برتری مایع ترمزهای سیلیکونی نسبت به مایع ترمزهای متداول

مایع ترمزهای سیلیکونی در سیستم های ترمز هیدرولیک متداول در خودروها قابل استفاده هستند ولی نباید این مایعات ترمز را با انواع دیگر (مایعات با پایه گلیکول اتر) مخلوط کرد.در این مقاله برای آشنایی بیشتر با مایع ترمز سیلیکونی به بیان ویژگی های مثبت و منفی این مواد می پردازیم. سیلیکونها در محدوده دمایی۵۰- تا۲۵۰+ درجه سانتیگراد پایدار بوده به شدت دافع آب هستند. این مواد قدرت روان کنندگی بالایی دارند و در مقابل اکسیداسیون و دماهای بالا مقاوم هستند. همچنین تغییرات گرانروی آنها در برابر تغییرات دما بسیار کم و از نظر شیمیایی خنثی هستند. همچنین با الاستومرها سازگاری دارند.
در اینجا اشاره به یک نکته ضروری است: مایع ترمزهای متداول (DOT۳،DOT۴) که دارای پایه گلیکول اتر هستند رطوبت را جذب می کنند. زمانی که این مواد در معرض رطوبت هوا قرار می گیرند و یا رطوبت از راهی وارد سیستم ترمز شود، گرمای حاصل از ترمزگیری باعث بخار شدن رطوبت جذب شده در مایع ترمز می شود. در نتیجه، فشار وارد بر پدال ترمز به جای آنکه باعث فشرده شدن مایع ترمز و عمل ترمزگیری شود، صرف خارج ساختن بخار بوجود آمده می شود.
همچنین در دماهای پایین(۴۰- درجه سانتیگراد) کریستال های ریزی در بعضی از مایع ترمزها که دارای کیفیت نامناسبی باشند، تشکیل می شود و هنگامی که دمای مایع به دمای بالاتری برگردد، این کریستالها به صورت قطرات کوچکی درآمده و دوباره در مایع حل می شوند. چنین رفتارهایی در مایع ترمزها غیرقابل قبول است. اما مایع ترمزهای سیلیکونی این حالات را ندارند،‌ زیرا مایع ترمزهایی با پایه سیلیکونی غیرقابل اختلاط با آب هستند. تحقیقات نشان داده است مایع ترمزهای سیلیکونی در طول سرویس مقدار بسیار جزیی آب جذب می کنند. نکته مهم عملکرد این مایعات بعد از قرار گرفتن آنها در معرض رطوبت هواست، این گروه از مایع ترمزها هنگامیکه در معرض رطوبت بالا قرار گیرند در حدود۰/۱ درصد (۱۰۰۰ppm) آب جذب می کنند، که بسیار ناچیز است.هر چند که سیلیکونها، جذب کنندهٔ رطوبت نبوده و نقطه جوش بالاتری نسبت به مایع ترمزهای متداول (DOT۳،DOT۴) دارند ولی اگر آب به طور تصادفی وارد سیستم ترمز شود، به پایین ترین نقطه سیستم ترمز رفته وبه دو شاخه پدال ترمز راه می یابد. سپس این آب در۲۱۷ درجه سانتیگراد جوش آمده و موجب قفل شدن ترمز در اثر بخار می شود.
در مخلوط مایع ترمز سیلیکونی با مایع ترمزهای متداول این احتمال وجود دارد که خورندگی به وجود آید، در صورتی که نتایج آزمون خورندگی بر روی مخلوط این دو نوع مایع ترمز مثبت ارزیابی شود می بایست برای جداسازی این مواد اقدام کرد.
● اثر مایع ترمزهای سیلیکونی بر روی لاستیک
اثر مایع ترمزهای سیلیکونی بر روی الاستومرهای موجود در سیستم ترمز با مایع ترمزهای دیگر متفاوت است. مایع ترمزهای سیلیکونی با مایع ترمزهای متداول غیرقابل اختلاط بوده و در صورت مخلوط شدن، دو فاز بوجود می آورند. مواردی که باعث تورم لاستیکها می شود می تواند از سطح بین دو مایع عبور کند، با این حال انجام آزمون بر روی یک مایع مخلوط شده (مایع ترمز سیلیکونی با مایع سازگاری مورد استفاده در آزمونهای مایع ترمزهای متداول) نشان می دهد که اختلاط دو نوع مایع باعث تورم بیش از اندازه و یا نرم شدن اجزای مهم موجود در لاستیک نخواهد شد.
● نتایج آزمون جاده ای Fielo Test Data
نتایج آزمون جاده ای که در طول دو سال در آمریکا انجام شد، حاکی از آن است که مایع ترمزهای سیلیکونی نسبت به مایع ترمزهای متداول از قدرت بالاتری در محافظت از سیستم ترمز در برابر خورندگی برخوردارند.
گرانروی: شاخص گرانروی مایع ترمزهای سیلیکونی از مایع ترمزهای متداول بالاتر است، به طوری که در دمای۲۵ درجه سانتیگراد گرانروی آنها دو برابر گرانروی مایع ترمزهای متداول است. گرانروی بالاتر از۲۵ سانتی استوک در دمای۲۵ درجه سانتیگراد باعث بروز مشکلات زیادی خواهد شد، بنابراین گرانروی در این دما بایستی پایینتر از۲۵ سانتی استوک باشد.
حلالیت هوا در مایع ترمزهای سیلیکونی
براساس مطالعات انجام شده، مشخص شده است که مایع دی متیل پلی سیلوکسان که یکی از اجزای اصلی مایع ترمزهای پایه سیلیکونی هستند،می تواند۳+-۱۶ درصد حجمی هوا را در شرایط استاندارد فشار و دما در خود حل کنند، در حالیکه مایعات ترمز متداول با پایه گلیکول اتر۲+-۵ درصد حجمی هوا را در خود حل می کنند. این حالت باعث افزایش طول حرکت پدال ترمز در شرایط سخت به ویژه در ارتفاعات و دماهای بالا خواهد شد.
عبارت هوای حل شده در مایع یعنی هوایی که از اتمسفر جذب شده است- را نباید با هوای محبوس شده یاهوای آزاد، اشتباه کرد زیرا آثار آنها بر روی عملکرد سیستم ترمز می تواند کاملاً متفاوت باشد. هوایی که از جو جذب می شود باعث افزایش حجم در سیستم یا مایع نمی شود، در حالیکه هوای محبوس شده یا هوای آزاد، حجم سیستم را اشغال کرده و هنگامیکه فشار به سیستم اعمال می شود، به راحتی فشرده خواهد شد.به بیانی دیگر می توان گفت، مایع ترمزهای سیلیکونی نسبت به مایعات ترمزهای متداول تحمل بیشتری در برابر هوای وارده شده به سیستم دارند.
● قابلیت فشرده شدن
همانطور که گفته شد مایع ترمزهای سیلیکونی قابلیت فشردگی بیشتری نسبت به مایع ترمزهای متداول دارند و این ویژگی در دماهای بالا بیشتر مشخص می شود و در هر ترکیبی از فشار و دما قابل محاسبه است. امروزه گسترش و پیشرفت مایع ترمزهای سیلیکونی با توجه به نیازهای خاص تولیدکنندگان ادامه دارد. عملکرد موفقیت آمیز این مایع ترمزها با انجام آزمونهای جاده ای و آزمایشگاهی در سیستم ترمز انواع وسیله نقلیه موتوری، بخوبی قابل مشاهده است.علی رغم مزایایی که برای مایع ترمزهای سیلیکونی بیان شد، یادآوری این نکته ضروری است که قیمت مایع ترمزهای سیلیکونی به مراتب گرانتر از مایع ترمزهای متداول است.
درنهایت می توان اینگونه نتیجه گیری کرد که مایع ترمزهای سیلیکونی مزایای بسیاری دارند ولی بدلیل دسترسی آسان به مایع ترمزهای متداول، مصرف این مایع ترمزها در دنیا آنچنان که شایسته است رایج نیست.
منابع: ----------------------------
- SAEJ ۱۷۰۵-SAE hand book-۲۰۰۳
- http://www.tirekingdom.com
-SAE J ۱۷۰۹- SAE hand book-۲۰۰۳

منبع : ماهنامه نفت پارس