پیش‌بینی چالش‌های اجتماعی سال ۲۰۰۹

در آخرین روزهای سال میلادی گذشته، زمانی که همگان به جمع‌بندی وقایع سال گذشته و پیش‌بینی وقایع سال آینده می‌پرداختند، روزنامه گاردین در یک نظرسنجی، از برخی کارشناسان و روزنامه نگاران خواست مهم‌ترین چالش‌های دنیا در سال آینده میلادی را در حوزه‌های مختلف پیش‌بینی کنند. آنچه می‌خوانید بریده ای از آن مقاله است که به مهم‌ترین چالش‌های حوزه‌های سلامت، محیط زیست، فناوری رسانه و روابط اجتماعی می‌پردازد.
۱) غذاهای طبیعی از مد می‌افتد؟
محصولات غذایی ارگانیک، محصولاتی هستند که در آن‌ها از فراورده‌های شیمیائی استفاده نمی‌شود و اخیرا گرایش وسیعی در کشورهای غربی برای استفاده از آن‌ها به وجود آمده است.
در تابستان گذشته، حامیان این محصولات پیش‎بینی می‌کردند که فروش این محصولات در سال ۲۰۰۸ تنها تا ۱۰ درصد افزایش خواهد داشت. با توجه به میزان متوسط ۲۶ درصد رشدی که از سال ۱۹۹۳ تا ۲۰۰۶ داشته است؛ این یک پیش‎بینی هشدار دهنده بود.
بررسی‎ها نشان داده که فروش این محصولات از عید پاک به بعد، ماه به ماه کاهش یافته بود. برای مثال فروش تخم‎مرغ‎های ارگانیک از بیشترین مقدار ۷.۴ درصد بازار فروش به ۴.۷ درصد کاهش دا کرد. هرچند هنوز احتمال دارد که تا بهار ۲۰۰۹، افزایش فروش محصولات ارگانیک دیده شود؛ هرچند کمتر از مقدار پیش‎بینی شده ۱۰ درصد. ولی صاحب‎نظران، سال ۲۰۰۸ را به عنوان اولین سال سقوط فروش این محصولات در طی ۱۵ سال اخیر ثبت کرده‎اند.
انجمن خاک انگلستان، حامی و تبلیغ کننده بزرگ غذاهای ارگانیک، از دولت درخواست کرد که به تولید‎کننده‎هایی که از این انجمن گواهی دارند، اجازه تولید انواع خوراک حیوانات را بدهد. در حال حاضر تولید خوراک ارگانیک دام و طیور نسبت به سایر غذاهای حیوانات، ۲ برابر هزینه بیشتری می‎برد و بیم آن می‎رود که این مسئله به تولیدکنندگان این خوراک‎ها از نظر اقتصادی فشار بیاورد.
آیا این بدان معنی است که جنبش «غذاهای ارگانیک» رو به خاموشی است؟ نه به‎طور کامل. زیرا تمایل به این غذاها ریشه‎ای محکم دارد که با وجود تنگناهایی که وضعیت اقتصادی پیش رو می‎گذارد، سعی در پابرجایی دارد. رسانه‎ها هم همیشه اهمیت غذاهای ارگانیک را برجسته کرده‎اند. سرآشپزهای برنامه‎های تلویزیونی خواص این مواد غذایی را بارها یادآوری می‎کنند؛ اما غذاهای ارگانیک هیچ‎گاه بیش از ۳ درصد از ۱۲۰ میلیارد پوند در گردش در بازار مواد غذایی انگلیس را به خود اختصاص نداده است در حالی‎که این میزان در آمریکا حدود ۱۰ درصد است.
البته شواهدی وجود دارد که نسل جدید انگلیسی‎ها شروع به اندیشیدن عمیق درمورد غذا کرده‎اند. کاهش حمایت برای تولید غذاهای ارگانیک می‎تواند تنها به دلیل هزینه آن نباشد بلکه به نگرش افراد نیز می‎تواند مرتبط باشد بنابراین نشریه‎هایی که درمورد امنیت غذایی است افراد را تشویق به تفکر ساخته‎اند در مورد این که غذاهای ما از کجا می‎آیند و چگونه تولید می‎شوند.
در عین حال که مخالفت‎های زیادی در برابر افزایش بیش از حد غذاهای صنعتی شکل گرفته؛ در کنار آن هنوز شک و تردیدهایی نیز در مورد ادعاهایی که بابت غذاهای ارگانیک می‎شود وجود دارد و عده‎ای عقیده دارند که در مورد خواص آنها زیاده‎روی شده است.
آن‌چه مشخص است این که حتی در زمانی که وضع اقتصادی کساد است، مصرف‎کننده‎ها بیشترین سعی را در خریدن غذاهای خوب و مناسب می‎کنند؛ ولی آنها میزان نیاز بدن به غذاهای ارگانیک را درک نمی‎کنند و پرداختن مبلغ اضافه بابت آن را غیرضروری می‎بینند؛ بنابراین سال ۲۰۰۹ شاید سالی برای تولید مناسب غذاهای ارگانیک نباشد.
۲) چالش تغییرات آب و هوا
پاسخ این سوال با توجه به نظر بیشتر هواشناسان ساده است؛ اگر در سال ۲۰۰۹، در عملکرد خود تغییر رویه ندهیم، مسلما کره زمین دچار مشکل خواهد شد.
دی‎اکسید کربن اتمسفر هم‎اکنون در میزان ۳۸۷ppm متوقف مانده است و این یعنی افزایشی برابر با ۴۰ درصد از زمان انقلاب صنعتی تا کنون و این بالاترین میزانی است که کره زمین در طی ۶۵۰ هزار سال گذشته تجربه کرده است.
شواهدی مبنی بر گرم شدن سطح زمین به‎خصوص در قطب شمال به دست آمده؛ جایی که دانشمندان همیشه پیش‎بینی کرده بودند که اولین جایی است که دچار آسیب می‎شود.
تابستان، پوشش یخی در قطب به‎طور غم‎انگیزی کاهش پیدا کرد. لایه منجمد همیشگی در سیبری، در حال آب شدن است. اولین عارضه این پدیده، کاهش توانایی زمین برای منعکس کردن حرارت خورشید به سوی فضا است. دومین مشکل، آزاد شدن حجم زیادی گاز متان است، ترکیب این ۲ ، میزان گرمای زمین را بالاتر می‎برد. بزرگ‎ترین ساطع‎کننده کربن در دنیا، یعنی آمریکا بعد از ۸ سال رکود، توسـط «جان هولدرن»، مشاور علمی باراک اوباما، اعلام کرده است که آب‎وهوا، اولویتی مهم و اساسی است.
اخیرا دولت انگلیس اعلام کرده است که قصد تاسیس کارخانه‎های جدید زغال سنگ را در بعضی از شهرهای انگلیس دارد؛ این اقدام سبب شکل‎گیری این اتهام نسبت به دولت انگلیس می‎شود که تعهدات بی‎ارزشی برای تغییر وضعیت آب‎وهوا داده است و این برخلاف مواضع نمایندگانی است که در کوپنهاک تجمع خواهند یافت که معاهده جدیدی برای تغییر شرایط جوی کره زمین وضع کنند. معاهده‎ای که قرار است جانشین توافق‎نامه کیوتو که در سال ۲۰۱۲ به پایان خواهد رسید، بشود. تنها یک تصمیم محکم و قاطع و همچنین اجباری کردن قوانین، سیاره ما را نجات خواهد داد.
۳) انقلاب فیلم‎های ۳ بعدی
دوران انتظار طولانی شده، شاید حدود ۸۰ سال، ولی امید آن می‎رود که سال ۲۰۰۹، سالی باشد که سرانجام فیلم‎های ۳ بعدی قابل تماشا کردن باشد؛ بدون ایجاد سردردهای میگرنی در تماشاچی!
هم‎اکنون ۲ فیلم در هالیوود به شکل ۳ بعدی‎های جدید مشغول جذب مشتری است:«هیولاها در برابر بیگانگان»، انیمیشنی بسیار تاثیرگذار از کمپانی Dream Work که در اواخر مارس اکران خواهد شد و فیلم «آواتار»، به کارگردانی جیمز کامرون که اولین فیلم او پس از فیلم موفق تایتانیک خواهد بود.
جفری کاتزنبرگ، مدیر فیلم‎های Dream Work ، پیش‎بینی می‎کند که درطی ۵ تا ۷ سال آینده، تمام فیلم‎ها، در قالب ۳ بعدی‎های جدید نمایش داده خواهد شد همانند شرک۴ که در تابستان ۲۰۱۰ اکران خواهد شد.
تاریخچه فیلم‎های ۳ بعدی طولانی است؛ این این نوع فیلم، برای اولین بار در سال ۱۹۲۰ شروع به فعالیت کرد و در سال ۱۹۵۰ به منظور رقابت سینما با تلویزیون، دوباره روی آن کار شد، ولی عینک‎های پلاستیکی رنگ شده و تیره مانع لذت بردن کافی از نمایش‎های ۳ بعدی می‎شد حتی در فیلم‎هایی همانند فیلم ترسناک «خانه‎ای از موم» و یا فیلم «شماره M را برای قاتل بگیر» اثر آلفرد هیچکاک، این مشکل وجود داشت.
اخیرا فیلم‎های ۳ بعدی پیشرفت قابل توجهی داشته است که بیشتر به دلیل تکنولوژی دیجیتالی جدید در تولید و نمایش این فیلم‎ها و همچنین تولید عینک‎هایی سفت و راحت، مخصوص دیدن فیلم‎های ۳ بعدی است. تنها مشکل موجود، قیمت بالای تبدیل سینماها است، هرچند Cine world، بزرگترین سینمای زنجیره‎ای انگلیس، به زودی ۱۰۰ پرده آماده نمایش خواهد داشت.
هر کسی به راحتی متقاعد نمی‎شود که تکنولوژی جدید فیلم‎های ۳ بعدی، پاسخی برای مشکلات هالیوود باشد. بنا بر عقیده «پاتریکس گلدستین»، تحلیل کننده فیلم‎های هالیوودی در روزنامه لس‎آنجلس تایمز، هالیوود کماکان بابت فیلم‎هایی که استقبال از آن تنها در گروی جلوه‎های ویژه است، آزار می‎بیند. او در این باره می‎گوید: آنچه امروزه این فیلم‎ها نیاز دارند استفاده کمتر از گزافه‎گویی و هیجان‎های پوچ است؛ نه چیزی بیشتر از این!
۴) خوشبختی؛ سرابی غبارآلود
در دوره‎ای که گذشت، هرچند بیشتر مردم غرب مرفه‌تر شدند ولی در عوض بسیاری از مردم، به لحاظ اخلاقی دچار انحطاط شدند و دنیا آکنده از رفتارهای غیراخلاقی چون خودفروشی، تکبر و رفتارهای ضد اجتماعی شد. افراد، برای یکدیگر ناخوشایند و غیرقابل تحمل شدند، ناسزاهای بسیار گفتند و جنگ‎های بسیار با یکدیگر کردند.
فرهنگ عمومی، تمایلات تهدیدکننده و آزاردهنده را در جامعه می‎پروراند. افراد مشهور، درتلویزیون و برای جلب توجه عموم، کرم می‎خوردند؛ دوربین‎ها از خانواده‎های بی‎بندوبار و بی‎مسئولیت تصویر می‌گیرد و آن را به عنوان فیلم‎های سرگرم‎کننده نشان می‎دهد و افراد، بسیار می‎نوشند و مست می‎کنند.
دیدگاهی وجود دارد مبنی بر اینکه هم‎اکنون این وضعیت دیگر به پایان رسیده است و مردم شروع کرده‎اند که دوباره هنر زندگی اجتماعی را بیاموزند.
اگر مردم دنیا در سال ۲۰۰۹ طبق این نظریه پیش بروند، همه آنها دوباره گرد هم خواهند آمد، مسئولیت‎پذیرتر شده و ساده زندگی می‎کنند، کار، سازندگی و اصلاح را سرمشق خود قرار می‎دهند، نان خود را تقسیم کرده و در غم همسایه خود شریک می‎شوند.
ولی پیش‎بینی غیرخوش‎بینانه دیگری نیز وجود دارد و آن معضل بزرگ مربوط به بی‌اخلاقی بی‎حد و مرز افراد است.
بنجامین باربر، استاد درس جامعه مدنی دانشگاه ماریلند اخیرا بحثی قانع‎کننده در مورد ایدئولوژی پایه‎ریزی شده برای مردم کوته‎بین و کودک‎اندیش داشته است. در تجزیه و تحلیل او، انسان‌های مدرن امروزی از نظر تفکر، همانند کودکانند؛ یعنی نمی‎توانند بین مفهوم«من می‎خواهم» و «من نیاز دارم» تفاوتی قائل شوند. آنها فقط به لذت و خوشی فوری و لحظه‎ای می‌اندیشند.راگر بخواهیم نظریه باربر را بپذیریم، در حقیقت مردم کشورهای غربی، کوچولوهای ۲ ساله نفهمی هستند و با وجود آنها، رفتارهای ضد اجتماعی و بیمارگونه همچنان ادامه خواهد داشت.

گاردین، دسامبر ۲۰۰۸
ترجمه: پروانه حجت

منبع : خبر آنلاین