصلی شهر تهران در آخرین روزهای فصل بهار مهمانان ناخوانده‌ای را پذیرا شده‌اند. دولت از اجرای طرحی خبر می‌دهد که بیش از آنکه به عصر نوین تعلق داشته باشد به دوران سخت دهه ۶۰ مربوط می‌شود. هنوز خاطرات روزهایی که صدای مولدهای برق در خیابان‌های شهر گوش فلک را کر می‌کرد و در ذهن‌ها زنده باقیمانده است؛ روزگاری که بی‌برقی اصناف را وادار کرده بود که برای تامین نیازهای خود به سوی استفاده از مولدهای برق بروند. خاموشی‌های عصرگاهی اصناف را به فکر چاره‌اندیشی انداخته است. وزارت نیرو اعلام کرده با اصناف برای خاموشی‌ها همراه خواهد شد ولی شاید طرح‌های نوین دولت چندان به کار کسبه و بازاریان نیاید. بازارهای اصلی شهر تهران اکنون همچون روزهای ابتدایی دهه ۶۰ و ۷۰ پذیرای مولدهای برق شده است؛ مولدهایی که در خاموشی‌ها به فریاد اصناف می‌رسند.
جنجال خاموشی‌ها هنوز به سرانجام نرسیده است ولی کلید تاریکی‌ها از هفته پیش در وزارت نیرو به سمت دیگر حرکت کرده تا روزهای تاریک و گرم با ورشکستگی همراه شده باشد. توزیع‌کنندگان به صراحت از طریق مجامع امور صنفی گلایه‌های خود را به دولت انتقال داده‌اند. یکی از اعضای هیات‌رئیسه مجمع امور صنفی توزیعی تهران روایت می‌کند که این نهاد صنفی به صورت رسمی از وزارت بازرگانی درخواست کرده تا به مخالفت با اجرای این ایده بپردازد ولی موضع‌گیری‌های اخیر دبیر هیات عالی نظارت براصناف نشان داده که مردان دولتی چندان هم در جلب همراهی دولتمردان موفق نخواهند بود. رئیس شورای اصناف کشور نیز اعلام کرده که همراه طرح تعطیلی واحدهای صنفی در ساعات ابتدایی شب نخواهد بود. اعضای شهرستانی شورای اصناف کشور نیز روایت می‌کنند که مخالفت‌های خود را به سازمان‌های بازرگانی استان‌های متبوع خود انتقال داده‌اند. آنان نیز براین باورند که تعطیلی واحدهای صنفی توزیعی اصناف را بیش از گذشته در خطر ورشکستگی قرار خواهد داد.
آنان سال گذشته به دلیل بحران‌های مالی بسیاری که اقتصاد ایران برای‌شان به همراه آورده بود، دوران سختی را پشت سر گذاشتند. دولت نیز بارها به اصناف وعده داده بود که همراهی با آنان را فراموش نخواهد کرد. رئیس دولت نهم نیز اولین رئیس‌جمهور اسلامی ایران به شمار می‌آمد که طی سه‌سال سه دیدار سه ساعته را با نمایندگان اصناف ترتیب داد. هنوز چند روزی از انتخاب محمود احمدی‌نژاد به عنوان رئیس‌جمهور منتخب ایران نگذشته بود که او به دیدار اصناف در مسجد خیابان پاستور رفت. او به نیکی می‌دانست که دارایی خود را نه از میان سرمایه‌داران که از توده‌های مردمی کسب کرده است. رئیس دولت به وزیر بازرگانی خود نیز دستور داد که همراهی با اصناف را با همنشینی آنان توام کند تا دیگر دسترسی به وزیر برای طبقه متوسط شهر ایران ناممکن جلوه‌گر نشود.
اما هنگامی که جریان تعطیلی واحدهای صنفی در ساعات ابتدایی شب‌های تابستان مطرح شد، باز هم معادلات، شکلی جدید به خود گرفت. اصناف سال گذشته برای تعطیل فروشگاه‌های توزیعی در ساعت ۲۴ با نیروی انتظامی به توافق رسیده بودند. آنان بارها به دیدار مردان انتظامی رفتند تا آنان را مجاب سازند که تابستان هنگامی برای‌شان مفید خواهد بود که تا پاسی از شب بیدار باشند و به فعالیت‌های خود ادامه دهند. اتحادیه‌های صنفی به مدیران دولتی اندرز دادند که قانون نظام صنفی به آنان اختیار داده تا ساعت کاری خود را تعیین کنند و پس از تصویب کمیسیون نظارت بر اصناف آن را به اجرا درآورند. نص صریح قانون اشاره می‌کند که تنها هیات عالی نظارت، حق ورود به مناقشه تعیین ساعت کاری اصناف را دارد .

احمد کشاورز

منبع : روزنامه کارگزاران