انسان، آزادی و تربیت در فلسفهٔ هستی

فلسفهٔ هستی عنوانی برای آن دسته از اندیشه‌هاست که تنها به انسان و روال بودن او اختصاص دارد. از این رو فیلسوفان هستی نه چون فلسفه‌پردازان پیشین در پی انداختن طرح جامع و خردمندانه از عالم هستند و نه چون بعضی از فیلسوفان جدید فلسفیدن را کاری بیهوده می‌دانند و آن را تنها به تحلیل واژه‌ها و گزاره‌ها محدود می‌سازند. این فیلسوفان حتی آنگاه که دربارهٔ انسان سخن می‌گویند بر آن نیستند که تصویری کامل از او ارائه کنند. فلسفهٔ هستی را باید یکی از نتایج کار فیلسوف بزرگ آلمانی کانت دانست.
کار بزرگ کانت در این بود که به نقد متافیزیک سنتی پرداخت، اگر چه پرداختن به آن را شوقی برآمده از درون انسان می‌دانست. کانت با بی‌ثمر خواندن تلاش فیلسوفان پیشین در شناسائی عقلانی خدا، جهان و انسان از یکسو، و تمایز میان جهات ذات ـ که ناشناختی است ـ و جهان پدیدار ـ که شناختی است ـ به روشنگری مقام معنوی انسان پرداخت.

حجت صفار حیدری ثابت
استادیار دانشگاه مازندران

منبع : پژوهشنامه علوم انسانی و اجتماعی