جمعه, ۱۴ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 3 May, 2024
مجله ویستا

رقصنده در طبقهٔ بالا - THE DANCER UPSTAIRS


سال تولید : ۲۰۰۲
کشور تولیدکننده : اسپانیا و آمریکا
محصول : جان مالکوویچ و آندرس بیسنته گومس
کارگردان : مالکوویچ
فیلمنامه‌نویس : نیکلاس شکسپیر، برمبنای رمانی نوشتهٔ خودش
فیلمبردار : خوزه لوییس آلکاین
آهنگساز(موسیقی متن) : آلبرتو ایگلسیاس
هنرپیشگان : خاوی‌یر باردم، خوآن دیه‌گو بوتو، لورا مورانته، الویرا مینگس، الکساندرا لنکاستر و آلیور کاتن
نوع فیلم : رنگی، ۱۳۳ دقیقه


̎اگوستین رخاس̎ (باردم) وکیل سابقی است که چون می‌خواسته بدون واسطه با مقولهٔ بزهکاری و عدالت سروکار داشته باشد، کارآگاه پلیس شده است. به ̎رخاس̎ مأموریت داده‌اند تا دربارهٔ عده‌ای تروریست تحقیق کند که مصمم‌اند به هر ترتیب شده دولت حاکم را ساقط کنند: از شیطنت‌های آشفته‌کننده (مثل رها کردن جسد حیواناتی که رویشان شعارهای انقلابی نوشته شده در اطراف عمارت کنگره) تا بمب‌گذاری و سوءقصدهای سیاسی. ̎رخاس̎ چیز زیادی دربارهٔ تروریست‌ها نمی‌داند و هیچ‌کس هم در نیروهای پلیس از هویت یا مخفی‌گاه رهبر تروریست‌ها خبر ندارد. در حالی‌که ̎رخاس̎، اطلاعات بیش‌تری دربارهٔ تروریست‌ها کسب می‌کند، آنان نیز بر شدت عملیات خود می‌افزایند، و تحقیقات و جست‌وجوهای ̎رخاس̎ را ضروری‌تر می‌کنند. ̎رخاس̎ دختری دارد که نزد زنی به نام ̎یولانندا̎ (مورانته) آموزش رقص می‌بیند. ̎رخاس̎ و ̎یولاندا̎، آرام‌ آرام شیفتهٔ یک‌دیگر می‌شوند ولی پس از مدتی، ̎رخاس̎ متوجه می‌شود زنی که دوستش دارد ظاهراً برای تروریست‌هائی کار می‌کند که او مصمم است ریشه‌کن‌شان کند.
● بسیاری از بازیگران تمایل دارند که وقتی خود پشت دوربین قرار می‌گیرند، حکایت‌هائی مجلسی تعریف کنند که حرف اصلی را در آنها شخصیت‌ها و شخصیت‌پردازی‌ می‌زند. اما در رقصنده در طبقهٔ بالا، نخستین فیلم مالکوویچ به‌عنوان کارگردان ـ که پروژهٔ جاه‌طلبانه‌ای نیز هست ـ او به درامی پیچیده و پر شاخ و برگ پرداخته که بیش از آن‌که به فیلم‌سازان آمریکائی مدیون باشد، وامدار کنستانتین کوستا ـ گاوراس است ـ دینی که با نایش تکه‌ای از حکومت نظامی (۱۹۷۳) بر آن صحه گذاشته است. فیلم‌نامهٔ شکسپیر که برمبنای رمان خودش و ملهم از اسارت رهبر چریک‌های ̎پرو̎ئی، ابیمائل گوسمان در بالای یک استودیوی باله در لیما، نوشته شده، به بازی خارق‌العاده و به شدت کنترل شدهٔ باردم می‌نازد. اگرچه فیلم می‌توانسته مختصر و مفیدتر حرفش را بزند و محکم‌تر به ارتباط اصلی داستان شکل بدهد ولی به هر حال درام جذاب و هوشمندانه‌ای است که متأسفانه، آشفته‌کننده‌ترین جنبه‌اش انگلیسی حرف زدن بازیگران اسپانیائی/ آمریکای لاتینی آن است. در حالی‌که لهجهٔ غلیظ بعضی از بازیگران را گاه نمی‌توان درک کرد، ولی ̎زبان̎، حرف اصلی را نمی‌زند و کارگردان برای رسیدن به هدف خود و غرق کردن تماشاگر، بیش‌تر به حس و حال و فضای داستان پرداخته است؛ حال و هوای کشوری آمریکای لاتینی که در آن، فساد سیاسی و بی‌تفاوتی مردم چنان ریشه‌دار است که حتی وقتی انقلابی خشن در آن صورت می‌گیرد، توجه هیچ‌کس را جلب نمی‌کند.